Norðanfari


Norðanfari - 08.01.1880, Blaðsíða 2

Norðanfari - 08.01.1880, Blaðsíða 2
— 6 — lítill og nær pví engin um Suðurland; veðr- átta var óstöðug pegar kom fram á J>orra og Góu, voru pá umhleypingar syðra og krakviðri, en snjóar fyrir norðan og austan. Eptir páska fór að taka upp snjó fyrir norð- an, en vorið var kalt og purrkasamt nær pví um allt land, kom pví gróður seint í jörðu, snjóaði aptur í júni nyrðra og eystra. Grasvöxtur var í minna lagi víðast en purrk- ur og nýting á lieyjum var í bezta lagi um Norður- og Suðurland. Aptur voru ópurrk- ar og hrakviðri eystra, einkum á austfjörð- um, í sumar. Eptír slátt gjörði góða tíð á Austurlandi og nyrðra, gekk sunna-nátt með blýindum og litlum úrkomum allt fram að- nýári, mátti kalla öndvegistið norðam og austanlands á bausti pessu; snjór fjell svo að segja engi og tók pegar upp aptur. Á Suðurlandi breyttist veðrátta eptir slátt, gekk í sunnan rigningar og hrakviðri, opt mjög stórkostleg, svo undir skemmdum lágu par bæði hey og eldívíður; hjelzt veðurátt sú syðra fram að jólum með snjókomu öðru- hverju; nokkuð rigningasamt var pá nm Vest-' urland og Húnavatnssýslu. einkiim vest'án til. Skepnuhöld urðu bétri en út leit fyrir norðanlands, eptir hinum langa gjafa- tíma er menn höfðu á skepnum sinum og kuldapræsinga um sauðburðinn;' mun lítið hafa fallið af skepnum hjer nyrðra, én margir urðu heytæpir og koniu nokkrir af sjer fjenaði í hagasveitirnar. Fyrir sunn- an urðu fjárhöld aptur lakari. fjell partölu-' vert af fje einkum í Grindávik (200) og suður með sjó i Gullbringusýslu, er ságt'að ill hirðing og húsaleysi hafi verið par' mest orsökin; sauðburður gekk par v'iða illa, drápust lömb sökum hrakviðra. ' Lítið hefir' borið á bráðapest i haust, pó hefir hún stungið sjer niður i stöku atað einkunl Sel- vogi syðra. Heimtur á fje í meðallagi, en fje sumstaðar beldur rýrt. Hvérgi v'erður nú vart við fjárkláða. A f 1 a b r ö g ð, Yetrarvertið syðra byrj- aði í marz, lögðu menn pá net í FaXaflóa og var hlaðafli fyrst í stað; pá gjörði par' norðanveður mikið og rak netin saman, týndu menn par bæði netum og afla svo stórtjófi varð að. Urðu hlutir lágir pví fiskur hvarf eptir veðrið og mun 300 hafa pótt góður hlutur par syðra. Voryertíð var góð á Suð- urlandi og aflaðist pá í betra 'lagi; í haust hefir aflaA ágætlega einkum á inn'neSjum. IJndir Jökli og við ísafjarðar'djúp aflaðist opt vél á pessú ári. Norðanlánds Varð afli ekki eins mikill og hin fyrri árin og mátti pó góðan kalla.; í vor um sumarmál aflað- ist mikið af spiksild á Eyjafirði. Á Aust- fjörðum kom fiskur með seinna móti en mjög mikill, einkum á Vopnafirði; síldar- afli var og mikill á Seyðisfirði, öfluðn Norð- menn par 8000 tunnur af henni. Hákarls- afli var í betra lagi á Eyjafirði, bezt 15 tunnur lýsis í hlut. Við ísafjarðardjúp aflaðist töluvert af hákarli og eins syðra við Faxaflóa. J>orskafli var töluverður á pilju- skíp sunnanlands, pó lítill sje í samanburði við pað sem Frakkar og útlendir fiskimenn afla bjer við land. — Hvítabjörn einn var unninn á Haganesi í Fljótum. Hvalbrotrak undir Viðvíkurbjöígum. í jpis-tilfirði, annað í Gunnólí'svik á Langanesi, stykki af hval var róið að landi í Seyðisfirði. Enn frem- ur ráku hvalstykki í J>orIákshöfn og á Ás- fjörum syðra. V e r z 1 u n á landi hjer mún hafa ver- ið nokkuð lík pví sem árið áður. Lýsi, æðaidúnn, ull og tólg í lágu verði, engu meiraen næsta ár, aptur mun útlenzk mat- vara hafa verið nokkuð lægri en fyr. Kjöt- verð likt og í fyrra, og eins verð á lifandi fje, voru fluttir 2 gufuskipsfarmar af lifandí fje til Englands, annar af Akureyri, hinn af Seyðisfirði. Hrossaverzlun var allmikil í sumar, einkum á Suðurlandí, en kvartað er yfir pví hvað verð hrossanna fari lækk- andi ár frá ári. Kvartað var um skuldir hjá landsbúum og að kaupmenn gengi hart eptir peim, aptur pótti bændum kaupmenn illa byrgir af nauðsynjavörum i vetur, eink- um í sumum kaupstöðum norðanlands. J>á heyrðist pað og að Gránufjelagsverzlunin nyrðra, heimti rentu af útistandandi skuld- um, og er haldið að pað auki ekki vinsæld- ir fjelagsins, einkum par eð pað selur með sama verði eptir sem áður. H e i 1 s u f a-r og s 1 y s f a r i r. Tak- sótt eg lungnabólga gekk á Austurlandi i fyrravetur, eínnig norðanlands, varð hún viða mannskæð; síðar^ hluta vetrar og fram á sumar gekk hún syðra einnig mannskæð; hefir hún' víða gjört vart við sig . allt til pessa ]>ó nú sje hún að mestu rjenuð og heilsufar fólks megi nú yfir höfuð kalla gott pað sem til frjettist. Margir merkir ) menn Ijetust úr veiki pessarí. Slisfarir urðu ékki Svo fáar á ári pessu, 27. febr. týnd- ust 2 skip af Akranesi, annað með 6 mönn- um hitt með 4. 30. marz. strandaði norskt vöruskip til Snæb. J>orvaldssonar á Akra- nesi, nálægt |>ormóðsskeri, björguðust skjp- verjar á bátnum uppá Ákranes, en skíp og farmur týndist gjörsamlega. í maí strand- aði frakkneskt fiskiskip i Reykjavik. 2. maí drukknuðu drengir tveir BeniJikt og Arn- Ijótur Ólafssyni frá Hólma á Skagaströnd, ofan um ís á Fossá. í vor skaut sig mað- ur til bana á Selhaga á Skörðum í Húna- vatnssýslu. í april varð drengur undir tópt- arpaki á Fellsenda í Dalasýslu og beið bana af. í sama mán. fórst skip við Landeyja- sand, er kom úr kaupstaðarferð frá Vest- mannaeyjum, drukknuðu 10, en 2komustaf. 10. maí drukknaði Sverrir steinh. Kunólfss., eínn af byttu á Húnaflóa. 23. ág. týndjst skip með 4 mönnUm af Alptanesi. 12. júli .strandaði frakkneskt fiskiskip hjá J>öngla- bakka i f>orgeirsfirði, komust menn allir af. Unglingsm. frá Víðímýri í Skagaf. drukknaði í Hjeraðsvötnum Drengir. tveir er voru við sildarveiði 'á Mjóafirði, duttu ofan af klöpp > og drukknaði a.nnar. 1. nóv. týndust 2 menn af'báti við Steingrímsfjörð, en einum J varð bjargað. 6. s. m. fórst bátur með 3 mönnum frá Kleyfum vjð .Steíugrímsfjörð. í haust týndist bátur með karli og konu, er komu úr kaupavinnu af Mýrum á leið suður á Vatnsleysustrqnd. 8. nóv. týndust á Skagaströnd 2 skip með 10 mönnum, s. d, fórust 2 skip frá Laxárvik á Skaga með 12 mönnum, enn fremur s. d. bátur á Hrúta- firði með 4 mönnum. Yfirstýrimaðuyá, póstskipinu, Ohlsen að nafnj,, drukknaði 2‘3- nóv. á Beykjavíkurböfn. Fleiri slysfarir geta vel hafa orðið, pótt vjer höfum eigi spurnir af, Fjelagsskapur, framfarir og m e n n t u n, sýnist á pessu ári að hafa ver- ið talsvert á landi hjer. Eyfirðingar hjeTdu framfarafundi ogvar gjörð sú tillaga á peim, að kaupa skyldi fyrir hjeraðið tóvinnuvjel. J>eir hjeldu hina fyrstu gripasýning, er haldin hefir verið á landi hjer, á sumar- daginn fyr&ta, var par sýnt: hestar, sauð- fje, nautpeningur, smíðar, tóvinna og mat- vara; verðlaunum var útb.ýtt Skagfirðing- ar hjeldu aðra gripasýningu hjá sjer 29. maí og voru par sýndar sömu tegundir og verðlaunum útbýtt. Af Suðurlandi höfurn vjer eigi heyrt um neinn pessháttar fjelags- skap nje samtök manna, nema ef telja skal pað, að í sumar fóru Seltjerningar o. fl. (30) og brutu laxakistur Thomsens kaupmannsí Elliðaánum, risu út afpví málaferli. J>á er vert að geta pess, að í sumar var byggt gagnfræðisskólahús á Möðruv. í Hörgárdal, mikið hús, fagurt og vandað, stóð Tryggví alpm. Gunnarsson fyrir byggingunni, en yfir- smiður var Jón Chr. timburmeistari Steph- ánsson á Akureyri. Einnig var á pessu sumri endurbætt dómkirkja Hvíkur, yfir- smiður par var Jakob trjesmiður Sveinsson í Keykjavik. Kirkjan á Akureyri hefir og verið mikið eadurbætt, petta og undanfarið ár. Var turn sá er áður var á austurgafli kirkjunnar tekinn burt, en ný forkirkja byggð og turn upp af; hliðarlopt voru sett innan í kirkjunni og piljuð af 2 herbergi í kórnum er nú kirkjan miklu rúmbetri og fegurri en áður. Yfírsmiður að pessu var J. Chr. Stephánsson, hinn sami er stóð fyrir skólabyggingunni á Möðruv. Báðar pessar kirkjur höfðu fengið lán úr lands sjóði til end- urhótanna. Alp. hefir nú veitt talsvert yfir 100.000 kr. til pess að byggðar yrðu brýr á ölfusá, Jjjórsá og Skjálfandafl., en, eigi er far- ið neitt að starfa að peim brúargjörðum svo vjer höfum spurn af. Eínnig veitti pað stór- fjetil alpingishús-byggipgar i Iivík, og mun pegar vera farið að efna til pess. Lands- sjóður hefir lánað töluvert fje til vatnsveit- inga á Staðarbyggðarmýrum í Eyjafirði, er pað verk nú komið vel á veg, pó ekki megi pað fullgjört kalla; mun pað vera hið mesta roannvirki af jarðabótum hjer á landi,. .Fyr- ir pví verki hefir staðið Sveinn búfræðing- ur Sveinsson. Alpingi var haldið í sumar í Rv., var pað sett 1. júli., en siitið 27. ag., pað hjelt alls 117 fundi, liafðí meðferðis 94 mál: 73 lagafrumvörp, 18 pingsályktunar- uppástungar og 3 fyrirspurnir. þingið lauk við 27 frumvörp er landshöfðingi afgreiddi sem lög frá alpingi, par af voru 10 stjórn- arfrumvörp en 17 pingmannafrumvörp. 28 frumvörpum var hrundíð af pinginu, par á meðal 3 stjórnarfrv.; 7 voru tekin aptur af flutningsmönnum og 11 voru óútrædd í ping- lok. Auk alpingistiðindanna, er áttu að vera fullprentuð fyrir nóv.lok hjá Einari prent- ara J>órðarsyni, voru prentaðar alpingis- frjettir í víðaukablöðum við Isafold; ýms rit hafa petta ár verið prentuð syðra og nokknð nyrðra. Tvær hraðpressuy hafa ár petta verið keyptar álan.dihjer; aðra keypti prentsmiðja ísafoldar, hina Einar prentari þórðarson. Nýtt blað var stofnsett í B-v. rjett fyrir nýárið er heitir „,Mání“. — Á latmuskólanum í Bvík eru í vetur 106 læri- sveinar; á prestaskólanum 12 og á lækna- skólanum 6; Stúlkur á kvennaskólanum í Bvik eru 23; á kvennaskólanum á Lauga- landi eru 20 stúlkur. (Frínhald). , Kaíli úr brjefl úr Reykjavík. Hjeðan er fátt að frjetta, fiskiaíli er hjer göður og hefir almenníngur atíað vel í haust, enda er nú ekkert talað um gjafir frá lands- mönnum til fátæklinganna í höfuðborginni og má hafa pað til marks um að hjer sje almenn velgengni, pví að pað mega Bvík- ingar eiga, að peir eru manna fljótastir til að útbreiða sultarfregnir úr fjelagi sínu til pess, að bændurnir til sveitanna komist við og sendi peim einhverja liugnun, reyndar

x

Norðanfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.