Norðanfari - 18.11.1880, Page 3
3 —
kóta), fá einlivern innlendan til að brjóta
(plægja í fyrsta sinni) fyrir sig. pví fleiri
ekrur pví betra. ]>að má eigi brjóta landið
seinna sumars en i júlim. ef það á að geta
borið hveiti uppskeru á öðru hausti, sem
nokkru nemi. Menn reikna svo til. að ekran
kosti, þegar hún er með liveiti í fyrsta sinni
8—10 doll. þ. e. vinnan og útsæðið, eí maður
kaupir allt saman. Nokkrír aflöndum,sem
fluttu til Dakóta (frá Nýja Islandi) i Pem-
binasveit. fengu nágranna sína til að brjóta
fyrir sig nokkrar ekrur i verkaskiptum og má
það víst opt takast, þvi þarlendir menn eru
jafnaðarlega innflytjendum lijálpsamir og vel
viljaðir.
Jeg býst við, að sumum þyki jegþegar
orðinn of lángorður um þetta efni en sum-
um aptur, ef til vill, þvert á móti; þess vegna
vil jeg eigi fjölyrða meira í þessu sinni, en
fús er jeg til að svara spurningum nafn-
greindra manna í „Skuld“ eða í prívat brjef-
um, að svo miklu leyti jeg get úr þeim leyst.
f>ar á móti víl jeg eigi svara blaðagreinum
nje brjefum, nema því að eins að höfund-
arnir nafngreini sig með sönnum nöfnum.
Að siðustu vil jeg mælast til að „norð-
lenzku11 blöðin vildu taka upp þessa grein
mína eptir ,,Skuld“.
Staddur á Seyðisfirði
yðar
Björn Pjetursson.
Frjettir fltlcndar.
frá frjettari'tara «Norðanfara» í Jíöfn.
Höfn 26. september 1880.
Jeg gat þess síðast að stcirveldin liefðu
gjört út flota til þess að neyða Tyrki að láta
lönd af liendi við Grikki og Svartfellinga
(Montenegro-menn). |>refið hefir mest verið
um þessa snciö af Alhaníu, sem Svartfell-
ingar eiga að fá. cn fbúar hjeraðsins vilja
eigi ganga undir þá með góðu, Dulcigno er
höfuðbærinn í því hjeraði og liggur við sjó
fram, nú sem stendur liggur flotinn þarfyr-
ir utan og ætlar að eyða hænum með skot-
um, ef Albanar vilja eigi hlýða samþykkt-
um fundarins í Berlín er haldinn var í sum-
ar. Tyrkjastjórn læzt hvergi Icoma þar nærri
cn líklega livetur hún í laumi Albana til
þess að þrjózkast. Heldur þykjast menn sjá
merki til þess að Englendingum þyki það í-
sjárvert að hnlda lengur hlífisskildi yfir Tyrkj-
um, þótt þeir náttúrlega unni eigi Rússum
að ná löndum þeirra. Tyrkir eru ef rjett er
álitið aðskotadýr hjer í Norðurálfu heims, trú
og lífssiðir greina þá svo mjög frá öðrum
Norðurálfu þjóðum., þeir brutust inn sem
ræningjar og eru og verða barbarar — Eúss-
ar eru auðvítað litlu betri — komnir nust-
an úr Asíu, og þar eru þeir bezt niður-
kornnir, það er annars nð sjá sem Tyrkir
finni það sjálfir; flestir Tyrkir, er deyja í
Konstantínopel eru grnfnir hinu megin við
sundið, þeir vilja hera beinin í Asíu.
Vanalega er eitthvað nýtt að spyrja frá
Prakklandi og í þetta sinni eru þaðan að
frjetta ráðaneytisskipti. Freycinet ráðaneyt-
isstjóri og hinir ráðgjafarnir sögðu af sjer
störfum fyrir fám dögum síðan. Jules Ferry
hefir skipað hið nýja ráðaneyti, og sitja í því
nokkrir af þeim er fyr voru með Preyci-
net. Orsðkin til þessa mun vera sú, að
Freycinet var linari í sókuum gegn jesúít-
um og kaþólskum klerkalýð, en Gambetta
vill vera láta, en honum verða allir að lúta
á Frakklandi. Aðrir segja að Freycinet hafi
talað of friðsamlega, en það sje innst og
dýpst 1 huga Gambetta að búa þjóð og her
undir grimmilegt hefndarstríð gegn ]>jóð-
verjurn og í pví sje hin mikla vinsreld og
töfravald hans fólgið, að franska þjóðin treysti
honum nð koma hefndum fram og lejrsa íir
læðingi Flsass og Lothringen, og það seni
Frakkar ekki meta minnst. það er að ná
aptur hinni fornu sigurfrægð. Ferry er vin-
ur Gambetta fullkominn og var einn með
öðrum í landvarnarstjórninni í stríðinu mikla,
veturinn 1870—71. Hann er liinn mesti
fjandmaður Jesúíta. Utanríkisráðgjafinn heit-
ir Barthelemy St. Hilaire, liann var forn-
vinur Thiers og honum mjög handgengin og
telja menn það góðs vita um það, að liann
muni verða gætinn og friðsamur.
Friðrik krónprinz hefir stefnt ríkisdeg-
inurn saman 4. dag októbermánaðar — Frið-
rik ríkir í fjarvsru konungs vors, liann er
með drottningu sinni á ferð snður um f>ýzka-
land, fer hann för þá vanlega á hverju hausti,
nú heimsækir hann og um leið ]>yri dóttur
sína. Ríkdisdeginum verðursvo frestað fram
í nóvembermánuð. Nýlega hefir verið kosið
í 2 auð sæti og urðu menn úr Bergs ílokki
fyrir kosningu, annar þeirra er Edvard Bran-
des, hróðir Georgs Brandes, er sumum mun
kunnur heima. ]>eir bræður einkum Georg,
eru hinir fróðustu menn og smeklcvísustu á
fagrar listir en um leið hafa þeir ráðist á
kristinndóm og kennilýð, enda lýsti 'Edvarð
Brandes pví yfir að hann tryði hvorki á
Guð kristinna manna nje Gyðinga. Jeg gat
þess síðast að Bille væri farinn til Yest-
urheims, hann var einn af þingmönnum
Haí'mir. í lians stað á að kjósa innan
skamms. Hægri menn halda fram Goos,
prófessor í lögvísi, en jafnaðarmenn og vinstri
menn hafa slegið sjer saman um kaupmann
nokkurn Mundberg að nafni. Jafningjar
hafa jafnan heðið ósigur meðan Billo var í
vali (Pro fjekk nð því er mig minnir eifct-
livað um 1000 atkvæði þegar bezt Ijet, en
Bille hafði þá um 2000), og fer líklega svo
enn, mnnum vjer geta úrslita næst og þá
um lcið livers verkamenn dg jafningjar lijer
í bæ einkum krefjast.
— 30. ágúst þ. á. er herra sýslum. E. Ó.
Bríem kjörinn Riddari af Dannebrogen.
Skólam eistararöð
1 Skálholti,
eptir Odd hiskup Einarsson 1626, síðan auk-
in og viðhætt skýringargreinum.
(Framhald).
XXY. síra Jón Arason,
Magnússonar frá Ögri, vígðist til Yatnsfjarð-
ar, giptist Hólmfríði Sigurðardóttur, Odds-
sonar hiskups Einarssonar, móður Hólmfríð-
ar var þórunn rika. Jón Arason var dótt-
urson Guðbrands biskups, fæddur 1606.
sigldi 1624, var 5 ár ytra og varð Bacca-
laureus, og síðan skólameistari í Skálholti
2V2 ár, veik þaðan skömmu eptir Jól 1636
lítt tregaður, eptir sem sjera Jón Halldórs-
son segir af lærisveinum sinum, lielzt sök-
um þótta og dramblætis vestur að Reyk-
liólum, þá hann frjetti lát Magnúsar Ara-
sonar bróður sins, var lengi prófastur yfir
nyrðra parti ísafjarðarsýslu og nokkra stund
yfir Strandasýslu; varð í aldurdómi sínum
guðhræddur og auðmjúkur af mótlæti, dó
hjer urn 1674. hörn sjera Jóns og Hólm-
fríðar, eru í prestaæfum Jóus Halldórsson-
ar, talin 9, þaraf voru síra Guðbrandur
prófastur eptirmaður föður síns á Yatnsfirði.
Síra Sigurður í Holti. Oddur kallaður hinn
digri, svo feitur af sællífi eða sældardögum
að hestar gátu hann eí borið, var klaustur-
haldari, en eptir að liann missti klaustrið,
sjötnuðu svo hold hans, að hann gat hæði
riöið og gengið. Ragnheiður yngri átti 2
biskupa hvorn eptir annann, og lifði háða,
fyrst herra Gísla hiskup ]>orláksson, síðan
herra Einar borsteinsson — um 3. vikna
tima —; liafi frú Valgerður í Görðum ver-
ið hin önnur sem lijer á landi orðið tveggja
biskupa ekkja. Anna hjet ein dóttir sjera
Jóns, lik Oddi hróður sínum að digurð og
holdum, kona síra Ólafs þorvarðssonar á
Breiðabólsstað í Vesturhópi.
XXVI. Björn Siiæhjarnarson,
liann var 11 ár; giptist fórunni dótt-
ur sjera Jóns Sveinssonar í Holti Símon-
arsonar og ]>orhjargar Guðmundsdóttur
fjekk Staðastað.
Björn var sonur síra Snæbjarnar
Torfasonar á Ivirkjuhöli í Lauuadal og
]>óru dóttur Jóns Björnssonar á Holtastöð-
um, sigldi 1624 og stúderaði lengi í Kaup-
mannahöfn, marglesinn og ávann sinn lær-
dóm fremur með kostgæfni og. ástundun,
heldur enn með skarpleika; fjekk vonar-
brjef fyrir Staðastað eða skólameistara-
emhætti í Skálholti, livort sem fyrri liðugt
yrði, og eptir konunglegt Missive til Pros-
mundt 1638 18. i'ebr.; fylgdi höfuðsmaður-
inn fast fram. að Björn varð skólameistari
ár 1636 og var þar 11 ár, en síra Ketill
Jörundsson mátti víkja jafnvel þó hiskup
Gísli Oddsson vildi liann lialda b>ra
Björn varð prófastur 1661; var frómur
maður í lunderní og framferði, en lieldur
tortrj’ggiun, dó eptir fardaga 1679; dóttir
hans ]>orbjörg yngri var gipt síra Einari
Gíslasyni á Helgafelli; 3 börn atti hann
önnur.
XXYII. Sira J>orlcifnr Júns-
(1647) Sigurðsson frá Einarsnesi, var 31/*
ár; giptíst 1651 (á sama ári er hann vígð-
ist) Sigríði Björnsdóttur, systur síra Pals i
Selárdal og Eggerts Bjarnasonar hálfsystir
fjekk Oddastað.
]>orIeifur stúderaði i Kaupraannahöfn
og varð baecalaureus, siðar skólameistari
3Va ár, vigðist 1651 og varð þá prófastur í
Rangárþingi, dó 1690; skýr maður, ein-
lægur og fordildarlaus. Kona hans var
Sigríður dóttir Bjarnar Magnússonar á Bæ
á Rauðasandi, og seinni kona hans Helga
Arngrímsdóttir lærða. ]>eirra einbirni mag.
Björn biskup á Hólum.
XXVIII. Sira Cfísii Einai-sson,
var 10Va 1,ri góður arithmeticus og astro-
nomus, vel lærður og góðlyndur, fjekk Helga-
fell og giptist Kristínu Yigfúsdóttur.
Síra Gísli Einarsson stúderaði i Kmli.,
lagði sig einkum eptir asti’on. og mathema-
tik hjá þeim hálærða Georgív Fremmio.
Almanak eptir hann var útgefið í Eaup-
mannahöfn árið 1650, kom sama ár hingað
og skyldi kenna i skólanum reikning og
liafa í laun afgjaldið af þeim kongsjörðum
í Skaptafellssýslu, sem kallast Flögujarðir,
það sama haust varð liann Conrector, og
um veturinn eptir jól skólameistari ogþjenti
í þvi embætti 101/* ár, hjelt samt Flögujörð-
um, en græddi ekki, þar hneigður var til
drykkjuskapar, en ekki uppá búsýslu. Tvisvar
var hann settur frá skólameistaraemhættinu,
öðru sinni fyrir skurð cða skeinu, sem hann
veitti Guðm. snikkara í ölæði og þó ekki
að saklausu, var hann svo vel þokkaður af
skólanum, að hann sótti um fyrir hann til