Norðanfari - 25.01.1879, Side 4
aðarlitfið mætti dfpka strerigi pessa með pví,
að ryðja úr peim grjóti, svo auðvelt væri
að flytja tálmunarlaust fullkominn farm á
bátum upp fyrir pá. Eptir fljótsveginum
að tclja, nær byggðin 9 mílur meðfram pví
6g er engin jörð ótekin á því svæði. Standa
Möðruvellir, þar sem herra Sigtr. Jónasson
býr 3 mílur upp frá fljótsmynninu að norð-
vestan og Lundur par sem prentsmiðjan er
á suðausturbakka fljótsins beint á móti.
örstutt frá Möðruvöllum stendur Ós, par
sem varapingráðsstjóri Ólafur Ólafsson býr.
Hvitfiskur gengur ekki upp í íijótið,
en svo var mjer sagt að næga veiði afgull-
angum, pæk, pikk og sugfiski gæti hver bú-
andi meðfram pvi, haft fyrir landi sinu
haust og vor til heiuiilisparfa og engu
minní fyrir ofan svo nefnda strengi enn
fyrir neðan pá.
Eins og kunnugt er af blaðinu „Fram-
fara" er nýlendunni skipt i 4 byggðir, sem
hver hefir sína stjórnendur fyrir sig. Heita
Pær Yíðirnesbyggð, og er hún syðst, pá Ár-
nesbyggð,, pá Fljótsbyggð og eru pær hver
um sig 12 milur enskar í hvert horn, pá
Mikleyjarbyggð og er syðri endi hennar
hjer um bil viku sjávar austur undan norð-
urhlnta Fljótsbyggðar og er hún enn ó-
mæld, en allt land upptekið meðfram vatn-
inu á austurströndinni. Á vesturströndinui
pykir hún óbyggilegri sökum votlendis og
aðgrj'nninga í vatninu. Liggur eyjan frá
útsuðri til landnorðurs eins og meginland
nýlendunnar, og er hún talin nálægt 14
mílur enskar á lengd og 5 milur á breidd
til jafnaðar með nokkurri sandfjöru og há-
um bökkum víðast meðfram austur og
norðnr ströndinni, víða með hvítleitu kalk-
grjóti og er eyjan á nefndu svæði talin
purlendari til jafnaðar enn meginlandið.
|>rjú eru bæjarstæði útmæld í nýlend-
nnni er heita*. Girnli sem er norðarlega í
Yíðirnesbyggð; Sandvík norðarlega í Fljóts-
byggð; Lundur við íslendingafljót. Er
Giurli höfuðbær nýlendunnar. þarerverzl-
unarhús og á pað herra Friðjón Friðriks-
son er hefir að selja alia pá verzlunarvöru
sem, *nauðsynlegust er nýlendubúum. f>ar
býr og sira Jón Bjárnason, Jón Taylor um-
boðsmaður stjórnarinnar, Björn Jónsson
byggðarstjóri, Arni Friðriksson skósmiður
og ýmsir fleiri, en alls munu vera par 10
íbúðarhús. Á Sandvík býr fyrrum alpingis-
maður Björn Pjetursson og í haust flutti
sig pangað verzlunarmaður að nafni Sigurð-
ur Mýrdal með vörubyrgðir til vetrarins.
J>riðji verzlunarmaðurinn Samson Bjarna-
son er búsettur í Árnesbyggð. Á Lundi
býr enginn enn pá, en par er auk prent-
smiðjuhússins annað hús, sem haldnar eru í
guðspj ónustugj örðir.
Jafnvel pó nægilegt sje af purru landi
til yrkingar í nýlendunni pá má samt telja
til ókosta hvað hún er votlend og pessvegna
ill yfirferðar, meðan vegir ekki eru upp-
hækkaðir, byggðar brýr yfir foræðis mosa-
mýrar og purkað upp með afleiðsluskurðum.
það er og viða að ekki er hægt að verja
kjallara fyrir vatni í votviðrum nema húsin
sjeu byggð á hárri stjett eða grundvelli
svo kjallara megi grafa grunna, og kváðust
allir peir er svo hafa hagað byggingunni ó-
hultir fyrir vatnsuppgangi í kjöllurum sin-
um. |>á eru flugur sagðar meinlegar mönn-
um og skepnum um mesta hitatímann í
júní og júli, en ekki pykja pær verri enn
sumstaðar hjer á landi t. d. í Mývatnssveit.
Áð mínu áliti er sá ókostur einna lakastur j
að örðugt er að koma poim vörum, sem
nýlendan gefur af sjer á markaði. en mikið
bætist úr pessu við pað, að Canada kyrra-
hafsbrautin verður fullgjörð á næsta sumri
fyrir austan Red River til Railway Cross-
ing, sem er allstórt porp við ána og næsti
verzlunarstaður við nýlenduna, lijer um bil
hálfa pingmannaleið frá suðurenda hennar.
j^að er og talið sjálfsagt, að fjelag pað,
sem flutt hefir íslendinga á gufubátum ept-
ir Bauðaránni neyðist til að setja stórvægi-
lega niður flutnings- og farargjald sitt á
næsta sumri, við pað að járnbraut er byggð
frá stað einuur, er Lack Park heitir vest-
arlega í Minnesota norður til Manitoba,
sem gjörir meir enn lrelmingi greiðari sam-
göngurnar.
1 «ísafold» V. 16., er brjef sem Björn
Pjetursson fyrrum alpingismaður hefir ritað
um kosti og ókosti Nýja-íslands, og er í pví
bæði að mínu áliti og margra nýlendubúa
nákvæmlega og rjett skýrt fra flestu sem
nauðsynlegt er fyrir pá að vita semfaravilja
til Nýja-íslands og álit jeg óparft að taka pað
nú allt fram sem í nefndu brjefi er fráskýrt,
en vil ráða peim sem hug hafa á að fara
pangað að kynna sjer brjef petta. |>ó skal
jeg taka pað fram, að jeg álít mjög athuga-
og ísjárvert fyrir örsnauða fjðlskyldumenn að
flytja pangað nema peir eigi vissa von fyrir
nægilegum styrk frá ættingjum eða vinum
pegar vestur kemur, pví að öðrum kosti er
fyrsta skylyrði fyrir pví, að fjölskyldufeður
geti komist af hjálparlausir fyrsta veturinn,
að peir hafi ráð til að kaupa kýr til pess
að hafa nægilega mjólk handa sjer ogsínum,
hverja fyrir 30—35 dollara, eldstó fyrir 25
doll., hveiti hver 100 pund fyrir 2 dollara
50 c., otí og Ijá 1 doll. 60 c., skógarexi með
skapti 1 doll. 50 cent, netjagarn bvert pd. á
75— 90 cent, jarðexi 1 doll,, stunguspaða 1
20. cent, og cf hann ætlar að byggja íveru-
liús pá nokkra 6 rúðu glugga hvern á 70 c.,
nagla af liverju tagi sem er hvert pund á 6
e., hurðarlamir parið á 12 c., og hurðarlása
hvern á 50—75 cent. J>essar og fleiri nauð-
synjar keyptu margir af fjölskyldufeðrum
peim er fluttu til Nýja-íslands í sumar með
pví verði er jeg hefi sett, og kvíða peir ekki
framtíðinni par eins og sumir hinna efna-
lausu innflytjenda, sem ekki sjá annað fyrir
hendi til viðurværis enn aflavon í vatninu,
sem peir pó ekki geta notað sjer án aðstoð-
ar hinna efnaðri, bæði með pví að fá lánað-
an bát, suðuofn og fleira, pví «náttúran leggur
manni ckkert sjálflirafa upp í hendurnar, en
borgar ríkuglega alla erviðismuni» segja ný-
lendubúar.
Aður enn jeg fór úr nýlendunni, höfðu
margir í suðurhluta hennar bundist fjelags-
skap að sækja hvítfisksveiði norður með
Winnipeg-vatni, og gjörðu peir sjer von um
góða veiði og höfðu mikinn áhuga á pví að
sækja hana vel fyrri part vetrar, en kúra
ekki heima yfir litlu fiskilóri með fá og
Ijeleg net eins og í fyrra. Tók verzlunar-
maður Friðjón Friðriksson að sjer að selja
pað af fiskinum er peir mætti missa frá
heimilispörfum fyrir 3 cent hvert pund af
honum söltuðum, og máske meira fyrir hann
nýjann eða frosinn og sjá peim fyrirborgun-
inni, móti pví að fá Vio verðs í ómakslaun
sín og fyrir að ljá stórt flutningsskip með
fiskinn upp til Ralilway Crossing. Með pví
flestir nýlendubúar eru nú orðnir byrgir af
netjum pá gjörðu peir sjer vonir um góðann
ávinning af verzlun pessari.
Eptir 20. águst í sumar gengu töluverð-
ir ópurkar í nýlendunni sem hömluðu nokk-
uð lieyskap manna, cg skemmdu hey hjá ,j
sumum pó munu allir hafa á endanum náð
nægilegu fóðri handa gripum sínum.
Ýmsir hafa nú pegar skýrt mjer frá, að
peir hefði hug á að fara til Vesturheims á
næstkomandi sumri, og tel jeg pví víst, að
skip komi hingað í vor til pess að flytja
lysthafendur til Norður-Ámeríku. Vil jeg
ráða peim sem pangað vilja lcomast, að ltynna
sjer «nokkrar leiðbeiningar fyrir vesturfara
eptir Jóhann Briem» er standa í 7. tölubl.
«Framfara» næstl. ár.
Að endingu vil jeg geta pess, löndum
okkar í Nýja-íslandi til verðskuldaðs heiðurs
og sóma, að prátt fyrir sundurlyndi peirra í
trúarefnum — eins og kunnugt er af blöðun-
um — er pað góður vottur um alinenn sam-
tök og fjelagsskap til framfara í nýlendunni,
hve samhentir peir eru í pví að útilóka pað-
an allar víntegundir og pað með svo hrós-
verðum á huga, að allir nýlendubúar og auð-
vitað par með margir gamlir og góðir vinir
Bakkusar, telja pað p a r einn með a ð a 1
kostunum. Ættu pessi hrósverðu samtök
landa okkar í Vesturheimi, að hvetja oss og
vera til fyrirmyndar að gjöra slíkan fjelags-
skap hjer heima hjá oss, fósturjörðu vorritil
sóma og sannra framfara.
Laugalandi, 3. janúar 1879.
Jón Ólafsson.
Auglýsingar.
— |>eir sem hafa liug á að flytjast til
Norður-Ameríku á næsta sumri geta snúið
sjer til mín, sem hefi löglegt umboð til pess
að innskrifa listhafendur og taka á móti inn-
skriptargjaldi, sem er eins og að undanförnu
20 kr. fyrir hvern fullorðinn og 10 kr. fyrir
börn frá 1 til 14 ára, en okkert fyrir börná
1. ári, og er mjer fyrirsott að gjöra grein
fyrir nöfnum og peningum peirra, ekki seinna
enn moð næstu marzmánaöar póstgöngu hjeð-
an til Reykjavikur.
Laugalandi, 4. janúar 1879.
Jón Ólafsson.
jbessar bækur væri mjer kært að
fá keyptar: Fyrstu útgáfuna af „Balles
barnalærdómsbók“ 1801? „Basthólms höf-
uðlærdóma.11 „Eðlisútmálun manneskjunnar11.
„■Vinagleði11. „Gaman og Alvara“. „Kongs
Skuggsjá“. „Hústöflu“ sjefa Jóns Magnús-
sonar í Laufásí. „Vinaspegil“ og „Barna-
ljóð“. Akureyri 22. janúar 1879.
Björn Jónsson.
Ný saumavjel, vel vönduð, er til
sölu. Hver sem kynni vilja kaupa hana
semji um pað við Guðm. Guðmundsson á
prentsmiðju „Norðanfara.“
— Lýsing á tveimur óskilatryppum, er
jeg undirskrifaður hefi selt:
1. Jarpskjótt hryssa tvævetur, óafrökuð,
með mark: miðhlutað í stúf vinstra.
2. Brún hryssa veturgötnul, afrökuð, með
mark : stýft hægra, meinast liálftaf fr.
vinstra.
Eigendar að psssum tryppum, geta
fengið pau, ef peir gefa sig fram fyrir
næstkomandi sumarmál, gegn sanngjarnri
borgun fyrir hjúkrun og alla fyrirhöfn á
peim. og borga pessa auglýsingu.
Brúnastöðum í Skagafirði, 14. jan. 1879.
Jóh. P. Pjeturkson.
_ Fjármark Hólmgeirs |>orsteinssonar
á Auðnum í Helgastaðahrepp: Sýlt fjöður
framan hægra; stýft fjöður framan vinstra.
Eigandi og ábyrgðarm.: Bj örn .1 ón sson.
Prentsmiðja «Norðanfara». — Ólafur Ólafsson.