Tíminn - 27.05.1873, Side 2
S4
kunna að vera fyrir þjóðina. Slíkt álít jeg því í
alla staði ófrjálsiegt og óbrúkandi.
Af þessu framantalda vildi jeg stinga upp á,
að til alþingis í sumar er kemur, kæmu nú bæn-
arskrár sem bæðu um að prentsmiðjan yrði seld
algjörlega, eður þá seld til leigu fyrir víst árlegt
eptirgjald, svo hún yrði alveg laus undan þessai'i
yfirstjórn sem nú er, svo að í henni yrði allt
prentað mót áreiðanlegri borgun, eptir því sem
prentfrelsislög vor leyfa. 215.
nHjúin gjöra garðinn frægan«.
(Niðurlag). Það er annars undarlegt hvað
lítinn gaum liið heiðraða Húss- og Bústjórnarfjelag
hefir gefið hússtjórninni nú á síðari árum sinum,
það er þó tekið fram í 1. gr. laga þess, sem samþykkt
eru af öllum fjelagslimum 8. júlí 1837 að það sje
tilgangur þess m. fl., að efla góða hússtjórn.
Það er nú ætlun mín, að hjer eigi nokkurn
þátt í hinum ævaxandi sveitarþyngslum, sjálfræði
hjúanna, prakt i klæðaburði, ódugnaður og eyðslu-
semi munaðarvöru1 með mörgu fl., og þó enn
fremur það skálkaskjól, sem allir ónytjungar hafa
til að mega byrja sjálfsmennsku við sjóinn og í
kaupstöðunum, án þess það sje tHindið við nokk-
urn dóm eða vitnisburð um. nokkra þá hæfileg-
leika, sem góðum og duglegum húsbændum þurfa
að vera gefnir, og búskapurinn nauðsynlega út-
heimtir, og að jeg ekki tali um sveitabúskapinn,
sem sífellt útheimtir mikla umhyggju. Þannig
týnist þá þessu tómlhúsmennskufólki ailt slíkt og
verður liðljett og síðan byrði þeim hreppum, er
það fer úr, en hinum sem það er í lii mesta nið-
urdreps. f’að mun líka fágætt, að þeir sem ekki
nenntu að vera duglegt hjú, verði uppbyggilegir
húsbændur.
Því neitar víst enginn sjer að minnkunar-
lausu, að verzlunar- og landbúnaðarfjelög, sjeu
þörfustu fyrirtæki til heilla landi og lýði, en mundi
nú ekki öll þörf á að reyna til, að koma á al-
1) Jeg þekki iuorg þau heimili, sem verta aí) brúka kaffl
í megnu óhófl vegna hjúanna.
mennum samtökum til umbóta hússtjórninni. Það
var eitt af því marga sem hreppstjórunum var
gjört að skyldu með Instrúxinu af 1809, að sjá
um að vinnumenn ekki ofþyngdu bændum með
hálfshlutar-gjaldi eða fóðraði fjenaðar; en nú er
það orðið að venju, að hver hjú-mynd vill eiga
fjenað á fóðri hjá húsbændum sínum, auk annars
kaupgjalds, því húsbóndinn neyðist til að lofa
þessum opt Ijelegu hjúum slíku, af því heimskir
menn eru búnir að koma þessu á, og stundum
af varmennsku, til að hleypa 9. boðorðinu upp á
sker, og síðan er allur þessi fjenaður vinnuhjú-
anna utan laga, ótíundaður.
Jeg ætla því nú blaðamönnum vorum þarfara
að rita um búskap og hjúslcap, heldur en þessa
margtuggnu stjórnarmáls-pólitík, sem «Þjóðólfur»
og «Norðanfari» eru að belgja með, og ekki er
þess verð, að hún sje send bæja á milli, auk
heldur að borga hana, og væru menn ekki færir
um að rita annað, sem betur ætti við vora tíma
og nauðsynlegra væri, þá væri miklu gagnlegra,
að «Atli» og «Arnbjörg» væru prenluð í mánuði
hverjum. Mjer væri sönn ánægja að lesa ef ein-
hver gæti sýnt mjer með sönnum rökura, að gott
barnauppeldi og yfir höfuð að góð hússtjórn ekki
væri undirstaðan undir sjerhverri þjóðmenningu,
og eins hitt, að þessu væri ekki mjög ábótavant
hjá oss. Miðaldra hjú.
I'JÓÐÓLFS-GREIiMN
um Ameríkuferðir í nr. 28.—30.
það er auðsjáanlegt fyrir hvern þann, er með
heilbrigðri skynsemi les þá grein og virðir fyrir
sjer, að hún er rituð í þeim tilgangi að villa mönn-
um sjónará sönnum frásögnum í bókum og brjef-
um frá Ameríku, og að þetta er gjört bæði með
illkvittni og óvönduðum hugsunarhætti, ber grein-
in sjálf með sjer; má ske og líka meðfram af því
að höfundurinn sem hlífist við að setja nafn sitt
undir ómynd þessa, gæti ef til vill verið ungur
námsmaður, sem hefði góða von um, og einskær-
an vilja til að gjörast embættismaður á landi voru