Heimskringla - 30.03.1892, Síða 3
HEJ~IVrFt~F<~~F?.T-T\rCAT. A OGr OLDIN WIJSTISriPEG; 30. TsÆ-A-ElZ 1802.
þykist meiri verkfræðingr en Mr.
McDonell, heldr en þegar hann þyk-
iststanda jafnt, ef ekki framar, en
Gestur heit. Pálsson og Benidikt
Gröndal í ritsnilli og skrildskap. Ef
haun ber fi móti pví, f>íi hef óg skil-
fiki nokkur í hOndum, sem óg get
sannað þetta með.
Ég vil hér geta þess, a? J>6 Þor-
valdr Þórarinsson hafi komið miðr
vel fram í þessu brfiar-ináli, pá bera
honum gottorð, allir sem þektu hann
áðr en hann kom í nágrenni við G.
E-, vil ég par af ráða, að pessi fram-
koma hans á brúar-málinu só meir
óliappa atvik en af varmensku sprott-
in.
Vini tnínum, St. B. Jónsson, hef
ég engu að svara, par er ekkert að
hrekja, pví ekki fer óg að fárast út
pvi, að hanu hótar mór atvinnu
missi, meðan hann hefir ekki ráð á
atvinnu handa sjálfmn sór.
Um framkotnu hans á brúar-mála
fundinum, er pess að gæta, að hon-
um leiðist að h’afast ekki að, þá aðrir
starfa, mun ætið fús að fjallanokkuð
um almenn mál, og eru það pá oft-
a»t forlög hans, að lenda í minni-
hluta, enda tneiri frægðarvon, og oft
nokkuð sögulegt þeim megin að
vera.
Ég hefi nú hrakió slettu [tyrilsins
við íslendingafljót í 12. nr. “Hkr.”
treystandi pvi, að almenningr sjái
nh gjör, hvor okkar hefir róttarafyrir
sór í pessu brúar tnáli. Dar fyrir býst
ég ekki við hann hætti að hræra upp
illyndi og lygi, og hvítþvottar rugl
Uln sjálfan sig, en ekki mun óg
hirða um, að eltast við hann í bráð;
enda er pað óþarfi hvað nýlendu-
menn áhrærir, þeir trúa ekki betr
orðum hans eða ritum, en þeir trúa
honum fyrir bréfum sínum sem póst-
afgreiðslumanni.
Aðr óg skilst við þennan greinar-
stúf, vil óggeta pess, að það fer að
verða eitt af aðal-málum peosarar ný-
iendu, hvernig hún á að verjasí 6-
friði annara eins vandræðainanna og
U'- E. er, hann kveikir ófrið út af
ðilu, svo að sumir af beztu mönnum
nýl- hafa hröklazt í burt, sumir
þeirra að fara, og ósýnt hvað margir
hunna að fara áðr lýkr, ef ekki verðr
hetr tryggðr friðrinn.
Eins og allir kunnugir vita, er við
uiargt að stríða í frumbýlingslífi ný-
lendanna, og ekki sfðr í Nýja íslandi
en annarstaðar; hór eru helztu ann-
roarkar; bleytur, vegaleysi, ópjáll
skógr, illgresi, samtakaleysi og deyfð,
en versti annmarkinn—verri en allir
ntir framantöldu—sem Nýja ísland
Verðr að dregnast með, er nú sem
stendr Gunnsteinn Eyjólfsson.
Gimli, 22. marz, 1892.
G. Thorsteinsbon.
PÓLSKT BLÖD.
(Þýzk-pólsk saga þýdd).
Var nú'stíiðið upp frá borðum og
stóðu menn i smá-pyrpingum í salnum
°g ræddust við.
^meðan stó'íi á kvöldverðinum, hafði
Þonat eigl haft mikið næfSi til þess að
athuga hvaiS fram fór. Hann sat all-
fjarri litlu Becky og sá pví óglöggt til
hennar.
Það var hálf-skrítið, afí hann varð
nú að skoða lúna litlu stúlku, sent væri
hún fuliorðin kona. En var hún í raun
rjettri eins lagleg og Proczna hafði vilj-
að gefa í skyn, er hann fyrir skömmu
talaði nokkur orð viS ltana? Eigi var
pó ólíklegt að hann inundi vera manna
færastur að dæma kvennlega fegurð. Eu
varhún annað en stelpu-krakki, pó vel
mætti vera, pegar allt kæmi til alis, að
hin litla frænka hans væri sú stjarnn, er
menu á hinu hálfsiðaða Þýzkalandi litla
hugmynd hefðu um.
Hann fór nú að virða hina uugu
stúlku nákvæmlega fyrir sjer, er liafði
vakið svo mikið athygli Janeks Proczna.
Við hlið Xeniu leit hún vissulega
út eius og perluhæna við hlifS tíguglegrar
álftar, en pó var hún mjög fríð, ungleg
og blómleg ásýndum. Hinn ungi for-
ingi hugsaði sjer enn einu sinni að reyna
Proczna, og sýnahinni ungu stúlku meiri
og auðsærri blíðleik en ella. Hann tók
upp glassitt og hneigiii sig fyrir Becky,
í fyrstu sá hún pað ekki, en er Donat
ljet ósk sína -berast*frá manni til manns
til Becky, leit hún snöggvast til hans,
roðna'Si og ljótnaði af ánægju. Þá er
kvöldverðinum var lokið, gekk ltann
samstundis til hennar.
Becky stóð fyrir aptan móður sína,
er jafnan hj»lt henni vitf hlið sjer, og
leit til hans með miklum blíðleik.
,Má jeg kyssa hönd yðar, litla frænkal’
Þá glamraði í sporum Douats, er hann
hneigði hið velgreidda höfulS sitt og
brosti eins vinalega og ástnðlega og
honum var eðlilegt: ,Hvers vegna sátuð
pjer svo fjarri mjer við borðið? Jeg gat
varla komið.auga á yður’.
,En pjer drukkuð mjer pó til’ greip
hún fram í og hneigðuð ySur fyrir
mjer! En hvaS jeg varð glöð af pvíi’
,Voruð pjer það?’
,Já, jeg sá af pví, aS pjer voruS eigi
lengur reiður við mig’.
,Jeg reiSurl’—Donat yppti efri vör-
inni svo að skein í hinar hvítu tennur
undir varaskegginu; en svo var ltann
jafnau vanur að gera, er hann var hissa.
jÞaðhefur mjer alls ekki komið til hug-
ar. En, frænka litla, segSu mjer, hvað
eigiðj pjer við?’
,Nú, ySur dettur það pá ekki l hug’
—Beatrice varð nú ljettara um—,Jæj»,
guði sje lof! jeg var fjarskaókurteis við
yður!’
,Þjer? Nei, lltla frænka Becky. En
segið nú, hvað pjer haflS aðhafzt’.
Hún laut niður hinu litla höfði.
,Munið pjer ekki eptir pví, að pjer
tókuð í fljettuna mína. Muuið pjer eigi
eptir hvað jeg sagði þá?’
Donat mundi alls ekki til pess.
Becky ljet nú hökuna síga dýpra
niður á brjóstið, en dökkur roði litaSi
kinnar hennar.
,Nei, verið ekki að þessu. Þjer eruð
reiður. En þaS var ekki sagt í pví skyni,
erjegsagSi: ,Þjeróskammfeilni maSur’,
eða hvaS pað nú var, pá...
.Óskammfeilni maður?’ Nei, petta
er hreint ágætt! Hreint ágætt!’ Og
fursti Heller-Huningen hringbeygðist af
hiátri. ,VitiS pjer hvað, Becky litla,
pjer eruS óviðjafnanleg stúlka’.
Hún starði á hann stórum augum.
,Þjer haflð pá ekki pykkst af pví?’
spurðl hún alveg hissa.
Ilann studdi báSum handleggjunum
á stólbaklð og leit nú mjög alvörugefinn
á hana.
,Alls ekki! ,’eg er mjög glaSur’,
svaraSi hann með einhverjum uppgerSar
hátíðasvip. ,Hver sá, sem sjeð hefur
jafnmikið af heiminum og jeg og lesið
blóm allra landa, hann einn kann að
inet i það. Trúið mjer Beatrice, eins og
jeg met mikils vopniS íheudi karlmanns-
ins, eins mikiS þykir mjer og koma til
herópsins frá vörum iítillar elskuverðr-
ar stúlku. llvortveggja livetur mig
jafnt til sigurs.
,En—Doniit! Þetta skil jeg ekki’
,0g ekki heldur jeg’ hugsaði Hun-
ingen. En hann ljet ekki í ljósi hugsun
síua, en tók á sigmjög djúpan liyggnis-
svip. ,Þjer iminuð líklega heyra y'mis-
legt frá munni iiiínum, er kann að gefa
ySur ástæðu til að lutgsa’.
Becky fórnaði höndunum og virtist
vera hálf-hrædd.
,Nei, kœri Donat, talaðu,í guðs nafni,
ekki svona óskiljanlega til mín. Jeg veit
ekkert verra en pá menn, er svo gera’.
Hvað pá. Þettavoru ávitur, er hinn
ungi fursti aldrei fyr hafði lieyrt. Glettn
in skein út úr augum itatts, og vænt pótti
honum um pessa barnslegu aðdáun;
hann líkti sjer við kött, sem strokinn er
um bakið. En nú kom honitm allt í
einu nokkuS til hugar.
.Becky’ mæiti hann með nokkrum
pykkjusvip, .vitið Pjer liver stúlkan frú
Dom Romi var?’
Hin unga stúlka tók andköf af ein-
tómri skelflngu.
.Jegskal spyrja Miss Davenport i
kvöld’ svaraði hún.
,Becky, vitið þjer hvað t o r s o er?’
,Nei, í guSs nafni, hvað er pað?’
(Becky, hvar stendur Emilia Ga-
lotte?’
,Hún má mín vegna standa fyrir
framan ráðhúsið í Bremen’, svaraði hún
með miklum pykkjusviit og stappaði í
gólfið með ltinum litla fæti. (Þjer haldiö
liklega að pjer hafið ieyfl til pess að
prófa mig eins og einhvern stúdent, sem
gengur undir próf? Jeg er ails ekkert
skólabarn og parf ekki að læra meira en
jeg pegar hefl lært’.
Einhver ánægju tilfinning kom yfir
hinn unga foringja. Loksins hafði hann
hitt pann fyrir, er hann sjálfur gatkomið
i bobba. Þetta var allt annað en Xenia
frænka hans, er var vön aS slá hi'indum
af örvæntingu og skoSa hann sent hínn
tapaSason. Núvarannað, fursti Heller-
Huningen bar nú úr býtum lárvið, par
sem hann a!lt til pessa að eins hafði
skorið upp pistla.
Hann leit á hina ungu stúlku með
þessum ómótstæðilegu augum, er optar
en einu sinni höfðu unnið kraptaverk.
(Yiljið pjer að jeg framvegis sje vin
ur yðar, er pjer ætið getið, ef á liggur,
leitað upplýsinga hjá!’ spurði hann, og
var auðsjeð á svip hans, hve vænt honum
pótti um samtal petta.
Hún hneigði höfuðið og var sem
gengi fram af henni.
(Þá skal jeg pegar strax útvega mjer
miðalda orðabók, og svo... .svo get jeg
sjálf skýrt yfiur frá, hvernig liggur á
ungri stúlku, er ástin kviknar í hjarta
hennar’.
Janek Proczna slajaði sig tneð enda-
lausum afsökunnm milli kjólslóðanna,
er hkt og marglit blómfjóla vafðist um
fætur hans.
(Hvert á nú ati halda, greifi?’ spurði
Anna Regina brosandi. |
(Aðpví er jeg núheyrði, yðar kon-
unglcga tign, pá virðist frú Gowerleik
ágætlega á Piano. Jeg ætlatii mjer að
láta í ijósi aðdáun mina og einnlg biðja
hana fyrirgefningar, að jeg eigi haftSi
g^rt pað fyr’.
(En sú er afsökuu mín, að eigi er
hægt að líta allt 5 einu út yflr hinn stirnda
himinn.
Prinsessan htteigði vingjarnlega höf-
uðið og var s'em hún pakkaði honum.
En Leonie flýtti sjer fram og hvísiaði
metS hæðnisbrosi:
(Að tala til frú Gower? Að biðja
hanafyrirgefningar.Heyrið mjsr snöggv-
ast’.
(En, kæra barónsfrú, látið hana fara.
Vesalings konan stendur þarm svo ein-
mana’, greip Anna Regina fram í og var
augnaráð ltennar biðjandi.
(Jeg bið yffar tign eigi að ónýta á-
form mitt1, hvíslaði barónsfrúin á bak
vitS veifurnar. (Annars ábyrgist jeg ekki
nema að leikurinn ((Don Carlos” fái
sorglegan viðhætir’. Sneri hún sjer pá
hlægjandi að Proczna, er heyrt hafði
hvert orð af pískri hennar, og mælti til
hans:
(Leyfið ntjer nú í fáum orðum að
skýra fyrir yður spil það, sem hjer er
leikið’.
Ilún benti lionum með veifunni að
koma, og gerfii Proczna pað, en leit fyrst
til Önnu Reginu, er nú var gjörsamlega
breytt á svipinn.
(Jeg hef ekki tíma, að skýrn allt
málið fyrir yður’ mælti Leonie og brosti
sakleysislega; (patS verður eigi gert nema
einslega í herbergjum míttuin. Viijið
pjer koma til mín?’
(Þjerhafið, að jeg ætla, litla ástæðu
til að efast um pað’, svaraði hann pur-
legn.
(En ef pjer komið, er pað pá sem
vinur?’
(Vinátta er of dauft orðatiltæld fyrir
pann mann, er heflr póiskt blóð í æðum
sínum og einnig fyrir pá, er svo er djörf
í óskum sinum’.
Nú fór titringur umLeoniu. .
(Hatur og ástblossa vissulega upp i
glóaudi logum, en pau brenna og til
dauða’.
Hún hló skrítilega.
(Þjer knýið bát yðar gætilega atS
hinni sljettu strönd. En mín freista
storinurinn og öldurnar’.
(Hve jeg vildi að jeg hefði ferju-
mann, er tæki mig meí sjer’.
(Ferð min er liættuleg og óviss. Sá
er dirflst að stýra á hið litla skip mitt,
má búast við að stranda á klettum, og ef
til vill sogast niSur í dýpið. Viljið pjer
hætta á pað?’
Hæðnisieg áskorun lá nú S orðutn
hins unga manns, en Leonie sá aS eins
hin dökku leiptrandi augu hatts, en
ljómi þeirra var sem dragi úr skini vana-
legrar skarpskygni hennsr. Andlit hennar
var« dreyrrautt og með deyfð af eitruðu
blómi, svaraði hún í flýti:
(Takið söngva yðar á skip og vittdur
og bára skulu hlýfSa okkur.—Fari-5 nú
og daðriðhvar sem pjer viljið, en pó eigi
við frú Gower’.
(Segið mjer stuttlega, hví pjer eigi
æskið pess’, spurði hann.
Framlt.
Dominion of Canada.
Abylislardir okeyms fyrir miljomr manna
200.000-000 ekra
af hveiti- og beitilandi í Manitoba og Yestur Territórtunum i Canada ókeypis fyrir
landnema. Djúpur og frábærlega frjóvsamur jarðvegur, næg-S af vatni og skógi
og meginhlutinn nálægt járnbrautum, Afrakstur hveitis af ekrunni 30 bush., ef
vel er umbúið.
ÍHI&U frjovsama bklti,
í Rauðár-dalnum, Saskatcliewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umhverfisliggj-
andi sljettlendi, eru feik im miklir flákar af ágætasta akurlanái. engi og beitilandi
—hinn víðáttumesti fláki í heimi af lítt byggðu landi.
r r
Malm-nama land.
Gull, silfur, járn, kopar, sslt, steinolía, o. s. frv.
eldiviSur pví tryggður um allan aldur.
Ómældir flákar af kolanámalandi;
JARNBKAFT fra hafi til hafs.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin í sambandi viS Giand Trunk og Inter-Colonial braut-
irnar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf 5 Canada til
Kyrrahafs. Sú braut liggur um miðhiut frjóvsama beltnins eptir pví endilöngu og
um hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vestur af Efra-vatni og um hií.
nafnfrægu Klettafíöll Vesturheims.
lieilnæmt loptslag.
Loptslagið í Manitoba og Noi-Svesturlandinu er viðurkennt hið heilnæmasta i
Ameríku. Hreinviðri og purrviðri vetur og sumar; veturinn kaldur, en bjartur
og staðviðrasamur. Aldrei pokaogsúld, og aldrei fellibyljireinsogsunnarílandinu.
S VIl !1A\IISST.lÓliMX Í CAXADA
gefurhverjum karlniaimi yflr 18 ára gömlum og hverjum kvennmanni sem hefur
fyrirfatnilíu að sjá
I (5 0 ekrur af 1 a n d i
alveg ókeypis. Ilinir einu skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og yrki pað.
A pann hátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýlisjarðar og
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
í
SLKKZKAR
LMOIIR
Manitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nú þegar stofnaðar í 6 stöðum.
Þeirra stærst er NÝJA T8LAND liggjandi 45—80mílur norður frá Winnipeg, á
vestur strönd Winutpeg-vatns. Vestur frá Nýja fslandi, í 30—35 mílna fjarlægö
er ALPTAVATNS-K ÝLENDAN. bá’Sum pessum nýlendum er mikið af ó-
nUmdu landi, og báðar pessar nýleitdur liggja nær höfuðstað fylkisins en nokkur
hlnna. AIUTYLE-NYLKNDAN er 110 mílur suðvestur frá Wpg., ÞTNO-
VALLA-NÝLENDAN 200 mílur í norBvestur frá Wpg., QIPAPPELLE-NÝ-
LENDAN um 20 mílur su Sur frá Þingvalla-nýlendu, og ATÁiERTA-NÝLENDAN
um 70 mílur norður frá Calgary, en um 900 mílur vestur frá Winnipeg. f síðast-
töldu 3 nýlendunum er mikið af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsiugar í pessu efni getur hver sem vill fengið með pví að skrifa
um pað:
TIioms Bennett,
DOM. GOV'T. IMMIGRATION AGENT
Eda I 5. I j. öa ldwinson, (íslenzkur umboðsmaður.)
DOM. GOV'T IMMIGRATION OPFICES.
Winnipeg, - - - Canada.
NOKKUD NYTT!
Þangað til pann 15. marz næstkomandi seljum vjer allan vetrarfatnað me
25prc. afslætti, til að fá pláss fyrir nýjar vörur.—Sleppið ekki tækifærinu að fá
kkur billeg föt.
HENSEL, NORTH-DAKOTA.
GUDMUNDSON BROS. & HANSON.
0. W. CIRDLE8T0NE,
FIRE AND MARINE INSURANGE. STOFNSETT 1779.
•
Guardian of England, Höfuðtaóll.$37,000,000
City of London, London, Eng., höfuðstóll. .$10,000,000
North-west Fire ínsurance Co., höfuðstóll. .$ 500,000
Insurance Co. of N. Ainer.Philadelphia, U.S. $ 8,700,000
ADAL UMBOD FYRIR MANITOBA, NORTH WEST TERRITORY OG BRITISH COLUMBIA.
jSKRIFSTOFA 375 OG 377 MAIN STREET, - - - WINNIPEC.
— 60 —
ætti að vera. Hann var ekki að hugsa noitt
11111 sjálfan sig eða að forða sór. Það vóru
Torlög heimsins, forlög inna mörgu miljóna
ttanna, sem liðu órótt,—liðu þögulir og án
t*688 að hyggja á hefndir—það var þetta,
8ein lá honum á hjarta. Meðan hann var
T þessu skapi, hefði hann getað gengið ótta-
Laust út 1 bronnandi bál.
Þegar lögregluþjónarnir komu, fór hann
nteð þeim fúslega og möglunarlanst. Hann
var tneira að segja eitthvað svo tilkomu-
htikill á svip, að þeir háru eins konar virð-
lag fyrir honum. Nú var hlóð hans kóln-
að aftr, og hann var alveg rólegr eins og
^ann átti að sér.
En það stóð ekki lengi. XJndir eins
eins og búið var að loka á eftir honum
tnni þungu járnhurð fangelsisins, og ekki
lagði nema litla skýmu inn um gluggasmug-
dha með járngrindunum fyrir, þá vöknuðu
allar hans fornu hugsanir á ný með nýjum
Érafti, og það var eins og allar inar miklu
ráðgátur alhoimsins streyindu nú aftr að sál
Éans og krofðust úrlausnar.
Þótt markvert megi virðast, þá var endr-
hdnningin um þá sem honum vóru kær-
astir, konuna hans og barnið hans heima
— 61 —
á ættjörðunni, nálega al-horfin úr huga hans.
Astin til þeirra hafði knúið hann út í
miskunarleysis-baráttu heimsins; og það var
hugsunin um þau, sem hafði valdið því, að
honuin óx svo í augum óróttr sá er han’n
varð fyrir, og fanst hann svo voðalegr og
illmannlegr. Nú vakti að eins í huga hans
veik og óljós minning um þau, svo dauf,
að hún gat ekki vaknað til fullrar með-
vitundar.
En rangsleitnin, sem hann hafði liðið,
þessi grimdarlega, djöfullega rangsleitni —
meðvitundin um hana gekk honum í konu
stað og sonar stað; hann har hana fyrir
brjósti eins cg viðkvæm móðir.
Svona leið vetrinn. Og það tók að líða
að þeim degi, þá er ákveðið var að hann
skyldi yfirheyra. Þótt honum væri þungt
í skapi, þá hugsaði hann þó með sigrglaðri
von til þessa dags. Hann hafði hagnýtt
vetrartímann til að læra ensku, og hafði nú
samið skjal á því máli, sem hann ætlaðist
til að yrði lesið upp fyrir kviðdómnum.
Honum fan«t að kæruatriði þessa skjals vera
ómótmælanleg og hugsunarþráðr þess óhrekj-
andi. Hann var enda dálítið íhygginn yfir
því, hvað sumar setningarnar væru mælsku-
-—64 —
vörðrinn hljóp til og þreif í öxlina á honum
og ætlaði að draga hann til dyra.
,,Nú, nú, Andrés minn góðr“, sagði
konsúllinn ; „þór verðið að stilla skapsmun-
ina, annars verðr okkr alt ónýtt“.
Máltíutningsmaðrinn settist aftr við horð-
ið við hlið konsúlsins, en þó var honum
ekki alveg rótt.
„Það er eins og óg sagði yðr“, mælti
hann, og velti blýantinum milli fingra sér.
„Hér er ekki um það að spyrja, hvort kon-
súllinn eða óg álítum yðr vitskerðan. Okkar
á milli sagt álítum við það hvorugr; en
okkr ríðr á því að koma kviðdómendunum
til að trúa því. að þér séuð vitskerðr“.
Konsúllinn gaf nánar gætr að fanganum,
og sá að nú þyngdi honum hrúnin.
„Þér skiljið það, Andrós minn, mælti
hann í sínum ljúfmannlega, viðfeldna rómi,
„að hér í landi er lögunum svo Káttað, uð
maðr verðr stundum að leita undarlegra
bragða; og ég segi yðr það alsatt, að eini
vegrinn til að frelsa líf yðar og forða yðr
við gálganum, er, að bera það fyrir sig, að
þér séuð ekki með öllum ntjalla—en það
getr líka bjargað yðr“.
„Só það róttvíst, að óg láti lífið, þá
— 57 —
"VI. KAP.
[Víg. Aftr í varðhaldi. Vitflrring?
Heldr deyja en ljúga. Undar-
legt varnarskjal.J.
Hann stóð stundarkorn forviða, er hann
kora út í skæra dagsbirtuna. Skófægjar og
tötralegir götustrákar þyrptust í hóp utan
um hann, kiptu í hann og gerðu gys að
lnsnuni; en hann voitti þeint vavla eftirtekt.
Það var eins og alt það sem honum var
niðri fyrir sljóvgaði ytri skilningarvit hans.
Tvisvar eða þrisvar fórnaði hann krept-
um hnefunt ógnandi til himins, lagði svo
af stað og gekk hratt óg ákaflega og hélt
til Broadway, og þaðtn upp eftir til tízku-
götunnar.
Fólk, sem mætti honum, snóri sór við
til að horfa á eftir houum. Maðrinn var
mikill vexti og kempulegr, hann var fölr
í andliti, skeggið úfið og ógreitt og augna-
ráðið hvasst og brennandi. Það var því