Norðanfari - 20.04.1878, Síða 3
— 47 —
skuli tolja fram til ■ tíusular „lausafjo sitt,
eins og það er til“, en eins og undantekn-
iug er 1. gr. um lausafje innan 60 álna, er
rífkað vii-ðist í 2. gr. til 70 álna, og eins og
undantekning er í 2. gr. óbeinlínis um
lambær, er eigi álítast leigufærar, þannig
kann margur að hugsa sjer margar undan-
tekningar. fess skal og getið, að eigi er
ákveðið, nær leggja. skuli í tiund, þó ef til
•ivill megi ráða það af siðasta kafla 1. gr.,
að það sje eigi gjört fyrr enn á haust-
hreppaskilum, en sje svo, kemur það í bága
við það, er prestar munu eiga heimting á
að vita miklu fyrr, hver upphæð tíundar-
innar sje, svo þeir geti sjeð, hverjir dags-
verksskyldir sje, og eins hinir dagsverks-
skyldu sjálfir, ef þeir vilja vinna af sjer
■ dagsverkið.
Og loksins: Að þossi tiundarlög muni
, koma í veg fyrir framtalssvik og því sam-
fara siðferðisspilling, það virðist einber hug-
arburður, ef það er annað enn fyrirsláttur,
qg hverjir eru þá kostirnir ?
i 29/3 78. — E. Ó. B.
Til ritstjóra „8kuldar‘(.
Bitstjóri „Skuldar" hefir út af grein,
gem staðið hefir i 13.—14. lölubláði „Norð-
anfara“, er út kom 20. febr, þ. á.,'undir
merkinu ,,N“ um blað hans ritáð groin með
yfirskriptinni „Midasar-eyrun41, í 6. tölublaði
2. árgangi „Skuldar”. Yjer skulum nú fara
fáeinum orðum um það sem í þessari grein
stendur.
Ritstj. álítur það undir virðingu sinni
að svara uppá Norðanfaragreinina, og ber
því ekki við að hrekja neitt af því sem i
henni stendur. Oss furðar mjög á því að
ritstj. skuli svo bersýnilega henda gaman að
sjálfum sjer, því ekki höfum vjer heyrt við-
,bjóðslegra klám og ðþverra en sumt af því
nem ritstj. „Skuldar" hefir látið eptir sig
liggja, og sýnist það vera bvað á móti öðru
tað maður sem svo befir misboðið virðingu
sinni, skulí álíta sjer vansæmd að svara
jafn stillilegri og hógværri grein sem þessi
jitdómur um blað bans er; en vjer vitum
reyndar að ritstj. muni veita örðugt að svara
upp á slika grein, þar ritmáti hans er allt
Bðruvisi, og er þá gott að geta skotjst bak
við uppgerða tign sína og virðipgu þegar
maður treystir sjer ei til að svara upp á það
sem að er fundið, vegna þess að það br
satk
Svo talar nú ritsj. um þá miklu hylli
Og álit sem blað hans hafi þegar aflað sjer,
vjer höfum nú reyndar heyrt hiðgagnstæða
og hvergi íxöfum vjer lesjð lof um „Skuld„
nema í henni sjálfri, og bafa sumir sýntþá
.óhæfu að geta þess til að nokkrir af þeiro
lofsöngum, einkum þeir sem nafnlausir eru,
kunni að hafa nokkuð sjerstaklegan upprunft,
sem ritstj. eiuum mun kunnugur. það kann
vel að vera að blaðið sje nokkuð keypt eink-
um í Múlasýslum, en vjer höfum það álit
á smekk almennings, að það komi siður tU
af virðingu fyrir blaðinu en vegna hinna
almennu frjetta sem í þvi standa þó þær
ptundum sjeu nokkuð ónákvæmar, hrossa-
og sauðalýsinganna, og 8V0 «f tU vill, til
J>ess að sjá hversu langt verði líomist í skömqi-
pm við aðra, hroka og heimskulegastasjálfs-
)ióli, „því fýsir augun iflt að sjá og eyrun
Jllt að heyra.“
Jafnvel þó að ritstj, hafl álitið það
fyrir neðan virðingu sina að svara hinni
fyrrnefndu grein, þá hefir hann þó álitið
sjer sæma að koma með góðfúsarl! getgát-
ur um uppruna greinarinnar( og snúa sjer
} því tilliti persónulega tíl eiqstakra manna*.
*) Vjer biðjum alla kaupendur og lesend-
Að vísu er nú veslings1 ritstj. vorkunn þó
hann geti þess til að greinin muni vera
rituð á Eskifirði, þar sem hún er dagsett 1.
janúar, en dagsetningin hafði reyndar mis-
ritast og átti að standa „í“ jánúar í stað
1. janúar. Eptir að nú ritstj, er búinn að
fá þessa upplýsingu vonum vjer hann sjái
hversu gotgátur hans un» nppruna greinar-
• innar sjeu grundaðar, þð að það megi vera
leiðinlegt fyrir hann sjálfan að hafa hlaupið
svo á sig í þessu tilliti,' þá hefir hann þó
eigi aðrar sakir en að hafa sýnt með þessu
töluverða fljótfærni, 1IIm messufallið á
Hólmum tölum vjer ekki, því vjer értim
svo langt buVtu þaðan að vjer höftím ekki
heyít þess getið fyrr en vjer nú sjátítn það
i.„Skuld“; reyridar dettur oss eigi í hug áð
rengja að þetta sje satt, en getgáturnar dm
orsakirnar til þess fálla úm sjálft sig afþvi
sem áður er sagt.
Á siðasta atriðinu { Mrdasargreininni
furðar oss nú býsna mikið, þar sem þar er
látið i ljósi að Björn Jónssdn, ritstj. „Nf„.
ekki hafi getáð náð þvi happi að hafa rit-
stjórn á bendi í Eskifirði, þar sera þó liggur
í augum uppi að úr þvi bann var búinnað
fá leyfi frá konungi til þess að hafa prent-
smiðju ‘ og gefa út frá henni frjettablað og
rit, og hafði fengið prentsmíðjuna, varð hon-
um ekki bannað að fara Wióð hana hvórt á
land sem hann hefði viljað og nota hána
eins á Eskifirði eins ög annarstaðar, eins
og vjer einnig álitum'Jitétj, „Skuldarlvi héimilt
að fara raeðpretítsmiðju'gina, ef hann annars
hefir full umráð hennar, hvert á land sem
bann 'Vill, og úr landi jafnvel til Alaftka,**
sem 'vjer verðum að álíta heppilegast1 bæði
fyrir hann og aðra, því ritstjórn sú sorn
honum er tömust ög bæði „Baidur“ og
„Göngtí-Hrólfur“ og nú síðast „Skuld“ háfa
sýnt hver er, mun nú reynzlan búinftð kenna
að eigi borgi sig hjer i landi.
Oss kotnur eigi tii liugár að börft á
móti þvi að ritstj, „Skuldar“ muni vera
kunnari en verzlunarstjóri Moller á Aktír-
eyri, bæði i Múlasýslum og nnnarstaðar, en
samt er sá munurinn, að þar sem hinn síð-
arnefndi þekkist, þá er þáð fyrir sjerlegan
dugnað og skyldurækt, en Titstj. „Skuldar“
aptur á roóti fyrir sjerlega ósvífni og
trassaskaþ,***
Að síðustu viljum vjer gefaritstj, „Skuld-
arM það heilræði að taka upp nýjan Tithátt
því annars er við því að búast að „Skuld“
hengi sig á básnum og teljujn vjer mjög ó-
liklegt að herra Jóm Ólafssyni kunni úr
þvi að takast að ala UPP fleiri kálfa, þvi
fullreynt mnn vera í þriðja gkipti, Yjer
ur „SkuldarK að veita þvi eptirtekt hvorsu
vel ritstj, tekst að balda þeirri lofsverðu
stefnu sem hann hafði sett sjer, að áreita
ekki einstftkft monn eu halda sjer ftð mái-
efninu,
**) Svo er Sagt „áð Kadiak sje betur
lagað land fyrir íslendinga en nokkurt ann-
ftð land sem þekkist á jorðunni“, og þá
vist lika fyrir islenzk hlöð þð það sje af
þvi tagi sem „Skuld“ ér, svo getur þá ritstj,
fengið að jeta þá ógleimanlegu silunga, sem
jafnvel Mývatnssilungurltín ekki kemst 1
hálfkvisti vjð, og sem loga eins og kerti þegar
á sporði þeirra er kveykt, (Sbr, Alaskftrit
Jóns Ólafsgotíár).
***) Vjer ætlum að það fremur hafi ver-
ið fyrir ósvífni heldur enn kurteisi og hóg-
værð, að ritstj. hefir verið dæmdur i háar
sektir fyrir öllum rjettum, og vjer vonum
að ritstj. verði oss samdóma um það, að
fremur hafi það verið fyrir leti og trassa-
skap heldur enn gáfnaleysi, að ritstj. ér einn
áf þeim sárfáu sem apturreka hafa orðið
við burtfararpróf tið latínuskólann i Rtík.
kunnúm eptirleiðis ftð halda áfram að gjöra
athugasemflir við „Skuld“, ef annars það
að segja ritstj, sahnleikann, ekki skyldi reyn-
ast líkt og að kasta perlum fyrir sviu,
N.
Aftsent til „Norðanfara“,
Forðastu svoddan fíblsku grein
framlíðins manns að lasta bein, o, s. frv,
Hallgrímur Pjetursson.
|>essi orð skáldsins, duttu mjer i hug,
þegar jeg las dánarfregn Símonar Dalaskálds
í 16 nr. „Skuldar“ 1877. þetta á liklega
áð vera borgun fyrir „eptirmæli Göngu-
Hrólfs“ í III hepti smámunanna Símonar.
En það kalla menn ódrengilegt, að vega að
dauðum mönnum, því þá geta þeir ekki
borið hönd fyrir höfuð, og ritstjórinn skyldi
vel gæta að sjálfum sjer, að eigi steitihann
á því sama skeri, sem hann segir Simon
hafi orðið að tjóni, sem sje : „Flisjungs-
skapur, hjegómlegagta sjálfsálit og sjerþótti".
Aldrei hefir þó Simon, á sömu blaðsíðunni
i ritum sínum, látið standa útásetningar við
menn, og fyrirgjefningar hón á þeim á sömu,
éins og ritstj. í nefndu nr. „Skuldar", já,
hann er orðinn kvektur, og veit hvað það
kostftr, en Síitíon ekki, þvi engin hefir enn,
ráðist i að lögsækja liann fyrir óhróður, og
þjóðin kaupir tafarlaust skáldmæli hans,
því henni þykir meira gaman að þeim, en
Djóðabók ritstj,, þrátt fyrir allan lærdóm
hans, tíg inénntunarleygi Símonar, enda er
margt fjöfugt og galla lítið eptir Símon
flöira ón eptirínælin sem ritstj. virðistneyð-
ást til að hæla,
Það er aldrei rjett, þegar menn eru
að reýna að gjöra lítið úr öðrum til að
típphefja sjálfa sig, því slíkt nær sjaldan
tilgfttígi giíiuin, hvorki fyrir ritsmiði uje
ftóra, J. J,
Andlát mitt 1 „Skuld“.
í 16. rir. „Skuldar“ hefir fitstjóriun
Jón Ólafssön, sem þykist vera sannleikans
píslarvottur!! eg aldrei níða neinn persónu-
lega, þó hrugðið á nýan leik, og samið um
mig ekki ólaglega!! „grafskript“ en til að
hafa ástæðu til þess, liefir hann líka látið
dóttir sina flytja þær frjettir, með öðru
andans sælgæti og kridduðum sannleika!!
að jeg fcje látitín, en þétta á vist að vera
endurgjald, fyrir pá hæfilogu „grafskript“
sem jeg gaf '„Göngú-Hrólfi“ heitnum nm ár.
ið, honúftí hefir ‘þótt jeg kveða illa nra svo
nngan króa!! J»ar „gTafskriþt“ hans hljóð-
ar pannig: „ftð jeg bafi veríð léfrskáld,
flysjunguf, íjéfþóttafullur, kallað mig Ðala-
skáld sjálfur, hafi ort og gefið út níð nra
tíftfngreinda menn, en smjftður um suma,
Ög yfir höfuð sje það landhreinsun í hók-
inenntum íslands að jég sje látinn, Land-
ftr góðir hvernig list ýðuf á lýsinguna?
Kveðskap minn sem jeg skal hvarki lofa
njö lastft, kaupir alþýða og inargif læfðir
menn, og les lueð ánægju. Jón þarf ékki
mikið ftð látia i þvi tilliti, sebf kveðskáþ
öftertif, eða mftn hftnú ekki eptif um árið,
þegar hann vaf að yrkja 1 hann „Balduf**
SálaðaH að kauþehdufnir hótuðu bæði í
„J*jóðólfi“ og „Norðatífara“, áð hætta ftð
kaupa hlaðið ef, það ataðist lenguf í leirn-
Uöi úr Jótíi Ólafssyni, pví aídrei hefði slík-
ur þvættingftt sjöst á prénti, eða man hanft
ekki eptif ritinu, sem hatíft gaf út fyfst,
sem engir „vildú sjá tíje heyra“ én hyért
Iiann befir brennt npplagið, eða jetið það á
leiðitíni til Ameríkft, Veit jeg ekki, en það
er atíðsjeð á siðagta kvæðadruslu Jóns, að
hann befir menntast í þvi, að hnupla hug-
fíiindum útlepdra skáldá, en þykjast frtím-
kveða ajálfur, en það féf ekki sem bezt,