Norðanfari - 14.06.1872, Qupperneq 4
FRJETTIR IIILEWDAR.
Ur brjefi úr þingeyjarsýslu d. s. 3 jnní 1872.
„Nú æltub þjer aí) vera kominn yfir
heifiina, og sjá snjúinn, sjá fjenafinn, sem
oltinn er vífa út af í sveitum af lmngri og
hor, sjá nýbomu iömbin þúsundum saman daub
af alskonar kvilluui, sem úlæknandi eru, sjá
jafnvel kýrnar komnar af falli af fófurskorti,
sjá inn í heimili allslausra foreldra, og svo
inn í hjörtu þeirra. þetta gæti þá orfif yfcur
hæfilegasti texti til ab leggja útaf núna á þessum
dögum. Mjer er nú farif af leifast og þegar
ofbjófa, því jeg sje alls eigi annaf en sorgleg
afdrif þessa háska tíma — hungur, volæfci,
uppflosnun og skuldir, jeg veit eigi hve á-
kaflega margra f mörgum sveitum".
í 8tórhrífinni 29. — 30. f. m. haffi eitt
hákallaskipif), er Veturlifi hjet, frá Bakka á
Tjörnesi mef> 10 mönnum, farist og fundist
á iivolfi, brotif þvert yfir fyrir íraman káhetu
og fast þar vif akkeri, festar og vafarhöld
m. fl. er láu til botns. Einn mabur af því
fannst á Botnsfjöru í þorgeirsfirfi, ásamt mul-
inu úr apturhluta skipsins og fleira, og þar á
mefal gaflfjöl meS nafni skipsins.
Á Stóru-Reykjum í Reykjahverfi, haffei
f stórhrffinni á dögnnum 50 fjár hrakif) til
daufs í svo nefnda Reykja-hvísl, og fje víbs-
vegar fleira og færra fennt. Á Grenjafarsíab,
Múla og Narfastöfum í Reykjadal, eru á hverj-
um bænum fyrir sig, dáin 60 lömb. Á nokkr-
um bæjnm er sagt ab muni verfa saufciaust.
Sumslafcar er fannfergjan sögfc en svo mikil, afc
varla sjáist á dökkanhnjót, og eigi verfci komist
bæja nje sumra byggfca á milli nema á skííum,
og ekkert nú, í 7 viku sumars, afc gefa kúm nema
vifc og korn. Mefe manni af Idólsfjöllum frjett-
ist hingafc 10 þ. m., afc áfellifc seinasta, lrafi þar
verifc minna, en hjer og fyrir norfcan, og skepnu-
liöldin yfir höfufc allgófc. 9. þ. m. voru dregn-
ar hjer á Akureyri á land yfir 500 tunnur af síld,
sem öll vargenginút á 2 dögum, og hifc mesta
af henni selt 4 mk. tunnan. — 10 þ. m. var hjer
haldinn Gránufundur er sífcar mun getifc verfa.
5 þ. m. kom Indrifci frá Veturlifcastöfcum
afc sunnan aptur, er fylgfci útförunum sufcur í
Reykjavík og þafcan ansfur á Eyrarbakka.
Jónas prentari Sveinsson og 2 stúlkur úrRv.,
er og komifc hingafc Afc sunnan er afc frjetta
aflaleysi, og jörfc þar mjög skrælnafa og grófc-
ur litla. Vifcast hvar eru meiri og minni van-
liöld á skcpnum. Einkuni í Hrútafirfí og
Skagafirfi hafa sjefcst ormar efca pöddur í
snjónum, afc stærfc sem fiær, sem menn halda
afc skrifcifc hafi upp úr jörfcunni, og mefcal ann-
ars, geti verifc orsök lil þess, afc svo vífca hef-
irr orfcifc vart vifc yrmlinga í innýflum fjenafc-
arins. Á þingeyrasandi liaffi nýlega rekifc 2
seli daufca, en 9 í Hrúiatirfcinum á tveimur
bæum, 7 á öfrum en 2 á hinum, og vifcar
hefir orfcifc vart vif) reka þenna. j>afc eru því
getgátur manna, afc einhver óáran sje í selnnm,
scm getur verifc eins og í skepnnnum á landi.
Skipkoma . 4 þ m. um niifcuætti, hafn-
afi sig hjer, skonorten Marie, 41 lest afc
stærfc. Skiphcrra Goldmann og mefc því reifcari
þess stórkaupmafcur L. Popp cptir 36 daga ferfc
frá Ivh 6. þ m. kom annafc Gránufjelagsskip-
jfc, sem lieitir „Manna“ frá Ný-kaupangi á Sjá-
landi, en skipherra þess Jensen, eptir 27 daga
íerfc frá Kmliöfn ; bæfci fjelagsskipin voiu hlaf-
in yfir 1500 t. af matvöru og ýmsum naufcsynjum
öfcrum 2. þ. m. baffci Gufuskiþifc „Jói^ Sig-
«rfcsson“ komifc á Grafarós, en deginum áfcur
verifc á Borfceyri og affermt þar eitthvafc af
lestinni ; einnig mefcal annars á Grafárós
200 tunnur af rúg og eina tunnu af brenni-
víni. Briggskipifc Herlha skipherra J, Eiriclisen,
sem lengst hefur veiifc á ísafirfci í vor, er nú
sagfcur kominn til Skagasirandar Hákarlaskipifc
Ægir skipstjóri Oddur Olafsson, kom nú fyrst
liingafc úr fyistu leguferfc sinni, og aflafci 64
tminur lifrar, hann haffi farifc sufcur mefc landi
og til Veslmanneyja, höffcu skipverjar fengifc þar
hinar ágætustu vifctökur, einkum hjá hinum
væntanlega sýslumanni Húnvetninga, lierra
Bjarna Magnússyni. þafcan sigldu skipverjar
vestnr fyrir land og komu í norfcurleifcinni vifc á
Afcalvík og hittu þar Ðraupner frá Siglufirfci,
er þá var búinn afc afla 90 tunnur og áfcur
haffci hann fengifc 100 tunnur. Tvisvar efca
þrisvar haffci í vetur gránafc í rdt á Vest-
inannaeyjum, og stór tnunur fannst skipverj-
um Ægis, vera á kuldanum hjer og syfcra, og
sem þeir væri Jkomnir undir sufcrænt himinbelti.
FRJETTIR (JTLEIDIR.
Eptir brjefi dagsett 24. marz þ. á. úr Vends-
sýslu á Jótlandi, hatfci þann 19 s. m. verifc
hin rncsla iandnorfcan stórhrífc, er var hörfc-
ust hinn 20 ; svo var fannkoman og stórvifcrifc
afc skablarnir urfcu 8—12 álna djúpir. Hús-
in fennti vífa í kaf, svo Ijós þurfti afc lifa á
daginn, sem á nóttunni, sumstafcar sligufnst
húsin inn af snjó þýngslum. I næstl. 25 ár
haffci eigi slík stórbrífc komifc á Jótlandi, sem
í þetta sinn. Afc öfcru leyti haffci tífcin verib
gób og skepnu höldin sömuleifcis 2. apríl þ.
á kl. 7^ um morguninn, kom svo mikill jarfc-
skjálfti ( Antiocbiu á Gyfcingalandi, afc hálf
borgin eyfcilagöist og 1500 manns ljetu líf—
ifc. Jarfcskjálftinn stófc yfir í 30 secundur
efca hálfa mínútu ; jörfcin varfc öldótt , sem
bylgjur á ejó. í borginni Aleppó fórust 8 manns
og nokkufc af húsum skemmdust. Borgin
Sneifcie haffci orfcifc skelfilega útleikin. Einnig
liafa miklir jarfcsUjáIftar gengifc yfir Kaliforníu,
og ollafc ærnu tjóni og margt manna befcifc
bana. — Vesuvius á Italiu, haffci frá 25—29
apríl þ. á. gosifc ógnarlega, sjer ( lagi hinn
28, voru þá miklir jarfcskjálftar ösku- og sand-
fall, svo nifcdimmt varfc um hádaginn. Fólkifc
sem bjó næst eldfjallinu í borgnm og bæjum,
flúfci sem fætur togufcu undan eldinum, iiratin-
lefcjunni og stórgrýtinu. Sumir bæir lögfcust í
aufcn, akiar og úthagar. í San Sebastiano,
varfc braunlefcjan og stórgrýtifc 14 fet á dýpt.
Ilraunlefcjan og stórgrýtifc veltist áfram 300
fafcma á einni klukkustund. Sand og ösku-
fallifc vífcsvegar. Á götunum í Neapelsborg
varfc ösku- og sandfallifc fet á dýpt. 011-
um púfcur ílátum sem voru í borginni Scafati,
var sökkt í vatn nifur,
Ný steinkolanáma liefir fundist á Skáney
í Svíaríki, sem er mikil um sig og djúp, og
nægileg' verksmifcja fyrir 1000 manns, 300
daga á hverju ári í 60 ár. þafc er talifc mefc-
almann8 verk kolanemans afc grafa efcalosalO
tuunur á dag, efcur 1000 manns 3 mill. t. um árifc.
þaö cr í ráfci afc leggja rafsegulþráfc mill-
um Lísbónar í Portúga! og Brasiliu Bretar
crn nú byrjafcir á afc grafa göng undir fljótifc
Mersey sem rennur á milli borganna Liverpool
og Birkenhead á Englandi. Göngin eiga afc
verfca þrír fjórfcungar vegar efca 3000 fafcmar
& lengd, 70 feta djúpt nifcur í jörfcu þessu
stórviiki á afc vera lokifc á 2 árum. þess er
getifc lijer afc framan í blafcinu, afc fjelag eitt á
Breilandi vildi íá Suez skurfcinn keyptan, og
þá enda horfur á því, afc Frakkar mundu láta
hann falatin ; enn þegar upp 4tt\ afc »»1«. vítdu
þessir eigi slá til, því cptir skýrslu Lesseps,
liaffci fjelagifc, er á skurfinn, haft töluverfcan
hag á honuni. Árifc 1870, fóru í gegnum
skurlinn 486 skip, árifc 1871 765 skip, og (
jai úar og febr. þ. á. 200 skip. Árib 1870 voru
tekjurnar 5 mill, 152 000 franka, áriö 1871,
9 mill. 993,000 fr. og í janúar og febrúar 2
mill, 577,000 fr.
Tliiers ríkisforseti Frakka, er sagfcur orfc-
inn lasinn mjög til lieilsu, og líflæknir bans
tjáfc honum, afc hann mætti ekki reyna á sig
nema sem allra minnst, þvf flytti bann ræfcu
eina klukkuetund í senn, þá gæti þafc orfc-
ifc lians bani. Frakkar eru því farnir afc
ráfcgast um livern þeir eigi afc kjósa í stafc
Thiers, missi hans vifc; eru flestir á eitt sáttir
um, afc forseti þjófcþingBÍns Grevy, mutii fær-
astur til þess af þeim, nú sje völ á; annars
Ijúka allir npp eimim munni um þafc, afc eng-
um mefcal Frakka heffci tekizt jafnvel og Thiers,
afc stjórna Frakklandi og frelsa þafc úr vand-
ræfcunt sínum innan og útanrfkis. Menn telja
þafc víst afc Frökkum sje þafc fast í huga afc
hefna sín á Prússum, og afc frifcurinn haldist
afc eins mefcan hinir fyrr nefndu, eru afc salna
nýjnm kröptum. Frakkar vilja auka lifc sitt
svo þafc verfci 1 mill. 600,000 þar sem þjófc-
verjar fyrst 1880 geti stafcib þeim f þessu til-
liti jafnfætis. Frakkar eiga nú 1500 fallbyss-
ur, en vilja fjölga þeim svo afc þær verfci 2,700.
þjófcverjar eiga nú 1900 fallbyssur. þafc er
sagt afc Bismark niuni eigi beldur sitja afc-
gjörfcalaus heldur búast sem bezt vifc. Annars
heitir nú ofan á, afc allt sje heilt tnillum Frakka
og Prússa. Sagt er afc Prússar gjöri sjer allt
far um afc tryggja vináttu sína vlfc Itali, til
þess afc hafa þá sjer sem hiifchollasta hvafc
sem í kann afc skerast. Prússar eru í ófca
önn afc endurbæta og fjölga víggirfcingum
kringum Metz, og hinar unnu borgir á Frakk-
landi, koma upp nýjum varnarvirkjum vifc
mynnifc á Wesern og Elben m fl þafc má
kalla sem hvert mannsbarn á Frakklandi kepp-
ist vib afc losast sem fyrst vifc skuldina til
Prússa og afc koma setulifci þeirra af sjer.
Skuldin er enn, eins og svo margir vita, þrjár
þúsundir millfona franka. í fylkinu Besancon
gaf hrert inannsbani afc mefcaltali 13 fr. efca
4 rd. 3 mörk 10 sk. Gjafasafn þelfa nfff
yfir allt Frakkland og nýlendur þess sufcur í
Afrfku. Frakkar eru þarna fyrir utan afc end-
reisa ýmsar stórbyggingar er eyfilagfcar voru
mefcan umsátrifc og uppreistin stófc yfir. Svo
bafa þeir líka afráfcifc afc endurreisa Vendome
súluna efcur líkneskju Napóleons mikla. Venju
fremur, þykir horfa til, afc sætt komist á fmill*
um Bteta og Ameríkumanna út af Alabama-
málinu, því stjórnin f Vashington hefir slakafc
til vifc Brcla, afc heimta ekki skafcabætur, netna
beinlinis fyrir ránin en eigi Ijón þafc sem verzl-
un Bandafylkjanna afc öfcru leyti beifc; samt
þegar seinast frjettist, var sem eitthvafc bærl
þá á millum, sem menn hjeldu afc gjörfcar-
mennirnir jöfnufcu sín á millum. Sífcan Bret-
ar í fyrra Ijelu þafc undan Rússum ab nema
Parísarsamninginn úr lögtim, hafa þessir kost-
afc kapps um afc auka vcldi sitt og skipafloia
í Svarta hafi. A Spáni er enn allt í upp-
námi, svo stjórnin hefir sent herlifc sitt í ýms
ltjerufc hvar óeyrfcirnar hafa verifc mestar, til
afc vinna á þeim Eptir seinustu frjettum þafc-
an, dagsettar 5 maímán. höffcu Carlistar befc-
ifc ósigur fyrir konungsmönnum. 800 afupp-
reistarmönnum voru handteknir og margir þar
afc auki scm fjellu. Orustan haffci slafcifc í 9
stundir. Uppreistarmennirnir í Mexiku hafa
orfcib afc láta borgina Matamoras er þeir hafa
setifc nm, lausa vifc Juarez, efca lifc lians. Einn-
ig haffci flokktir manna 4 Hayti gjört uppreist
15. marz næstl. en flokkur þessi varfc þegar
bældur, sumir handteknir og sumir drepnir.
Arifc sem leifc fluttu sig einungis frá Kaup-
mannahöfn og til annara landa 6,422 menn,
karlar, konur og börn, 5,492 til Bandafylkj-
anna, 19 til Kanada, 156 tii Brasilíu og 745
til Australíu. Til vesturbeims flytja sig nú ár-
lega 3 milliónir manna, frá Evrópu og Asíu,
er flesiir streyma til vestur Bandafylkjanna, því
þau þykja byggilegust; menn telja víst afc eptir
20—30 ár verfci koinnar þangafc yíir 100 mill.
manna. Danir eru nú mefcal annars, afc ræfca
um ýmsar andlegar bætur á Grænlandi, sjer
í lagi ab efla og auka menntun ungdómsins.
þar á móii heyrist ékkert talafc um, afc lina
verzlunarnaufc Grænlondinga.
AUGLÝSINGAR.
Frá prestinum sjera Magnúsi Rerg*ayni á
Eydölum eru enn komnar gjafir til prcntsmifcj-
unnar á Akureyri 9 rd., er hann hefir safnafc í
sínu prestakalli.
Akureyri 7 júní 1872.
Prentsmifcjunefndin
Iljer mefc bifc jeg þann sem tekifc hefur
næstl. þrifcjudag, hlafcna bissu er jeg lagfci
sunnarlega vestan vift vörslugarfcinn á svo
nefndum Steinagerfcisfiólma, á mefcan jeg reið
heim á Akureyri, afc skila mjer henni efca rit-
stjóra blafcs þessa þafc allra bráfc&sta.
Fífilgerbi 7 júní 1872.
þorlákur Stefánsson.
Hjer mefc innkallast erfingjar Björns Gufc-
mund8sonar er andafcist Iijer á Akureyri 22.
f. m. til afc gefa sig fram og samia erffcarjett
sinn fyrir undirskrifubum skiptaráfcanda dán-
arbúsins.
Skrifslofu bæjarfógeta á Akureyri 8. júnf 1872;
S. Thorarensen.
— I næstlifcinni viku, haffci barn í úgáti,
skilifc eptir á götunni sufcur og fram undaii
húsi Frifcfinns gullsmifcs á Akureyri, dálítinn
þverbakspoka úr ábreifcu vefnafci, grænieitan afc
lit, er sást afc mafcur, sein kom sunnan afc rífc-
andi á gráúm hesli, tók upp og reifc sífcan út í
kaupstafc, er því sá hinn sami mafcur befcinn aö
skila pokanum til Bjarnar ritstjóra Jónssonar*
— Til katips fæst hjá undirskrifufcum: timb-
urhús ásamt úthýsum, fjórfci partur úr jörfc-
unni Naustum f Hrafnagilshrepp, sem öll et
20 hundrufc mefc 3 ásaufcar kúgildum, og sjött-
ungur úr hákarlaskipinu Hríseying. Sá efca
þeir sem vilja kaupa allt þetta f einu, efca ekki
nema húsakynnin, jarfcarpartinn efca hluta minn
úr skipinu, verfca afc semja vifc mig um kaup-
verfcifc.
Akureyri 11. júní 1872.
C. Petræus.
Eiyandi og ábyi ydarmudur : BjÖMl JÓnSSOf1"
Akureyri 1072, B- M. Stephánsso »*•