Norðanfari - 01.05.1863, Blaðsíða 3

3
fylsrja, áhræramli móímæli vor gegn sundrungu ofan-
nefnds þinga brauös, og sarneiningu þess víð Hóla- og
Miklabæjar prestaköll, sanít auðmjóka bæn til vors allra
mildasta konungs að : þetta Ilofstaða- og Flugumýrar-
prestakall, inætti viðhaidast óskjert iijer eptir sem hing-
að til, og enn er ekkert svar fengið upp á þessa bæn
vora, þrátt fyrir svo margar milliferði'r, frá Islandi til
Kaupmannahafnar, og þaðan hingað aptur, og Ilóla
brauðið sem losnaði hið (yrra suinarið 1860, stendur
enn óveitt, sem mun vcra dæmafátt, og þar sem vjer
nú vitum, að alþing er, og á að vcra landsins auga og
að þinglaganna 77. grein, bendir oss á þingið, því
þetta málefni snertir þo meir en einn einstakan mann.
Þá í tilefni af þeim oss óhagfellda og kristindóminum
hættulega konungs úrskurði af25. september 1854, sem
og vegna þessarar óvissu, og óskiljanlega undandráttar
á þessu máli, hefir oss, sem hjer rituin undir sameigin-
lega hugkvæmst að senda kinu heiðraöa Alþingi áður
umgetið eptirrit með nöfnum voruin undir, og þá inni-
lega bæn vora, að það, þingið, taki þetta mál til lög-
skipaðrar ineðíerðar og fylgis við oss; og sendi svo
konungi vorum sína þegnsamlegu bæn um:
1. Að hin umrædda í konungs úrskurði af 25. septein-
ber 1854 leyfða brauða samstevping verði ekki
framkvæmd og:
2. að engin brauða sundrung nje samsteyping megi
framvegis ákveðast hjer á landi, nema áður sje
fengið fallt samþykki viðkomandi kirkju safnaða.
Staddir að Syðribrekkum 18 júní 1861.
Undirskrifuð 60 nöfn.
En vjer höfum bæði heyrt og sjeð að þingið haíi
færst undan að taka inálið til meðferðar, af því það
væri þá undir aðgjörðum stjórnarinnar, en ei að síður
geturossekki annað fundist enn oss hafi verið ranglega
neitað utn tneðferð málsins einkum sfðari hlutans. En
svar stjórnarinnar fengum vjcr ekki fyrr en oss barst
loksins prófastsibrjéf, dagsett 14 águst 1861, sem þannig
hljóðar: „Biskupinn yfir Islandi hans háæruverðugheit
herra H. G. Thordersen heíir með brjcfl frá 29. júlí,
næstl. skýrt mjer frá, að Kirkjustjórnarráðið hafi í brjefi
frá 3. sama mánaðar, látið stiptsyfirvöldin vita, að
bænnarskrá nokkurra bænda í Hofstaða- og Flugumýiau'-
sóknum viðvíkjandi því að ailra bæstur úrskurður af
25. september 1854 um affelling nefnds prestakalls og
sameining Iíofstaðasóknarinnar við Hóla- og Yiðvíkur-
prestakalls, en Flugumýrar sóknarinnar við Miklahæjar-
brauð yrði aptur kallaður, gæti ekki tekist til greina“.
Þegar menn nú af brjefi þessu þóttust sjá undirtektir
stjórnarirmar, þá skoruðu nokkrir sóknarinenn á Fjetur
breppstjóra Jónsson á Ilofdölum, að boða menn á iund
með eptirfylgjandi brjeíi aí 30 ágúst 1861, til að ræða
að nýju um málefni þetta. Brjeíið var þannig orðað :
Hjer nieð biðjum vjer yður háttvirti hreppstjóri,
að gjöra svo vel og samanlialla opinberan fund, til að
ræða hið svo kallaða samsteypumál, því oss virðist nú
ekki lengnr tiitækilegt að bera bænir vorar fram fyrir
stjórnina, hvorki utan nje innan lands, þar sem hún
með nýskjeðri veitingu Hólabrauðsins neitar oss um
vorar marg ítrekuðu óskir í því efni. Oss sýnist því
að innbúar llofstaða og Flugumýrar sókna, þyrftu að
komast á einhverja steínu í þessu máli, og í þessu til-
liti er það að vjer biðjum yður að saman kalla, svo
íjölmennan, fund sein mögulegt kynni að vera í
fyrnefndurn sóknum; og þar sein þjer til þessa. Iiafið
sýnt oss svo. mikla greiðvikni og aðstoð í þessu mikils
umvarðandi málefni, þá treystum vjer því að þjer einnig
látið fundinn veröa á oss sem hagieldustum stað og tíma.
Undirskrifuð 17 nöfn.
Síðan kvadcii nefndur lireppstjóri til fundar með
þannig hljóðandi brjefi af 15 nóvember 1861.
Kæru fjelagsbræður I
,í tilefni af þcirri miklu breytingu, sem á að
verða, og er þegar orðin á þessu prestakalli, og f af-
leiðingu af þeirri megnu óánægju, sem á meðal vor
hefir verið útaf benni, hafa ei allfáir af yður, brjeflega
beðið mig, að óska til opinbers fundar á hverjum þeir
gætu enn á ný rætt það mál; til þess að verða við
þeim tilmæluin, var ákveðinn og boðaður fundur, að
Hofsstöðum þann 12. lyrra mán. sem ekki gat komist
á sökum illviðra, en bæði þá strax og síðan hafa nokkrir
beðið inig að hlutast til, að fundurinn kæmist á, og í því
tilliti boðast yður hjer með opinber almennur fundur, aptur
að Hofstöðum þann 18. þessa mán. sem ermánudagur.
Jeg bæði óska og vona að allir sem eitt sinn hafa
látið í ljósi óánægju sfna yfir brauða samsteypingunni,
sæld fund þenna, og sjer í lagi krefst jeg þess af þeim,
er annaðhvort brjeflega eða munnlega liafa beðið inig
að kveðja til fundar, að þeir dragi sig nú ekki í hlje
með því að sækja ekki ftindinn; heldur að allir sem
hlut eiga að máli, og liverr í sínu lagi, segi þar af-
dráttarlaust meiningu sína, eptir sannfæringu, og komi
þar með þær uppástungur. sem þeim þykja við eiga,
og málinu gæti orðið til styrks og lögunar; að öðrum
kosti verð jeg að sannfærast um, að þeir sömu hafi áður
skrifað undir það sem þeir ekki meintu, eða sfðan
sett til síðu sannfæringu sína, í tilliti til sjálfra sín
eða einstakra persóna®.
Síðan var fundur haldinn að Hofstöðum 18. sama
mánaðar, á honurn urðu þau málalok, að allir fjellust
á að þiggja prests þjónustu að öllu sém verið hafði,
til næstu iardaga og gjalda lionum til þessa tíma; en
yrði þá hlutaðeigandi stiptsyfirvöld og stjórn ekki búin
að ráða bót á þessu málefni, kváðust þeir viðbúnir, að
segja sig frá prests þjónustu, og gjöldum til prests,
þar til brauðið yrði apfur veitt með sama ásigkomulagi
•og verið haföi; voru þá 3 men kosnir í nefnd, að skrifa
fundar úr.-litin, viðkoinandi prestum og prófasti, oglíka
. stiptsýfirvoldunum við fyrsta tækifæri.
Var skrifað undir aðgjörðir fundarins með 25.
iiöfnum, voru það fiest bændur.
Brjefið til prestanna var skrifað í tvennu Iagi, og
••sín afskript send hverjum þeirra, þannig hljöðandi:
Velæruverítigi herra prestur! — prófastur!
Eins og ybur mun fullkunnugt — þó oss hafi verið
þab hulib — nær og hvaban sú uppástunga hefir fyrst komií):
aib af leggja þetta Hofstaba og Flugumýrar þinga braub og
íwurieina þab vib önnur prestaköll, og vjer látum oss þab
litlu skipta ab svö komnu; þaunig er ybur ekki heldur óknnn-
ugt bæbi ab þab var tilbúib f upphafi, á móti vitund vorri og
vilja, og hvílíkur áhugi og kvfbi hreifbi sjer á mebal vor, þegar
vjer urbum þess varir af tíbindum um stjórnarmálefni Is-
lands yfir áiib 1854, ab svona ætti meb oss ab fara, — þó
þab liafi verib af öbrum ab litlu liaft — hvar fyrir vjer
oieiri partur innhiía þessa prestakalls, ab sameinubum vilja
vorum, sendum hinum háu stiptsyfirvöldum og vibkoroandi
kirkju- og kennslustjórn samhljöba bænir vorar, meb rjett-
rnn og sanngjörnum ástæbum ab þetta yrbi ekki framkvæmt,
o|i; aptur meb bænarskrá til alþingis 1861, sömuu meiningar;
en allt sem vjer fáum hjer í móti, er brjef frá prófasti vor-
utm af 14 ágúst s. 1. sem færir oss skilabob frá stiptsyfir-
vcíldunum, ab bænum vorum verbi enginn gaurnur gefinn, þó
án allra ástæba fyrir neituninni, og án þess þar sjáist, ab
stiptsyfirvalda brjefib sje rjett itpp tekib í prófastsbrjefinu
og; nú er braubib ei ab síbur eybilagt, sundrab og lagt
til annara. Nú meb því ab áhugi vor á málinu og kvíbi
fyrir sameiningunni, hefir ab því skapi farib vaxandi, frá því
fyjrsta til þessa, sem málinu hefir þokab áfram í mótgang
vi? i oss; þá þegar svona var komib rjebum vjer þab af, ab eiga
me b 08S opinbcran fund ab Ilofstöbum þann 18. nóvember
s. I. til ab tala uin hvab nú skildi til rábs taka, hvert ab
þyggja þetta meb þögn, eba hafa nokkub á múti því; eptir
nolckrar umræbur á fundinum, varb sd niburstaían, ab menn
gS'.tu ekki tekib á móti þessu sem gildandi, svo framt sem