Norðanfari - 27.10.1873, Blaðsíða 2

124 —
að, en þa& hefur, a& mfnu áliti, engan veginn
verið fyrir Nortiur* e&a Vesturland, heldur ein-
nngis fyrir Su&uramts fnía. Eta mun þaö rjett
látt, aö slengja þeim kostna&i á Noröur- og
Vesturland, sem a& rjettu ætti ab hvíla á Sut-
uramtinu? Geta Nortur- og Vesturlandsbúar
nokkuö a& því gjört, þ<5 ab öllum vartkostn-
atinum, sem Suöuramtiö hefur greitt, haíi opt
aö undanförnu veriö hrundiÖ á Borgliröinga eina
saman ? Ellegar nrun nokkur maöur meö heil-
brigöri skynsemi og nokkurri sanngirni gela á-
litiÖ þaö urn of, þó aö Suöuramtsbúar greiddu
7 hluta varökostnaöarins ? þaö sýnist aö vera
mjög ósanngjörn tilhögun, aÖ þær sýslurnar,
sem ala sjúka og grunaöa fjeö, skuli vera öldungis
lausar viö þann kostnaö, er flýtur af því, aö vama
útbreiÖslu fjárkláöans til lieilbrigiu hjeraöanna.
Nefndin segist vilja, aÖ yíirma&urinn í verö-
inum „hafi einnig svæöi aö verja, svo honum
sje ekki einungis ætlaö, a& ríöa milli manna“.
Hvenær skyldi þaö hafa viögengist, a& yfirmenn-
irnir í veröinum heföi ekki haft annaö a& gjöra,
en „ríöa milli manna“? Máske þaö hafi ver-
iö, þegar herra Jdn þóröarsson í Stafholtsey
var yfirmaöur f Skorradalsveröinum for&um?
síöan hefur þaÖ öldungis ekki átt sjer staö
hvorki í Skorradals- nje Botnsvogaveröinum, og
væri rcjög hægt a& fá sönnun fyrir því, ef þaö
mál væri rannsakaÖ. Og víst þurfa ekki Borg-
firöingar a& bregöa yfirmanni BotnsvogavarÖar-
ins um þaö, aÖ hann hafi ekki gjört annaö, en
„ríöa milli manna" þá dagana, sem hann hlaut
aö fara liöuglega 2 erfiöustu göngur í sama sól-
arhring, næstliöiö sumar.
Nefndin klagar sáran yfir því, aö yfir-
maöur varöarins hafi „tekiö þaö ráö, (er verst
gegndi, a& fara burt úr verÖinum, ekki einungis
sjálfur, heldur meö ílest alla varömenniua“.
Hvað átti yfirvarömaöurinn og fjelagar hans aö
taka til bragös ? Hann og þeir voru sendir
suöur þess erindis, að aptra útbreiöslu fjárkláö-
ans ; og þegar þeir sáu, a& þetta var þeim ó-
vinnandi verk, þar eð vöröurinn bæöi var sett-
ur of seint og mikils til of fámennur, áttu þeir
samt sem áöur, á kostnaö Norðlendinga, aö
haldast viö í þessu þýðingarlausa káki þangaö
til seint í september, sg láta allt vaöa saman
eptir sem áður, og fjárkláðann máske, vera kom-
in löngu á undan þeim noröur um sveitir?
t>aö gat hvorki yfirmaöur varöarins nje fjelag-
ar hans lagt á samvizku sína, þó varÖnefndin
f Borgarfirði hafi ekki vorkennt þeim þaö. Nefnd-
in segir, aö kláöanum sje »nú opnaöur breiöur
Og frjáls vegur til Noríiur- og YcBturlands“.
En hver hefur opnaö honum þenna breiöa og
frjálsa veg? Varðnefndinni mun þykja, aö hún
geta þvegiö hendur sínar og sagt: „saklaus em
eg“. A& hverjum munu þá berast böndin?
ætli þau berist ekki a& Sigvalda SkagfirÖingi,
sem átli a& heita yfirmaöur varöarins ? að
minnsta kosti er það auðskiliö af oröum
og anda varðnefndarinnar, aö hún beinir því a&
honum, þó hún fari hægt og tali um þaö á
nokkurs konar huldu. En Sigvaldi Skagfirö-
ingur gjörir varðnefndinni kunnugt, aö ef hún
lýsir hann banamann varöarins, eegist hann liafa
veTiö neyddur til, aö leggja vöröinn banasári
vegna þess, aö varÖnefndin í Borgarfirði hati
veriÖ búin a& særa hann tii ólífis, svo hann
hafi eigi getaö hjarað öðruvísi, en sjálfum sjer
til skammar og hlutaöeigendum til skapraunar
og skaöa. Varönefndin segist „ætla“ það á sínu
valdi, aö „ákveða hversu mörgum mönnum
vörðurinn skuli skipaöur*, og þó þykir mjer gott,
ef sumir af þeim, sem í nefndinni eru, hafa
meiri kunnugleik aö hrósa sumstaðar á varö-
stöðvunum, heldur enn í Grænlands óbyggðum,
eöa hvar annarstaöar, þar sem þeir hafa aldrei
komiö, en a& eins heyrt getið um, aö til væri.
Að sí&ustu árjettar varönefndin þessa miklu
og margorðu „skýrslu“ meö því, aö hún segir :
„Loksins skulum vjer ieyf'a okkur aö geta þess,
að þó Sigvaldi yfirvaiömaður Norðanmanna sje
ýmsum kostum búinn, þá hefur þaö þú fremur
verið af „Respekt“ fyrir Norölendingum, aö
varðnefndin hefur þolaö hann, en af því að
mönnum liafi fallið viö hann alsko9tar vel“,
Sigvaldi leyfir sjer nú að epyrja varönefndina:
„Hvaö hefur strákur til unnið“? MeÖ hvers-
konar háttsemi hefur hann verið varönefndinni óþol-
andi? það er beztaö hún gjöri það heyrum kunn-
ugt hvaö hann hefur til saka, cn ,sje ekki aö dylgja
umþaö me&digurmælum. þaö er annars merkilegt,
aöhún,sem segist vcra „skipuö hinum beztumönn-
mn* Borgfirðinga, og ajálfsagt er það, skuli hafa
látiö helbera „Respekt“ fyrir NorÖlendingum*
blinda sig svo, aö líða óþolandi meinvætt á
landamæruin sínum í mörg sumur. Mikil má
vera þolinmœöi hennar og umburöarlyndi 1
Gllum þeini, sem hafa leeiö NorÖanfara 23.
ágúst og 3. september þ. á., og sjá línur þess-
ar, mun verfa þa& kunnugt, aö sögnum og á-
liti varönefndarinnar um BotnsvogavörÖinn næstl,
sumar, ber illa saman viö sagnir mínar og álit
mitt um hannj og er þá eölilegt, þó menn
leiöist f efa um hverju trúa skuli, eins og vant
er aö vera, þegar tvennum fer sögunum. þaö
hlýtur líka aö liggja öllum í auguin uppi, a&
sannieikurinn muni seint leiöast í Ijós meö því,
þó iilutaöeigendur viöhafi hnippingar og hnýfil-
yröi í brjefum og blööum. Jeg vildi því mega
leyfa mjer, a& skora á sýslmnennina í Ilúna-
vatns- Mýra- og Borgarfjarðarsýslum, aö gjöra
ýtarlega rannsókn í málefni því, sem hjer ræðir
um, og taka alla varömennina, sem á fjallinu
voru og enda þá líka, sem voru í Botnsdalnum,
og láta þá staöfesta vitnisburÖ sirin meö eiði,
svo aö aftækjust öll tvímæli um, hvort Botns-
vogavörðurinn sumariö 1872, heföi verið settur
í tíma eöa ótíma, og jafnframt, hvort hann
hefði verið of fámennur eöa ekki; og í þriðja
lagi, bvernig þeir hefði reynzt í verðinum, sem
varðnefndin haföi kjörið í hann. Mætti ske, um
leiö og þetta væri gjört, a& þá leiddíst í ljós
um einstöku atvik, er vitbáru í verðinum næst-
liöiö sumar, sem ekki hefur veriö hreift viö enn,
svo jeg viti til, og mun þó í sannleika liggja
a!lt eins innarlega í verkaliring sýslumannsins í
Borgarfjaröarsýslu að grenslast eptir, eins og
hrtt: aö ásaka norölenzku varömennina fyrir
burthlaup úr verfinum.
Ritaö í nóvembermánuíi 1872.
Sigvaldi Jónsson Skagfirðingur.
Harin Pjetur Sæmundsson og hannkrummi
hans hafa nú brýnt nefjum í síðustu blööum
Noröarifara urn verö á hlutabrjefum Gránu-
fjelagsins. — þeir um þaö,
Mjer þykir reyndar þessi viöureign þeirra
of Iítilfjörleg til aö vera blaðamál, en á hinn
bóginn veit jeg, að lítið er ungs rnanns gaman,
og jeg vil ekki finna aö því, þó menn gjöri
aö gamni sínu, ef þeir láta ekki grána gaman-
iö; en þa kalla jeg aö gamanið gráni, þegar
blandaö er í það ósannindum.
Pjetur Sæmundsson hefur nú gefið út á
prenti þá skýrslu, aö hlutabrjef Gránufjelagsjns
muni hafa verið með 15 til 20 dala ver&i á
Oddeyri í sumar — ,,f>ótt ekki gangi þau
nú fyrir þaö‘‘ skýtur hann inn í —, og
sannar hann þetta með því aö segja:
veit ekki betur'*. þcssi sönnun er nú
ef tll vill stundum eígi meö öllu ónýf, ef sá
sem framfærir hana veit margt og veit vel, en
aö öörum kosti er hún vissulega ekki á marga fiska.
Jeg mun án efa vera hinn eini, sem verzl-
aö hef meö hlutabrjef fjelagsins, af hinum fáu
mönnum, sem hafa haft fastan fót á Oddeyri í
sumar, og mig fur&ar stórum, ef Pjetur Sæ-
mundsson veit betur en sjálfur jeg, hvað jeg
hef keypt þau og selt. Jeg skal segja mönn-
um satt frá því, Jeg hef selt hlulabrjef fyrir
fjelagið 25 dali hvert, og líka hef jcg keypt
hlutabrjef fyrir 25 dali, livorki meira nje minna,
Ef Pjetur Sæmundsson skyldi nú samtsem
áöur þykjast vita betur en jeg um gangverð
& hlutabrjefum Gránufjelagsins í sumar á Odd-
eyri, þá ætti hann aö færa til einbverja aöra
sönnun en þessa : ,,jeg- veít eklil betur“,
því þó mjer komi sízt til hugar aö gjöra lítið
úr viti hans og vizku í mörgum greinum, þá
liggur mjer þó viö að efast um hana í þessari
grein. Vera má aö hann veröi heppnari aö
færa sönnur á mál sitt, en hann var í verzl-
uninni með hlutabrjefið góöa. llver veit. —
þaö er bezt að bíða og hiýöa.
Nesi 6. október 1873.
Einar Ásmundsson.
hvert, og að því, sem mjer er kunnugt, haf8*
36 hlutabrjef veriö seld manna á millum, Þar
af 28 meö íullkomnu veröi, og 6 til 8 undira'
kvæöisverði, áttu vesturfarar þau, sem voru
neyddir til a& selja brjef BÍn ásamt öörumeign'
um, þó cigi fengizt meira en hálfvirði.
Af þessu get jeg ekki sjeb veikindi Gránti'
fjolags þau er P. Sæmundsson talar uin í grel11
sinni; hann sjálfur upplýsir fáfróöa um
aö þaö sje skilyröi fyrir því aö hlutabrjef e'gl
falli, aö höfuístóllinn sje til dskertur og ge^
mönnum góöan ávöxt, hvortveggju þessu befuf
fjelagið enn þá fullnægt.
Einnig getur P. Særaundsson þess í grein
sinni, a& sjer bjóöist mikið af hlutabrjefum GránU'
fjelags fyrir 15 rd. eða minna. lllutabrjef sit*
hefur honum eigi tekist sem heppilegast aö seljni
en hafi hann gaman af aö æfa sig betur í þvfj
aö verzla meö þau, þá býöst jeg til aö kaup3
aö homim 50 hlutabrjef Gránufjelags fyrif
15 rd. hvort, í þessura yfirslandandi og næst®
mánuöi, þegar hann er búinn a& selja þeim, et
hann nefnir krumma þaö, sem hann vill og hef'
ur loforö fyrir; jeg vil hvorki fleiri nje fært'1
brjef en þessa ákveönu tölu. Sí&ar skal jeg gjöra
kunnugt hvernig kaupin ganga, og hverjir selj®'
Aö öðru leyti er eigi nauösynlegt aö far*
orðum um grein P. Sætnundssonar. Mjer sýn'
ist, aö hann ætti að láta Gránufjelag í friði og hlut'
laust; meöan hann er ekki nema búðarmaður f
þjónustu hr. C. Höepfners, þá stendur það sæni'f
hans og stö&u ekkert í vegi; og þó hatin væN
sá garpur a& geta skaöaö eöa eyðilagt fjelagi&i
með því sem hann hefur ritaö eöa rita kannt
þá mundi enginn góður Islendíngur þakka hon'
um þaö, heldur miklu fremur gjalda bonuni ó'
þökk fyrir. En fyrst málstaöur haus er svo
vaxinn, að þaö.er beinlínis honum og öörura l*l
skaða aö orö lians sjeu tekin til greina, og sU
nidurstaðan bezt fyrir hann og aðra, aö erð han3
sjeu í þessu efni einkis metin, þá álít jeg betra,
aö hann hefði ekkert skrifað og happaráð a&bætta-
Akureyri 12. október 1873.
Tr. Gunnarsson.
KVGLDSJÓNIN.
Sat eg út í sumarblómgum lundi,
sauöahjörð í haganum sjer undi,
seig í sæinn kalda
sólin geislafalda,
brosti viö því brimiþrungin alda.
Enn upp úr þessum eæla sójarljóma
sá eg stíga myrkvan skyjadróma,
er leiö meö leifturhraöa
um loptiö bláhvolfaöa,
bugaði ótti brjóstiö óharönaöa.
Mjer fór sem þeim, er í raunir rata,
ráð eg tók, er vissi’ eg mundu bata:
bæn eg hóf upp hljóður,
er haf&i’ eg iært af móður,
af því brátt eg aptur varö huggóður.
Leit eg upp og litaðist um víða,
ljetti af mjer hrygö og þungum kvíð*
sól var svifin brautu,
sá eg fjeö ( lauíu,
íuglar sungu á feni afarblautu.
Heiöskír var nú himininn sem fyrri,
liann óf bláma niðrí öldu kyrri,
enn aldan undur fögur
innti steini sögur,
er henni sagði’ hinn hræðilegi lögur.
þeim er les grein herra Pjetnrs Sæmunds-
sonar í Nf. nr. 45—46 getur ekki dulizt þaö,
ab hún cr rituð til að ríra álit Gránufjelagsins
og færa menn á ranga skoöun uin ásland þess,
og vil jeg því geta þess: að þegsr yfiriit yfir
efna hag Gránufjelagsins var gjört í næstliðnum
febrúar mánuöi, þá var hver fjelagshluti 26 rd.
5 sk eöa 986 rd. 10 sk., sem fjclagiö átti
framyíir, aö fjelagslilutinn væri 25 rd , að öll-
um útgjöldum frádregnum, er ágóða úthlut-
að í ár 1 rd. 48 sk. af hverjum 25 rd. fje-
lagshlut eða 6 rd. af 100 rd. 205 hlutabrjef
hafa verið keypt að fjelaginu í ár fyrir 25 rd,
Ilugsaði’ eg um hvaö þetta þýða ekyl
og þaöan ganga brautu síöan vildi,
enn klæddan Ijósum línuin
leit eg augum iníruim
cngil til mín oröuin snúa sfnum:
„Ungur sveinn minn, aldrei hræðast n,^<t
einatt treysta GuÖi þínum áttu,
og stöðugur æ slanda,
þótt stóran beri’ að vanda, . «
þá mun hann ætíö þjer sinn vfiHa aní
„Eg er sendur, eg er friöarboði.
er nú mál, að hverfi brautu do í,
enn færist fjör og kraptur
í Prónbúana aptur, «
upphaflega er þeim dugur skaptur •