Norðurljósið - 01.01.1933, Page 5
NORÐURLJÓSIÐ
5
get jeg vel trúað, að guðfræðikennarar Háskólans
hafi varla heyrt hans getið, og því síður lesið rit
hans, þar sem hann fylgir ekki þeirra stefnu.
Háskólakennarinn, Ásmundur Guðmundsson,
skrifar aftur grein í »Bjarma« til að verja bók
Hölschers. Og jeg skal játa, að jeg muni ekki eftir
að hafa lesið jafnhógværa grein eftir nýguðfræð-
ing, og hefi jeg þó lesið rit eftir nýguðfræðinga
sex eða sjö þjóða. Þetta er nú reyndar ekki mikið
hrós, því að þeir eru ekki einkendir fyrir hógværð
yfirleitt. En altaf skal viðurkent gott einkenni
hjá andstæðing. Telur hann máli hallað í fyrri
greininni, ekki þó vísvitandi, »heldur liggur að
baki svo einhliða og villandi lýsingar á trúarsög-
unni sá gamli misskilningur, aS öll or'ð Gamla
testamentisins sjeu yfirleitt runnin frá sama
þroskastigi trúarinnar og jafn gó<5 Guðs orð.«
(Leturbreytingin hans).
Já, hjer er kominn »sá gamli misskilningur«.
Nýguðfræðingar bera oss á brýn, sem teljumst
lærisveinar Jesú Krists og þar af leiðandi fylgj-
um skýringum hans á gamla testamentinu fremur
en skýringum nýguðfræðinga, að vjer trúum
þessu, sem höfundur greinarinnar einkennir með
breyttu letri. En þetta er sannarlega misskilning-
ur. Af því að vjer trúum því ekki, að gamla testa-
mentinu sé safnað af lygurum og fölsurum, og að
Jesú Kristur hafi ekki vitað hið rjetta, er hann
telur þá hina rjettu höfunda að ritunum, sem bera
nöfn þeirra, og er hann staðfestir margt af því,
sem gamla testamentið skýrir frá, þá brigsla þeir
oss um, að vjer tökum ekki til greina þroska trú-
arinnar hjá spámönnunum og höfundum gamla
testamentisins. Það getur verið alveg satt, sem
vjer lærum t. d. í stærðfræði í fyrsta bekk, en
engum manni kemur í hug, að halda því fram, að
fyrstu bekkingar sjeu á sama þroskastigi og þeir,
sem taka burtfararpróf. Eins getur- verið um lít-
inn þroska að ræða hjá forn-Hebreum, upphaf-
lega, en þar fyrir er það ekki sannað, að alt hafi
verið lygi, fais og æfintýralegar goðsagnir, sem
spámenn Guðs hafa til þeirra talað, og sem Jesús
Kristur fullyrðir, að Guð hafi talað fyrir mupn
þeirra. Deilan er ekki um það, hvort nýguðfræð-
ingar skilji ritninguna betur og fari betur með
hana en vjer hinir gerum, heldur hvort Jesús
Kristur sje traustari ieiðsögumaður í þessum efn-
um heldur en hinn eða þessi eiðrofi, sem þiggur
laun hjá kristnum söfnuðum fyrir að verja krist-
indóminn, meðan hann reynir að eyðileggja
grundvöll hans, sem er áreiðanleiki og trúverðug-
leiki Drottins Jesú Krists.
Guðfræðiprófessorinn gefur oss í þessari grein
ósjálfrátt sýnishorn af vísindamensku sinni. Hann
segist hafa athugað rit um trúarsögu l'sraels í há-
skólabókasöfnum á Þýskalandi en ekki fundið
neina kenslubók þar, sem heldur því fram (meðal
annars), að »hvalurinn hafi gleypt Jónas, eða að
Elía færi í eldlegum vagni til himins, eða að engl-
ar hefðu í raun og veru komið niður stigann, sem
Jakob dreymdi í Betel (sjá Bjarmagreinina)«.
f Bjarmagreininni er ekkert orð um það, að
spámaðurinn Elía hafi »farið í eldlegum vagni til
himins«, frekar en í biblíunni. Hefir guðfræðipró-
fessorinn lagt til sjálfur þessa skýringu á tveim-
ur orðum í greininni: »Elía uppnuminn«. Flest
skólabörn munu skilja orðin í biblíunni, sem skýra
frá þessum atburði: »Og Elía fór til himins í
stormviðri.« (II. Konungab. 2. 11.). Ekki er neitt
óákveðið eða tvírætt við þau. En eitthvað er talað
um eldlegan vagn í sama kafla, og þessi »vísinda-
maður« grautar saman frásögninni og telur Elía
hafa farið til himins í eldlegum vagni. Hjer er
ekki gálaus strákur að gera stíl, heldur háskóla-
prófessor að ræða um þá vísindagrein, sem hann
átti að hafa helgað alla sína dómgreind og bestn
hæfileika. Elía er talinn vera hinn helsti spámað-
ur ísraels. Um hann er meira skrifað en nokkurn
annan spámann. Þekkingarleysi prófessorsins á
því, með hverjum hætti þessi mikli spámaður hafi
yfirgefið þennan heim, er á borð við fáfræði pró-
fessors í fslandssögu, sem vissi ekki, t. d. hvernig
Jón biskup Arason dó eða staðhæfði, að hann
hefði drukknað! Eða ef prófessor í landafræði
vissi ekki, hver er höfuðborgin t. d. í italíu, eða
hjeldi að það væri í Genúa, af því að hann hefði
heyrt það nafn í sambandi við fiskiskipin, sem
fara til ítalíu. Prófessorinn hefir sjálfsagt heyrt
fáfróða menn gera gys að því, að Elía skuli hafa
farið til himins í eídlegum vagni, en um sjálf-
stæða þekkingu, bygða á eigin rannsóknum, eða
vísindalega nákvæmni er hjer ekki að ræða hjá
honum.
Sama er að segja um ummæli hans um Jónas
spámann og »hvalinn«. Ekki er of mikils krafist,
að háskólaprófessor viti, að hvergi { biblíunni er
talað um neinn »hva!« í sambandi við sögu Jónas-
ar spámanns. Honum er engin afsökun, að alment
sje talað um »hval«. Málfræðiprófessor verður
ekki þolað að skrifa götumál, er hann ritar í op-
inber blöð, og guðfræðiprófessor má ekki stað-
festa heimsku fáfróðra manna, er hann ritar um
alvarlegt mál.
Jeg efast alls ekki um, að þessi prófessor hafi
rannsakað mörg rit niðurrifsguðfræðinga, en
hann sýnir almenningi með Bjarmagrein þessari,
hve litið hann þekkir sjálft heimildarritiö, gamla
testamentiö; og hve gálauslega hann hafi lesið
það; hann sannar einnig, að hann vantar eftirtekt.
og nákvæmni vísindamannsins.
Það virðist vera guðleg ráðstöfun, að ákveðin,
ósjerhlífin einlægni sje skilyrði fyrir sannri trú,
ekki góð mentun eða mikil þekking (sbr. Jóh. 7.
17.; II. Þessal. 2. 10.—12.). Margt er opinberað
smælingjum, sem í einlægni lesa og elska ritning-
una, en er hulið fróðum mönnum og spekingum,
sem sökkva sjer niður í rit andstæðinga hennar.
»Já, Faðir, þannig varð það, sem þjer er þókn-
anlegt.«
SKEMTILEG BÓK.
10.—15. árg. blaðsins eru komnir út í fallegu, gyltu bandi.
Kostar bókin 5 kr., með pósti 5 kr. 75 au.