Norðanfari - 21.09.1880, Qupperneq 2

ara nje sjálfir húsráðendur, og livort ættu
peir að snúa sjer? Sjer sýndist bezta ráðið
1 þessu tilliti vera að koma á biblíulestri með
sálmasöng á hverju kvöldi allan veturinn yfir
í kirkjunni. J>etta tíðkaðist í öllum enskum
kirkjum, og hann væri viss urn, að slíkir
kvöldsöngvar myndu mikið styðja að hinu
kirkjulega lífi lijer í bænum og að pví , að
liúslestrar yrðu almennari á hinum eiustöku
heimilum bæjarins, en nú væri farið að verða.
Loksins vilcli hann taka fram, að sjer
sýndist tími kominn til að hætta algjörlega
við danskar messur, ef pær yrðu ekki
haldnar öðruvísi en að láta íslenzku mess-
urnar falla niður á þeim dögum, er guðs-
þjónusta væri á dönsku. J>etta mál hefði
jafnvel komið til tals á alpingi, og hefði þar
komið fram, að dönsku messunum væri hald-
ið uppi sökum 20—25 manna, er ekki pótt-
ust hafa fullt gagn af íslenzkri messu. J>að
væri pví tæpur hundraðasti partur af söfn-
uðinum, sem kæmi til vegar messufalli pví
fyrir liinn íslenzka söfnuð eða um 2500 sál-
ir, er fyrirskipað hefði verið með kanselli-
brjefi 1. júní 1S05 5. eða 6, hvern helgi-
dag. Sjer sýndist kristilegt líf ekki svo öfi-
ugt í höfuðstaðnum, að pað mætti missa
pann stuðning, er reglulegt messuhald gæti
veitt. Hinsvegar ætti pað að vera peim
dönsku safnaðarmönnum, er óskuðu messu á
dönsku, frjálst að fá kirkjuna til slíks messu-
halds fyrir eða eptir íslenzku messuna, pó
pað yrði optar en 5. og 6. hvern sunnu-
dag. Hann vonaði að enginn sæi neinavan-
helgun á kirkjunni í pví, pó messa færi par
fram á annari tungu en tungu hinnar ís-
lenzku pjóðkirkju, en pað sem hinn íslenzki
söfnuður ætti að liugsa um væri að missa
■enga af peim messum er hann liefði tilkall
til og pörf á, og heldur fjölga peim en fækka,
og veitti ekki af pví nú á dögum, pegar
falskennendur væru óðum að rísa upp.
Hann vildi leg'gja pað til, að lcosin yrði
nefnd til að íhuga pau mál, er hann pann-
ig stuttlega hef'ði hent á og önnur kirkjuleg
málefni safnaðarins.
Einar prentari rnælti fram með uppá-
stungu Jóns ritara. Hann vildi par að auki
henda á, hvort söfnuðurinn gæti ckki kornið
pví til vegar, að víst verðlag væri sett á all-
ar guðsorðabækur, og bannað að ræða um
pær .í blöðunum, pví pað spillti mikið fyrir
sölu á góðum bókum, pegar pær væru tætt-
ar í symdur í blöðunum.
Síðan var gengið til atkvæða um hvort
kjósa ætti safnaðarfulltrúa fyrr en búið væri
að gjöra einhverja ályktun um kirkjuleg mál-
efni pau er rædd höfðu verið og var sam-
pykkt að kosning færi nú pegar fram.
Kosnir voru:
Helgi yfirkennari Helgesen, Kristinn bóndi
Magnússou í Engey og Ófafur trjesmiður
Ólafsson í Lækjarkoti. J>á var síra Helgi
Hálfdánarson kosinn safnaðarfulltrúi.
J>á voru kosnir í nefncl til að íhuga
kirkjuleg málefni safnaðarins og koma fram
með tillögur sínar viðvíkjandi peim :
síra Helgi Hálfdánarson,
síra Mathias Joeliumsson,
cand. thol. Magnús Andrjesson
og var ákveðið, að næsti safnaðarfundur ætti
að vera fyrsta vetrardag næstkomanda, 23.
október p. á.
Ár 1880 liinn 9. dag septembermánaðar
var á Akureyri í pingbúsi bæjarins haldinn
hjeraðsfundur fyrir Eyjafjarðarprófastsdæmi
samkvæmt lögum 27. fehr. 1880 um stjórn
safnaðannála og skipun sóknarnefnda og hjer-
aðsnefnda. Eundurinn kaus sjer til skrifara
síra Árna Jóhannsson í Glæsibæ.
Á íundinum eru mættir allir prestar pró-
fastsdæmisins nema presturinn frá Miðgarði,
og allir safnaðarfulltrúar nerna úr Uppsa-
sókn og Miðgarðssókn.
1. Yoru framlagðir reikningar kirknanna,
lesnir upp og athugaðir. Yið Valla-
kirkjureikning kom pað tilumræðu, hvort
10 kr. er færðar eru til útgjalda fyrir
að flytja við út í Hrísey til aðgjörðar
kirkjunni, ættu að borgast af kirkjunui
eða af sóknarbændum, og var sampykkt í
einu liljóði, að bændur ættu að borga
pessar 10 kr. og yrðu pær pví aptur að
færast kirkjunni til iungjalcla í næsta árs
reikningi.
Til umræðu kom, bvort tólg tilfærð
til lýsingar kirknanna væri hæfilega mik-
il. Eundurinn vildi eigi að sinni gjöra
breyting á peirri venju, sem verið heiir
í pessu tilliti, en söfnuðurnir skyldu geta
borið sig upp um pað fyrir hjeraðsnefnd-
inni, ef kirkjurnar væru eigi nægilega
lýstar.
Yið Akureyrarkirkju reikning var pað
athugavert, að hann var óundirskrifaður
af hæjarstjórninni, sem hefir . fjárhald og
ábyrgð kirkjunnar, og fól fundurinn pró-
fasti að áminna bæjarstjórnina um að
gæta pess framvegis, að úr pessu yrði
bætt. Fleiri atriði í pessum reikningi
voru eigi rjett, og hafði viðkomandi prest-
ur gjört athugasemdir við liann, og með
peim athugasemdum sampykkti fundur-
inn reikning pennan.
Yiðvíkjandi Grundarkirkju reikningi
hreifði safnaðarfulltrúinn úr Grundarsókn
pví, að eigi pyrfti að taka fyrir pvott
kirkjunnar, par sem hún væri aldrei
pvegin og væri yfir höfuð mjög illa hirt.
Eunduriim skoraði á prófast að sjá um
að kirkjan væri forsvaranlega hirt og end-
urhætt eins og pörf er á.
Yfir liöfuð sampykkti svo fundurinn
alla reikningana með ýmsum smábreyt-
ingum, er prófastur hafði gjört við pá.
2. Las prófastur upp skýrslu um fjárhag
kirkna í prófastsdæminu árin 1875—1880.
3. Presturinn að Tjörn gjörði fyrirspurn til
fundarins um pað, hvort hann ætti að
róa að pví, að Tjarnarkirkja yrði lög'ð
niður. Fundarmenn álitu að petta heyrði
eigi undir fundinn að sinni, heldur væri
komið undir söfnuðinum sjálfum.
4 Presturinn að Kvíabekk óskaði meðmæla
fundarins til að fá lán úr landssjóði til
kirkjubyggingar. Pundurinn var einnig
á pví, að petta heyrði eigi undir hann.
5. Yoru framlögð og lesin tvö hónarbrjef
ásamt einu fylgiskjali frá ábúendunum á
iunztu bæjum Akureyrarsóknar, að pessir
hæir yrðu teknir undan Akureyri og
lagðir til Grundar eða Munkapverár.
Punduriun komst að peirri niður-
stöðu, að fresta yrði málinu í petta sinn,
af pví að málið væri eigi nægilega und-
irbúið, og af pví að prestakallalögin ná
eigi lagagildi fyrr en í fardög'uni 1881;
að öðru leyti áleit fundurinn beiðnina
mjög sanngjarna einkum hvað 5 fremstu
hæina og Botn snertir. Plutningsmaður
skoraði á prófast, að senda málið áleiðis
til biskups samkvæmt lögum 27. febr.
1880.
6. J>á var tekið til umræðu brjef frá öllum
sóknarbændum Miklagarðssóknar, er fór
pess á leit, að Saurbæjarprestakall bjeld-
ist óbreytt, eða að Miklagaðssókn heyrði
til Saurhæjarprestakalli, eins og verið
hefir. Einnig var lagt fram brjef frá
bændunum á Æsustöðum, Hrísum og
Núpufelli, er lætur í Ijósi, að Möðru-
vallasóknarmenn hefðu ekkert á móti
peirri breytingu á Saurbæjarbrauði, er
lög um prestakallaskipún tala um. En
komizt pessi breyting ekki á, óska pessir
bændur, að fyrrnefndir 3 bæir verði lagð-
„Nei, jeg ætla pað mikið illa útilátið af
öllu pví, sem pjer fáið“.
„Heyrðu, heyrðu“, sagði hann, „pu slepp-
ur ekki svona; pú sagðir jeg elskaði ekki
barnið mitt. J>ú ert að bera pig að fara frá
efninu“.
„Nei, jeg gjöri pað ekki, jeg hefi aðeins
uina spurningu eptir og pá vil jeg sanna
J>að. Hvað gjörið pjermeð leyfarnar, Jakob
minn, pegar pjer hafið fengið konu yðar
13 kr.?“
Hann varð dálítið hissa að sjá og sagði:
„J>að er nú ekki mikið pótt pað væri svo
sem nálægt 27 kr. (1 pcl. sterl. 10 shill).
„Mikil ósköp, pað er stórmikið, að eyða
pví um vikuna i drykk eptir pví sem allt er
lagað og stórsvnd og par með glötun. Nú
pað sem snertir ást yðar á barni yðar: Mun-
uð pjer vilja missa pað?“
„Ó, nei!“
„Setjið pjer aumingjann litla á vagn-
inn“, sagði jeg. Hann gjörði svo: „Horfið
pjer á petta, Jakob, pennan argvítuga skó-
fatnað; tærnar standa framúr og sokkarnir
hennar eru blautir og svartir af skarni.
Jakob minn, af engu fær barn fremur köldu-
sótt eða rýrnunarveiki, helclur en af pví, að
vera vott í fæturnar. Nú er, eius og pjer
vitið, blautt í morgun. |>jer sjáið nú, hvern-
ig fæturnir eru á barninu, sem pjer elskið,
peir eru votir og kaldir. Ef húu fær nú
köldu í dag og deyr eptir mánuð og orsök-
in til dauða hennar var slæmur skófatnaður,
hvað hafið pjer yður pá til málbóta? Mun-
uð pjer pá ekki kenna yður um dauða henn-
ar? Hvernig farið pjer að segja að pjer
elskið barn yðar, er pjer gefið konu yðar að-
eins 13 kr. til heimilisparfa og til pess, að
klæða sig og börnin og pjer eyðið rúinum
40 kr. á veitingahúsinu, hverja viku í pað
sem pjer kallið skemmtun og nautn? Takið
pjer barn yðar og látum oss ganga til pess
staðai’, par sem pjer svo heimskulega eyðið
tíma yðar og fje. Setjið dóttur gestgjaf-
ans við hliðina á yðar barni og sjáið mismun-
inn milli peirra. Gáið að, hvort hann vog-
ar heilsu barns sins með pví að láta pað
bera vondan skófatnað, svo pað deyi á unga
aldri eða fái langvinna rýrnunarveiki fyrir
fótavosbúð“.
Hann mælti: „Segið ekki meira, pjer
hafið rjett að mæla. Jeg er heimskingi11.
Nú kom fjelagi hans til, setti knefann
framan á mig og sagði, að hann skyldi slá
mig niðar.
Tárín hrunclu niður eptir kinnum Ja-
kobs og mælti hann: „Legðu hendur á
pennan mann, ef pú porir“.
Hinn svaraði: „Hm, hm, pað kemur
mjer ekki við, Kobbi, ef pjer póknast að
verða að flóni og fara burtu“.
Jakob andæpti pessu ekki, en sneri sjer
til mín og sagði: „Hvað ráðið pjer mjer
til að gjöra“?
(Framhalcl).