Fjallkonan - 25.03.1897, Qupperneq 1

Kemr ftt nm miðja vikn.
Árg. 3 kr. (erlendis 4 kr.).
Auglýsingar mjög ödýrar.
FJALLKONAN.
Gjalddagi 15. júli. Upr-
sögn skrifleg fyrir 1. okt
Afgr.: Þingholtsstrœti 18.
XIV, 12
Reykjavík, 28. marz.
1897.
Út af greininni í „Fjallkonnnni“ um Vestu-útgerð-
ina eftir Síðhött heíir Bjórn Kristjánsson aftr tekið
til máls og skrifað óþokkalega grein i 4stóra blaðið’,
enn af því að þar er ekkert hrakið af því, sem stóð
í Fjallkonu-greininni og gengið fram hjá aðalatriðun-
um, sem „Síðhöttr“ hafði svo greinilega bent á, að
engin flugufótur væri fyrir hjá B. K., og ennfremr
af því, að fáir munu leggja nokkurn trúnað á það,
sem B. K. segir, þá er óhætt að láta það bíða næsta
blaðs að svara grein B. K.
Þess skal að eins getið nú, að allar hinar per-
sónulegu skammir B. K. eru tóm vindhögg, því hann
heldr að Síðhöttr sé alt annar maðr enn hann er.
Þessi höfundr er ekkert riðinn við útgerð Vestu, og
fullkomlega óháðr farstjórninni.
Það er sagt að íæknum þeim hér í höfuðstaðnum
sem hlut eiga að máli, hafi þótt óvarlega til orða
tekið í Fjallk. um daginn, þar sem minst var á út-
breiðslu kíghóstans. Eftir nánari upplýsingum er
það líka vafasamt, hvort hægt hefði verið að hindra
útbreiðslu þessarar veiki hér sunnanlands, af því að
hún hefir þegar í byrjuninni komið upp á ýmsum
stöðum víðar enn á Seltjarnarnesi. Auðvitað mundi
landlæknirinn hafa gert alt sem hægt var til að
stemma stigu fyrir veikinni, ef hann hefði álitið það
fært. Hinn núverandi landlæknir á ekki heldr hlut
að því máli, þótt næmir sjúkdómar hafi áðr borizt út
um land úr höfuðstaðnum, sem líka hefir að nokkru
leyti verið að kenna því, að lög hefir vantað um inn-
lendar sóttvarnir.
Hvað kíghóstann snertir, þá er hann sagðr með
vægara móti nú, enn þó munu nokkur börn hafa dá-
ið úr honum.
Málefni á næsta þingi.
n.
Tvö atriði í fjárlögunum.
Það eru tvö atriði í fjárlögunum, sem næsta þing
ætti sérstaklega að taka til íhugunar: búnaðarstyrkr-
inn og lán til þilskipakaupa.
Það hefir verið lagt til, að búnaðarstyrknum væri
þannig breytt, að landssjóðr lánaði sveitafélögum fé
til búnaðarlegra fyrirtækja, enn að hætt væri að veita
styrkinn eins og nú gerisí. Það mun hafa verið Jón
alþingismaðr á Sleðbrjót, sem fyrstr kom með tillögu
þessa í blöðunum, og hefir hún mætt misjöfnum und-
irtektum.
Ég þori nú ekki að fullyrða, að það væri æski-
legt, að fella búnaðarstyrkinn algerlega niðr, enn ég
álít miklu vænlegra til framfara í landbúnaðinum að
veitt væri lán til búnaðarfyrirtækja. Þá væri hægt
að byrja á ýmsum búnaðarumbótum, þar sem hin
mörgu og smáu búnaðarfélög geta nú litlu áorkað.
Þá væri hægt að gera stórkostlegar vatnsveitingar,
svo sem til að hleypa jökulvatni eða sjó yfir stór
engjasvæði; þá væri hægt að útvega bæði heyvinnu-
vélar og þær jarðabótavélar, sem hinum smáu bún-
aðarfélögum er ofætlun að kaupa.
Ég veit ekki betr enn að í öðrum löndum séu
veitt lán af almanna fé, til að yrkja óræktaða jörð,
og sama ættnm við að gera. Það má kalla að hér
sé óuppvinnanlegt verkefni fyrir hendi. Það er ekk-
ert land, sem bygt er siðaðri þjóð, jafn-illa ræktað
og ísland. Það eru meira að segja fullar líkur til,
að hér megi planta skóg, sem með timanum yrði
notaðr til húsabygginga, og sjá allir, hvílíkir hags-
munir það væru fyrir landið, sem er gersamlega skóg-
laust. Varla munu búnaðarfélögin eða einstakir menn
gera verulegar tilraunir til skógarræktunar, enn
landssjóðr ætti að veita lán til að gera þess konar
tilraunir á einni eða fleiri þjóðjörðum. — Enn eink-
um er það grasrækt í stærra stíl, sem landssjóðr ætti
að styrkja með lánveitingu.
Annað atriðið í fjárlögunum er lán til þilskipa-
kaupa. Þilskipaútvegrinn þarf að aukast. Það eru
líkur til, að þegar mönnum fer að lærast betr að
stunda þilskipaveiðarnar, þá ætti sá útvegr ekki að
bregðast, svo að hann ekki ætíð svaraði vel kostn-
aði, einkum þegar menn að vonum komast upp á
betri verkunaraðferðir á fiskinum. Þingið ætti því
að veita heimild á næsta þingi til ríflegra lána úr
landssjóði til þilskipakaupa, einkum við Faxaflóa. —
Nú er einmitt hentngr tími, til að kaupa þilskip er-
lendis; seglskipin eru meir og meir að hætta förum,
af því gufuskipin taka við, og eflaust er álitlegra að
kaupa skipin tilbúin frá útlöndum, heldr enn að
byggja þau hér, skipin verða betr gerð og úr betra
efni, og loks verða þau ódýrari, einkum ef þau eru
brúkuð.
Þannig hafa þeir kaupmaðr Geir Zoéga og Jón
skipstjóri í Melshúsum keypt mjög vönduð skip er-
lendis í vor fyrir lágt verð.
Fjársala.
Hr. farstjóri D. Thomsen hefir sent ritstj. þessa
blaðs bréf það er hér fer á eftir.
í næsta blaði verðr minzt nok'kud frekara á
þetta mál.
Kaupmannahöfn, 18. marz 1897.
Herra ritstjóri!
Eins og yðr er kunnugt, lítr út fyrir að bændr
fái mjög lítið fyrir það fé, sem þeir ætla að selja í
haust, hvort heldr þeir vilja senda það lifandi til
Englands, til slátrunar við komu þess þangað, eða
selja það kaupmönnnm til slátrunar. Innflutnings-
bannið á Englandi hefir í för með sér, að að eins það
allra vænsta úr bezta fénu verðr flutt út lifandi, og