Skuld - 31.03.1879, Qupperneq 4
[II. ár, nr. 9.]
SIÍULD.
[31/3 1879.
H2
að komast yfir eitt eða tvö exemplör;
pau ættu að vera stofnuð í pví augna-
miði, að vekja menn til stærri félags-
skapar og samdráttar í andlegum og
líkamlegum efnum; pau ættu að kenna
oss að sjá, hversu skamt vér erum á
veg komnir í öllum framförum, hversu
fjarska mikið vér getum hætt pá at-
vinnuvegi, sem vér höfum, einkum bú-
skapinn og jarðræktina; pau ættulíka
að kenna oss að pekkja stjórnar-ástand
vort, og að hugsa betr um pað fram-
vegis en hingað til; og loks ættu pau
og munu kenna oss, að pau sjálf séu
oss ónóg til uppfræðingar, ogpyrftum
pví að ummynda pau, í aðra mentunar-
stoínun, pað er með öðrum orðum:
gjöra úr peim skóla, — barna- eða
alpýðu-skóla —, sem vér purfum svo
lífsnauðsynlega við. Ef petta áðrsagða
gæti fengið framgang, getr maðr sagt
að lestrarfélög bæru góða og bless-
unarríka ávexti, og pau væru stofnuð
í réttu augnamiði.
Eg get pví ekki af pessu framan
sagða verið inum heiðraða ritstjóra
„Skuldar“ samdóma í pví, að lestrar-
félög purfi að vera háskaleg fyrir bók-
mentir vorar, pað er að segja, séu pau
rétt og skynsamlega stofnuð; kæmist
ég ápá skoðun, mundiég vilja leggja
alla alúð við að eyðileggja pau. —
Margt meira mætti hér til færa, en
ég læt hér staðar nema að sinni, og
bið alla athuga vel, hvort lestrarfélög
séu til íls eða góðs, pví séu pau til
íls, skulum vér allir leggjast á eitt til
að afmá pau, en séu pau til góðs, pá
koma peim á fót.
Breiðdal, 23. janúar 1879.
1. 2.
Ath.: Yér’erum höf.eiginlega samdóma
og hann oss; það, sem á milli ber, er það, að
hann hugsar sér að öll félög séu eins og Breið-
dælinga-félagið. Svo ættu þau að vera; en
því miðr eru þau það eigi enn. Vér töluðum
aðeins um lestrarfél. eins og þau alment
gjörast, og fordæmdum þau. — Yonandi
er, að bæði hugvekja vor og þetta svar höf.,
sem bæði miða að inu sama, hafi einhvers-
staðar áhrif og falli ekki hvervetna í ófrjó-
saman jarðveg.
Bi tstj.
„Den enda stunden“.
Eftir Runeberg.
H ann kom einsamall,
einsömul var ég,
lagði leið sína
leið minni hjá;
hann vildi dvelja,
en dvaldi ekki;
augun töluðu,
hann talaði ekkert —
augun ókunnu,
augun fljótpektu.
113
Einn dagur líður,
ár um líða,
ein endurminning
aðra vekur.
Strax varð að eilífð
stundin skammvinna,
stundin bitrasta,
bezta lífs-stundin.
Páll Ólafsson.
Patríótískar hugleiðingar
um
Brennivíns-tollinn.
Gamanvísur úr bréfi til ritstióra „Skuldar11
frá bróður hans.*)
Úr kaupstað pegar komið er,
kútinn minn ég tek og segi:
Landið græðir mest á mér,
mest drekk ég á nótt og degi.
Fótspor mín er fáum hent
að feta; pað er mesti vandi.
Ó, að gæti’ eg öllum kent
eins að drekka hér á landi.
Vínið, sem menn sypu pá,
svara mundi ótal krónum
og tollur, sem par yrði á,
ekkert fáum millíónum.
J>á yrði mitt feðra-frón
farsælast af öllum löndum
og pá gengju gufu-ljón
grenjandi með landsins ströndum.
Til að flytja flœðar-bál,
flýttu pau sér yfir pollinn,
Rínar-eld og risa-mál,
til Iteykjavikur — alt í tollinn.
Hentug mundi Hrafna-gjá
að hafa fyrir landsins kassa;
Arnljótur minn pyrfti pá
par að vera’ og hann að passa.
Mikið pakka mætti pá
mér, að fylla landsins kassa;
en langt um meiri lofstír fá
Ljótur mundi, hann að passa.
*) pess skal getið, að það er mér, en
eigi bróður mínum, að kenna (eða þakka), að
þessar vísur hans birtast á prenti; þær voru
eigi til þess ætlaðar af honum, heldr að eins
til gamans okkar á milli. — Hins vegar þyk-
ist ég þó enga afsökun þurfa að gjöra fyrir
efni þeirra eða aðvara menn um að hneyksl-
ast eigi á gamninu; má ég í því efni láta mér
nægja að vísa til „Norðanfara11, sem hefir nú
kunngjört allri þjóð þann háleita sannleika,
sem inn djúpristi ritstjóri hans nú eftir 70 ára
höfuðóra og heilabrot hefir uppgötvað af skarp-
skygni sinni, þann nefnilega: að gaman á
ekki að takast fyrir alvöru!
Jón ólafsson.
114
Yfirvöldin yrðu pá
ekki rík úr landsins kassa:
pað fær enginn gull úr gjá,
sem gamli Ljótur á að passa.
Ergo: drekka eins og flón
og yfirvöldin reka’ af höndum!
J>á verður mitt feðra-frón
farsælast ,af öllum löndum.
Borð á kútnum orðið er;
ergo hefir bœzt við tollinn!
Yale, frater! vitið pver,
vínið stígur nú í kollinn!
Páll Ólafsson.
FBÉTTIB.
20. p. m. gekk í suðvestan pýðu
veðr; hélt við sunnanátt stöðugt og
fremr pýðviðri til 26. p. m.; pá austr-
aði sig veðr og p. 28., 29. og 30. var
enn snjókoma, sem jafnvel hafði austr-
að sig pann 29.—30. í dag norðan
með frosti.
— [Aðsent]. — Um leið og vér hér með
skorum á hr. sýslunefndarmann H. Ó. Briem,
að taka kosningu til alþingis í vor, leyfum
vér oss að benda kjósendum á, að hann við
síðustu kosningu mun hafa fengið flest at-
kvæði af innansýslumönnum næst Einari Gísla-
syni, sem nú hefir sagt af sér, og er því lík-
legt að margir enn vilji gefa honuin atkvæði
sín.
í Suðr-Múlasýslu, í marz 1879.
Nokkrir kjósendr.
Auglýsingar.
— Auglýsing a-verð (hvert letr sem er):
heill dálkr kostar 5 Kr.\ hver 1 þuml. af
lengd dálks: 50 Aw. Minst auglýsing: 85Aw.
út kemr í apríl á minn kostnað:
DÆGRASTYTTIKG,
skemtandi og fræðandi
neðanmálsgreinir úr „Skuld“.
I.
Kostar heft 50 Au.
Innihald: Edgar A. Poe: „|>ú
ert sá seki“ (saga). — Vorir fyrstu
foreldrar (fræði-ritgjörð). — Patríó-
tískar hugleiðingar um brennivíns-toll-
inn (kvæði) eftir Pál Ólafsson. —
„Den enda stunden“ (kvæði) eftir
Runeberg. J>ýðing eftir Pál Ólafs-
son. — Barnakennarinn. Eftir Bjorn-
stjerne Bjornsson (saga).
Jón Ólafsson.
IT Mér væri þökk á ef þeir, sem
hafa auglýsingar, einkum þakkarávörp, erfi-
ljóð og þessleiðis dót, sem þeir vilja fá prent-
að, vildu koma því til mín sem fyrst, því
ég vil helzt safna slíku saman í viðauka-
blöð.
Útgef. „Skuldar“.
Eigandi og ritstjóri: JÓn Ólafsson.
Prentsmiðja „Skuldar11. Th. Clementzen.