Norðanfari - 01.06.1870, Page 3
45 —
Jacobsen og inega síían lesa þetta aptan á
henni meban samanhangir, meb stdru letri:
Madama nGrána“ Jacobsen, hneixlunar-
kolla Eyfirbinga.
Skrifab í febníar af gömlum kaupmanni
fyrrum á íslandi.
t>ýbingin er eptir „hinn rauca“ og »gula“ M.
TIL RITSTJÚRA „NF.“.
Brjef þab, er jeg skrifaSi ylur hcrra rit-
stjóri, hinn 31. marz síbstl. og þjer hafib sett
f „Nf“. ybar nr 14—15, virfeist hafa hneykslab
einhvern þingeying, eptir sem rába er af rbrjefi
tir þingeyjarsýslu“ 11. aprí! þ. á., sem prent-
ab er í blaíi ybar 27 s. m.
Höfundurinn skilur ekkert í því, hvernig
þab sje mögnlegt ab „þjóbólfur" 26. jan. þ á.
geti verib Uunnugur okkur bændunum hjerna
í firfeinum, af þv! „Gangleri11 kvartar um, ab
Reykjavíkur blölfcin hafi eigi borist útg e f-
e n d u n u m sífcan í nóvemb f á., og dregur
þar af þá ályktun, ab brjef mitt geti traufelega
verib sprottib af umræöum nokkurra bænda
„enda lýsi þab litlum kunnugleik á Sufcurlandi,
ebur á því efni sem þab lireifi vib“.
Brjef mitt ber þab meb sjer, ab jeg hafi
fengib þjóbólf 26. jan., meb þvf jeg tók upp
úr honum nokkur orb, sem eru aubkennd; en
höf. ti! skilniugsauka vil jeg geta þess, ab bæbi
barst blab þetta fleiri mönnum enn mjer lijer
f firbinum — þó þab væri ekki alinennt —
sem, eins og jeg gjörbi, lánubu þab mönnum
í kringum sig, og þannig varb þab okkur kunn-
ngt, og kveykti umræbur þær ev jeg skýrbi
frá. En kvab snertir kunnugleika minn, ebur
okkar Eyf. bænda á Suburlandi, þá verb jeg
ab leyfa mjer ab álíta höf. eigi öllu kunnugri;
þvf þótt Gnúpverja- (Eystri)- hreppur sje í
norbaustur horni Árr.essýslu en Ölvesib í sub-
vestur horninu, — sem liann er svo rogginn
af ab vita —, þá lítur út sem hann viti eigi,
ab Biskupstungur eru næsti hreppur vestan vib
Ilrunamannahrepp og hann aptur næsti hrepp-
ur vib Gnúpverjalirepp, og ab þessir 3 hrepp-
ar og afrjettir þeirra liggja næst Norburlandi
af öllum hreppum í Árnessýslu, svo okkur fyr-
ir þá sök og landslagsins vegna sje mest hætta
búin þaban, ef klábi er þar uppi. Nú bib jeg
menn ab gæta ab því, ab áminnst blab þjób-
ólf8 segir, ab klábsnn sje ab koma í Ijós á æ
íleiri bæjum allt norbur frá Reykjakoti
sem er í Biskupstungum, svo klábinn
átti þá, um nýárib í vetur, ab eins eptir ab
ílytjast austur yfir Hvítá til ab komast í Hruna
mannahrepp1, og hafi hann þegar komizt þab
ebur komizt þab í sumar, ætla jeg iitla fyrir-
Btöbu í Laxá, sem abskilur Hrunamanna-og
Gnúpverjahreppa. Ótti fyrir ab svona mundi
fara, — sem jeg vildi óska ab reyndist ástœbu-
laus, .— kom mjer til, ab kalla, ab Ásmundur
„þarna inn í klábasvæbib“ jafnvel þó þab
Væri ab Haga í Gnúpverjahrepp, er hann a;tl-
aii ab flytjast ab, en hefbi þab verib ab Ilaga
f Grfmsnesi, þá hefbi þab verib allt ab því f
niitt „klábasvæbib“.
Jeg hefi, móti vilja mfnum, dvalib lengur
vi þessar uppgerbar-vefcngingar höf., sem
mcir virbÍBt iýsa mibur gáfcUm vilja enn mælti,
e ur uliuga á málefninu sjálfu, einungis til ab
hrinda ómerkingarblæ , . «.
. Þeim, er hann virbist
vilja setja á brjef mitt____ .
J 1 1 — annars inundi jeg
alls eigi hafa svarab honum __ En a&al tj]_
gangur minn meb línum þessu,,, var gá; a?)
nýja áskorun okkar Eyf. bændanna, Sjer í lagi
t) Yill höf. fortaka ab liann hafl komizt Jia?, t ^
á fs t vetur,, ebur ab haim komíst Jiab þá f surnar
t. d. ef klábakind færi ór lliskupst. afrjett upp fj,rjr
Hvítárvatu og svo ofan í Urunarn. afrjett ?
til ybar ritstjóri góbur, ab þjer vcitib málefni
þessu þab athygli er þab krcfur. Sjer í lagi
vonumst vib eptir, ab blab ybar skýri frá þeiin
rábstöfunum. sem gjörfcar eru ebur gjörbar
kunna ab vcrba þessu máii vibkomandi. Al-
menningi er hugleikib ab lá ab vila hvab gjör-
ist í hverju áhugamáli þjóíarinnar sem er, og
eigi er þab hvab sízt í kiábamálinu, þar sem
svo má ab orbi kveba. ab lieiil og farsæld
landsins sje í vebi ef þab ræfcst i!la.
Menn eru þegar orbnir svo þreyttir og ör-
magna undir útgjöldum og annari óhamingju,
sein af kláfcanum liefir leitt, ab ö!l naubsyn
ber til, ab vogesíur þessi verbi sem fyrst og
greibasí af dögum rábinn, og því tjáir eigi ab
sitja kyrr og liafast eigi ab og láta málefni
þetta rábast eins og vill. þab er því vonandi
ab Nf. ybar ílytji eigi margar slíkar úrtöiu-og
áhugaleysisgreinir, scni þetta þingeyjarsý&lu
brjef er.
Eyfirbingur.
■— I 14. —15. blabi Norbanfara þ. á. hefir
einhver blessabur Eyfirbingur látib í ljósi ótta
sinn og skeifingu fyrir því, ab jeg meb fjár-
rekstri niínum subur í haust, og tilvonandi
búflutningi subur í sumar, mundí steypa landi
og lýb í tjdn og töpun, meb því ab fje mitt
mundi strjúka norbur aptur og færa hiugab
hinn sunnlenzka drepklába. það er nú aub-
sætt ab bijefritaiamnn fer eins og þeim mönn-
uin seiu eru myrkfælnir, ab þeir bræbast en
vita ekki hvab þeir iuæbast; og því vil jeg
meb þessum fáu línum leiiast vib ab færa
honum lieim sanninn unr þab, ab hjer sje ekki
svo mikil liætta á ferbum, sem liann virbíst ab
telja sjer og öbrum trú um.
þab er aubheyrt ab brjefiitarinn er bráb-
ókunnugur, því efni sem liann ritar um, og
ekki sjerlega vel ab sjer í lqndafræbinni. Hann
segir ab jeg ætli ab flytja inn í klábasvæbib.
livab kallar liann klábasvæbi? Sje austustu
hrepparnir í Árnessýslu klábasvæbi, þar sem
klábanum var alveg útrýmt meb niburskurbi
fyrir 10—12 árum síban, þá er Eyjafjörbur
þab líka, því þar hefir verib skorib nibur vegna
klába eins og brjefritarinn mun vita, þd langt
sje síban. llann veit ekki hvort jeg muni
tlytja ab Haga í Eystri hrejip eba Ilaga í
Grímsnesi, en segir ab þab muni ekki miklu.
Jeg get þá frætt hann á því, ab jeg hefi í á-
forrni ab flytja ab Haga í Gnúpverjahrcpp, sem
er austasti hreppur í Árnessýsiu, og fjærstur
því núverandi klábasvibi Glfusinu, en Gríms-
nesib er næsta sveit vib Ölfusib, og munar
þetta miklu, því þess veit jeg engin dæmi, ab
fje úr Gnúpverjahreppi hafi náb samgöngum
vib fje Norbleudinga.
þar sem þessi heibrabi Eyfirbingur er svo
úttaslegin fyrir því, ab fje mitt muni strjúka
norbur, og þá sjáifsagt færa hingab klábann,
þá get jeg fribab huga hans meb því, ab 1858
leyfði amtib incb rábi og samþykki amtsfund-
arins á Akureyri 1858, þremur austustu hrepp-
um Árnessýsiu ab kaupa fje í Norburlandi.
þetta fjárkaupaleyfi færbu nefndir hreppar sjer
rækilega í nyt, og keyptu fje svo þúsundum
skipti hjer nyrbra. Veit jeg eijj til ab nokk-
ur skepna stryki hingab norbur, ab minnsta
kosti ekki í þingeyjarsýslti. Nú vii jeg spyrja:
hverjar áslæbur hefir Eyfirbingurínn tií ab
lialda, ab fje mitt jsje slroksauiara en annab
fje? eba er hættu meira ab reka fjesubur n ú
cn 1858? Jeg heid einmitt þab gagnsfæba.
þá var klábinn í blóma símim í flestura —
cf ekki öllum — hreppum Árnessýsiu, nema
þessum þremur sem gjörskáru nibur, en nú
cr hann ab eins á litlu svæbi, vestan Hvítár
og Ölfusár, scm cr hin öruggasía vörn gegu
því, ab hann breibist út um ausíur hreppa
sýslunnar. þess vegna heid jeg, ab hver rjett-
sýnn mabnr verbi ab játa, ab hættan á fjár-
rekstri subur, sje miklu mirini nú, en 1858
og næstu árin þar á eptir.
Sje hiuum heibraba Eyfirbingi svo annt
um þetía mál sem hann lætur, vii jeg rába
lionum tii, ab benda amtinu vestar á bóginn;
því eins og ábur er ávikið, mun hættan öii á
þá hiibina, ef svo skyidi reynast ab taisverb-
ur klábi væri uppi í Gifusinu og þar í kring.
þab er alkunnugt ab fje Sunnlendinga gengur
saman vib fje liúnvetniiiga, og jafnvei Skag-
firbinga, og er árlega dregib í sundur á i'jöíi-
um uppi, mun því brjefritaranum meiri þörf
á ab skora á sveitunga sína samt Iiúnvetn-
inga og Skagfirbinga um ab gæta sín vib þeirri
hættu, en hæítunni af fje mfnu. Amíib lield
jeg ab ekki þarfnist nokkurra bendinga í þessu
efni, því jeg er viss um ab þab rennir sínu
abgætna auga til mín, eigi síbur en sumra
annara þingeyinga nú á þessum tímum, svo
hrjefritarinn getur verib meb rósömum liuga í
því tilliti.
Ab iyktum vii jeg ráða hinum heibraba
Eyfirðingi, ab þegar hann finnur köllun hjá
sjer næst, til ab láta ijós ættjarbarástarinnar
lýsa fyrir almenningi, þá Iáíi hann sjá nafn
sitt á prenti, því annars getur hann — ef til
viil _ vakib þanu grun, ab hann sigli undir
fölsku fiaggi.
Stóruvöilum 20. apríl 1870.
Asmundur Benidiktsson.
FESJETTIIS IÍTLEMOÆB8.
London 25 febrúar 1870. (Framh.).
I Rómaborg hefir verið mikib um dýrbir
í vetur, þar hefir stabib og stendur enn mik-
ill byskupafundur; var hannsettur í Pjetnrskirkj-
unni 8 desember, og voru þar yfir 600 bysk-
upar, alls stabar að tír hinum katólsku lönd-
um. þessi fundur er til þess, eba á ab vera
til þess, ab koma betri tilhögun á ýmislegt í ka-
tólsku kirkjunni. þab sem heizt hefir vakib
atliygli mauna er þab, ab Píus 9. vill Iáta
gjöra þab ab trúargrein, hjeban í frá á me&al
katólskra, ab hann sem páfi og postuli Krists
sje „infaltible“ (þab er: svo fullkominn ab
geta ekkert gjört rangt). Ýmsir af frönsku
og þýzku byskupunum standa á móti þessari
kenningu, en páfi hefir atkvæíafjöldann meb
sjcr á fundinunj.' Hann hefir útvalib Jesú-
í t a til þes3 ab rába þar mestu, enda kvarta
menn mjög yfir skorti á frelai. Hann leyfir
ekki hyskupunum ab koma saman utan funda
til ab ræba málin sín á milli, ábur enn þeir
koma á fundinn. þab lítur því svo út ab
þetta komi litiu góbu til leibar.
Blöbin báru þá fregn ab heimuiegt sam-
særi hefbi verib uppgötvab nylega í Rússlandi,
til ab rába keisarann af dögum, og er nú
verib ab rannsaka þab mál.
Frá Brasilíu hafa borizt þær fregnir, ab
nú sje Lópes yfirunninn og flúinn til fjaila,
en seinna kom önnur fregn, ab hann hefbi
fjölda manna meb sjer, og mundi sýna vörn
en þá.
Spánverjum gengur iila ab fá konung,
þeir liafa hobib fieiri prinsum í Norburálfunni
konungdóm á Spáni enn enginn hefir viljab
þiggja. I stjórninni er herforingi Prím og
Serrano snjallaslir á þinginu, liafa þeir þó
mikla mótspyrnu af þjóbstjórnarfiokknum, og
er Castclar þar fremstur, mælskur rnabur vel,
og vel viti borinn. Á eyunni Cuba er upp-
lilaup og vill hún rífa sig undan Spánverjum.
þeir liafa sent þangab skip og her en þó geta
þeir eigi sefab upphlaupib.
Frá Ameríku er allt iiib bezta ab frjetta.
■V