Skuld - 02.08.1882, Page 4
76
um munni upp um þaö, að bæði ræða
konungs og aðferð öll hafi verið in
mesta óhæfa, er nokkur þingbundinn kon-
ungurhaíi boðið frjálsu löggjafarpingi. Kon-
ungur kvað svo að orði í peirri ræðu,
að hann j)óttist hafa ótakmarkað neitunar-
vald í stjórnarskrár-málum; en slíkt er jjvert
á móti bæði anda og skýrum orðum stjórn-
arskrárinnar. Jafnvel hægri manna blöð í
Noregi hafa flest öll (nema norska ,,Morgbl.“)
ámælt konungi fyrir jjessa aðferð. Segir
eitt jjeirra meðal annars: ,, jná verður ekki
neitað, að jjjóðveldisskoðanir hafa rutt sjer
svo greiðlega og alment til rúms hjer í
landi in síðustu ár, að öllum vinum vorr-
ar núverandi stjórnarskipunar má geigur
af standa. En pví er ekki að leyna, að
Selmers-ráðaneytið hefir meira að gjört.
en Björnson og hans nótar allir til sam-
ans, til að efla útbreiðslu pessara skoðana,
svo öfug og jjvermóðskuleg er aðferð j)ess
og paulsætni við völd. — Svo sem stjórn-
in hefir nú að síðustu fram komið, má
J)ví miður fullan kvíðboga fyrir jjví bera,
að inar nýju kosningar í haust fari svo,
að meiri hluti jjeirra, er kosnir verða,
verði jjjóðveldismerm11. petta eru nú inir
gætnari vinir konungsvaldsins, er svona
kveða að orði.
ý>að hefir ávalt siður verið, er jjingi
var slitið, að jjingmenn allir sækti konung
heim á höll hans eftir jjinglok og vottaði
honum hollustu. En nú samjjyktu Jjing-
menn á fundi með sjer, að fylgja eigi
jjessum sið í jjotta sinni, svo freklega sem
jjeim jjótti konungur hafa misboðið Jjing-
inu.
Egiptalíllld. Yjer skildum Jjar við í
síðasta blaði, er stórveldin öll voru gengin á
„á rökstóla" í Miklagarði, en Englar og
Frakkar lágu með flota fyrir Alexandríu.
Egiptar hjeldu áfram að efia víggirðingar
sínar við borgina og draga Jjangað skot-
vopn. jbótti Englum sem sem ófriðarráð
væri, og lieimti flotaforinginn að hætt væri
öllum vígbúnaði og hervirkjum á landi;
kvaðst ella skjóta á kastalana. Arabi bey
tók öllu vel og lofaði að hætta; var nú
kyrt um nokkra daga. Jýá urðu Englar
Jjess varir, að herbúnaðinum var fram lialdið
í kyrjjey með mikilli leynd, og er jjar
skjótast af að segja, að 11. f. m. hófu
Englar skothríð á kastalana. Yarð Jjar
skammvinn vörn fyrir, enda er mælt, að
Englar hafi Jjau skotvopn haft, að engra
slíkra hafi fyrr neytt verið í hernaði. Ekki
unnu Frakkar að Jjessu með Englum, en
lögðu brott sínum flota, en j)ó eftir góðu
samkomulagi við Engla. Egiptar sleptu
sakamönnum öllum lausum úr betrunar-
húsum og dýflissum, til að ræna og drepa
j)á kristna menn, er eftir voru í landi í
Alexandriu; en Jjað var fátt manna, er
flestir voru flúnir úr landi eða um borð í
skipin á höfninni. Englar skutu að
eins á kastalana, en eigi á borgina sjálfa;
en ójjjóðalýðurinn innlendi kveikti víða í
henni og brann mikið af borginni. Nú
hafa Englar náð henni á sitt vald og kom-
ið Jjar kyrð á. Arabi situr inni í landi
með her sírmm.1 Sama morguninn, sem
Englar byrjuðu skothríðina, ætlaði fundur-
inn í Miklagarði að kveða tillögur
sínar og kosti upp við soldán. En nú
lengist starfstími fundarins nokkuð. Ekk-
ert af stórveldunum hefir látið í ljósi, að
fjau misjjyktu aðfarir Engla.
Leiðrjetting.
í 157. bl. «Skuldar» þ. á. (bls. 68, a) stend-
ur um ('ný lög» að þau sje öll útgefin 15. maí
og er það prentvilla fyrir «12. maí». — Frá
efni viðaukalaganna um stjórn safnaðarmála er
og rangt skýrt (eftir minni). J>au hljóða öll
svo: "Skylduvinnu þeirri, er sóknarmenn eiga
til að leggja, þá er kyrkja er byggð eða kyrkju-
garður, skal sóknarnefndin í sókninni jafna
niður. Hafa skal nefndin og umsjón með því,
bvernig verkinu er hagað».
Ang-lýsingar
B o ð s 1) r j e f.
j>að er orðið viðurkent með öllum þjóðum, hve
góð áhrif að sýningar bafi á verknað og alla
framleiðslu (production). Sýningin gefur þeim,
sem annaðhvort eru sjerlega hagir menn, eða
hafa fundið eitthvað nýtt upp, tækifæri til að
gjöra handbragð sitt öðrum kunnugut; hún gef-
ur öðrum kost á að sjá, á hverju stigi hver iðn-
grein er á þeim stöðum, sem munir eru frá
sendir, og hún veitir færi á að kynna sjer að-
ferðir og annað, sem menn ættu torveldlega kost
á með öðru móti. Sýningarnar eru spegill, þar
sem bóndastjettin eða iðnaðarstjettin eða lista-
mennirnir o. s. frv. geta skoðað sig sjálfa í.
Viðurkenningin um nylsemi sýninga virðist
enda farinn að ryðja sjer til rúms hjer á voru
landi, sem annarstaðar, og hafa Norðlendingar
orðið fyrstir til að ríða á vaðið ineð að byrja
dálitlar sýningar.
Iðnaðarmannafjelaginu í Ileykjavík hefir
nú þótt æskilegt, að á gæti komist almenn sýn-
ing íyrir allt land á smíðisgripum alls konar,
tóskap, hannyrðum, verkfærum, veiðarfærum, og
jafnvel matvælategundum — að svo miklu leyti
sem þær eru lagaðar til að koma fram á sýningu
— og yfir höfuð á öllum þeim hlutum, sem með
handlagi eða vjelum eru gjörvir eða tilreiddir,
og hagleikur eða hugvit er í fólgið, og að öðru
leyti svo lagaðir, að þeir með hægu móti verða
sendir hingað og sýndir hjer. Af hlutum, sem
ofstórir þykja til að senda, þykir æskilegt að fá
eftirlíki í minni stíl, en að öllu eins, bæði að
lögun og stærðarhlutföllum.
Sýning þessa hefir fjelagið hugsað sjer að
halda í Reykjavík, um þingtímann 1883, og í
þvt skyni hefir það valið oss, sem hjer ritum
nöfn vor undir, í nefnd til að annast um sýn-
inguna, veita móttöku gripum þeim, sem sendir
verða, raða þeim niður, og yfir höfuð að sjá
um alt, er að sýningunni lýtur.
Svo er til ætlað, að þeir gjörendur hlutanna,
sem þess eru verðir samkvæmt áliti sjerstakrar
nefndar, sem til þess verður valin, verði eftir
maklegleikum sæmdir heiðurspeningi úr silfri,
eða úr málmblendingi (bronce), eða prentuðuheið-
ursskjali.
Hvað snertir fyrirkomulag með sendingar á
munum þeim, er nefndin væntir eftir, að íslend-
ingar muni senda til sýningariunar, þá hefir hún
hugsað sjer það þannig, að sá sem sendir hluti
til sýningarinnar, borgi flutningseyrinn til Reykja-
íkur, en nefndin aftur á móti borgi flutnings-
eyrinn frá Reykjavík, fyrir þá hluti, sem kynnu
að verða endursendir af sýningunni. Með hverj-
um hlut, sem sendur er til sýningarinnar, þarf
að fylgja fullt nafn og heimili sendanda, og
sömuleiðis nafn og heimiii þess, sem hlutinn
hefir gjört, sje það eigi sendandi sjálfur. Einnig
ætti að fylgja nákvæm lýsing á notkun þeirra
hluta, sem nýir eru eða með öllu óþekktir, og
einnig þeim hlutum, sem endurbættir væru, og
alþýðu því ekki kunnir. Ennfremur verður hver
sá, sem muni sendir til sýningarinnar, að gefa
nefndinni til vitundar ina lægstu verðhæð, er
hann geti selt þá fyrir, hvort sem þeir eru falir
eða ekki.
Nefndin áskilur sjer fullan rjett frá eigend-
um blutanna, að mega selja muni þá, sem til
kaups eru falir og á sýninguna verða sendir,
með þvi \eiði, sem á þá er ?ett um leið og þeir
eru sendir, og einnig að taka 5o/0 af andvirði
þess, er selzt, frá hverjum einum. Vonumst vjer
þess, að menn eigi setji meir en sanngjarnlegt
verð á hluti sína, því það gæti orðið skaði þeinp
er eiga að setja það svo hátt, að enginn vildi
eiga, þá sökum verðhæðar; og loks áskiljum vjer
oss heimild til að senda til baka aftur þá muni,
sem ekki ganga út meðan á sýningunni steudur.
Vjer leyfum oss að taka það fram, að vjer
óskum að fá að vita með marzpóstum 1883,
hverju vjer eigum von á, og enn fremur að
hlutirnir komi með strandferðaskipinu og meö
póstum, eigi seinna en með júníferðinni s. á.
sökum þess að undirbúningur sýningarinnar
hlýtur að hafa töluverðan tíma og umsvif í för
íneð sjer.
En fyrirtæki þetta getur því að eins komizt
á og náð tilætluðum notum, að þjer, heiðruðu
landar! bver um sig og allir í senn eftir hvers
vilja og hæfilegleikum, bregðizt vel við þessu og
styrkið oss á þann hátt er að framan er getið.
Efumst vjer alls eigi um, að þjer í þessu efni
gjörið allt sem í yðar valdi stendur til þess að
sýningin geti orðið hlutaðeigendum og þjóð
vorri til gagns og sóma.
Reyhjavík, 8. rnní 1882.
Árni Gíslason. Helgi Helgason.
Jón Borgfirðingur. Páll porkelsson.
Sigfús Eyniundarson
TIl SOLU. — Kvennsöðul/. Ritstj. þessa
bl. vísar á seljanda.
— Nokkrar nýjar bnrnavöggur. Ritstj. þ. bl.
vísar á seljanda.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
J ó n Ó 1 a f s s o n, alþingismaður.
Frentuð hjá Einari pórðarsyni á hans kostnað.