Heimskringla


Heimskringla - 24.06.1891, Qupperneq 2

Heimskringla - 24.06.1891, Qupperneq 2
HKmSKRIMiLA. W13IKIPEK, fflAK., *4. JEXI 18» 1. kemur út á hverj- AnlcelandicNe'ws- um miðvikudegi. paper. Published ívery Útgefkndur: Wednesday by The Heimskringla Printing& Publ. Co’y. Skrifstofa og prentsmiðja: Lombard St.---------Winnipeg. Canada. Blaðið kostar: Heill árgangur............. $2,00 Hálfur árgangur............. 1,00 Um 3 mánu'Si................ 0,65 Skrifstofa og prentsmiSja: 151 Lombard St......Winnipeg, Man. WUndlreins og einhverkaupandiblaðs- ins skiptir um bústað er hann beðinn aS genda hina breyttu utanáskript á skrif- ctofu blaðsins og tilgreina um leið fyrr- etrandi utanáskript. Upplýsingar um verð á auglýsingum í „Heimskringlu” fá menn á afgreiðslu- stofu blaðsins. RITSTJORI (Editor): Ge»tur PiUsnon. Hann er að hitta á skrifstofu blaðs- ins hvern virkan dag kl. 10—12 f. h. BUSINESS MANAGER: Þorstemn Þórarinston. Hann er að hitta á afgreiðslustofu blaðsins hvern virkan dag kl. 9 til hádeg- is og frá kl. 1—6 e. m. Utanáskript til blaðsins er: The Eeimskringla Printing&PublishingCo. P. 0. Box 305 Winnipeg. Canada. V. ÁR. NR. 26. TÖLUBL. 234. Winnipeg, 24. júní 1891. VINDEGG. Herra kapteinn Sigtr. Jónasson hefur í seinasta blaði Lögbergs 17. J>. m. orpið vindeggi,sem hann kallar i{Vindhögg Heimskringlu” og á vindeggið að vera svar móti eða skýring á brefinu frá honum til A. W. Ross, M. P., sem birt- ist i 23. blaði Hkr. J>. á. Kapteininum J>ykir J>ýðing sú, sem hjer var birt í blaðinu, á J>essu mikið um rædda brjefi, ekki rjett á sumum stöðum og leiðrjettir J>ví J>ýðinguna. Vjer skulum ekkert fara út í J>að, hver J>ýðingin, hans eða vor, er rjett á aðalstaðnum I brjefinu, J>ar sem vjer lögðum út t/ fairly dealth with: uef vel er við J>að (o: Lögberg) gert”, en hann: uef sanngjarnlega er að J>ví (c: Lög- bergi) farið”. Vjer skulum meira að segja taka hans Jjýðingu gilda, honum til ánægju, J>ví orðin ern ekki tvíræð að efninu til, hvaða fs- lenzkum orðum sem J>au eru J>ýdd með. Kapt. Jónasson heldur J>ví fast fram, að brjef J>etta sje bara privat- brjef frá sjer til Ukunningja” síns Ross. Hann gleymir auðsjáanlega J>ví, að fyrir ofan stendur uLög- berg Print. & Publ. Co.”, aö J>að er undirskrifað af forseta J>ess og að efnið allt undantekningarlaust er um málefni Lögbergs, en aptur á móti er ekkert prívatmál kapteins- ins eða Ross svo mikið sem nefnt á nafn. I>að er með öllu ómót- mælanlegt, að brjefið er hreint og beint embættisbrjef frá forseta Lög- bergs-fjelagsins til Ross sem J>ing- manns og nokkurs konar fulltrúa stjórnarinnar og konservativa flokks- ins, enda hafði Ross áður komiðfram sem slíkur gagnvart forseta Lög- bergs fjelagsins eptir J>\f, sem kapt. Jónasson segir sjálfur frá, einmitt I J>essari sömu grein, t. d. með aug- lýsinga-útveganir handa Lögbergi. l>ess vegna er J>að að fullu og öllu rjett, sem Hkr. hafði sagt, að brjef- Íð hefði verið skrifað til J>eirra kon- servativu. Nákvæmara hefði J>að vitaskuld verið, að segja að brjefið hefði verið skrifað til Ross sem meðalgangara við konservativa flokk- inn og stjórnina, en f raun og veru er J>etta eitt og hið sama. Að pvl nú er snertir efnið I J>essu embættisbrjefi frá forseta Lög- bergs-fjelagsins til roeðalgangara við stjórnina og konservativa flokk- inn, pá er fyrst krafa um borgun fyrir auglýsingar, par næst beiðni um meiri auglýsingar, svo tekið fram, hvað Lögberg hafi verið uvin- gjamlegt” (pýðing kapteins Jónas- sons) við stjórnina, loks er konser- vativa flokknum boðiðfuiltingi blaðs- ins við í hönd farandi kosningar uef sanngjarnlega er að f>vf farið” og að endingu er hermt loforð upp á Lowe, undirráðherra akuryrkju- og innflutningsmála, um enn einn styrk eða styrkingu ónefnda handa blað- inu, og er meðalgangarinn beðinn að minna Lowe á petta. Hr. Jónasson heldur pví nú fram, f grein sinni, að setningiu: uef sann- gjarnlega er farið að við J>að (Lög- berg)” eigi viðpað, að Ottawa-stjórn- in gangi inn á skoðanir Lögbergs, svo að ublaðið purfi í engu að breyta stefnu sinni í verzlunarsambands- málum, skóla-málinu nje öðrum mál- um, sem blaðið hafði tekið ákveðna stefnu í”. Með öðrum orðum á Ottawa-stjórnin að umhverfa allri sinni pólitfk, sem vitanlega í mörg- um málum var alveg gagnstæð Lög- bergs, bara til pess að fá fulltingi Lögbergs við kosningarnar. Ja, umiklir menn erum við Hrólfur minn”! Skárra var pað nú tilboðið! Ef Ottawa-stjórnin yfirgæfi öll J>au hundruð púsunda sem henni fylgdu, og slæi sjer yfir á Lögbergs- pólitík, J>á skyldi í hennar skaut falla allt fulltingi Lögbergs og pess fylgjenda. Mikill bjáni var hún, pessi Otta- wa-stjórn, að ganga ekki að svona vel boðnum kostum! I>að er engin fslenzk sál til f Ca- nada, sem getur trúað pví, að kapt- eini Jónassyni, eða nokkum manni með heilbrigðri skynsemi, hafi dott- ið f hug að gera Ottawa-stjórninni slííct tilboð. Nei, herra kapteinn, enginn ís- lendingur, hvað trúgjarn, sem hann annars kann að vera, gleypir svona stóran úlfalda. Það er ekki ómögulegt, að þýð- ing kapteinsins á hinni hjer um ræddu setningu sje rjett, en skýr- inguna er ekki hægt að hugsa sjer rangari eða vitminni. Það er nefnilega ekki agnar ögn af sennilegleik hvað pó heldur sannindum f henni. Sannleikurinn er hreint og beint petta: Það er að eins ein einasta skýring á pessum orði möguleg, sú nefnilega, að Lögberg sje boðið og búið til að styðja pá konservatívu í kosningunum, svo framarlega sem tlsanngjarnlega sje farið að við pað”, og petta pýðir aptur á góðri og gamalli íslenzku: ef það fœr nokkuð fyrir snúð sinn, náttúrlega eitthvað verulegt, pvf pað gat svo sem ekki verið um neitt smáræði að tala. pegar fulltingi Lögbergs og alls pess flokks var í aðra hönd. Vitaskuld var tekið á móti smárceð- um líka, sbr. auglýsinga-kvabbið fyr f brjefinu og setninguna um væntan- legu snöpin hjá Lowe. Með pessu er öllurn aðalatriðum í hinni löngu grein kapt. Jónassonar svarað. Oss pykir ekki vert að elt- ast við öll ummæli pau, sem hann týnir til úr vjðræðum peirra Ross, pvf bæði eru pau ósönnuð og ó- sannanleg, að minnsta kosti svo lengi sem Ross játar peim ekki, enda má minni kapteinsins vera frábært, ef hann mau pau svona, orð fyrir orð, eptir svo langan tima. Ekki finn- um vjer heldur ástæðu til að dvelja við miðdegisverðinn |á Queens Hot- el, par sem peir prír, Lowe, Ross og Jónasson, sátu að snæðingi, pví sú máltfð kemur ekkert málinu við, enda hefur Hkr. aldrei dregið neinn efa &, að kapteinn Jónasson sæti stundum við borð með heldri mönn- um. Loks er í pessari grein verið að tala um, að upað væri t. d. öll á- stæða til að útskýra, hvernig á pvf stóð að Hkr. ekki tók í strenginn (í kosningarmálinu) fyr en um ell- eftu stundu og hvernig forseti henn- ar (o: ávfst að vera forseti prentfje- lags Hkr.) gat bæði mælt með Mr. Camp’bell og Mr. Ross. Að pví er fyrra atriðið, 11. stundina, snertir, pá er pað nú margsinnis og ljóslega áður skýrt í Hkr. og af pví að vjer vitum, að kapt. Jónasson heldur ekki Hkr., skulum vjer með ánægju gefa honum pau blöð, sem um pað mál eru, ef hann sendir eptir peim á afgreiðslustofu blaðsins, til pess að hann purfi ekki lengur að vera ó- fróður um pað. Forseti prentfje- lags Hkr. hefur skýrt oss frá, að nafn sitt hafi f heimildarleysi verið sett meðal meðmælanda Campbells af einum ónefndum Lögbergs-manni, svo að hann beri par enga ábyrgð á, en að sjer hafi ekki dottið í hug að styrkja Campbell til kosninga, heldur einmitt Ross----- Og svo getur herra kapteinninn staðið upp; pað er ekki til neins að liggja á lengur, eggið hans er bara vindegg. VII. KIRKJ UÞING hins ev. lút. kirkjufjel. ísl. í Vesturheimi var settí Ssl. kirkjunni á mrSvikudaginn 17. júní kl.ll f. m. Sjera Steingrímur N. Þorláksson prjedikaði út af Joh. 14,23 og 24. Forseti' skýrði frá, að söfnuðir kirkju- fjel.væru pessir: GarKar-, Þingvalla-, Víkur-, Fjalla-, Grafton-, Victoriu-, Fríkirkju-, Winni- peg-, Mikieyjar-, Hallson-, Pembina-, Brandon-, Freisis-, Víðines-, Fljótshlíð- ar-, Vidalíns-, Þingvalia-nýlendu-, Sel- kirk-, Bræðra-, St. Paul- og Marshall- söfnuður e6a 21. Forseti skipaði Friðjón Friðriksson, P. S. Bardal og Jóhann Briem i nefnd til að rannsaka kjörhrjef kirkjupingmanna. 2. FUNDUR kl. 3 e. m.—Kjörbrjefanefndin las upp álit sltt og lagði til að kjörbrjefin væru sarnþykkt og var svo gert. Þessir kirkju- pingmenn sitja á Hnginu: Frá Garðarsöfnu'Ri: H. Hermann, E. Mýrdai, E. H. Bergmann. — Víkursöfnuöi: Tómas Halldórsson, Sveinn Sölvason, Indriði Sigurðsson. — Grafton-söfnuði: Jóhann Gíslason. — Pembina-söfnuði: Jón Jónsson. — Winnipeg-8Öfnuði: W. H. Paulson, Sigtr. Jónasson, Magnús Paulson, P. S. Bardal. — Freisissöfnuði: Fr. Friðriksson, Sig. Kristófersson, Jón Björnsson, — Frikirkju-söfnuði: Björn Jónsson, B.B. Jónsson. — Selkiik-söfnuði: JónasBergmann. — Þingv. söfnuði, Ass.:Tómas Paulson — Bræðra-söfnuði: Jóhann Briem, Þorv. Pórarinsson. — Fljótshl.-söfnuCi: Bjarni Marteinson. — St. Paul-söfnuði: G. S. Sigurðsson. — Víðines-söfnuði: Kr. Abrahamsson. — Vífialinssöfnuði: Jón Skanderbeg. Forseti las síðan upp d'-sskýrslu sína pannig hljóRandi: í fyrra, um það leyti er kirkjufjelag vort hjelt ársþing sitt, voru 23 söfnuðir því tillieyrandi. 4 söfnuRir í Nýja íslandi sögðu sig í vor úr lögum með oss út af frá- hvarfi prestsins, sem þjónað hefur í því byggðarlagi, sjera Magnúsar Skaptason- ar, frá trúarjátning kirkjunnar, Það voru þessir söfnuðir: BreiRuvíkursöfnuður, Arnessöfnuður, Gimlisöfnuður og Viði- nessöfnuRur. Aptur á mótí hafa nú rjett fyrir skemmstu 2 söfnuðir, ernotið hafa þjónustu sjera Steingríms Þorlákssonar, i islenzku byggöinni í Lyon Co., Minn, og þar í grennd („Minniiota-nýlendunni” svo kölluðu) gengið i kirkjufjel. Nöfn þeirra eru þessi: h. ev. lút. Marsball- söfn. og St. Páls söfn. Söfnuðir kirkju- fjel. eru nú 22 að tölu. Það er vafalaust eitthvað bogið við úrgöngu þessira Nýja íslands-safnaða, að minnsta kosti Víði- nessafnaRar. Sá söfnuður hefur formiega tjáð sigúr fjel. genginn, án þessnokkurt atkvæði hafi þar verið ámóti. En rjett á eptir skýra 12 fjölskylduhöfuö i þeim söfnuði, og þar á meðal menn úr safnaðar- ráðinu, mjer skriflega frá því, að þeir sjeu í kirkjufjelaginu. Svo úrganga safnað- arins, sem kölluö var, virðist að eins það, að nokkur hluti safnaðarinsjiklega meiri hlutinn, hefur slitið sig frá þeiin, sem trúir hafa verið kirkjunni og þykist vera úr söfnuði okkar. En brotiR sem eptir er, erauðvitað söfnuðurinn enda hefur hann nú erindreka á þessu kirkjuþingi. Það er nú kirkjuþingsins aR ákveða, hvort þessi úrganga meira hluta safnaRarins á afl taka g’ilda, eða yfir höfuð að tala, hvort ekki er ástæða til að vefengja lög- mæti þeirrar aðferðar, er beitt liefur ver- iR við úrgöngu ailra þessara safnaða úr kirkjufjel. Prestar kirkjufjel. eru nú að eins 4, og þannig einum færri en i fyrra. Sjera Magnús Skaptason sagði sig úr lögum með oss með brjefi til min, dags. 8 april. Frá ástæðum sinum fyrir því uppátæki skýrir hann ekki með einu orði í því brjefl. Eb hann var nokkru áður tekinn til að prjedika söfnuðum sínum móti trúarjátning hinnar almennu kristnu kirkju, og sá sjer svo auðvitað ekki leng- ur fært að standa í hinu lúterska kirkjuí fjel. voru. Þegar er jeg vissi um trúar- fráhvarf sjera Magnúsar, skoraði jeg á sjera Hafstein Pjetursson, prest safnað- anna í Argyle-byggð hjer í Manitoba og skrifara kirkjufjelagsins, að ferðast til Nýja Islands, hittasjera Magnús og reyna til að beina trú hans og kenning í rjetta átt. Sjálfur gat jeg eigi sökum heilsu- bilunar ferðazt þangaR. Og í forföllum minum tókst sjera Hafsteinn erindi þetta á hendur ásamt með öðrum embættis- manni kirkjufjel. fjehirði hr. ÁrnaFrið- rikssyni. Frá þessari ferð og þeim upp- lýsingum um hið kirkjulega ástand í prestakalli sjera Magnúsar, sem hún leiddi til, skýrði sjera Hafsteinn meR grein nokkuri í blaðinu Lögb., sem þjer hafið eflaust allir lesið. Það tókst þvi miRur ekki að sannfæra sjera Magnús um hina andlega villa hans. En rjett á eptir sendi hann mjer brjefiR um úrgöngu sína úr kirkjufjelaginu og svo komu úrgöngu-yflrlýsingar hinna áð- urnefndu safnaða. öll þau skjöl mun eg leggja fyrir þingið til áiita. Jeg finn ástæðu til að minna kirkj- uþingið á það, aR stjórn kirkjufjelags- ins átti engan þátt i þvi, að sjera Magn- ús Skaptason var á sinum tíma kallaður heiman frá íslandi til þess að takast hjer prestsskap á hendur. ÞaR er ilia farið að hann nokkurn tima kom til þess, að taka hjer við forustu í lútherskum söfn- uðum, úr því hann snerist á þessasveif- ina,—slæmt vegna fólks þess, sem með honum hefur leiðzt burt frá sannindum kristinnar trúar, og sjerstaklega slæmt fyrir hann sjálfan. En kirkjufjelagið eða þess stjórn er þar alveg úr sökinni. Á kirkjuþingi í fyrra skýrRi forseti frá því, aö fjelag vort œtti kost á aö fá tvo guðfræðinga frá íslandi hingað vestur til þess í prestlegri stöðu að ger- ast starfsmenn fjelagsins. Annar var vel metinn prestur, sjera Finnbogi Rútur Magnússon, i Húsavik í Þingeyjarsýslu. Og samkvæmt ráRi þingsins myndihann hafaorðið kallafiur af söfnuði einum eða fleirum í fslendingabyggðinni i Pembina Co., NorRur Dakota, hefði ekki skömmu eptir þingið frjetzt hingað vestur, að hann væri látinn. Hinn var stúdent á á prestaskólanum í Reykjavík, rjett í þann veginn aR taka embættispróf, Eyj- ólfur Kolbeins. Kirkjufjelagið rjeð söfnuðinum í Þingvallanýlendu hjer í norðvesturlandinu til að þiggja tilboR hans, og sá söfnuRur sendi honum svo i gegnum mig formlegt köllunarbrjef. En svo stóð þessi maður ekki við tilboð sitt, þegar til kom, heldursettist í „brauð- ið” sitt þar heima eins og ekkert væri.— Þar sem þannig enginn nýr prestur hef- ur við bætzt og sjera Magnús Skaptason hefur, eins og þegar er sagt, gengið úr leik, þá liggur í augum uppi, að presta- skorturinn í kirkjufjelaginu er mjög til- finnanlegur. Þingvallanýlendu-söfnuð- ur hefur á ný gefið mjer nokkurs kon- ar umboð til að útvega sjer prest. En frá ísiandi veit jeg nú ekki til að vjer eigum von á nokkrum presti eöa prests- efni. Að gera fleiri tilraunir til að fá þaRan presta, má virðast þýðingarlaust. Með öllu því, sem í liðinni tí* er komið fram i sambandi við tilraunir vorar til að útvega fjelaginu presta þaðan, sýnist mjer vjer höfum fengið skýrar bending- ar frá drottni um það, aR fjelag vort eigi nú aðallega að hugsa um, að fá unga menn úr vorum hópi til þess aR mennt- ast til prestsskapar hjer i þessu landi, hætta við allar prestaútvegur handan yfir haf, bíða í vorri prestafæð, þangað til hjer menntaRir guðfræðingar fást til að taka viö kennimannlegu starfl meðal prestlausu hópanna af fólki voru. Og vil jeg þá lika geta þess, að síðast liR- inn vetur hafa nokkrir ungir íslending- ar gengið á lútherska æðri skóla suður í Bandarikjum með peirri hugsun, aR verða síðar, að skólanámi afloknu, til starfa fyrir kirkjufjelag vort. Enn þá verða að minnsta kosti tvö ár að líða áfiur en nokkur þelrra geti hugsast að hafa aflokið námi sínu, og þaö sýnast v&ndiæði fyrir kirkjufjelagiö, I að eiga ekki von á neinum nýjum presti fyr en eptir þann tíma. En IivaS sem því liður, þá ætti kirkjufjelagið að flýta aR þvi, að tala efnilegra unglingajaf vor- um þjóðflokki, sem leita menntunar á æðri lúterskum skólum hjer í Ameríku. færi vaxandi. Það er eini sýnilegi veg- urinn til þess aR tryggja framtíð kiikju- f jelags vors meRan hin fyrirhugaða skóla- stofnun þess ekki geti orðið að virkileg- leika. Kirkjuþingið í fyrra vildi helzt, að byrjað yrði á þessu ári að veita hjer ofr- litla kennslu í kirkjufjel.-nafni, og að sú kennsla skyldi verða vísir til JreSlulegs æðri skóla, er fjel. iframtíðinní skyldi halda í gaugi. Nefml var kosin á þinginu sem það mál var falið á hendur. Sú nefnd skýrir nú á þessu kirkjuþingi írá gjörð- um sinum og skal jeg því að eins taka fram, aR þessi skýrir nú þessu kirkju- þingi frá hugsunum sínum málinu viðvíkjandi fyrir ókomna tímann, og frá ástæðunum fyrir pvi, að þessi uintalaRa kennsla komst ekki á. Og þótt það i fyrstu gæti virzt óhapp, a« þetta fórst fyrir, dylst mjer þa« a« minsta kosti ekki nú, að það fór betur að ekki var byrja*. Vjer megum ekki hlaupa til að byrja á neinum skóla í verkinu fyr en vjer innan kirkjufje!. sjálfs höfum fengið viSunandi kennslukrapta. Jegætl- ast til að kirkjuþing þetta geri skólamál- ið að sínu aðalmáli og þá að sjálfsögðu leggi fram sin beztu ráð til þess a* skóla- sjóRur kirkjufjel., sem nokkuð hefur verið i safnað siðan í fyrra, verði tit stórra muna aukinn á þessu ári, og allir söfnuðir fjelagsins fengnir til þess að leggja til hans sómasamlegan skerf. En jafnframt þarf kirkjuþingi* að lýsa þvi ótvíræðilega yfir öllum almenningi þjó* ar vorrar, a* skóiinn, hve nær sem hann kemst á, eigi ekki að vera trúarjátning- arlaus skóli, heldur skóli, sem standa skal á kirkjulegum grundvelli og halda uppi lífsskoRun vorrar eigin lútersku kírkju. Málgagn kirkjufjel. „Sam”. hefur ver- ið á gangi þetta ár eins og áður. Utgáfu- nefnd þess blaðs gerir greín fyrir því, hvernig fjárhagur þess stendur. Nefndin fekk sjer sjerstakan fjehirði rjett eptir kirkjuþing i fyrra samkvæmt því, sem þá var ráði* til. Hr. W. Pálsson var mað- urinn, sem nefndin fekk til þessa. Hefir það kostað hann stórmikla fyrirhöfn að komareikningum blaðsins í lag og inn- heimta útistandandi skuldir. Og é hann þakkir skilið fyrirverk sitt eigi að eins frá nefndinni, heldur kirkjuþinginu öllu. En hinir einstöku söfnuðir kirkjufjel. þurfa betur en orðið er a* vakna til me«- vitundar um þá skyldu, er á þeim liggur, til aR styðja útbreiðslu og skilvisa borg- un blaðsins.—Það var álykta* á kirkju- þingi i fyrra, aR svo framarlega sem fjár- hagur „Sam.” yrði kominn í gott lag um nýjár 1891, þá skyldí útgáfunefndin láta útganga boðsbrjef upp á barnablað, sem ýmsir kirkjumenn höföu óskað eptir, og svo skyldi það barnablað byrja rúmum tveim ntánuRum seinna, ef nógu margir borgandi áskrifendur fengizt.—Þetta fyr- irtæki gat ekki kornist á, af því að skil- yrðiR, sem það var bandið, var ekki fyrir hendi. Jeg vona, að allir þeir, sem á þessu kirkjuþingi sitja, hafi að minnsta kosti á þessu seinasta ári sjeð, hvílik brýn nauRsyn kirkjufjel. er á þvi, aRþað haldi lífinu í þessu eina litia málgagni sínu, Og atf þeir ætlist ekki til þess aö fjel. eigiR rit skuli þegja viR öllum þeim röddum, sem meðal þjóðflokks vors sí og æ láta til sín heyra gegn krist- indóminum almennt og hinum lúterska kirkjufjelagsskap vorum sjerstaklega.— Samkræmt fyrirmælum siðasta kirkju- þings sendí jeg hr. Runólfi Itunólfssyni i Spanish Fork, Utah, erindisbrjef fyrir hann, dags. 23. júlí i fyrra, til þess í nafn kirkjufjel. vors að vera lúterskur trúboRi meðal Islendinga í Utah. Hr. Runólfur hefur komið á ofurlitlum isl. söfnuði, sem þá auRvitað stendur í sambandi við kirkjufjelag vort. Og mun jeg leggja fram brjef frá honum þvi trúarboðsmáli hans til upplýsingar. Hann á mjög örð- ugt uppdráttar, og væri vel, ef unnt væri, aR liðsinna honum eitthvað ofur-lítið í fjelagslegu tilliti, þótt jeg vel viti, að kirkjuflelagið sem fjelag getur nú ekk- ert í þá átt. Með samráði varaforset.i samþykkt jeg, að lionum væri í vetur sendar 5 sálmabækur að gjöf, erborgað- ar hafa veriö úr kirkjufjelagssjóði. Þó"t engin kirkja hafl verlR vígð á þessu ári, innan safnaða fjelagsins, þá hefur nokkrum nýjum kirkjum í söfnuöum vorum veriö komi* upp á þessum sama tima, sem þó yfir höfuR ekki munn enn fullgerðar: 2 i Nýja íslandi, önnur i Mikley, hin á Gimli (innan safaða sem nú eru úr fjelaginu), ein i Grafton, Walsh, Co., N. Dak., ein í Brandon, Man., ein í Marshall-söfnuði, sem nú er nýgenginn i kirkjufjelagið og á undan öllum þess- um var söfnuðurinn i Viktoria, Brithish Columbia, búinn »8 komasjer upp kirkju, mjög myndarlegri og smekklegri aðsögn. í sambandl vi« þessar kirkjubyggingar, er lika vert aö geta þess, að á þes«u síð- asta ári hafa söfnuðir þeir, sem sjera Steingrelmur Þorláksson þjónar, komið sjerupp vönduðu íbúíarhúsi handa presti sinum (í Minnesota). Og þótt í miklu minni stýl sje, þá hafa Argyle-söfnuRirn- ir gert hið sama hjá sjer. ÞaR hefur verið ætlast til, að forseta kirkjusjelagsins skyldi sendar skýrslur úr hinum einstöku söfnuðum um sunnu- dagsskólahald viR lok hvers ársfjórð- ungs. Ekki nema mjögfáir söfnufiir hafa gert það árið sem leið. En þá þurfa slikar skýrslur að koma fram hjer á kirkjuþinginu, og vona jeg aö erindsrek- ar safnaðanna leggi þær fram á sinum tima, einsog likaskýrslur um sálnatalið í hverjum söfnuði fyrir sig,—SKýrslaJfje- hirRis um fjárhag kirkjufjel. verður fraui lögö á símum tíma.—Miklu meira en helminginn af kirkjuári voru þessu sein asta, hef jeg verið svo bilaRur á heilsunni, að jeg a« eins með mestu naumindum hef geta« pjónað söfnuði mínum. Þa* stendur þvínaumasr til að jeg hafi nema undur litið getað unnið fyrir hin sameig- inlegu fjelagsmál vor.—Þa* hefði að lik- indum í haust veri* byrja* i hinni um- töluðu kennslu sem fyrsta vísi til skóla fyrir kirkjelag vort, hefði heilsa mín þá ekki bilað. Nú sje jeg, að skólamál fjelagsins hefur meira grætt en misst við þann veikleik minn. Og svo er það þá út af þessu hjartanleg ósk mín og bæn til drottins, að vjer allir getum grœtt á vor- um eigin margvíslega veikleik fyrir sjálfa oss og hið sameiginlega æskta velfer*ar- mál vort, sem þetta ev. lút. kirkjufjelag ísl. í Vesturheimi hefur meðferðis. Að það verði, er mín ósk og bæn, i Jesú nafni. Síðan voru embættismenn kosnir: Forseti: sjera Jón Bjarnason. Varforseti: sjera Fr. J. Bergmann. Skrifari: sjera Hafsteinn Pjetursson; Varaskrifari: G. 8. Sigurðsson; Fjehir*ir: Árni Friðriksson; Varafjehirðir: H. Hermann. Um kvöldið kl. 8 flutti sjera Fr. J. Bergmann fyrirlestur „Um lífsskoðanir”. Umræður á eptir. Fimmtudaginn 18. júní, enginn fund— ur haldinn sökum þjóRhátíðar Islendinga Raiiríra almenningi [Vjer minnum lesend ir ..Heims- kringlu” á, að undir „Raddir frá almenn- ingi er það ekki ritstjórn blaðsins, sem talar. Hver ma*ur getur fengið færi á að láta þar í Ijósi skoðanir sínar. þótt þær sjeu alveg gagnstæðar skoðunum ritstjórnarinnar, en menn verða að rita sæmilega og forSast persónulegar skamm- ir; auk þess verða menn a* rita um eitthvert það efni, sem almenning að einh ver j uleyti varðar]. Á FLÓTTA. Eins og kunnugt er, flutti Hkr grein eptir J. P. fsdal 18. febr. þ. á. og hljóðaði hún að nafninu ti! um það, hvernig ís- lenzkar bókmenntir yrðu bezt geymdar hjer í landi fyrir komandi tima, svo þær gæti orðið til að minna þjóðflokk vorn á íslenzkan uppruna. Það var því ekki með öllu ástæðulaust þó jeg Ijeti þess getið 18. marz, að allar líkur væru til að mað- urinn hefði skrifað þessa grein af á- huga fyrir málefninu, fremur en til að segja bara eitthvað og láta heyra ritsnild sína. Og þegarhann jafnframt gafí skyn aö sálarþrek sitt væri nokkuð ríflegra en almennt gerist meðal íslendinga vest- an hafs, þá var orsök til a* vona eptir að þessi nýji rirh. mundi framvegis offra þessum góðu hæfilegleikum sínum til að efla þjóðlega samvitinu me*al Vestur-Islendinga. lteyndar var greinin framúrskarandi grunn- hugsuð og klaufaleg og það mun nokkurn veginn árei*anlegt, að eins fá- tækleg bladagrein hefur hvorki fyr e*a síðar verið skrásett í Nýja íslandi; en þegar tekið var tillit til, hve miklum andlegum og líkamlegum önnum mað- urinn var háður í Nýja íslandi síðastli*-. inn vetur og annað hitt, að sálargáfur hans munu ekki vera til skiptanna, þá var barnaskapurinn i þetta skipti fremur virðandi til vorkunar. En það kemur síðar í Ijós að hann hefur þegar í byrjun neglt sjálfan sig á kross fávizkunnar fastar en svo, a* hann ver*i slitinn þaðan fyrirhafnarlaust. TIu vikum 8Íðarflytur Hkr. grein eptir hann í annað skipti, sem hann nefnir „Svar til Sölva Þorlákssonar”. Jeg bjóst nú hjart- anlega við (eins og hann komst aðorði) að sjá þjóðræknina og hugprýðina koma þar á sparibúningi, en árangurslaust. Hann er þar hættur að hugsa um fram- tíð landa sinna, sem sjerstaks þjó*flokks, eptir því sem sjeð veröur, orðinn þjóð- ernis-lSðhlaupi og kominn á flótta. Þar sem hann kemst næst aðal-málefninu, heldur hann því fram, að líkur sjeu til að stjórnin veiti fjárstyrk til að vernda ís- lenzkar bækur; en hvers vegna? Vegna Þess ((að það verði allt eins fyrir aðra Þjóðflokka”. Meining hansersú,a*stofn- a* verði bókasafn með því fyrirkomu- lagi, sem hann hugsar sjer og sem verði meira notað af öðrum en íslendingum. Þa* getur nú orðiö erfitt að finna út allt það sem ísdal kann að hugsa sjer, en þaö Iítur helzt út fyrlr að meining hans sje sú, aðíslenzkum bókum ver*i komið inn é hjerlentbókasafn í Winnipeg, þar sem þær geymast eins og aörar fornmenj- ar fyrir komandi kynslóð. Þessi hug- mynd er engan vegin lastandi allt svo langt hún nær, en hva*a gagn ger*i það til að minna íslendinga á uppruna þeirra sem eru og verða dreifðir út um þetta ví*áttumikla land? Þetta er allt, sem hann segir um bækurnar í siðari greininni og tilgangur hans vir*ist sá, að þetta bókasafn verði fremur fyrlr a*rar þjóðir en ÍBlendinga; hann er því auðsjáanlega gengin undan íslenzku þjóðernismerkjunum og runn- inn á flótta. En hann hefur teki* sjer annað fyrii umtalsefni, því greinin er aö mestu leyti samsafn af illgirnis- og ósann- inda-þvættingi um mig persónulega*og Islendinga sameiginlega. Hann hefur meðal annars reyut aö slá því föstu, að #) Jeg lýsi Isdal ósanivindamann að þvi, er hann segir um bókagjafir mínar til lestrarfjelagsins 6 Gimli. S. Þ.

x

Heimskringla

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.