Norðlingur - 11.01.1876, Side 3
11T
118
orð við þá af oss nefndaraiönnum, er þer hafið átt kost á við að
taia, að vðr höfum «bolað» yður frá prentsmiðjunni, sem er alveg
ósalt mál, og þðr eruð sjálfum yður líklegast þeirrar lundar með-
vitandi, að þer eruð fulteins laginn á að segja beisk alvöruorð á
bak sem brjóst. — Héðan eru tárin runnin — (samanber einnig
upphafið á "Norðanf.» 39—40.) En fyrst þér nú, meðþví að taka í
blað yðvart teða óhróðursgrein, sem þér eruð samdóma, eður rétt-
ara sagt samdauna, einsog skorið á nefndina að kveða upp með
það, frá hverjum þessar hinar «mjög svo ósönnu sögum sé sprottn-
ar, er vér af eintómri hlífð við yður höfum eigi til greint, þá gjör-
um vér það hérmeð heyrum kunnugt, að þær eru frá yður sjálf-
um komnar, og að nefndin befir skilríki í höndum er sanna þetta
tyf'itega, og er yður vclkomið að sjá það bjá hinum háltvirta gjald-
kera nefn<aarjnnar.
Bréfritari >'NQrðanf.ii hefir eigi 'látið sér nægja, að laspra til
prentsmiðjunefnd þeirr; er nij ei.( peidur og þeim er áður voru.
En þér hafið líklega gleymt |ierra ritstjóri, að þér sátuð ein-
mitt sjálfur í prentsmiðjunefndinnY;er út var gefið «lærdómskver-
ið her um árið'i, er prentsmiðjan haíði m««llin g^aðann af. J>ér
ættuð þó, fyrst <• hlöðukálfur gamla Björnsn er una;r handarjaðri
sjálfs yðar, að láta liann eigi baula um yðar eigin «frægOarverk í
prentsmiðjumálumii. J>au eru þannig löguð, að yður er sjálfum
bezt að á þau sé minst með einstakri varúð.
Hina heiðruðu lesendur «Norðlings» látumvérað endingu vita,
að vér munum naumast þreyta þá á fleiri svörum til ritstjóra «Norð-
anf.ii, þvíað í rauninni má oss standa á sama hvað hann skrifast
á við sjálfan sig úr norðurenda prentsmiðju sinnar.
Akureyri 6. janúar 1876,
Prentsmiðjunefndin.
SVAR TIL «N o r ð a n f a r a».
|>að er hinuin heiðruðu lesendum N o r ð 1 i n g s kunnugt,
hversu vér höfum forðast blaðadeilur, og litið að eins á málið en
eigi manninn; en nú lítur út fyrir að Norðanfari ætli sér ekki að
láta oss baldast það lengur uppi; samt vonum vér að honum
takizt eigi að hrekja oss frá málefnum vorum ofan í flór persónu-
legheitanna og smámunaseminnar, sem oss er svo kunn frá æfi
blaðsins «Nf.» og sem vér höfum sterkan grun um að ekki gangi til
þurðar þrátt fyrir hið alkunna siðferðisiega þrek «gamla l]jörns».
Áður en vér byrjum að lirekja «náfrænda» vorn orð fyrir orð,
punkta og kommuvis, þá viljum vér sem þeir er, gjörum oss ant
um heiður hans ráðleggja honum að taka ekki þessar ósönnu
nafnlausu skammagreinir um nafngreinda menn í «Nf»; það eru
launvíg, sem ætíð hafa verið mjög illa ræmd á meðal vor ís-
lendinga og sem sízt situr á þeim manni að breiða sig út yfir, sem
segir sig sjálfan náfrænda vorn og bróður. Vér vonum að ná-
frændi vor virði það við oss að vér getum sýnt og sannað, að
vér höfum friðseminnar vegna hept prentun á ýmsum bréfum er
linjóðuðu í karlinn, og vér getum líka sannað að vér höfum
ekki látið skrifa oss þau til, og enginn «lllöðukálfur» hefir um
þau ijallað. \ér skulum að sinni sleppa þessari nafnlausu heimsku
í «Nf.», en einu getum vér ekki slept vegna liinna heiðruðu út-
sölumanna og kaupenda «Noröls»., en það er greiu sú í 53—54.
nr. »Nf.» er undir eru skrifaðir nokkrir kaupendur ogútsölumenn
»Norðls.« |>að er illmannlega og ódrengilega gjört, að taka svona
heimildarlaust holt og bolt nöfn útsölumanna og kaupenda blaðsins,
og það því heldur sem enn er ósannað að einn einasti útsölu-
maður eða kaupandi «Norðls.« hafi undir greinina ritað; fremur eru
líkur til, að «kálfurinn hans gamla Björns» hafi baulað á ný í «Nf».
J>að er annars einkennilegt að svo lítur út sem greinarkornið hafi
átt að koma í «N1.» en þó snúa höfundarnir eðalíklegra höfund-
urinn sér að «Nf». Annars vil eg minna hinn nafnlausa höf. á
hið fornkveðna, að draga fyrst bjálkann úr auga sjálfs sín áður en
að hann fer að lá oss óhreinskilni, því vér höfum hvergi dulið nafn
vort, en kríngumstæður og naumleiki límans bannaði oss að lála
bréf vort til útsölumanna og kaupenda »Norðls.« koma í sjálft blaðið
áður póstur fór suður. Að svo mæltu snúum vér oss að dilkigamla
Björns.
þegar maður tekur í hönd sér svokallað nr. 49—50 af f. á. «Nf.»
og dilk þann er þar með fylgir, þá hlýtur lesandinn að kennaíbrjóst
um hvern þann, er neyðist til að eiga nokkuð við þvílíkan óþverra, eins
og ftest af því er, sem þar agar saman, jafnvel þó það sé að eins
til að þvo óþverrann af sér, og þá má nærri geta, að hinir heiðruðu
lesendur kenna ekki minna í brjóst um oss, er verðum að eins vegna
þeirra er miður þekkja til, að moka þennan flór ósannsöglinnar,
heimskunnar og ruglsins sem saman komið er i dilkinum við áður-
nefnt nr. »Nf.» En þareð vér höfum sent «privatbréf» vorttil allra
útsölumanna «NI.» ogmargra annara vina vorra og margir af kaupend-
urn Norðlings munu þó hafa haldið við «Norðanf» til nýársins, þávilj-
um vér ekki fara að eyða rúmi blaðsins með að taka uppí það
tannlausa «Bitvarg Norðanf.» , heldur láta oss nægja að hrekja
helztu ósannindin, og hlæja að heimskunni.
Ritstjóri «Norðanfara» ber mér þá fyrst á brýn, aðeghafibor-
ið ýmsan óhróður og ósannsögli á liann í «privatbréfi» rnínu til
kaupenda og útsölumanna «Norðl.,» þar sem eg segist «hafafulla á-
«stæðu til að hafa sterkan grun um að ritst. «Nf.» herra B.
«J. hafi hvorki skýrt frænda sínum herra Edvald Johnsen, er mest
•'hefir stutt hann til að fá nýu prentsmiðjuna né heldur konungi og
«ráðgjafa satt og rétt frá viðskiptum okkar, og eg get því ímyndað
«mér að hann hafi ekki gjört yður hærra undir höfði, eins og líka
«má lesa milli línanna í 1. tölubl. hins endurrisna «Norðanfara».
'i’il þessa sterka gruns þykist eg hafa liaft fulla ástæðu.
J>að er bæði mér og allri prentsmiðjunefndinni kunnugt, hvernig
herra B. J. lét í ljósi bæði við hana og mig megna óánægju yfir
aö hann væri «bolaður» frá prentsmiðjunni og atvinnuvegi
sínum, sem hann áleit þá og álitur enn að vera «Ní.», ogþóhafði
hvorki nefndin eða eg með einu orði bannað honum að nota
prentsmiðjuna til þess að prenta «Nf.» J»eir sem nú þekkja liina al-
kunnu hreinskilni herra B. J. munu ekki lá oss, þó vér og
nefndin álitum að hann mundi bera okkur hinn sama vitnisbnrð á
bak sem upp í eyrun. — J>essu til enn frekari fullvissu viljum vér
geta þess að vér höfum séð frá herra Edvald Johnsen fleiri en eitt
bréf, sem fyllilega sýna og sanna að herraB. J. hefir boriðhonum,
að hann væri flæmdur frá atvinnuvegi sínum og að vér vildum ekki
prenta fyrir hann «Norðanfara». J>að er full ástæða til að halda
að herra E. J. hafi flutt mál móðurbróður síns lyrir þeim háu herr-
um eins og lrerra B. J. halði túlkað það fyrir honum, og það er
hverjum þeim, er dvalið hefir erlendis, kunnugt, að það er meira
komið undir flutningsmanni en bænarskránni sjálfri hvernig málið
honum fyr enn komið var fram í útidyrnar. — Víst er hann vit-
laus, en það er þó ifia farið um svo röskvan dreng — varð nú
hið almenna atkvæði. Ilonum var hið skjótasta troðið inn í
hinn lokaða vagn og fóru með tveir lögregluþjónar. Hinn þriðji
settist hjá vagnstjóranum og vagninn hjelt þegar sína leið burt úr
bænum.
llinn lilli bær var allur kominn í uppnám við þennan fágæta
atbuið og hver sagði söguna á sinn hátt með ærnum ýkjum. J>að
var mælt að hinn óði maður hefði tekið bæjargreifann fyrir hvít-
voðung og stolið lionum úr rúmi hans, en kansellíráðsfrúin hefði
'verið orðlaus og agndofa af ótta og skelfing, þar sem hún horfði
upp á það, að vitfirringurinn reifaði bónda hennar og reyndi að
svæfa hann, sem annað barn. Síðan átti bann að hafa farið með
kansellíráðið í reifunum út úi húsinu og látið hann gegnum glugga
inn í hina dimmu prísund. En af þvi að nú var enginn gluggi á
þessum dýflissuklefa, sagðist öðrum svo fró, að Blokk hefði kom-
ið honum inn um þakið. Allir þóltust hafa spurt það, að eng-
inn limur væri ómeiddur á bæjargreifanum; svo vantaði hann og
marga reikninga og önnur áríðandi skjöl, er vitlausi maðurinnhefði'
gleyjil oc ætlað vera pönnukökur. Og loksins lægi nú veslings
bæjargreifinn fyrir dauðanum eptir þessa bræðslu og hrakningar.
J>ó sáu menn bæjargreifann daginn eptir alheilan á ráðhús-
inu og á strætum bæjarins. Af Iíristni Blokk spurðist það fyrst
nokkrum vikum siðar, að menn hefði með illan leik komið hon-
um á örvitaspftalann í Sljesvík, og þar hefði hann þegar sýnt aug-
Ijós merki vitfirringar sinnar með því, að berja á lækninum, um-
sjónarmanninunt og þremur þjónustusveinum. Nú væri og beitt
við hann mikilli hörku og mætti lrann lrvorki nótt nje dag fara úr
óðs manns treyju.
Flestir þeir, sem höfðu þekkt hinn unga listamann, hörmuðtt
mjög lrans óhamingju. En engir bárust jafnilla af, sem þau Fálki
meistari og dóttir hans. Iíarlinn sór þess, að Ivristinn Blokk væri
með fullu viti, en bæjargreifinn hefði að eins sent hann á örvita-
spítalann til þess að gjöra hann, ef þess yrði auðið, öldungis óð-
an með þvílíkri meðferð, ellegar fá aðra til að ætla, að hann væri
vitstola, og geta þannig dregið fjöður yfir klæki sjálfs sín og öll
þau óknytti, er Kristinn Blokk hefði komizt á snoðir um og mundi
víst geta sannað, ef hann yrði frjáls maður.
Berorðastur var þó karlinn um þetta við dóttur sína og fá-
eina alúðarvini, en taluði allt varlegar, ef fleiri heyrðu. J>ó fengu
aðrir menn stundum pat af slíkum orðræðum, en fáir lögðu trún-
að á, og var það þaggað niður. Kváðu menn slíkt eigi annað
vera enn ósannlegan róg, er óvinir bæjargreifans mundu kveikja af
illgirni þeirra.
I