Íslendingur - 14.08.1860, Page 5

77
Grágás skrifar þórftiir Sveinbjarnarson leyti (þó hinar á-
gætu skinnbœkur hafi bábar leitij, og ber fyrir sig Bjiirn
Halldórsson og Gubm. Andreæ, og draga þeir leyti af
laut (rótin er lut), sjálfsagt afþví, ab leiti gjöralaut-
ir — eitt leiti (í venjulegri nierkingu: a 1 d a) tvær
lautir ab hálfu, og er sú hugsun ukki jafnfráleit og
„lucus a non lucendo". En þó er þessi ritsháttur og
„afleiösla“ líkrar tegundar og þegar t. a. m. hlít. (sama
orb og Lid á dönsku) er skrifab hiýt og dregib af h 1 j ó ta,
eba skrifab er yndæll og dregife af yndi, eba menn
skrifa ýtarlegur sakir hins danska orbs yderlig, o. s.
frv. Slíkar ylirsjónir koma til af því, ab menn ætla ab
fara eptir upprnna orbanna, en þekkja hann ekki; þar
sem hitt er einsætt. ab kynna sjer ritshátt fornbðka vorra
og orbasetning í hendingum
(hiít var at, því lítil, Dropl. 31, í abalhendingum ;
veitendr góins 1 e i ta, Sn.-E. II, 198, sömul. í abalh.),
þar sem því náir, og rita þar eptir; verbur þá hœgra afe
komast fyrir npprunann.
er líkrar merkingar og hluti (luti; — afe
nokkru leyti ■= afe nokkrum hiuta, og svo frv.),
en sjaldnar haft í skinnbókunum; því liluti kreppir held-
ur afe frænd-orfei sínu. þó stendur leyti t. a. m. skírum
Stöfum í Á. Magn. G25 (4.) ábls. 88: Var hann af því
kennimaferat sínu 1 eyti, at í þeiri æ11 sky 1 di
of allt kennimannsskapr vera, um Zacharias, föfeur
Jóns skírara. Fremstu 98 blafesífeurnar í bók þessari eru
fornt og merkilegt skinnrit (sb. Frumparta ísl. t., Ivii —
Ixii). En til afe sýna betur ofan á frummerkingu og upp-
runa orfesins, fœri jeg til önnur dœmi urn sama efni, ur
gófeum skinnbókum: I þann tíma, cr Heródes kon-
u n g r r é fe J u d e a, v a r s á k e n n i m a fe r, e r Z a c h a-
rias er nefndr, af leyti Abia (í Vulgata: de vice,
Abia; á dönsku: af Abia Skifte), Á. Magn. 23 2 (2.)
á dálki 341, —42., og Á. Magn. 23 3 á 2. dálki. Zaka-
r i a s þ e s s i v a r, s e m f y r r segir, leytismafer A b i a,
þess er einn var af fjórum ok XX þeim kenni-
mönnum, er Davífe skipafei . . ., Á. Magn. 23 2 (2.)
á 342 dálki nefearlega; og rjett á eptir stendur: (Davífe)
skipafei sér hverjum þeira vik(u)at lutfalli ept-
ir annan. Jeg hef fyrir satt, afe leyti sjo -= hleyti
og dregife af sögniíini hljóta (efea, rjettara afe segja, af
rótinni hlut) á sama hátt og skeyti af skjóta, neyti
af njóta. Allir vita, afe h er ótal sinnuin nifeur fellt í
fornum bókum fyrir framan 1, n, r (hlutr og lutr,
153
sjer, og sáu þeir sitt vænna, afe snúa lieim aptur. þá er
Rómverjar höffeu gefizt upp fyrir Oudinot, hjelt Garibaldi
mefe litlu lifei norfeur eptir landi, og kom fram í þjófeveldi
því, er heitir San-Marino. þar átti hann þó lítilli sæld
afe fagna, því Austurríkismenn stófeu nmhverfis mefe mikl-
um herafla, og kröffcust, afe Garibaldi eyddi flokknum, og
fœru lifesmenn hans hver til síns heima, en Garibaldi, kona
hans og nokkrir af Iifesforingjum fœru samstundis til A-
meríku, og skyldi lmnn f,á áreifeanleg leifearbrjel' þangafe. En
liann trúfei illa Austurríkismönnum, lagfei af stafe þegar nótt-
ina eptir mefe konu sína og nokkra aldavini, komst yfir
margar torfœrur og fram hjá margri fyrirsát austur afe
Adriahafi og ætlafei afe komast sjóveg upp til Feneyja, en
Au3turríkismenn voru alstafear fyrir á skipum, og varfe hann
afe láta af þeirri fyrirætlun. Hjelt hann þá aptur til lands
og vestur yfir Apennínafjöll. Kona bans haffei aldrei skil-
ife vife hann, en þá var hún óljett; þoldi hún eigi allarþær
hrakningar, og andafeist á þessari ferfe, en Garibaldi komst
loks eptir allar þær raunir vestur í Genúaborg, og þafean
til Ameríku. Hafðist hann þá vife um nokkra hrífe í Neiv-
hníga og níga, hrafn og rafn). Er nú ætlun mín, afe
mönnum hafi snemnm úr minni lifeife, af hverju leyti væri
dregife, og hafi h fyrir þá sök orfeife öldungis vifeskila vife
ellife; og er þafe ekki jafnundarlegt og afe h er opt vife
fellt, þar seni þafe ekki á heima (sb. t. a. m.: nesla —
nestla? — og hnesla, nifera og hnifera, Ijófe og
h 1 j ófe s taf u r).
Kaupmannahnfn, júlí 1800.
Konráð Gíslason.
(Aðsent).
I 29.—31. blafei þjófeólfs þ. á. er grein ein afesend
um „ágrip af r'eikningi prentsmifeju fslands yfir tekjur og
útgjöld hennar árin 1854 og 1855“. þessi grein er nú eigi
búin enn, og hamingjan m í vita, hve nær nifeurlagife kem-
ur; þafe lítur svo út, sem höfundnr liennar sje afedáanlega
samtaka ábyrgfearmanninum sjálfum, afe teygja úr efni sínu
Og fylla upp heilar arkir um þafe, sem rita mætti fullkomlega
ljóst um á einni blafesífeu. Allur frágangnrinn er svo lík-
ur því, hvernig ábyrgfearmafeurinn sjálfur ritar, afe margur
mundi freistast til afe halda, afe hann heffci sjálfur ritafe,
þótt þetta „afesent" standi fyrir ofan. þegar jeg sá fyrsta
kafla þessarar afesendu greinar í 29.—-30. bl. þjófeólfs, þótt-
ist jeg verfea afe svara henni fánm orfeum, enda þótt vit-
leysurnar í henni sjeu næsta ljósar, svo afe almenningur, sem
eigi heffci ágripin, leiddist eigi í villu; en hugsafei þó sem
svo, afe bezt væri afe bífea þess, afe nifeurlagife kcemi; en
þegar 31. blafeife kom, þóttist jeg lítife grœfea á þeim kafla
greinarinnar, og þóttist þó enn ljósar sjá, afe eigi mnndi
til neins, afe bífea eptir nifeurlaginu, þvQafe þar mundi ekk-
ert í koma, sem jeg þyrfti afe svara, og þegar 32. blafeife
lcom, og þó ekki nifeurlagife, rjefe jeg af, afe bífea eigi leng-
ur, heldur svara þegar. Jeg ætla mjer nú eigi afe svara
öferu í grein þcssari, en því, sem snertir grejn þá um
prentsmifejureikningana, sem jeg sendi „íslendingi“ í marz-
mánufei í vor, og stendur í 1. blafeinu, bls. 6. Hinu öferu
ætla jeg afe lofa hinum afe svara.
Höfundurinn í þjófeólfi þykist sjá þafe, afe ágrip mitt
sje gjört mefe reikningskunnáttu, og þafe er miklu meir en
jeg get sagt um lians grein, því afc hún er aufesjáanlega
gjörfe í fnmi og fáti, og skeytingarlaust um sannleikann,
enda sýnir þafe, mefe hvafea huga greinin í þjófe. er ritufe,
er hann án allrar sönnunar segir, afe jeg hafi rangfœrt sumar
tölurnar í ágripinu. Nú er þá afe líta á þessa skekkju, sem
höfundurinn þykist finna hjá mjer.
154
Yorlí, en sífcan fór hann til Kaliforníu, hins gnllaufeuga
lands. Árife 1852 fór liann til Kínlands, og tveim árum
sífear samdi hann vife kaupmann einn, afe stýra skipi hans
til Genúa, enda fýsti hann þá mjög afe sjá aptur a'ttjörfeu
sína. En er hann kom þangafc aptnr, haffei margt orfeiö
þar til tífcinda, og þótti honnm svo sem þá mundu meiri
líkindi til, afe þafe fengi framgang, er hann œskti mest allra
hluta.
Aii3furríkismenn hafa, eins og kunnugt er orfeifc, hald-
ife Ítalíu um mörg ár í hörmulegri ánaufe; sjálfir hafa þeir
haft öll yfirráfe á Langbarfcalandi og í Feneyjum, og helzt
of mikil afskipti haft bæfei af stjórn Napolíkonungs í hans
löndum: Siifeur-ftalíu og Sikiley, og af stjórn smáhertog-
anna á Mib-Ítalíu. Óánœgja og hatur, heitingar og samtök
fóru dagvaxandi um alla Italíu, og ekki vantafei annafe, en
gott fœri til þess afe öllu slœgi í ljósan loga. Vilttor Ema-
nuel Sardiníukonungur er sagfeur vitur höffeingi og gófegjarn,
og ráfegjafi lians Cavour greifi er einn hinn mesti stjórn-
vitringur á vormn dögum, og þar á ofan hinn bezti dreng-
ur. Til þeirra tveggja leitufcu margir ítalskir menn, er