Norðanfari - 11.05.1880, Qupperneq 3

65 —
samkvæmt kerming sinni, eða eptir boðiPáls
postula, er stendur í fyrra brjefinu til Tímó-
teusar 3. kapítula 2. og 3. versi. það er pví
ekki að undra pótt bjer hið framan talda hafi
eigi sem bezt áhrif á alpýðuna, par eð peir
finnast meðal hennar, sem pykir pað allt lof-
legt er hinir æðri gjöra, og mun vanrækt með
húslestra — er á sjer stað, eigi svo óvíða nú
orðið — eiga rót sína að rekja til pess «pví
hvað höfðingarnir hafast að hinir ætla sjer leyf-
ist pað», En jafnvel pó pað sje orðin venja
— hjá eigi svo allfáum — að afleggja hús-
lestrana, ættu peir pó er fyrir heimilum hafa
að ráða, að hafa pessi orð sálmaskáldsins ætíð
hugföst, «gæt pess mín sál að siðvaninn, síst
megi villa huga pinn». Eins og áður er á-
vikið, er á mörgum heimilum unnin sú vinna
á helgum dögum sem húsbændur mega bera
kinnroða af. Jeg vil pví leiða, athygli yðar
að pví kæru húsbændur, hvort ekki muni
sæmra nú pegar í stað, að afieggja alla ónauð-
synlega helgidagavinnu en aptur í pess stað,
hvetja pjónustufólk yðar til pess að taka sjer
góðar og fræðandi bækur í hönd á helgum
dögum, einnig að áminna hina uppvaxandi
kynslóð að æfa sig pá í söng, skript og reikn-
ingi, sem peim er framast mögulegt, sem er
bæði fagurt og gagnlegt fyrir manninn að
kunna, sömuleiðis að pjer gleymið ekkihinni
fögru og kristilegu venju forfeðra yðar, að við-
hafa húslestra á heimilum yðar, ekki einungis
á helgum dögum allt árið í kring, heldur og
hvern dag yfir allan veturinn, pví við höf-
um nóg af góðum húslestrarbókum, — flest-
ar eptir hinn háærúverðuga biskup vorn, sem
af landsins börnum verður aldrei fullpakkað
fyrir pær, pví pað mun ekki ofhermt, pójeg
segi að hver og einn lestur í peim, sje svo
andheitur, að hann hljóti að hrífa hvert óspillt
hjarta. — Ef pjer kæru húsbændur, sem haf-
ið haft pá venju, að láta vinna á helgum
dögum, breytið pví í kristilegt helgidagshald,
— eins og hjer að framan er áminnst —
munuð pjer í sannleika reyna að Drottinn
blessar eigi síður efni yðar. Og pjer sem
undir aðra eruð gefnir, vil jeg eigi láta hjá-
líða, að áminna, að kappkosta eptir ýtrasta
megni að efla pekkingu andans, með lestri
nytsamra bóka á helgum dögum, en láta eigi
sitja í fyrirrúmi ýmislegt svall, sem átt hefir
sjer stað á helgum dögum einkum í kaup-
stöðunum, einnig vil jeg áminna pjónustu-
fólkið um að vinna 'trúlega hina rúmhelgu
dagana. Mínir elskanlegu liúsbændur og pjón-
ustufólk, ef pjer hvort fyrir sig sýnið, hús-
bændurnir hjúunum umburðarlyndi, og sje
annt um velferð sálar og líkama peirra, en
hjúin aptur á mót húsbændunum trú og holl-
ustu og í orði og verki vilji peim allt í hag,
pá munuð pjer reyna, að heimilislífið verður
ánægjulegra en pað nú víða er, já, í sann-
leika verða sannfarsælt.
Uo
í 47.—48. tbl. «Norðanfara» f. á. hafa
«Nokkrir Skagfirðingar» skorað á stjórnar-
nefnd Gfrafarósfjelagsins að gjöra grein fyrir
hvernig hagur Grafarósíjel. standi nú og
hvernig hún hafi hagað gjörðum sínum að
pví leyti er fjelagið snertir eða framkvæmd pess.
í tilefni af pessu viljum vjer skýra frá,
að samkvæmt fyrirmælum aðalfundar 12.
júní 1878, fórum vjer hinn 25. s. m. út í
Grafarós til pess með ráði og leiðbeiningu
verzlunarstjórans að setja niður verð á peim
vörum sem ekki virtist líkindi til að seldust
með pví verði sem á peim var, og fólurn vjer
verzlunarstjóranum á hendur að gjöra petta
kunnugt í sýslunni, og að lokinni allri sum-
arverzlun, eptir að vjer fengum vitneskju
um, að enn pá voru talsverðar vöruleyfar á
Grafarós, áttum vjer fund með oss að Reyni-
stað, 20. ágúst, og kom oss pá saman um,
að pað væri ekki önnur úrræði til pess að
geta notað vöruleyfarnar til skuldalúkningar,
en selja pær við uppboð er var ákveðið 5.
september. Við sama tækifæri ákváðum vjer
að halda fund á Grafarós daginn fyrir upp-
boðið til pess pá yrði afráðið hvort nokkru
af vöruleyfunum skyldi verða varið á annan
hátt, og voru fundarbrjef strax skrifuð til um-
boðsmanna fjelagsins, er peir voru beðnir að
auglýsa í hreppunum svo fjelagsmönnum gæf-
ist kostur á að senda fulltrúa á fundinn.
Samkvæmt pessu áttum vjer aptur fund með
oss í Grafarós hinn 4. sept., en pá mætti
enginn fulltrúi fyrir hönd hluthafenda. Oss
kom pá saman um að selja kaupstjóra Tr.
Gunnarssyni er var par staddur, segl og
reiða ásamt pertlínu af Luey og nokkuð af
gömlum kjöttunnum, en að öðru leyti rjeð-
um vjer af að selja allar vöruleyfarnar m. m.
við uppboð. jpannig varð pessum eigum fje-
lagsins komið í verð, er vjer síðan vörðum tif
skuidalúkninga. Enn fremur fengum vjer
verzlunarstjórann í Hofsós til pess að veita
móttöku borgun uppí verzlunarskuldir fje-
lagsins og bjuggumst vjer við að menn ljetu
sjer annt um að greiða pær; pað greiddist
nokkuð haustið 1878, en úr pví fór nú að
draga úr greiðslunni, samt vonuðum vjer að
menn mundu álíta sjer skylt að greiða skuldirn-
ar í sumarkauptíð 1879, en er pað brást, átt-
um vjer fund með oss að Sauðárkrók 30. júlí,
og rjeðum pá af að senda mann um sýsluna
til að semja um borgun skuldanna, lofuðupá
margir greiðslu í haust, en pað var nú mis-
jafnlega efnt. I vetur höfum vjer lítið átt
við innheimtur, en pareð oss virtist ekki vera
hægt að gjöra fulla grein fyrir efnahag fje-
lagsins fyrr enn nokkurn veginn sæist fyrir
endann á innheimtu skuldanna, pá áttum
vjer fund með oss í dag, til pess enn að
ráðgast um hvernig að skyldi fara, og jafn-
framt til pess að athuga ástand fjelagsins og
semja yfirlit yfir efnahag pess, en með pví
petta yfirlit heíir í sjer fólgna nokkrar óviss-
ar tekjur, og eins gæti verið spursmál um
að hvað miklu leyti fjelagið er skyldugt til
að borga hinar tilgreindu útgjaldagreinir með
fullri upphæð, pá álítum vjer ekki eiga við
að svo stöddu að prenta yfirlitið, en pað er
til sýnis hjá forseta fjelagsins ef fjelagsmenn
vilja kynna sjer pað. Að öðru leyti var á-
ákveðið að kalla með málsókn útistandandi
verzlunarskuldir, sem ekki verða borgaðar á
annan hátt.
|>ess er að geta, að haustið 1878, fór einn
af oss vestur á Borðeyri til að ná samkomu-
lagi við kaupmann P. P. Eggerz um viðskipti
hans og Grafarósfjelagsins, en aptur á móti
höfum vjer dregið að semja við erfingja síra
Jóns sáluga Blöndals um skuld pá, sem hann
átti hjá fjelaginu, af pví vjer höfum ekki
treyst oss til að lofa peim borgun á viss-
um tíma.
Að endingu vonum vjer, að hver góður
fjelagsmaður styrki fjelagið til að geta staðið
í skilum við skuldheimtumenn pess.
Ási í Hegranesi 15. apríl 1880.
Ólafur Sigurðsson. P. S. Stefánsson.
G. E. Briem.
Árið 1878 í 39.—40. nr. «Skuldar» kom
út nafnlaus grein um lireppsnefndir í Breið-
dal og undir henni stóð: «Alpýðumaður»;
aptan við hana voru nokkrar athugasemdir
frá ritstjóranum sjálfum, en að öðruleyti hefir
henni ekki verið svarað í blöðunum, er or-
sakast af pví, að ritstjóra «Skuldar» hefir
ekki póknast að taka til prentunar svar á
móti grein pessari, hvort pað er heldur af á-
liti hans á greininni eða vináttu við höfund-
inn, eða öðrum orsökum veit jeg ekki, en í
einhverju pýðingarmiklu tilliti mun grein
pessi hafa verið sett í Skuld, og um leið átt
að byggja fyrir að henni yrði svarað, sem pó
að öðruleyti sýnist nauðsynlegt, pví annaðhvort
er pessi áburður á hreppsnefndina sannur
eða ósannur, er virðist miklu skipta hvorter
0
parf, mun fá hjálp hjer að ofan, ef hann í
auðmýkt leitar hennar, eins og Guð hefir
fyrir lagt. E. H. B.
Hyggni (lómarinn.
Kaupmaður nokkur ætlaði að ferðast
erlendis; fjekk hann pá förumunki einum,
er hann hjelt væri vinur sinn, pýngju með
1000 Zechmum og bað hann, geyma fje
petta lyrir sig meðan hann væri burtu. Að
ári liðnu kemur kaupmaður heim aptur og
biður hann að skila sjer peim. Enn munk-
urinn, sem ekki var nema tóm svikin, bar
á móti pví upp í opið geðið á honum, að
hann heíði tekið við nokkru af honum.
Kaupmaður varð íokreiður út af pví hann
skyldi svíkja sig svona í tryggðum og ákærði
munkinn fyrir dómaranum. — Dómarinn,
svaraði: ,,|>ú hefir verið of trúgjarn og
einfaldur. J>ú hefðir ekki átt að trúa svona
í blindni manni peim, sem ekki var pjer
kunnur að dánumennsku. I>að mun ekki
ganga greitt, að koma pessum slungna
bragðaref til að skila aptur með góðu fjenu,
fyrst honum var ekki fengið pað í votta
viðurvist. Jeg skal samt reyna, hvort jeg
gjet bætt nokkuð úr pessu. Éarðu nú aptur
til hans og vertu mjúkur í máli við hann;
enn láttu ekki bera á pví, að jeg viti neitt
af pessu. Komdu svo til mín aptur á
morgun um petta leyti“.
Kaupmaður íór og gjörði petta; en
fjekk ekkert, nema nógar skammir. Meðan
peir voru að rífast, kemur præll dómarans
með pau skilaboð írá húsbónda sínum, að
hann biðji munkinn að koma heim til sín.
Munkurinn kemur. Dómarinn tekur honum
ofur viiisamlega, leiðir hann inn í beztu
stofuna, og hafði svo mikið við hann, eins
og hann væri mesti stórhöíðingi.
Hann fór nú að tala við hann um hitt
og petta, sló honum innanum nóga gull-
hamra, og hældi honum svo mikið fyrir
drengskap, speki og lærdóm, að hinn trúði
honum eins og nýju netinu. Loksins segir
dómarinn: „Jeg gerði boð eptir pjer,
munkur minn! til að sýna pjer, hvað jeg
trúi pjer vel og ber mikla virðingu fyrir
pjer. — Mjer liggur mikið á, að ferðast
burtu og verð jeg nokkra mánuði að heiman.
En jeg trúi ekki prælum mínum vel; og
vildi pví feginn eiga dýrgripi mína i vörzl-
um annars eins manns, og pú ert, sem allir
láta svo vel af. Ef jeg má mæða pig með
pví, og pað tefur ekki önnur störf pín of-
mikið, pá ætla jeg aðra nótt að senda pjer
dýrgripi mína. Enn petta má enginn lifandi
maður vita; pess vegna ætla jeg að senda
pjer pá með peim præla minna, sem jeg
trúi bezt, og láta eins og pað sje gjöf“.
Munkurinn varð nú svo hýr í bragði
og vinalegur; hneigði sig allan og beygði,
pakkaði honum fyrir, hvað hann trvði sjer