Víkverji - 31.07.1873, Qupperneq 7

nldrei verið eins langt leiddir, að fara með
lier liver á hendr uðrnm, eins og út nf fjár-
kláðanum. |>ó hefir hamingjan svo við vikið,
að til þessa höfum vér eigi látið vígahug
þenna bitna beint á vorum sannkristna ná-
unga, heldr liafa inir her-skáustu meðal vor
bent inum bitru sigðum sínum að — sauð-
skepnunni, enda hafa margar sekar og sak-
lausar (þ. e. kláðasjúkar og ósjúkar) rollur
orðið að fella kollinn fyrir örugga framgöngu
inna ótrauðu kappa. Reyndar heflr kláðastríð
vort aldrei verið þannig lagað, eins og vér
höfum heyrt danskan prófessor lýsa því einu
sinni frá kenslustólnum fyrir lœrisveinum
sínum; hann sagði, prófessorinn, að afkláð-
anum hefði risið sannkallað stríð á íslandi;
norðlendingar hefðu farið herför til suðr-
lands og ætlað að drepa niðr fjárhjarðir
sunnlendinga, en sunnlendingar vildu forða
fjöri sauða sinna, og vörðust drengilega, og
sóttu svo fast að með heykrókum, ljáum og
skammorfum, að norðlingar sáu sitt óvænna,
og urðu að hörfa heim aptr við svo búið.
Oss þótti saga þessi eigi nærri eins skemti-
leg, eins og leit út fyrir, að hinum áheyr-
öndunum þætti hún, enda er það heldr eigi
neitt gleðiefni, að vera staddr í útlendu landi,
og heyra þess konar «Molbúa-sögur» um
landa sína — því saga þessi á auðsjáanlega
mikið skylt við «Molbúana», þá er þeir sóttu
að blóðmörs-iðrinu forðum •—, en enn leið-
irilegra þykir þetta áheyrnar, ef menn vita, að
þeir hafi sjálGr geQð nokkurt tilefni lil, að
þess háttar sögur eru smíðaðar um þá af út-
lenskum þjóðum.
Af því, að landslag í INorvegi og atvinnu-
greinir manna þar eru í mjög mörgu næsta
áþekkir |>vf, er hér á landi er, eðr gæti hér
verið, þá ímyndum vér oss, að lesöndum
vorum þyki eigi ófróðlegt að heyra, hve víð-
fari kláðinn er þar, og skulum vér nú þegar
sýna mönnum stuttan útdrátt úr skýrslum
þeim fyrir árin 1868—69, ervér höfum með
höndum um þetta efni. Að öðru er þess
getið í skýrslum þessum, að kláðinn, jafnt
sem önnur fjárveikindi, fari jafnan mínkandi
ár frá ári f Norvegi, og má þakka það fjölg-
un dýralækna, og bctri fjárrækt og umhirðu
um skepnur almenl.
Árið 1868 var als 34,908 sauðkindr, og
1274 geitr, kláðasjúkt í Noregi, og var fé
þelta á dreifingu hér og hvar um fjögur ömt;
þannig var kláðans enn vart í Smáléna-amti
(Smaalenenes-amt), en þó var hann ekki eins
víðnæmur þar, eins og hann hafði verið að
undanförnu; á nesjunum bar hvað mest á
honum.
í Lister-Mandah-amti var kláðinn enn
næsta útbreiddr í Hegebóstad-héraði; var þar
á kosnað amtmsins læknað 1,952 sauðfjár
og geita. í nyrðra Bergenhus-amti var tala
ins kláðasjúka sauðfjár og geita 29,280; var
fé þetta dreift yfir ýms héruð og sóknir amts-
ins, nefnil. í Ytri-Ilólmadal: 9,988, Askevold:
2,233, Hyllestað: 13,044, Laðvík: 873, Innri
Ilólmadal: 86, ogíVíkr, Brekku-og Eyvind-
arvíkrsóknum als: 3,064; er því við bætt, að
til að lækna fé þetta hafi gengið 160 pottar
jarðarolíu (steinolíu) og 3,890 pnd tóbaks. í
Ruumadals-amti hafði kláðans að undanförnu
orðið vart í fógetadæminu Norðrmæri, en nú
var honum al-mýgjað þar; þar í mót voru
260 kláð-sjúkar kindr til lækningu í Rauma-
dals-fógetadæmi, og í fógetadæminu Suðrmæri
varð kláðans vart í niörgum sóknum; þó var
hann hvað skæðastr I héruðum Ulfsten og
Örskóg; var þar læknað á kostnað amtsins
4,847 fjár, og er talið, að til þess hafi gengið
1,636 pd tóbaks.
Árið 1869 var tala ins kláð-sjúka sauð-
fjár í Noregi 12,497, og geitfjár 199; er það
talsvert minna en hið undanfarna ár, en út-
færsia sýkinnar er lík, því að hún var, eins
og á 1868, dreifð hér og hvar yfir fjögur
ömt, þ. e. Lister-Mandah-amt, Stafangrs-
amt, nyrðra Bergenhús-amt (8,170 fjár; tilað
lækna það gengu 1,684 pnd tóbaks), og
Raumdah-amt.
í «Bergensposten» 19. d. aprílm. 1873
er prentuð skýrsla sú (Medicinalbe-
r e t n i n g), er amtsdýralæknir Konow í
Björgvín hefir sent amtinu um heilendis-far
húsdýranna'árið 1872; Konow segir þar, að
fjárkláðinn hafi verið næsta almennr í umdæmi
sínu (Norðrhörðalattdi), en eptir að komið