Norðurljósið - 01.01.1933, Page 1

XVI. árg.
Janúar -— Febrúar 1933.
1.—2.
Röksemdir Rogers. (n.)
Eftir JOHN URQUHART.
Dagurinn var heitur, en þó ekki úr hófi. Rúm-
góði vagnklefinn í Lundúna-hraðlestinni, þar sem
við vorum svo heppnir að vera, var ekki troðfullur.
Við, Roger og jeg, sátum annarsvegar, en and-
spænis okkur sátu heldri maður og stúlka. Kom
það brátt í ljós, að þau voru feðgin. Vanalegt er
það í vagnklefum járnbrautarlestanna, að feimn-
in leggi tungur manna í fjötra, en þegar í upphafi
þessarar ferðar, höfðu þeir losnað við það, hve
samfylgdarmaðurinn samþykti fúslega nauðsyn-
lega tilfærslu á farangri hans, og brátt duttu þeir
alveg af okkur vegna sameiginlegrar hrifningar,
er vakin var af inndælli útsýn og yndislegu veðri.
Það kom fljótt á daginn, að samferðafólk okkar
var frá Ameríku og var hjer á ferð í heimsókn.
Það spurði um sumar borgirnar, sem leið okkar
lá um, og svaraði Roger því mjög kurteislega, sem
hans er vandi. Talið barst svo að öðrum efnum,
og bar þá svo til, að Roger staðhæfði eitthvað, er
vakti sjerstakan áhuga samferðamannsins. Roger
gat ekki þá á stundinni gefið honum allar þær
upplýsingar, sem hann óskaði eftir, en kvaðst
vera fús til að öðlast þær og senda síðar til hans.
Samferðamaðurinn þakkaði og fjekk honum nafn-
spjald sitt. Jeg tók eftir því, að Roger las það tals-
vert undrandi, en mjer varð það skiljanlegt vel,
þegar jeg sá, að ættarnafn mannsins var hið sama
og alkunnugs trúfræðikennara, er flutt hafði sjer-
stakar kenningar, sem víða höfðu vakið athygli.
Um hann hafði verið hvíslað ýmsu sorglegu, sið-
ast því, að hann hefði algerlega glatað fyrri trú
sinni.
Spurning frá Roger leiddi það í ljós, að sam-
ferðamaður okkar var bróðir þessa fyrmeir fræga
manns. »Má jeg spyrja«, sagði Roger, »hvort
hann hafnar ennþá fyrri trúarskoðunum sínum?«
»Jeg held ekki, að afstaða hans hafi breyst
nokkuð upp á síðkastið«, svaraði vinur okkar, sem
við hjeðan í frá skulum kalla Smith. »Og má jeg
bæta því við,« hjelt hann áfram, *»að jeg fylgi
honum í núverandi skoðunum hans. Það er blátt
áfram ómögulegt, á þessum hraðfleygu framfara-
tímum, að standa í sporum feðra okkar.«
»Jeg sje ekki,« sagði Roger, »að það sje nokkur
þörf á slíkri breytingu. Til eru trúarsetningar, er
sameina aldirnar, og menn vaxa aldrei upp úr
þeim, er eiga guðlega opinberun að grundvelli.«
»Þetta er einmitt það, sem ber á milli,« sagði
Mr. Smith með nokkrum hita. »Jeg trúi alls ekki,
hvorki veruleika nje möguleika guðlegrar opinber-
unar. Vísindin hafa gert það gersamlega ómögu-
legt, að trúa því, að til sjeu kraftaverk. Jeg var
að ganga yfir götu í New York með vini mínum.
Þá þreif hann alt í einu í mig og sagði: »Sko, hjer
er kraftaverk!« Jeg leit þangað, sem hann benti,
og sá Gyðing. Jeg kannast fúslega við, að þetta
hafði dálítil áhrif á mig þá, en íhugun sýndi mjer,
að þetta er ekkert einstætt með Gyðinga. Sfgaun-
arnir einnig eru víða dreifðir; þeir halda áfram
að vera til; þeir eru alveg eins frágreindir öllum
þjóðum, sem þeir ferðast á meðal; þeir hafa sína
eigin siði og tungu. Þannig hvarf kraftaverkið
með Gyðingana, eins og slík hjátrú' gerir oftast,
þegar gengið er nærri henni.«
Meðan kunningi okkar ræddi þannig, var gam-
an að taka eftir því, hvernig orustu-svipurinn
læddist fram í hvern drátt í andliti Rogers. Áður
en búið var að rffa til grunna »kraftaverkið með
Gyðingana«, mátti sjá nóg merki þess, að ýmis-
legt óvænt var í undirbúningi handa Mr. Smith.
»Jeg get ekki orðið yður samdóma um það, að
það sje eins ástatt að öllu ^eyti með Gyðinga og
Sígauna,« sagði Roger, »og í einu atriði munuð
þjer kannast við, að algerlega er ólíkt ákomið með
þeim. Dreifing Gyðinga meðal þjóðanna; grimmi-
legu ofsóknirnar, sem þeir hafa þolað; tilvera
þeirra sem þjóðar, þrátt fyrir þær, og greining
þeirra frá öðrum, — var alt sagt fyrirx