Norðlingur - 09.04.1877, Blaðsíða 1

II, 19.
Kemur út 2—3 á mánuði,
30 blöð als um árið.
Mánudag 9. april.
Kostar 3 krónur árg. (erlendis 1 $>77
4 kr.) stöK nr. 20 aura. * ■ >
Á EG AÐ FLYTJA MIG ÚR LANDI?
eptir
Cliarles G. Warnford Lock.
(Framhald). íslendingurinn, eptir því sem nú horíir beinast við,
virðist helzt lagaður fyrir hið kalda loptslag í norðurhluta Evrópu
og Ameríku. Eg held eg sé nú búinri að segja nóg, til að sýna
að nú sem stendur muni hann ekki bæta kjör sín með því að flytja
til Ameríku.
þá kemnr spursmálið: hvað á að gjöra við fólkið sem vantar eitt-
hvað að starfa? Meðalið liggur heima með sjúkdómnum.
íslendingar! |>ér megið ekki reiðast við mig þótt eg segi : þér
verðið að vaka og hreifa ykkur, þér verðið að hjálpa ykkur sjálfir,
og nota betur þau gæði er liggja í kringum ykkur, ónotuð eða því
nær það.
Fiskurinn ykkar er fjaskalega illa notaður. þér kvartið yfir
þvi að útlendingar komi til að taka fiskinn, en því takið þér hann
ckki sjálfir? Ilann er rétt heima hjá ykkur, en útlendir verða að
búa sig út í langa ferð og búast við að vera marga mánuði frá
heimili sínu, í loptslagi, sern er kaldara en þeirra eigið, og við
óþekta og mjög liættulega strönd. þér viljið kanske segja : þeir
hafa betri skip! Salt! en þér getið bygt eins góð skip eins og við,
og máske með engu meiri kostnaði. Ef að þér hafið ekki kunn-
áttu til þess, verðið þér að senda dugiega, skynsama menn frá
ykkur til Englands eða til Noregs lil að læra að byggja skipin.
J>að er hvergi í lieiminum betra loptslag heldur en hér á norður
hluta íslands á sumrum, og þótt það sé spursmálslaust að veturn-
ir söu stundum mjög harðir, verði þér nð útbúa ykkur til að geta
haft not af þeim þegar þeir eru ekki vondir. Lítið þér á hákarla-
veiðarnar. Er það ekki neyðarlegt, að á meðan úllendir eru
að búa sig undir ferðinn, eða eru þegar á leiðinni hingað, sitjið þér
heima og bíðið þangað tii 14. apríl áður en þér treystið yður til
að fara út?
Er þetta samboðið eptirkomendum hinna miklu sjókonunga
áttundu og níundu aldar, feðra yðvarra? J>ér talið um storma, en
eg get sagt ykkur, að slíkir stormar sem við opt höfum á vestur
slröndum írlands og Englands, hafa ekki þekst hér. J>ér megið
segja að fiskiveiðin só óvís, og benda á fiskileysið, sem núna er
eða var á Suðurlandi, eg svara þessu með spursmáli: hefir nokk-
urn tíma komið fyrir að fiskurinn hafi farið frá öllum ströndum fs-
lands í einu, og er þar ekki nógur fiskur fyrir alla, efað þér viljið
bara leita hans?
Maður, sem lifir á íiskiveiðum, má ekki vera svo heimskur að
ímynda sér að fiskurinn vilji ætíð koma til sín — hann verður
heldur að búast við að sækja lífsbjörg sína. J>etta sézt af þeim
sulli er nýlega var, og ef til vill er enn þá fyrir sunoan. En það
er mjög hægt að lækna sjúkdóminn. J>ér sendið peninga suður
til að láta útdeila þeim á milli hinna bágstöddu. f>að var mjög
fallega gjört, en það kemur í rauninni lítiðgottaf því. Skildi eng-
inn fiskur koma þangað í ár, hvað ætlið þér þá að gjöra? enn þá
að senda peninga? Víst ekki, þér getið ekki átt við vandræðin
þannig. þér verðið þá að gjöra það scm átti að vera gjört fyrir
löngu. þér verðið þá að flytja mennina þangað sem þeir geta
fengið að róa eða aðra vinnu, svo þcir geti séð fyrir sér og hyski
sínu
Lálið deyja þessa vitlausu óvináttu milli Suður- og Norður-
lands, og sýnið nieiri bróðurlega tilfinningu. Er ísland svo stórt
að það þoli að hafa nokkurskonar borgarastríð milli sona sinna?
Nú um jaröyrkju. Faðir minn hefir skrifað litla bók um þetta
málefni , sem , þótt hún hafi sjálfsagt mikið sem er óbrúkandi
hér, samt sýnir (hún ykkur), hvernig á að hafa betri tilhögun á
mörgu. Einkanlega skildu þér gá að þessu sem liann segir um að
þurka landið og að gjöra túnin slétt. þér fáið þá meiri grassprettu
og getið slegið og borið heim heyið á miklu styttri tíma, og með
því munuð þér tapa miklu minna heyi í vondum sumrum og ó-
þurkasömum.
Fiskiveiðin og jarðyrkjan, ásamt fjárræktinni er það sem menn
eiga mest að hugsa um , en þar eru mörg minni málefni sem
heimta nokkur orð, og með yðar góða leyfi, herra ritstjóri, vil eg
enda þetta þegar oflanga hréf með því aö minnast sem allra fljót-
ast á þau.
Fyrst er að geta um hin vanalegu litlu not, er menn hafa af
vetrarmánuðunum. Á þessu langa tímabili, þegar menn geta ekk-
ert gert úti, ættu þeir að búa sig undir hið stutta en fagra sum-
ar. Eptir nýár fást vörur lánaðar í búðunum, og þá ættu menn
að taka járn sitt og limbur tii Ijáagjörða, hestajárna, húsabygg-
inga, amboða og svo frv. og þá hafa þeir nægan tíma það eptir er
vetrarins til að smíða þau áhöld og fl. til sumarsins. En í stað-
inn fyrir það, kaupa þeir járnið rétt þegar slátturinn byrjar og á
meðan að þeir eru að smíða ijáina kemur rigningin og þeir tapa
helmingnum af heyinu. Verðskulda menn ekki pCtta fyrir heimsk-
una? Hversu opt hefi eg komið á bæ á miðju sumri til að fá
festa skeifu undir hesti mínum — einungis til að komast að raun
um að enginn hestskónagli var á bænum — og þetta er ekki á
smábæjum einum, heldur á sumum hinum beztu bæjum á íslandi.
Má eg spyrja, hví þarf endilega að fá Dani til að smíða tunn-
ur og þessháttar? Geta ekki íslendingar gjört það? Geta þeir
Salvatlora.
(Úr dagbdk eptir þýzkan lækni).
(Fraæh) JJ, elskan mín, eg vil ekki dyija þig þess, a& mötiur
þinni er mikil hætta búin; eg hefi reyndar byrjat á nýrri lækninga-
atfert vit hana, en ■— eg vil ekki leyna þig þess — eg hef eng-
ar góbar vonir um hana, því þat er ofseint, alt ofseint. Auk þessa
þurfti eg a& banna henni dropa þá sem hún drakk sig drukkna f til
af> gleyma kvölum sfnum, en fyrir þat hefir hún fengib óbeit á mér
Og mun Ifklega valda okkur miklum umsvifum, þegar vit met tím-
anum viljum fá hinar sælustu vonir okkar uppfyltar og þurfum at>
bibja hana um samþykki aitt og libveizlu til þess. Eg þoldi þab
ekki lengur ab bún neytii mebala þessara; því þótt þau séu ekki
beinlínis eitur, þá eru þau þó jafn skableg, já, jafndeybandi og
Bterkasta eitur fyrir jafnbilaban líkama og marquisunnar.
þu ert þá orbinn vonlaus um líf hennar?
Já, svarabi eg óhikab, Salvadora krosslagbi hendurnar og leit
til bimin8.
Gub fyrirgefi benni þab, sem hun hefir brotib vib föbur rninn,
eagbi hun, eins og eg af insta djúpi sálu minnar og öllu hjarta mfnu
fyrirgef hermi, ab bún aldrei hefir veiib mer sem móbir, en jafnan
farib ver meb mig en Iftilfjörlegnstu vinnukonu sína. Æ, þab veit
drottinn, þab befbi þó ekki kostab hana mikib, dálítinn góbvilja, ögn
af kærleika, og þá heftl hún fengib alla viuátt tnína.
147 T
rsanmast var Salvadóra biíin ab tala þcssi orb, er örlögin slóu
okkur þunglega á undarlegan og einkennilegan hátt, svo ab liinn
blindasti ailra blindra hlaut ab sjá og finna Gubs fingur í því. Vib
heyrbum ys og háreysti frá husinu og vakti þab mikilega athygli
okkar. Dyr og gluggar voru opnabír og skelt í aptur, hver tulabi
upp í annan og herbergisþerna ein kom stebjandi frá búsinu og kall-
abi meb óttasleginni röddu: Sennorita, sennorila!
Vib fyltumst kvíba miklum og lilupum heim ab húsinu, en skild-
um naumast, er vinnufólkib, bæbi karlar og konur sagbi okkur ab
marquisan hefii skyndilega risib upp úr deyfbardvalanum, hefbi
gengib út úr herberginu og látib brjóia upp herbergi matquians og
tekib þaban rneb sér dálitla flösku.
í gubanna bænum, kallabi eg og grunabi óbappib, þab hafa þó
ekki verib dropamir, sem við vorum ab tala um, hljóp eg svo gegn-
um gangana tii herbergis hcnnar.
þab var opib og fann eg hana liggjandi, föla og stirba á gólf-
inu rétt fyrir innan dyrnar, Fingur hennar voru kreptir í sinadrætti
um tóma flösku og herbergib var alt fult af hinum aromatiska ilm,
sem er einkennilegur vib vökva þennan.
PrestiDn, prestinn, sækib þibprestl sagbi eg, kraup nibur ab höfbi
hennar og lypti því upp.
Eg þurfti þó ekki nema fáeinar mfnútur til ab sjá ab eg hélt á
líki einu f fabmi mfnum.
148