Norðanfari - 01.06.1863, Blaðsíða 1

M «1.-84
1§«3
VOIUtAMIIil.
Viðaiikalilað.
Skipbrot og nianiiadpukknau.
Mánudaginn hinn 4. dag maímánaöar 1803, lagði
jeg á jaktinni „Anne Margrethe14, scm var 10£ lest aö
stærð, ásamt 9 skipverjum mínum út af Rauíarhöfn á
Melrakkasljettu, í landnorðan kuldagráði, en um kveldið
kl. 10 var komið Iogn, var jeg J)á koinin 3 inílur í
landnorður af Rifstanga, vörpuðum vjer þar akkerum,
renduin út vaðarhöldum og láum þar til þess kl. 8
morguninn eptir, og höfðum eigi orðið varir hákarls,
en þá komin sunnanhríð; leysti jcg þá og ætlaði mjer
að sigla vestur að Grímsey, jafnframt og Ijet taka eitt
rif úr hverju segli, en þegar siglt höfðum 3 mílur, vor-
um vjer í norður aí miðri Sljettu; snjerist veðrið þá á
svipstundu til norðurs með stúrhríð og særoki, svo allt
ætlaði sundur að ganga, og ?igi annað sýnna enn að
jaktinni mundi þá og þá lleygja um, áður en seglin
næðust niður. Enginn kostur var annars en leita lands,
sein veðrið stóð nú rjett upp á, en ómögulegt að færa
segl. Þegar við höfðum alrifað seglin og klossrifað
stórsegl og halað upp hálsinn, höíðum vjer horf á land-
norður horn Sljettu: Vjer hjeldum að veðri þessu mundi
bráðum slota, en oss brást það. Nú settum vjcr upp
rifaða stagfokku og hleyptum undau suður með Sljettu,
og ætluðum að ná Asmundarstaðavík, en vegna stór-
sjóa urðum vjer að fara djúpt fyrir Asmundarstaða-
eyjar, en af því leiddi, að þá þurfti að beita aptur app
að landi, sem þó varð eigi fyrir rokinu og því að fokk-
an fór að bila; inisstum því af víkinni. Það var því
eigi annað til ráða, en hleypa inn á þistilijarðarflóan,
og freista til, ef unnt væri, að ná Viðarvík, sem er
sunnanvið Rakkanesið, vegna þess að þar er vægra
brym í norðanátt enn á Þórshöfn, en þá er vjer ná-
lægðumst tjeða vík. var rokið eiin svo mikið, að við
ekkert varð ráðið, og að ekkert grillti frá sjer fyrir
stórhríðinni, hrakti oss þaðan jafnskjótt. Hjer var nú
eigi annað til úrræða en ileita Þórshafnar, þó kveld
væri komið og náttmyrkrið þegar skollið á, eður að
öðrum kosti að leggja austur í ílóann til drifs, sjer í
lagi ef upp kynni að rofa, sem íjærri lór, því alltaf
var sem veðrið og harkan harnaði og hafrótið úthverfð-
ist æ meir, samt sem áður var það þó afráðið að leggja
austur í fióann til drifs um stund og síðan til vesturs;
og þegar góðan tíma hafði þannig rekið undan, þótt-
umst vjer sjá þess merki, að ekki munduin langt undan
landi, eða innar lega við Langanes, og Ijet nú horfa
eptir þvf striki ijettast mundi á Pórshöfn; og jafn-
snart setfur upp ril'aður „klyver", (þríhyrnt frainsegl) sem
var danskt og að kalla óbrúkað; en það leið eigi lengi
áður hann sviptist sundur, eins og væri blautur pappír,
varð því að taka þetta segl niður, og setja fokkuna;
þó hún biluð væri, að nýja upp aptur, er og svo svipt-
ist bráðum í marga parta. Nú voru öll ráð þrotin til
að geta hjargað sjer með seglum; skipaði jeg þá að
taka niður fokkuræfilinn, en á rneðan á því stóð, sje
jeg, sem var við stýriö, hvar óttalegur brotsjór ríður
að, lá þá Jón bróðir ininn á þilfarinu til þess allt af
að sjá hvað áttavitanum liði, því ekki varö sjeð á hann
nema grúfa fast yfir honum. Jeg kallaði sein mátti og
bað menn vara sig, og þegar hafði sleppt orðinu reið
sjórinn yfir, er setti skipið á hliðina og á kaf; greip
jeg þá í bakstaginn goluborða og hjelt mjer þar; sjór-
inn hljóp í seglið; allt var á kafi og engan sá jeg
manninn, varaði þetta litla stund, að jaktin lá á hlið-
inni, og ekkert upp úr neina goluborðskeipurinn; en
rjjetti sig þó smátt og sinátt við, keipaíull á þilfar-
inu, en þegar út af henni fór að flæða, sá jeg sumt
af mönnunum, og að tveir voru að skríða inn, sem
út höfðu farið; sá jeg þá að enn vantaði 2 menn-
ina Jón bróður minn og Jón frá Asi. í þessari andrá
heyrði jeg til manns framanundir jaktinnni, og hljóp
þegar þangað, var það þá Jón írá Ási, sem hafði náð
þar kaðalenda, en í þeirri svipan kom sjór og sleit Jón
af kaðlinuin og sást hann ekkiframar; ljet jeg þá varpa
út akkerum til að halda skipinu upp í veðrið, sem
vegna seglaleysis varð að Jiggja flatt fyrir brotsjóunum
og veðrinu, og á hverja augnabliki, ekki annað líklegra
en það mundi fara af kjölnum, og vjer allir skipverj-
ar týnast.
Er þetta allt bar að, var kl. hjerumbil 1 f. m.
6. maí. Meðan sandbotnin var, krakaði jaktina með 3
akkerum, er út voru komin, sem að hún laus væri
æ lengra upp í boðana, þar til fór að taka við skerin
og flúðirnar í botninum; en þá ekkert gat undan látið,
kubbuðust festarnar liver af annari, og á meðan vor-
um í versta brotinu hafði liver nóg með að halda sjer,
en þegar koinið var upp í brymlöðrið sáuin við fyrst
land, og landtakan ekki nema sker og urð, og þá hrökk
í sundur seinasta festin, og í þeirri kviku barst jaktin
langt upp og tók þá fyrst niðri, og í næsta ólagi en
lengra og þá yfir mannhæðar há björg, og í hinu þriðja
bar hana að tveimur skerjum, öðru að framan en hinu
að aptan, hvar hún loksins nam staðar; var þá orðið
svo grunnt með útsoginu, að næstum var þurrt ofanvið
hana, en botnín þá að mestu Iiðaður undan henni, Ljet
jeg þá einn manninn fara á kaðli í land; eptirþaðfór
líka að falla út. Vjer sáum þá og, að strikið á átta-
vitanum, er jeg haföi siglt eptir að landi, var einmitt
upp á ÍMrshöln, og seglin haldið nokkrum mínútum
lengur, hefði oss ekkert sakað. Fyrsta áfallið er vjer
biðum, hefir vfst verið eina 1000 faðma undan landi,
Jóhannes bóndinn á Syðralóni, sagði mjer, að í
öll þau 20—30 ár hann væri búinn að vera þar,
hefði aldrei jalnmikið brym komið sem nú, nema einu-
sinni um haust. Allann tímann frá því jeg ætlaði að
bjarga Jóni sáluga hal'ði jeg verið berhentur, þess vegna
kól mig á höndurnar. í'á er við höfðum náð úr skip-
inu hinu mesta af farangri okkar og komnir heim að
Ytribrekkum, var kl. orðin G f. m.
Gunnlaugur Guunlaugsson.
Þakkarávörp.
Jeg finn bæði það er skylda mín, og svo er það
tilfinningu ininni Ijettir og þörf, að votta þeim heiðurs-
mönnum, mitt innilegasta þakklæti bæði fyrir mig og
háseta minna hönd, sem veittu þeim og mjer svo inann-
úðlega hjálp og hjúkrun þegar vjer höfðum liðið skip-
brot, eins og að oi'an er getið.
Tel jeg fyrst heiðurshjónin Jón hreppstjóra og
trjesmið Benjamínsson og konu hans Guðrúnu Hall-
grímsdóttur á Ytribrekkum á Langanesi, sem tóku við
oss öllum 8 skipbrotsmönnum eins og beztu foreldrar,
og veittu oss ekki að eins einhvern hinn bezta beina,
heldur svo nákvæma aðhjúkrun á öllu sem framast má
veröa, og einkum mjer, sem talsvert var kalinn, eink-
um á annari hendinni. Allar þessar miklu og mörgu
velgjörðir, veittu þau heiðurshjón oss mcð þeirri gleði,
að það var eins og vjer hefðum átt hjá þeim skuldir,
sein þau nú væri að iúka.
J’á má jeg ekki gleyma að geta göfuglyndis þess,