Norðanfari - 08.01.1880, Blaðsíða 2
— 6 —
lítill og nær pví engin um Suðurland; veðr-
átta var óstöðug pegar kom fram á J>orra
og Góu, voru pá umhleypingar syðra og
krakviðri, en snjóar fyrir norðan og austan.
Eptir páska fór að taka upp snjó fyrir norð-
an, en vorið var kalt og purrkasamt nær
pví um allt land, kom pví gróður seint í
jörðu, snjóaði aptur í júni nyrðra og eystra.
Grasvöxtur var í minna lagi víðast en purrk-
ur og nýting á lieyjum var í bezta lagi um
Norður- og Suðurland. Aptur voru ópurrk-
ar og hrakviðri eystra, einkum á austfjörð-
um, í sumar. Eptír slátt gjörði góða tíð á
Austurlandi og nyrðra, gekk sunna-nátt með
blýindum og litlum úrkomum allt fram að-
nýári, mátti kalla öndvegistið norðam og
austanlands á bausti pessu; snjór fjell svo
að segja engi og tók pegar upp aptur. Á
Suðurlandi breyttist veðrátta eptir slátt,
gekk í sunnan rigningar og hrakviðri, opt
mjög stórkostleg, svo undir skemmdum lágu
par bæði hey og eldívíður; hjelzt veðurátt
sú syðra fram að jólum með snjókomu öðru-
hverju; nokkuð rigningasamt var pá nm Vest-'
urland og Húnavatnssýslu. einkiim vest'án til.
Skepnuhöld urðu bétri en út leit
fyrir norðanlands, eptir hinum langa gjafa-
tíma er menn höfðu á skepnum sinum og
kuldapræsinga um sauðburðinn;' mun lítið
hafa fallið af skepnum hjer nyrðra, én
margir urðu heytæpir og koniu nokkrir af
sjer fjenaði í hagasveitirnar. Fyrir sunn-
an urðu fjárhöld aptur lakari. fjell partölu-'
vert af fje einkum í Grindávik (200) og
suður með sjó i Gullbringusýslu, er ságt'að
ill hirðing og húsaleysi hafi verið par' mest
orsökin; sauðburður gekk par v'iða illa,
drápust lömb sökum hrakviðra. ' Lítið hefir'
borið á bráðapest i haust, pó hefir hún
stungið sjer niður i stöku atað einkunl Sel-
vogi syðra. Heimtur á fje í meðallagi, en
fje sumstaðar beldur rýrt. Hvérgi v'erður
nú vart við fjárkláða.
A f 1 a b r ö g ð, Yetrarvertið syðra byrj-
aði í marz, lögðu menn pá net í FaXaflóa
og var hlaðafli fyrst í stað; pá gjörði par'
norðanveður mikið og rak netin saman, týndu
menn par bæði netum og afla svo stórtjófi
varð að. Urðu hlutir lágir pví fiskur hvarf
eptir veðrið og mun 300 hafa pótt góður
hlutur par syðra. Voryertíð var góð á Suð-
urlandi og aflaðist pá í betra 'lagi; í haust
hefir aflaA ágætlega einkum á inn'neSjum.
IJndir Jökli og við ísafjarðar'djúp aflaðist
opt vél á pessú ári. Norðanlánds Varð afli
ekki eins mikill og hin fyrri árin og mátti
pó góðan kalla.; í vor um sumarmál aflað-
ist mikið af spiksild á Eyjafirði. Á Aust-
fjörðum kom fiskur með seinna móti en
mjög mikill, einkum á Vopnafirði; síldar-
afli var og mikill á Seyðisfirði, öfluðn Norð-
menn par 8000 tunnur af henni. Hákarls-
afli var í betra lagi á Eyjafirði, bezt 15
tunnur lýsis í hlut. Við ísafjarðardjúp
aflaðist töluvert af hákarli og eins syðra við
Faxaflóa. J>orskafli var töluverður á pilju-
skíp sunnanlands, pó lítill sje í samanburði
við pað sem Frakkar og útlendir fiskimenn
afla bjer við land. — Hvítabjörn einn var
unninn á Haganesi í Fljótum. Hvalbrotrak
undir Viðvíkurbjöígum. í jpis-tilfirði, annað
í Gunnólí'svik á Langanesi, stykki af hval
var róið að landi í Seyðisfirði. Enn frem-
ur ráku hvalstykki í J>orIákshöfn og á Ás-
fjörum syðra.
V e r z 1 u n á landi hjer mún hafa ver-
ið nokkuð lík pví sem árið áður. Lýsi,
æðaidúnn, ull og tólg í lágu verði, engu
meiraen næsta ár, aptur mun útlenzk mat-
vara hafa verið nokkuð lægri en fyr. Kjöt-
verð likt og í fyrra, og eins verð á lifandi
fje, voru fluttir 2 gufuskipsfarmar af lifandí
fje til Englands, annar af Akureyri, hinn
af Seyðisfirði. Hrossaverzlun var allmikil
í sumar, einkum á Suðurlandí, en kvartað
er yfir pví hvað verð hrossanna fari lækk-
andi ár frá ári. Kvartað var um skuldir
hjá landsbúum og að kaupmenn gengi hart
eptir peim, aptur pótti bændum kaupmenn
illa byrgir af nauðsynjavörum i vetur, eink-
um í sumum kaupstöðum norðanlands. J>á
heyrðist pað og að Gránufjelagsverzlunin
nyrðra, heimti rentu af útistandandi skuld-
um, og er haldið að pað auki ekki vinsæld-
ir fjelagsins, einkum par eð pað selur með
sama verði eptir sem áður.
H e i 1 s u f a-r og s 1 y s f a r i r. Tak-
sótt eg lungnabólga gekk á Austurlandi i
fyrravetur, eínnig norðanlands, varð hún viða
mannskæð; síðar^ hluta vetrar og fram á
sumar gekk hún syðra einnig mannskæð;
hefir hún' víða gjört vart við sig . allt til
pessa ]>ó nú sje hún að mestu rjenuð og
heilsufar fólks megi nú yfir höfuð kalla
gott pað sem til frjettist. Margir merkir )
menn Ijetust úr veiki pessarí. Slisfarir urðu
ékki Svo fáar á ári pessu, 27. febr. týnd-
ust 2 skip af Akranesi, annað með 6 mönn-
um hitt með 4. 30. marz. strandaði norskt
vöruskip til Snæb. J>orvaldssonar á Akra-
nesi, nálægt |>ormóðsskeri, björguðust skjp-
verjar á bátnum uppá Ákranes, en skíp og
farmur týndist gjörsamlega. í maí strand-
aði frakkneskt fiskiskip i Reykjavik. 2. maí
drukknuðu drengir tveir BeniJikt og Arn-
Ijótur Ólafssyni frá Hólma á Skagaströnd,
ofan um ís á Fossá. í vor skaut sig mað-
ur til bana á Selhaga á Skörðum í Húna-
vatnssýslu. í april varð drengur undir tópt-
arpaki á Fellsenda í Dalasýslu og beið bana
af. í sama mán. fórst skip við Landeyja-
sand, er kom úr kaupstaðarferð frá Vest-
mannaeyjum, drukknuðu 10, en 2komustaf.
10. maí drukknaði Sverrir steinh. Kunólfss.,
eínn af byttu á Húnaflóa. 23. ág. týndjst
skip með 4 mönnUm af Alptanesi. 12. júli
.strandaði frakkneskt fiskiskip hjá J>öngla-
bakka i f>orgeirsfirði, komust menn allir af.
Unglingsm. frá Víðímýri í Skagaf. drukknaði í
Hjeraðsvötnum Drengir. tveir er voru við
sildarveiði 'á Mjóafirði, duttu ofan af klöpp
> og drukknaði a.nnar. 1. nóv. týndust 2
menn af'báti við Steingrímsfjörð, en einum J
varð bjargað. 6. s. m. fórst bátur með 3
mönnum frá Kleyfum vjð .Steíugrímsfjörð.
í haust týndist bátur með karli og konu,
er komu úr kaupavinnu af Mýrum á leið
suður á Vatnsleysustrqnd. 8. nóv. týndust
á Skagaströnd 2 skip með 10 mönnum, s.
d, fórust 2 skip frá Laxárvik á Skaga með
12 mönnum, enn fremur s. d. bátur á Hrúta-
firði með 4 mönnum. Yfirstýrimaðuyá,
póstskipinu, Ohlsen að nafnj,, drukknaði 2‘3-
nóv. á Beykjavíkurböfn. Fleiri slysfarir
geta vel hafa orðið, pótt vjer höfum eigi
spurnir af,
Fjelagsskapur, framfarir og
m e n n t u n, sýnist á pessu ári að hafa ver-
ið talsvert á landi hjer. Eyfirðingar hjeTdu
framfarafundi ogvar gjörð sú tillaga á peim,
að kaupa skyldi fyrir hjeraðið tóvinnuvjel.
J>eir hjeldu hina fyrstu gripasýning,
er haldin hefir verið á landi hjer, á sumar-
daginn fyr&ta, var par sýnt: hestar, sauð-
fje, nautpeningur, smíðar, tóvinna og mat-
vara; verðlaunum var útb.ýtt Skagfirðing-
ar hjeldu aðra gripasýningu hjá sjer 29.
maí og voru par sýndar sömu tegundir og
verðlaunum útbýtt. Af Suðurlandi höfurn
vjer eigi heyrt um neinn pessháttar fjelags-
skap nje samtök manna, nema ef telja skal
pað, að í sumar fóru Seltjerningar o. fl. (30)
og brutu laxakistur Thomsens kaupmannsí
Elliðaánum, risu út afpví málaferli. J>á er
vert að geta pess, að í sumar var byggt
gagnfræðisskólahús á Möðruv. í Hörgárdal,
mikið hús, fagurt og vandað, stóð Tryggví
alpm. Gunnarsson fyrir byggingunni, en yfir-
smiður var Jón Chr. timburmeistari Steph-
ánsson á Akureyri. Einnig var á pessu
sumri endurbætt dómkirkja Hvíkur, yfir-
smiður par var Jakob trjesmiður Sveinsson
í Keykjavik. Kirkjan á Akureyri hefir og
verið mikið eadurbætt, petta og undanfarið
ár. Var turn sá er áður var á austurgafli
kirkjunnar tekinn burt, en ný forkirkja
byggð og turn upp af; hliðarlopt voru sett
innan í kirkjunni og piljuð af 2 herbergi í
kórnum er nú kirkjan miklu rúmbetri og
fegurri en áður. Yfírsmiður að pessu var
J. Chr. Stephánsson, hinn sami er stóð fyrir
skólabyggingunni á Möðruv. Báðar pessar
kirkjur höfðu fengið lán úr lands sjóði til end-
urhótanna. Alp. hefir nú veitt talsvert yfir
100.000 kr. til pess að byggðar yrðu brýr á
ölfusá, Jjjórsá og Skjálfandafl., en, eigi er far-
ið neitt að starfa að peim brúargjörðum svo
vjer höfum spurn af. Eínnig veitti pað stór-
fjetil alpingishús-byggipgar i Iivík, og mun
pegar vera farið að efna til pess. Lands-
sjóður hefir lánað töluvert fje til vatnsveit-
inga á Staðarbyggðarmýrum í Eyjafirði, er
pað verk nú komið vel á veg, pó ekki megi
pað fullgjört kalla; mun pað vera hið mesta
roannvirki af jarðabótum hjer á landi,. .Fyr-
ir pví verki hefir staðið Sveinn búfræðing-
ur Sveinsson. Alpingi var haldið í sumar
í Rv., var pað sett 1. júli., en siitið 27. ag.,
pað hjelt alls 117 fundi, liafðí meðferðis 94
mál: 73 lagafrumvörp, 18 pingsályktunar-
uppástungar og 3 fyrirspurnir. þingið lauk
við 27 frumvörp er landshöfðingi afgreiddi
sem lög frá alpingi, par af voru 10 stjórn-
arfrumvörp en 17 pingmannafrumvörp. 28
frumvörpum var hrundíð af pinginu, par á
meðal 3 stjórnarfrv.; 7 voru tekin aptur af
flutningsmönnum og 11 voru óútrædd í ping-
lok. Auk alpingistiðindanna, er áttu að vera
fullprentuð fyrir nóv.lok hjá Einari prent-
ara J>órðarsyni, voru prentaðar alpingis-
frjettir í víðaukablöðum við Isafold; ýms
rit hafa petta ár verið prentuð syðra og
nokknð nyrðra. Tvær hraðpressuy hafa ár
petta verið keyptar álan.dihjer; aðra keypti
prentsmiðja ísafoldar, hina Einar prentari
þórðarson. Nýtt blað var stofnsett í B-v.
rjett fyrir nýárið er heitir „,Mání“. — Á
latmuskólanum í Bvík eru í vetur 106 læri-
sveinar; á prestaskólanum 12 og á lækna-
skólanum 6; Stúlkur á kvennaskólanum í
Bvik eru 23; á kvennaskólanum á Lauga-
landi eru 20 stúlkur. (Frínhald). ,
Kaíli úr brjefl úr Reykjavík.
Hjeðan er fátt að frjetta, fiskiaíli er hjer
göður og hefir almenníngur atíað vel í haust,
enda er nú ekkert talað um gjafir frá lands-
mönnum til fátæklinganna í höfuðborginni
og má hafa pað til marks um að hjer sje
almenn velgengni, pví að pað mega Bvík-
ingar eiga, að peir eru manna fljótastir til
að útbreiða sultarfregnir úr fjelagi sínu til
pess, að bændurnir til sveitanna komist við
og sendi peim einhverja liugnun, reyndar