Alþýðublaðið - 08.02.1921, Page 1
1921
Þriðjudaginn 8. febrúar.
31. tölubl.
Urslit kosninganna.
Stórsigur alþýðunnar 1 Reykjavlk.
Þrátt fyrir megnan og svæsinn andróður
þriggja andstæðinga-»flokka«, fær
B-listinn langhæsta at~
kvæðatölu,
Jón Baldvinsson, forseti Alþýðuflokksins
orðinn alþingismaður.
Um alt ísland — svo langt
aem síminn nær — tala menn nú
í dag um kosningasigur alþýð-
unnar í Reykjavík. Og í dag og
á morgun flytja 15 norsk, 48
dönsk og 23 sænsk jafnaðarmanna-
dagblöð frændum vorum á Norð-
urlöndum fregnina: Jafnaðarmaður
kosinn inn í löggjafarþing íslanús;
alþýðuflokkurinn, stærsti stjórn-
málaflokkurinn í höfuðstaðnuml
En frá Norðurlöndum berst
fregnin blað úr blaði og land úr
Sandi, og eftir nokkurn tíma verða
jafnaðarmenn í öilum löndum álf-
unnar og víðar, búnir að lesa
fregniua. Og jafnaðarmenn alstað
ar um heim, hvort þeir eru hér
í álfu, í Amerfku, Afríku, Asíu
eða Ástralíu, hvar sem þeir eru,
alstaðar samgleðjast þeir yfir sigri
og framgangi jafnaðarstefnunnar.
Því þegar hún sigrar alveg, þá
er unninn stærsti sigur mannkyns-
ins; því af honum leiðir gersam-
!eg útrýming auðvaldsokursins,
með öllu sem af því leiðir: hern-
aðarsvfvirðingunni, fátæktinni,
menn'ngarleysinu, og öilum þeim
mörgu tegundum af mannlegri
eymd, sem eiga rót sfna að rekja
til auðvaldsfyrirkomulags þjóðfé-
lagsins — þess fyrirkomulags, sem
lætur fjöldann af þjóðinni strita
miskunarlaust, ár eftir ár, frá æsku
til elli og graíar, fyrir kaup, sem
aldrei gerir meira en rétt að hrökkva
iyrir helztu lífsnauðsynjunum, en
sem jafnframt lætur örfáa menn
fá ailan gróðann af striti þjóðar-
innar. Hér á okkar íslandi eru
það einir 150 menn — útgerðar*
mann, heildsaiar og kaupmenn —
sem hafa tvo þriðju hluta af öll-
um tekjum þjóðarinnar. Er nokk-
ur furða, þó fjöldinn af verka-
lýðnum búi í heilsuspillandi fbúð-
um ? Er furða, þó margt fátæklings-
barnið sé illa klætt f vetrarnæð-
ingnum, þegar svona stór hluti
af þjóðararðinum rennur til jafn-
fárra manna?
Aldrei mun neinn flokkur hér
á landi hafa sótt eins þungan
róður, eins og A'þýðuflokkurinn
við þessar kosningar, og þó sigr-
aði hann. Mánuðj eftir mánuð og
ár eftir ár hafa dagblöð heildsal-
anna og útgerðarmannanna hér í
Reykjavík, Morgunblaðið og Vfsir
— og þó einkum hið sfðara og
svívirðilegra — hamast móti verzl
un þeirri, sem þjóðin á sjáif —
landsveizluninni Grein eftir grein
hafa þau flutt: róg, ósannindi,
staðlausa stafi og aftur rógl Og
þegar ósannindin hafa verið rekin
öfug ofan f þau, hafa þau jafnau
komið með tvö ný ósannindi fyr-
ir ein, r-ýjan róg, og nýja stað
iausa stafí Og sá hluti af almenn
im i sem fáfróðastur er, hefir lagt
trúnað á það, að það væri lands
veizlunin, sem héldi dýrtiðinni við
I iandinu, og trúað því, að þessi
stofnun þjóðarinnar, sem ætluð er
til þess að losna við heildsalaokr-
ið — væri einokun, væri sam-
kyns einokuninni gömiu, iilræmdu.
Allir þrír ,flokkar*‘ sem keptu
við Alþýðuflokkinn hrópuðu: ein-
okun, hömuðust á landsverzlun-
inni, og reyndu að teija almenn-
ingi trú um að landsverzlun og
viðskiftahömlurnar væru eitt og
hið sama. Þeim hefir líka vafa-
laust tekist að villa mörgum sýn,
þó þetta tvent: Iandsverzlun og
viðskiftahöftin séu algerðar and*
stæður. Landsverzlun vinnur á
móti stórkaupmannaliðinu, en fyr-
ir almenning. Viðskiftahömlurnar
eru aftur til þess að vernda stór-
kaupmennina fyrir tapi á verð-
talli á birgðum, er þeir hafa, —
birgðum sem mundu hríðfalia ef
viðskiftahömlurnar væru leystar.
Viðskiftahömlurnar rfða þvf al-
gerlega í bág við hag almennings.
En þrátt fyrir allan andróður-
inn: Alþýðan sigraði! Jón B»ld-
vinsson er nú orðinn þingmaður.
En sigurinn hefði orðið ennþá
tneiri, langtum raeiri, hefði allur
almenningur verið búinn að átta
sig á því hvort þjóðinni mundi
heppilegra: heildsöluverzlun eða
landsverzlun. En það verða allir
búnir að því fyrir næstu kosningar.
ÖH unga kynslóðin er með Al-
þýðuflokknum Það eitt er nóg til
þess að sjá fyrir, að hann muni
gersigra á komandi áratug. Þeir
sem sjónlausir eru á framtíð fs-
lands kunna að neita þessu. En
það breytir engu. Fyrsta og erf-
iðasta spoiið er stigiðl
Kosningaurslitin urðu þessi:
B listinn fekk 1795 atkvæði.
A listinn — 1463 —
C listinn — 1404 —
D listinn — 965 —
18 seðlar voru ógildir og n
auðir. Ails voru greidd 5656 at-
kvæði.
Eítir að búið var að sthuga
og telja breytingar á iistunum
varð atkvæðamagnið þannig:
Jón Baldvinsson var kosinn með
1764YS atkvæðis.