Íslendingur - 29.06.1860, Qupperneq 5

53
þíísundir rfkisdala! niiklu má nú mismuna, og vart má
þetta hóf kalla, einkuin fyrir þaö land, er flestallt vantar,
er til framfara horfir.
Jarðstjörnng;nn{^an imi linustsð 1860.
þai) er án ela fróblegt, ab aimanaksmeistarinn er far-
inn ab setja jarbstjörnugönguna í almanök vor, og byrjar
ineb þab 1861. Samt vantar oss jarbstjörnugönguna á
komanda hausti; og þar einhverjir kynnu girnast hana líka,
reynum vjer aí> setja nokkub um hana hjer. Til ab gefa
nokkurs konar aubvelda hugmynd um fjarlægbirnar, tökum
vjer mebalfjariægb sóiar í 100 parta, og köilum þab mál-
parta. Hver málpartur verbur því 206,823 jarbmáls-mílur.
Hjer ab auki fylgjum vjer hinutn gömiu mánubum forfebra
vorra, til ab hafa jöfn tfmabil, þar þeir mánubir eru þrítngnættir.
Merkúríus gengur svo nærri sólinni, ab þab er mjög
sjaldgæft, ab hann sjáist. Eirin af þeim nafnkenndustu
stjörnumeisturnm, sjáli'trr Copernicus, gat aldrei sjeb hann,
og leitabist þó mjög vib. Enn síbur sjest þó Merkúríus
hjer í norburiöndum, vegna þens ab dagbogarnir liggja svo
mjög óbrattir mót sjóndeildarhringnum. Vjer sleppum því
Merkúríusi alveg.
Venus sjest ekki í byrjun þess mánabar, er forfebur
vorir kölliibu Heyannir, er hefst 22. júlí. Kemur þab af
því, ab hún er þá svo nærri sólinni, og þar ab auki fyrir
neban hana. I byrjun Tvímánabar, 2l.ágúst, er hún nær-
fellt 2V2 stund undan sólinni, þess vegna morgunstjarna;
er hún þá á belti tvíburanna, neban Pollux, 43 málparta
frá oss. I byrjun Haustmánabar, 20. sept., erhún3stund-
ir á undan sól, í Krabbamerki, subanst.an til vib sybri Asn-
ann, stjörnu 4. stœrbar, 65 málparta frá oss. I byrjun Gor-
mánabar, 27. okt., er liiin tæpri eykt á undan sól, neban
Denebolu í Ljóni (stjörnu 2. stccrbar), 93 málparta frá oss. f
byrjun Frermánabar, 26. nóv., 2V2 stund undan sól nálægt Axi
Jónifrúarinnar (stjörnu 1. stœrbar), 113málparta frá oss, og
þess vegna orbin lengra burt frá jörb en sólin. íbyrjunMör-
sugs, 26. des., er hún 2 stundum á undan sól, nálægt stjörnu
2. stœrbar í Sporbdrekamerki, er heitir Acrab; er þab tví-
stjarna, hvít og blá. l>á er Venus 132 málparta frá jörbu,
og allt af á þessu hausti morgunstjarna.
Marz er í byrjun Heyanna, 22. júlí, nærri andspœnis
sól, á höfbi Stcingeitar, 39 málparta frá jörb. Engiu merki-
leg stjarna er þar í nánd nema Steingeitarhornin, Giedi og
Dabih (3. stcerbar). Meb Tvfmánubi er hann nærri 10
105
„En ef hún ann þjer? Játvarbur", mælti móbir hans,
„og þab þykist jeg vita víst ab hún gjörir".
„Ab hún unni mjer, móbir," svarabi Játvarbur. „Hún
ann mjer, eins og englar elska daublega menn, eins og
systir ann bróbur, eins og þjer unnib mjer. Og fyrir þessa
góbvild, þessa vibkvæmu sampíninggæti jeg knjefallib fyrir
henni, og kysst jörbina, er hún stígur á; en lengra — ef
þjer bæbub hana, ab verba kona hins blinda og einmana
sonar ybar, og hún játti því, gæti jeg gengib ab þeim kost-
um, og bundib þá fjötra, er hún hefbi samþykkt á sig ab
leggja? Móbir, móbir, þab er eigi til einkis, ab jeg hef
velt fyrir mjer og rannsakab breytni ybar; þjer hafib alla
æfi lagt sjálfa ybur í sölurnar fyrir mig; hin þögula kennsla
skal ávöxt bera. Verib eigi svo harmþrungnar fyrir mín-
ar sakir. Drottinn var miskunsamur, ab hann gaf mjer’
slíka móbur. Látum okkur trcysta honum framvegis^.
Vesalings sárpíndi mabur, er talabi svo hngrekkislega,
til ab reyna, ab hughreysta móbur sína í öngum hennar,
þar sem þó allt var svo myrkt, svo ósegjanlega myrkt fyrir
liuga hans.
stundum eptir sól, og nær 1 stund eptir Blástjörnunni;
hann er í Skotmannsmerki, neban merkib Antinous, 44
máiparta frá jörb. Meb Hanstmánubi, 20. sept., nærri 8
stundnm eptir sól, neban Antinous og Ornina, .1% stund
eptir Blástjörnunni, lágt á himni, 57 málparta frá jörb. Meb
Gormánubi, 27. okt., nærri 7 stunduni eptir sól, vestan tvær
stjörnur, er heita Nashirur (4. og 3. stœrbar) í Steingeitinni,
80 málparta frá jörb. Meb Frermánubi, 26. nóv., er hann
um 6 stundir á eptir sól, eba austan hana, í Vatnsberamerki,
nálægt stjörnu 4. stœrbar, er heitir Ancha; þáerMarz 111
málparta frá oss, og orbinn lengra burt en sólin. Meb
Mörsug, 26. des., er hann rúmt 5 stiindnm á eptir sól, nibur
undan sybra Fiskinum, nálægt 126 málparta frá jörb. Svo
yfir höfub á öllu þessu hausti gengur hann nebarlega, og
ber því lítib á honum. Um Heyannir gengtir hann aptur
á bak, en í hinum eptirfylgjandi mánubnm ársins á fram.
Júpíter er íbyrjun Heyanna, 22. júlí, '/a stundar eptir
sól, 630 málparta frá oss, nálægt sybri Asnanum í Krabba-
merki, en sjest tranblega vegna sólbirtu. Um 27. júlí geng-
ur hann meb sóln, þó lítib eittofar. Meb Tvímánubi, 21.
ágúst, er hann orbinn undan sólinni hálfa stund, og er aust-
an sybri Asnann, 626 málparta frá jörb, og kemur upp hjer
um 2 stundum eptir mibnætti. Meb Háu.stmánubi, 20. sept.,
er hann 2V2 stund á undan sól, kemur upp rúmri 1 stund
eptir mibnætti, og er nærri mitt á milli sybri Asnans og
Regnlus í Ljóni, þó nær Regulus, 604 málparta frá jörbu.
Meb Gormánubi, 27 okt., er hann 41/2 stund á undan sól,
vestan Regulus, 558 málparta frá jiirb, og sjestseinni part
næturinnar. Meb Frermánubi, 26. nóv., er hann vib Regul-
us, 6V2 stund undan sól, 511 málparta frá jörb. þann 13.
des. er hann kyrrstandandi, breytir síban stel’nu sinni og
hcldur til Krabba. í byrjun Mörsugs, 26. dcs., er hann hjá
Regulus á bakaferbinni. Hann er þá 468 málparta frá jörbu.
Satúrnus heldur sig nærri á söinn stöbvum sem Júpí-
ter, þó meir fyrir austan hann. Hann ætti því ab sjást
undir eins og Júpíter, en sjest rnibur, því hann er mjög
minni tilsýndar. þab er hjer uin einni stund sem Satúrnus
er á eptir Júpíter; þó dregur Satúrnus Júpíter svo uppi,
ab þar sem hann í byrjun Heyanna var nær 1 '/2 stund á
eptir, þá er liann í byrjun Gormánabar orbinn nær rjettri
stund á eptir, ogíbyrjun Mörsugs nær 52 inínútum á eptir
honum. Fjarlægbirnar frá jörbunni eru þessar: I byrjun
Heyanna 1012 málpartar, í byrjiinTvímánabar 1025, í byrjun
Haustmánabar 1018, í byrjun Gormánabar 978, í byrjun
Frermánabar 933 og í byrjun Mörsugs 885. þann 24. ágúst
106
Ilún hóf sig upp á koddann, lagbi hendur um háls honum,
og hlýddi á hughreystingarorb soriar síns, sem lýstu óumrœb-
anlegri ást, tryggb og huggun. A þeirri stundu byrjabi um-
bun hennar; hún hafbi sáb í einveru, tárfellandi í leyndum,
meb kristilegri þolinmœbi og vibleitni, meb hreinum og hrein-
skilnum huga; í daubanum uppskar Iiún hina miklu uinbun.
Eptir þetta þögbu þau um hríb, og hún Iagbist aptur
á bak, örmagna af þreytu, en róleg í huga; sonur hennar
sat vib hlib hennar, og hjelt í hönd hennar; ætlabi hann,
ab svefnhöfgi hefbi á hana runnib, og fullur hugarkvíba
lagbi hann eyrun vib, til ab vita, hvort hann lieyrbi and-
ardrátt hennar, sem nú var venju fremur lágur. í þessu
bili heyrbi hann eitthvert skrjáf íblómunum vib gluggann,
og hýrleitt og ungt andlit Ieit inn.
„Hœgt", sagbi Játvarbur, þegar hann þekkti fótaburb-
inn; „farbu hœgt, María; hún sefur".
María varb föl í framan, þegar hún kom inn, og bros-
ib hvarf af andliti hennar. „Hún er eigi sofandi, Jálvarb-
ur", mælti María; „hún er sárveik".
„Ástfólgna María", mælti hin deyjandi kona, og reisti