Fjallkonan - 25.09.1909, Page 3

f'JÁÍiLlLOlíAN
147
Kvöldskólar
handa ungu fólki til að nema almenn-
ar fraafiigreinaj: verða einir þrir í
Reykjavik i vetur, eða niáske fleiri.
Fyiir einum skólanum standa 2
ungar kenslukonur, Bergljót og Lára
Lárusdætur. Þær kenna þessar
námsgreinar: íslenzku, dönsku, ensku,
reikning og hannyrðir. Sá skóli er
ætlaður stúlkum.
í öðrum skólanum kenna 3 Þing-
eyingar, nýkomnir heim frá kennara-
námi erlendis. Beir ætla áð hafa
skólann að nokkru leyti með lýðhá-
skóiasniði. Saga, náttúrufræði og fé-
lagsfræði verða kendar með fyrirlestr-
um. Auk þess verður kent: islenzka,
danska, enska, þýzka, reikningur,
Bkrift og íþróttir. Mennirnir, sem
fyrir skólanum standa, eru þessír:
Björn Jakobsson frá Narfastöðum,
Jónas Jónsson frá Hriflu, Konráð Er-
lendsson frá Brettingsstöðum. f*eir
hafa sér til aðstoðar 2 Reykvikinga:
Guðm. Kr. Guðmúndsson búfræðing
og Guðmund Sigurjónsson póstþjón.
friðja skóiann setur Ásgrímur
Magnússon barnakennari á stofn með
aðstoð ýmsra kennara. Meðal annara
munu þeir halda þar fyrirlestra: Jón
Jónsson sagnfiæðingur,, Guðm. Hjalta-
son kennari, og náttúrufræðingamir
Helgi Jónsson og Helgi Péturss.
Námsgreinar verða: íslenzka, enska,
reikningur, teikning og söngur, og
fyrirlestrar verða í sögu, iandafiæði
og náttúrusögu.
Tungumálanámið yflrgnæfir í þess-
um skólum, sem flestum öðrum.
Pað er ein aí kröfum nútimans hér
á landi og ekki árennilegt að víkja
frá henni. En sýnilegt kák er það,
nð vera að grauta í 3—4 tungumál-
um i svona skólum, hversu góð sem
kenslan er.
j/ ■ 5 —~-
Athugasemdir.
Fjallkonan hefir ýmislegt að athuga
við sboðanir þær, sumar, er Sunn-
mýlingurinn (Z.) hreyfir í grein sinni
í bíaðinu í dag. En iætur þó nægja í
þetta sinn fáorðar athugasemdir um
þær.
Eigi að skiija oið hans um laun
prestanna á þá ieið, að hann telji
launahækkunina óþarfa, eins og næst
virðist liggja, þá er þar um misskiln-
ing að ræða. Við nánari íhugun
hlýtur jafnskýr maður og höfundur-
inn að sjá það, að laun prestanna,
eins og þau voru yfirleitt til skamms
tíma, voru þjóðfélaginu til vansa. —
Margir þeirra höfðu eigi hærri laun
en dugiegt verkafólk, sem engu þarf
að kosta tfi undirbúnings stöðu sinni.
Og töluverður hluti þeirra sveltilauna
kom aldrei í sjóð prestanna. J.aunin,
eins og þau eru nú orðin, mega ilia
lægri vera. Sæmra að hafa enga
presta en að kveija þá.
Um það má deila, hvort hyggilegt
sé að spara sór kennara með þvi að
láta prestana annast barnafræðsluna,
eða spara sér presta með því að láta
kennarana hafa á hendi prédikunat',
Störf. En vœri gerð alvara úr því*
eins og, höf. vill, að gera skilnað
ríkis og kirkju, gæti ríkið engaheimt
ingu átt á því, að prestarnir yrðu
bajnakennarar.
Og misskilningur er það, að ætla
að prestamir hafi alment betri hæfi-
leika og þekkingu, sem útheimtist til
k e n n a r a starfs, en aðrir. Reynslan
er margbúin að sanna það, að prest-
ar og aðrir lærðir menn eru yfirieitt
ekki betri barnakennarar, og sumir
enda lakari.
■-» ■■ - <>KX» ■■ ■■■ —
Slysfarir
Hinn 7. þ. m. druknuðu 2 menn
af báti á Eyjafirði, Eiríkur Hall-
dórsson frá Veigastöðum og Jó-
hann Þórarinsson frá Dálkstöð-
um, báðir efnismenn á bezta aldii.
Sama dag hvolfdi bát með 4 mönn-
um á Arnarfirði vestra og druknuðu
3 mennirnir: Guðbjartur Sig
urðsson frá Austmannsdal, Guð-
bjartur Markússon og Guð-
mundur Elíasson, báðir fráSkeiði
í Selárdal. Alt voru þetta ungir
menn og ókvæntir.
Brunar.
Á ísafirði bmnn 13. þ. m. bræðslu-
hús Tangs-verslunar.
Hinn 14. s. m. brann á Seyðis-
firði norsk vélarskúta (Eva frá Espe-
ýær).
HelÖursgJaflr
úr styrktarsjóði Kristjáns konungs
niunda hafa í þetta sinn hlotið bænd-
urnir iBöðvarSigurðssoní Vest-
urtungu í I.eirársveit og Magnúa
Gíslason á Frostastöðum.
Annað prestscmbættið
í Reykjavík er að losna á ný. Síra
Haraldur Níelsson, sem veitt var það
embætti í vor, segir því af sér vegna
heilsubrests — liálsveiki, er hann
hefir kent frá ungum aldri, en hefir
nú ágerst svo að læknir hans (G. B.
landi.) telur óráð fyrir hann að gegna
prestsembættinu. Síra Friðrik Frið-
riksson er settur til að gegna em-
bættinu fyrst um sinn-
Skipstrand
varð á Borgarfirði eystra 14. þ. m.,
strandaði vélarskúta, Henny, eign
Gísla Hjálmarssonar kaupmanns á
Norðfirði.
Frikirkjusðfuuður
kvað vera að myndast í Gaulverja-
bæjarsókn í Árnessýslu út af óánægju
yfir prestakallasamsteypunni, er Gaul-
verjabæjarprestakail var lagt niður
og skift milli nágrannaprestakailanna.
Söfnuðurinn mun hafa hug á að fá
sira Runólf Runólfsson fyrir prest
sinn. Hann tók prestvígslu í Vestur-
heimi fyrir mörgum árum, eu fluttist
Biðan hingað til lands og hefir eigi
síðan gegnt neinurn prestsverkum.
Fotograf-Agenter söges
til Indsamling af Fotografier til For*
störrelse i min overalt anerkendte
Anstalt. Udmerket Fortjeneste. Skriv
til
C h r. A n d c r % c n s
Forstörrelsesanstalt,
Aalborg, Danmark.
Ráð sem dugði.
ERNIG stóð á því, að hann pabbi þinn fór að drekka?
— Ja, hún mamma heldur að hann hafi tapað fé í veð*
málum, sagði drenghnokkinn. En nú vona eg að við séum búin
að venja hann af þessu. — Aldrei hefi eg séð nokkurn mann 1
öðrum eins vandræðum og hann pabba.
— Hvernig gátuð þið fengið hann tii að bæta ráð sitt?
— Fyrst reyndum við nú með prestinn og forsöngvarann, —
fengum þá til að áminna hann rækilega, en það varð ekki til
nokkurs gagns. Og þá tók eg til minna ráða.
Eg náði i gleraugun hans pabba og fékk sjónaukasmið til
að taka úr þeim bæði glerin og láta stækkunargier í staðinn. Síð-
an fór eg heim með þau og lét þau á sinn stað.
Bví næst fékk eg lánuð föt hjá föðurbióður mínum, sem er
mesti væskill í vexti, en pabbi er stór og feitur, eins og fíll.
Hatt fann eg, sem var þrisvar sinnum minni en hatturinn hans
pabba. Eg festi nafnmiða hans innan í hattinn. Svo útvegaði eg
mér skyrtu, sem var heimingi minni en skyrtan hans, og mamma
merkti hana með nafninu hans, og festi við hana þröngan krága.
Pabbi var búinn að beita því, að koma með okkur í kirkju á
sunndaginn; en á laugardagskvöldið var hann dauðadrukkinn og
kom ekki heim fyr en liðið var langt fram á nótt.
Sunnudagsmorguninn iagði mamma inn til hans öll litlu fötin.
Begar hann vaknaði, segir mamma við hann að hræðilegt sé
að sjá hve þrútinn hann sé orðinn. Og svo kallar hún á mig.
Pabbi sagði, að það væri víst ekki mikil hætta á ferðum, og
stökk svo fram úr rúminu, lét á sig gleraugun og fór að skoða sig
í speglinum.
61
Skipstjórinn hjálpaði mér niður í stigann; hann iaut að mér
um leið og bað mig í hljóði að bera kveðju vinum sínum í Jama-
ca, ef honum auðnaðist ekki að sjá þá oftar.
Nú var ekki eftir nema einn smábátur, en uppi á þilfarinu
stóðu tólf manns. Peir stigu niður í bátinn hver af öðrum. Skip-
stjórinn varð eftir á skipinu.
— Hafið þið rúm fyrir einn mann enn? spurði hann.
— Bað verðum við að hafa, fyrst þér eigið í hlut, svaraði
stýrimaðurinn. Báturinn er að vísu sökkhlaðinn, en þér getið ekki
kastað yður i sjóinn og synt — sjáið þér!
Hann benti á nokkra hákarla, sem auðsjáanlega voru að von-
ast eftir bráð.
— Biðið eitt augnablik! kallaði Starkeý. Eg má ekki yflrgefa
skipið meðan nokkur lifandi sál er þar eftir.
Að svipstundu liðinni kom hann og bar þá hinn dauðadrukna
þjón Arguillasar, og lagði hann í bátinn.
Undrunaróp kvað við frá öllum, er þeir sáu þetta. En hvað
gagnaði það? Bátnum var ýtt frá borði eftir skipun skipstjórans.
Hann var einn eftir á logandi skipinu.
— Halló! kallaði hann til þess bátsins, sem fyrst lagði af stað,
ef þið rekist á skip, þá sendið það hingað; en það verður að
hraða sér.
Bað liðu ekki nema örfáar minútur frá því að eldsins varð
vart og þangað til bátarnir voru komnir af stað; en aldrei mun eg
gleyma þeim áhrifum, sem það hafði á oss, þetta, sem gerðist á
þeim fáu mínútum.
Bátarnir sigldu brott með alt fóikið, og alt átti það líf sitt að
þakka skipstjóranum.
Hann einn varð eftir; vér horfðum á hann, þar sem hann stóð
á skipinu, sem eldurinn var að eyða.
Hann létti akkerum og lét reka fyrir vindi til iands, til þess
að útiloka ekki alla von um björgun.
Nú var komið svartamyrkur. Bá heyrðum vér alt í einu ára-
glam. Bátur kom úr landi.
— Hvaða skip er þetta? var kailað.
— Neptún, — skipstjóri Starkey — hann er enn á skipinu.
* Eg stökk upp og kallaði;