Norðanfari - 01.06.1862, Blaðsíða 5

45
ast a>. þessar skepner hlanpi lifanfli npp íhönrlnrnar á manni
eft-a reki dauhar á einhverja (ji'runa. Er.da er þab a»f-
sætt, ab fjelagih heiir ckki viljaí) eiga undir tieun sjald-
g;efu höppum, þegar þab hefir lagt háit á annah þúsinul
d.da í sölurnar til þess ah reyna hamingju síria á veiM
þe^sari; 02 þaí) er því óliklegra, hvernig gengih helir til
meh úthald jietta, sem oddvitar fjelagsins, ern þó ab ö?ru
leyti útsjónar og framkvamdamenn, heir geta a& vísu sagt. ab
þa?' komi oss ekki efia neinimi óvihkomandi viö a& hefia
nráls á þe-fsu, fjelagsmenn einir taki þátt ( skaha sírium.
Ett þess er þá jafnframt ab gæta, afi þeir sem hafa
veri& 02 eru enn fyrir fitgjör&inni, hal'a ábyre& á því viö
fjelavsbrie&ur sína, sem liafa kjör,& þá ! stjórnina og
trira& þeim fyrir lrerini, hvernig þeir duga henni og láti
sitt ekki eptir liggja, aS vjer ekki nefnmn (lill ti til liinnar
femu þarfar martira til a& íá sjer björe, og þa& íþessari
rnatardyrn'ö 02 aflaleysi verib hefir h jer í vor allt a& þessu,
a& uttdanskildu þvf litla fengist hcfir af hrognkellsi og
silungi. J>a& niundi naumast álitiS rjett nje sanngjarnt,
cf hjer væri næg sýld fyrir landi eti þeir sem netin œttu
vildu ekki draga fyrir hana nema híin sje fast upp í
landsteinuni, eöa hjer væri kominn nrikill fiskur út í lir&i
en þeir sem úthald hef&u til þess, vildu ekki e&a vogu&ti
a& sæta lionuin me?an ekki kænri iijer inn á poll, en
niargir væri Jiú í miklura bjargarskorti og senr allsbugar
fegnir vildu ná í björgina, svldina og fiskinn, e&a hvab
anna&; sem sefab gæti sulltinn.
Enn livar hefbi þá átt a& taka mpnnina? þ>egarva>la
engir fást hjer e&ur í grerd og sinn er vib hvab bundinn,
en vjer höldum þab nú ekki fnllreynt, þvf þótt fáir sjeu
líklegir hjer á Akurcyri til þess a& vilja og geta stundab
vei&i þessa, þá er ekki undir einurn skjól, því margir eiu
a&.ir og þa& góbir sjórnenn hjer beggjameginn fjar&ar, er
1 klcga hef&u veri& fáanlegir tíma og tfina, væri á þá
*kora&, þá hákalla menn ekki eiu heiina, sem vjer nú
reyndar treystum bezt, því niargir þe rra eru ki.llar í
krapinu og ásamt Goítskálk færastlr til a& sækja veib!
þessa, hafa Kka sunfir rá& á rniklinn vinnukröptunri og
áhöldum; og hver iná vita ef hvalavei&in lnkka&ist
hjern.i, nema þa& yr&i enn ar&sarriara a& sæta henni heldur
enn hákarlsaflanum, sem gelst nn á sumum ekipannu, auk
þess, se.m hún hvolíi abra efna og framkvæmdarnenn t. a.
m. á vesturlandi vi& Isafjar&ardjép og á Arnaríiríi a& fara
a& þessu eptir æskta dætni Eyfirbinga.
Hvalavei&i. ef hún heppnast, er víst einhver ar&mesti
og fljótteknesti afii og hin mesta og iiaganlegasta bjarg-
arbót, ekki a& eins fyrir einstöku heimili' heldirr og
rnörg byg&arlög, hjer er því urn enga smárriuni a& tefla,
iieldur til nrikils a& vinna; þa& má nú a& sönnu segja eins
og optar, a& hægra sie a& fara yfir 10 jökla í or&i, eu
ganga einn, og hægra eje a& kenna heilræíín en halda
þau, og þetta játum vjer; en bla&ama&uiirin má ekki láta
liegja í láginni, hver sem í hlut á, þa&' hor.um vir&ist mi&ur
fara og umbóta þarf, og ef hann breg&st þeirri skyldu
sinni, þá htíiir haun, a& vorri liyggju, fyrirgjört rjetíi sín-
um til ab vera í slíkri stö&u.
89
yum ný afata&na ótla, e&a þær féngo sinn e&lílega blæ,
uppljómufcnst af þakklátseminni vi& Ðouglas. En þó
ajelt hún sjer dauoatialdi í makka hestsins þab var eins
og hún v.issi ekki hvort hún var frelstib eba eski.
Doueias var& nú svo hrifinn, af hinrii töfrandi feg-
ur& meyjarinnar, a& hann gat ekki í lungan tíma, tnælt
eitt einasta or&.
„!>jcr huíib frelsab mig“ sag&i stúlkan, me& hárri og
skjáifandi röddu. Hesturinn þreif tauinana úr hönduin
rnjer; hvernig mundi hafa farií), hef&i hamingjan ekki sent
ybur, scm freisisengil ?
þessi or& mærinnar, voru svo glimjandi a& þau smugu
eins og sver& inn í hjarta kvekarans. Geislaskin tiingls-
ins var a& leika um andlit hennar, sem ekki alllíti& jók feg-
urb mæririnar í augum Douglas.
„llviir ertu“ ? spur&i hanti loksins (kvekarar þúa alla
tnenn). og hvernig stendur á fer&um þínam hjer, og þa&
á næturtíma?
Hiii fagra nrær, bljes þungan, leita&ist vi& aft sefa
ge&shræririgar sínar, og tók svo þannig til máls:
„f stuttu máli„ mælti hún: „.ieg á leiguli&abú nokk-
urt, sem er arfur epiir foreldra míria, scm nú eru dánir.
Mabur eirtu lag&i ástarhng til mín, en jeg synjabi rába-
hagsins, af ýrnsum huldum ástæ&um, og nie&franr af því
a& jog vissi a& hann gekkst fyrir efnahag infnuin. Allt
InHSeiidar frgetílr. Ve&ráttufarib hefir yfir
þeuna máiiufc. \e i& ihkomulíti& en optast kalt og nor&an
og stundomfrost til fjalla á nóttunni, 02 nokkra daga jelja-
gangur me& snjókrapa ofan í bygsb. Fönn er því enn mikil
a fjöihun og í afrjettum Af veftráttunni er sagt betra
a& vestan úr Húnavatns- 02 Skagafjar&arsýslum. Aptur
lakari í þirigeyjarsýslu. Horfur á grasrexti ern. sag&ar
betri vestra eri hjer, en mikhi lakari nor&urundan
Skepnahöldin gú& í vestursýslunum, sæmileghjer um
sveitir. en mibur sumsta&ar fyrir nor&an. í Múlasvsiurn
er sagt ab hafi vi&ra& líkt og hjer. A .Fökuldal og í Vopna-
lir&i fallib rnargt af lambfje allt a& þribjungi og líka nokk-
nb austnr í hjerafti, en yfirhöfub færra af gjeldfje, larnba-
danfti ví&a. Aptur á útsveitum ogf fjör&utn eystra skepnu-
höld betri.
Kvef- og landfarsóttin, hefir a& svo miklu leyti vier
höfum frjctt, oilab mestn manntjóninu í Húnavatnssýslu,
iuarct manna heiir og dáib ab samtöldu hjer nor&ar f liin-
um sýslunuin. Mælt er a& kvefsótt þessi hafi borist a& sunn-
an me& vcrmönnum norf ur í fiúnavatnssýslnna, hvar henni
eins og hjer sló yfir, sem ö&ru óveftri, allt íeinu; ogeins
kva& hafa orbib eystra, enda fyrir hvítasuunuhátíft, og
hafa fiutzt þangab mcb hestasölumönnum úr Skagafirbi.
Af Vesturlandi hnfum vjer frjett af hákarlarniinnurn,
er lágu á A&alvík 02 Ísaíirfti fvrir oí: um háti&ina, a&
vorift lrafi verift kalt, jökull mikill á fjöllunr, gró&ur l’remur
lítill. Skcpnuhöld í lakara lagi.
Fiskiafli góftrir í vor fyrir Vestfjörftuni, allt þar til
útlend fiskiskip komu þar undir land, því þá tók afiunn
mest undan á hinum yrynnri mi&unr.
Hákárlsafli fi á 5 ti! 50 tunnur lifrar áskip, og sumir
ekkert aflaft.
Trjáreki feikna rnikil! á Ströndnm ? votur.
Veikinda var ekki getift á Vesturiandi.
Af Sa&urlandi hefir ekkert frjetzt hinga& greinilegt,
nema a& kvef og landfarsáttin va-ri þar eins og hjer
nyr&ra, alrnenn og mannskæb.
Hákaiiamenn. sjerdagi surnir Hnf&hverfingar, hafa
eins og'Vant cr, lilntaö bezt, efta frá 5 til 8 tunnur lýsis
í hlut. a&rir frá 1 til 4 tunna.
Fiskiafli Nú er sasbiir kominn töluver&ur afli
Irjtíi' ytra af fiski, og sama er ságt af Skagafir&i. Fisk-
vart oi'ftift á Húnaflóa þá seinast spur&ist. Fuglafli mikill
vi& Ðrangey.
þiisliigí. Millum Straumnes vestan Fljót í Skaga-
fjai&arsýslu, og ab Tjörncsi í þingeyjarsýslu, eru nú 32
þilskip, sem ganga til hakarls, auk riokkurra sem opin eru
02 engar þiljur hafa, nema dálitlar fram og aptur, og a&
• eins haidib út franian af vorinu. Af nefndnm 32 þilskip-
utn, enr 8 þeifra keypt frá útlöiidum, Noreai og Danmörkit.
íSliÍpbrwí. Enskt liskiskip nokkurt, nefnt Luther,
skipherran George Liífle ásamt 10 ö&nim skipverjum frá
IIuil á Englandi, hafíilagt a.& heiman fyrir 8 vikuni sí&an
fyrst til Eochail (=em er hib nýfundna fiskigrunn, sjá bls.
13 bjer a& framaii), og fengib þar citthva& af liski enn
fátt, fóru >vn þaftan til Jan Mayn, sí&an hinga& undir
land og var þá búi& aft fá hjerum 1400 af tiski afis, en
90
fyrir þaft hjeit hann frám áformi sírm, og leita&ist rae&
öllu nóti %i&, a& ná mjcr með valdi, sem honum líka
heppriaftiat. Svo stób á aft jeg fór í kynnisferb hjerna
um dngin iil rinstúlkn minnar í nágrenninu, og dvaldi
þar nokkra daga. en á heiinlei&inni vav jeg einsömul og
því liaffti maftur þessi hal't fyrirsát þar sem hann vissi ab
vegur minn lá um. Hann batt ólarspotta í bcislishöfuÖ-
ltíbr>& á reitskjáta mínum og fór svo á staö rueb mig í
loptiim yfir holt 02 hæ&ir allt hva& fyrir varft, en hvert
í > ífta veföld hann Iiefir nol.ib rná hamiiigjan viía. Loks-
ins hneig bcstur hans ni&ur af þreytu svo hann rnissti
taurnhaldi& á liesti mínum, þetta tæki færi ljet jeg ekki
ónotab, lieidur sió hann sporuin og ri'ift áfram, þa& er
jeg kunni; þangab til a& hann var& svo trylltur aft jeg
gat ekkert vi& hanti rá&ift, og áleit mig þá og þá fallua
í d iu&aris greipar, ea rjett í því kotn jeg anga á yftnr.
I>jer hafift \ fst hey.t hljób trifn, og þjer erub lífgjali mirm!
En hvar er jeg siödd? Jeg lilýt víst a& vera komin langt
í'ní lieiinkynnum m’niiii)".
Ðou::las Imffti lilustaft á sögusögn hennar, nrjög hrær&ur
í huga; veikar tiifim ingar ríktu f s/ilu lians, erida þó hann
væri af triiarflokki k> ekaranna Hln unga nrær stóft nú
ein og óstudd í veriildinni, 02 hann var lífgjali lienn.ir.
þeita vat a& b'jóiasí í buga hans.