Norðanfari - 01.09.1862, Blaðsíða 3

67
hámíusir, 02 mntvdti sfrax taíra góímm og nppbyggilegum
tilsögnum ef þeir ætíu kost á þeim. þai> virfeist ekki
lieliiur ab geta vetið riein frágangssök fyrir neiít prests-
efni afc fara til Gr'meyjar ab eius til þriggja ára tfnia, ef
þ m N stiax mættu eiga víst ab fá gób brauö, cins og
óbur vii gekist, því eins og á seiitni áium lieíir veiib ástatt
í eynni, og er, getur hvor fámennur eba einhieypur ráb-
deiifiar og tiugnarar mabur lifab þar jafnsælu lífi, og
viba vibgengst í landi, og cr þcssu til sönnunar dæmi
sumra presta sem þangab hafa flutt bláfátækir, en þó farib
þabami aptur í góbum efnum. Hitt mælti miklu heidur
hræba prcstaefni frá ab sækja um Grímseyjar prestakali
eba taka á mótí skykkun þangab, ab mt& þau yibi farib
eim og sjera S. iomasson sem þar er, og sem biskupinn
skykkabi þsngab meb brjeíi af 18. júlí 1849, rjett til
eins árs í von 11 m meiri frama 0. s. frv. enn strax á
eptir sendi lionum veitingarbrjef fyrir braufeinu, og hefir
látib hann óhontugasta maiinn, sökum aldurdómshnigniinar
og fátæktar sitja þar síban, þvert á mótl rjetti þeim, sem
abrir Grímseyjar prestar á undan Iionnm höfcu notib, og
þetta mun vera þab sem oiiir því ab svo ervitt veitir ab fá
dugandi pi esta (ii Grímseyjar og má þab heldnr enn ckki
kaliast óleikur, þegar þeir sem samkvæmt lögum og em-
bættisskyldu ciga ab bera föburlega umhyggju fyrir undir-
eátum símirn, verba þannig sjálér vilja sínum og skyldu-
verkum til fyriisiöbu. — [Enn Grímsey má þó verba
uokkrar framfarar aubib fái Inín ab njóta rjettar, enda er
þab bæbi óskandi og vonandi ab blutabeigandi yfirvöld
Iands vors synji henni ekki fijalpar sinnar framar enu
öbrum pörturn landsins, sem þau eru sett yfir.
{>ab er lieidur ckki líklegt ab nokkruin luistilega
sinnubum manni geti annab ánægjulegra borib ab höndum
heldur enn ab geta or< ib til lukku og ^vibrcGnar plázum
þeim, og mönnum sem uin langar tffeir Iiafa átt vib ein-
hvern þungann og bágann kost ab biía, enda hafa margir
gótir menn enga fyrirhöfn nje mæbu sparab góbverkum
sínurn til framkvæmdar og þeim til libs sem þeir hafa
þá verib ab hjálpa, enda hefir ininning slíkra manna kór-
ónast h.eibri og blessun ura eptirkomandi aldir; enn oni
þetta hjjígsar höf. ekki neitt, um hvab hugsar hann þá ?
Svar: urn matirm því þab virbist iiggja þy„g6t á iiuga
lians ab Grímsyjar presturinn haíi ekki nóg og gott ab
jeta. Höfundurinn vill ab hann (Grímseyjar presturinn)
geti lifab eins og sá ríki um árib, 0g hngsab eins og
þeir sem höfbu umskipti á Kristi og svínunum, því þá
•tvs
vafalaust ab liún mundi kjósa liann, ef hún mætti, framar
en sig
þegar herra Játvari ur for heim ineb föruneyti sftt,
fylgdi Powhattan iioniim meb nokkra menn ab cinu miklu
gljúfri þar se.n steinbogi var ylir sjálfgjörbur, þar skiidu
þeir og fjell Poccahontas þungt um skilnabinn svo hún
grjet. Játvarbur sneri sjer vib hinumeginn steinbogans
tii ab skoba þelta stúrvirki almættisins; þá leit stúikan
til hans hrygg í bragbi og veifabi til hans í kvebju skyni
grænni vibar grein.
Jukka haffi stabib nærri og sjeb þetta þrífur boga
sinn ogleggur ör á streng ogjjsendir Játvarbi; en hann brá
vib ab eik einni er stób hjá honum og hlífbi hún honiim
svo örin inissti hans. þegar liann leit aptur yfir um
gljúfrib voru Indur horfntr.
Játvarbur hötui smabur. hafbi verib nokkra daga ab
Iieimin, en þornton gamii haffi umsjón í borginni á meban.
Jressa siimu daga sáu borgarmonn nokkra flokka ind-
ve-ja hinum inegin árinnar og Ijetu ófrifiega- En þegar
þeir sáu ab sterkiegar varnir voru unr borgina, hvurfu
muni Iiann hafa nóg vibbrt, svo hann þurfi ekki ab nota
filíngsungaspýjuna, eins og höf. tjáir ab Grímseyingar
gjöri. Samt læzt hann karlsauburinn fara ab ieggja þcim
libsyrfi, og deilir iiaiblega á stjórn landsins fyrir þab, ab
hún ekki liafi sett Gríin-i y í eybi, ög fiutt innbúana á
einhverjar indælar landaubnir, sem liann tjáir nóg afuni
landib, enn alit vill fara fyrir honum á eina leib þegar
til sanniiidaona keinur, því sjeu landaubnir þær sem hann
segir frá eins miklar og góbar og iiann lætur, hvab vcldur
því þá ab engir af dugandis niönnum sem hafa verib £
jarbnæbis skorti, hafa ekki orbib tii ab leita þangab? þegar
þeim liefir orbib svo örbugt um bústabi í sveitunum.
Síbast kemur höf. meb norbur íieimskauta ísafræbina
— því nógu er hann lesin — og fer um hana eins og
liitt annab, senr hann vilnar til. þab er þó alkunnugt,
ab síban nokkru fyrir nribja öld þessa, hafa ekki ab jafn-
afi komib önnur eins ísalög fyrir Norburlandi eins og
rjett í kringum aldanrótin síbustu, allt fram ab 1830, því
þá rak ís opt ab iandi uin vetornætur og lá vib franr á
sumar, nú á seinni árurn íimn veturinn 1859 liafa veriö
einhver hinn hartasti hjer fyrir norban, þó rak ísinn ekki
fyrri enn á Góe ab landi, og síban hafa engir vetur komib
bonnm lfkir ab ísalögunr og harbinbum, og virbist breyt-
ing þesG eptir tímaskiptum vera nóg sönnun fyrir því,
ab liann miklu heidur vaxi og minki epir tííarfari og ár-
fcibi heldur enn ab þab sje satt sem höf. tjáir um hann.
Loksins blýtur þó liöf. líkiega ab viburkenna — sje
haini eins lærtur í ísafræbinni og hann lætur — ab þaö
verti fleiii pláz enn Grfmsey ein, sem lrætta verbi búin
af haffs vextinum og sem þessvcgna þyrftu ab verba af
meb iunbúa sína, fyrst liann — hafísinn — liggur fyrir
öllu Norburlandi þegar hann rekur af hafi; og víst er um
þab, ab þcgar iiart fellur í Grfmsey, þá heyrast nógar
bágirida umkvartanjr úr landinu sjáifu. Og hvort ætlll
þá ailir hinir bágsiöddu ab ílylja? Enn subur í byggilegu
iandaubnirnar sem höf. lielir á reibum höndum. Mikil
glebi bærist lionum þá ab höndum, ef liann þannig gæti
gjört fjölda umstaddra inanna sælan, svo ab þeir liefbu lítib
anriab ab starfa enn ab sýngja honum lof fyrir alla frammi-
stöbuna meb þessum orbuni: „Hjer er oss gott ab veraí<,
jetum og drekkum , því þnr um er kvæbib og sálmurinn,
og um þessháttar sadu virbist sem höf. sje umhugabast og
sarrnast á honurn vísu or'ib: „Maturinn er fyrir ö!Iu“.
þó ab hjer hafi nú fáorblega verib sýnt, hversu
ósannar, og ab öliu einkis veibar ab ástæbur höf. sjeu í
þeir aptur í skógana. Samt voru nýlendu menn hræddir
vib þí, því þeir þakktu kænsku indverja og áræbi, og
höíbu sterk varbhöld á sjer nótt og dag.
Nú voru libnir 8 dagar frá því Irerra Játvarbur fór
ab heiman og fórti borgarinenn ab óttast ab hann mundi
aldrei koma aptur. þeir höfbu margir ílutt meb sjer yfir
í nýienduna konur sínar og hörn og jók þab enn nreira
áhyggjur þeirra, ef svo gófur höfðingi væri faiiinn f:á;
því ailir þóttust vita ab þeir mundi þá ekki geta varizc
fyrir indum og nýlendan svo fögur og áiitieg sem hún
var, niundi innan skamnrs leggjast í eyfci. Fyrir þetta var
nrikill ótti og hryggb í borginni. Nóttinni fyrir 9. daginn gat
engin sofnab og leib svo fram yfir mifcnætti. þá heyrbu varb-
'menn fagrann söng á sijettunum upp meb fijótinu 0g þekktu
rödd höfubsmannsins er hanu söng þakklætissálm. Varb-
rnenn urbn allshugar gla'ir og hlupu til þortons ab segja iion-
tinr þessi fagnabar tíbindi. Hann brá skjótt vib ab boba
liinum konrti höfubsmannsins og lilupu allir upp mefc niikilii
glebi og llykktust út ab borgarlilibi ab fagna hSIÖingja
sínum. Sumir kyntu mikib fagnabar-bál í bprginni. Litlu