Heimskringla - 29.03.1895, Side 2

HEIMSKKINGLA 29. MAkZ 1895.
Heimskringla
PUBLISHED BY
Thc Heimskringla Frtg. & 1
l’ubl. Co.
Verð blaðsins í Canda og Bandar.:
$2 um árið [fyrirfram borgað]
Sent til íslands [fyrirfram borgað
af kaupendum bl. hér] $ 1.
Uppsögn ógild að lögum nema
kaupandi sé skuldlaus við blaðið.
Peningar sendist í P. O. Money
Order, Registered Letter eða Ex-
press Money Order. Bankaávis-
anir á aðra banka en í Winnipeg
að eins teknar með afföllum.
EGGERT JOHANN3SON
EDITOR.
EINAR OLAFSSON
BUSINESS MANAGER.
OPFICE :
Corner Ross Ave & Nena Str.
1» <». Box 305.
Ogþaðer sannarlega einkennilegt að
sjá málgögn orþódox kyrkjufelaga ham-
ast eins í þessu máli eins og þau gera-
Til þessað sjá hve undarlegar þær að-
farir eru, þarf ekki annað en setja svo,
að t. d. lúterskt kyrkjufélag hefði erft
öll þau réttindi, sem lögin nú sýna að
er erfðaréttur kaþólskra. Setji maður
mæla með launalækkuninni, sýndihann
að þeim er ekki alvara, eða að þeim hefir
tekizt að lcjósa lélegan fulltrúa. Þrátt
fyrir öll sín loforð og þrátt fyrir umtal
sittfáum dögum fyrr um að lækka
þyrfti laun ráðherranna, fylti hann þeg-
tilkomfiokk stjórnarinnar og neitaði
allri launalækkun. Það var ekkert á
þá svo. að Únitarar og f/ihyggjendur j móti að hann greiddi atke. gegn uppá-
hefðu með tímanum fengið svo mikla stungu Armstrongs um fækkun þin:
yfirburði í héraði, að þeir gætu svift manna, því oss dettur ekki í hug að
lúterska menn þessum rétti sínum, mæla með henni. En það má mæla
mundu þá ekki Lúteranir berjast jafn með uppástungu Fishers. Að meðal
kappsomlega íyrir rétti sínum eins og tali situr fylkisþingið ekki nema 6 vik-
kaþólskir gera nú ? Um það getur eng- ur, eða um það bil, og það sýmst hver
inn efast, sem athugað liefir aðfarirnar, maður fullsæmdur, um vetrarleytið að
þó ekki sé nema í fyrsta lúterska söfn- minnsta kosti, með launum fynr
uðinum íslenzka hér i bænum. Kaþó- ] þann tíma.
Skólamálið.
hendur, síðan það kom út á fimtudegi,
fyr en eftir að byrjað er að prenta Hkr.
því Hkr. er prentuð á fimtudögum eins
og Lögb. er prentað á miðvikudögum,
nokkuð sem ritstj. Lögbergs var vel
kunnugt. Þessi greinarkafli hans fellur
því um sjálfan sig, eins og annað bull.
likar hafa ekki svo kunnugt sé sýnt sig
öllu snauðari af umburðarlyndi, en sá
söfnuður hefir gert. Slíkt hið sama
mun mega segja um hin önnur orþó-
doxu kyrkjufélög, svo sem hyskupa-
kyrkjuna, öldunga-kyrkjana o. fl. Þó
eru þessir menn margir, en ekki allir,
og málgögn þeirra uppi til handa og
fóta, að bannfæra páfann og alla kaþ-
ólska, rétt eins og nnfnið tómt geri
nokkurnmun. Sérplægniner þósúsama,
hvar sem hún kemur fram.
Ef þessir menn og þeirra málgögn
Hvað ráðherralaunin snert
ír, þá er launalækkun þeirra einnig af-
sakandi, þegar athugað er, eing og Fisli
er tólc fram, að þeir gera minst af verk-
unum, sem þeim eru talin, en verja
meginhluta tímans til að sinna sínum
prívat-störfum, mæta að eins á fundum
og gera ályktanir, er skrifstofustjórar
svo framkvæma. En ekkert af þessu
vildi ‘•Patróninn” hafa og neitaði með
þvi, að rýra gjöld stjórnarinnar svo
nemur §13,000 á ári.
Á saina hátt, þó i smærri stíl,
gleymdi hann einnig hlutverki sínu
í siðasta blaði var þess stuttlega
getið, að þetta vandræðamál væri nú á
ný komið á ferðina, með þvi sambands-
stjórnín hefði gefið út skipun sína til
Manitoha-stjórnar, samkvæmt úrskurði
leyndarráðsins brezka, um að breyta
núgildandi skólalögum i Manitoba. Það
er Kka auðséð á málgögnum Greenways
að sú skipun er út komin. Alt til
læssa, frá því fyrst málið kom fyrir
sambandsstjórnina, hafa þau haldið þvi
fram að sambandsstjórnin þyrði ekkert
að gera við það. En nú dugar það óp-
ið ekki lengur og því er nú skift um
og hrópað, að sambandsstjornin se ó-
hafandi fyrir að hafa gert það sem þau
höfðu brigslað henni um að hún ekki
þyrði að gera, að framfylvja boði hæsta
réttarins í veldinu. Það er hvort-
tveggja, að þau hafa fyrir augum fyrir-
fram úrskurð fylkisstjórnarinnar (þann
í þingsetningarræðunni) og gapayrði
dómsmálastjórans, enda spara þau
ekki að spana menn í trúar og þjóð-
flokka strið, að ganga framhjá því hvað
rélt er, en heimta að aflið (her í Mani-
toba) ráði úrslitum. Þau vita sem er,
að í fylkinu eru líklega 99 af hverjum
liundrað prótestöntum andvigismenn
tvískiftra skóla. Að spana þess vegna
þá menn afia upp, svo að ekkí sé á það
htið, hvað rétt er, en að eins á það, er
f jöldinn helst kýs, er undireins auðfengn-
asta og öruvgasta meðaliðtil að lá þann
flokk manna endurkosinn, sem ríkjandi
er og sem valdur er að öllu þessu böli.
Þetta er hugmynd fylkisstjórnarinnar
og það getur vel verið að hún reynist
rétt—í svipinn. Þó er ekki óhugsandi,
að nokkrir hugsi tvisvar um inálið áður
en þeir segja þvert nei við breytingu, því
það er óséð hvaða böl landinu yrði búið
með því. Því það er aðgætandi, að þó
atísmunurinn sé mikill í Manitoba og
þess vegna auðvelt að afsaka sig með
því, að afl hljóti að ráða úrslitum, þá
er munurinn minni þegar til ríkisheild-
arinnar kemur. Það er ekki langt frá
því, að 40 manns af hverjum 100 í Ca
nada sé kaþólskir og að minnsta kosti
99 af hverju hundraði þeirra heimtar
sérstaka skóla. Aflsmunurinn í* ríkis-
heildinni er þess vegna alt of lítill til
þess viturlegt sé aðuudiroka minnihlut-
ann hér, úr því svo vifl til, að hæsti
réttur veldisins úrskurðar: að sam-
kvæmt gömlum samningum só honum
óréttur ger með núgildandi lögum.
Jafn óviturlegt er að halda því
fram, að þetta sé flokksmál. Því trúa
engir nema sérlega auðtrúa menn. Það
þarf ósköp lítið ímyndunarafl til þess
að geta á hvernig Laurier mundi taka
þetta mál, kaþólskur sjálfur og hafandí
helming allra kaþólskra atkvæða á þing
í sinum flokki, ef hann yrði ofan á við
næstu kosningar. Hann hefir fyrir svo
löngu látið í ijósi hvað hann mund
gera, undireins og hann sannfærðist um
að Manitoba kaþólíkum væri óréttur
ger, til Þess efa Þurfi hvað hann gerði
nú með úrskurð leyndarráðsins brezka
í höndunum. Þrátt fyrir þetta reyna
smá-sálir ýmsar að gera flokksmul úr
þessu með því, að skella skuldinni
núverandi stjórn samflandsríkisins.
Það viðurkenna iíklega allir prote
stantar, að þessi krafa kaþólíka Sé
humbug, rammast humbúg og ekkert
annað. En það er ónóg að halda því
fram, Þegar kringumstæðurnar eru
einsos leyadarráðið hefir úrskurðað.
vildu sýna kaþólskum verulegt jafnrétti nokkrum dögum áður. Hann hafði ekk
þá ættu þeir að heimta að fylk:sstjórn- ort út á það að setja, að F. W. Col-
inni þær breytingar á núgildandi skóla- oleugh, hinum ötula (!) þingmanni Ný-
lögum, að gersamlega sé hnnnað að við- íslendinga, væri goldin sín §300 laun,
liafa nokkrar guðiæknisiðkanir í skól- þó hann til siðustu viku hafi ekki stigið
•inum. Þegar lögin eru komin í það fæti í þingsalinn, á þessu þingi. Þegar
horf, en fyrr ekki, er ástæða fyrir pro- stjórnin bað þingið að veita Mr. Col-
testanta að standa fast fyrir og segja að cleugh burtveruleyfið — með öðrum orð-
engir kaþólskir alþýðuskólar verði liðn- um að gefa honum §600 til þess að koma
ir í þessu fylki. En á meðan þeir gera | ekki á þing í þetta sinn; — bar
Órökstuddar staðliæfingar
kaflar Lögberg það, sem vér höfðum
fyrir nokkru síðan sagt um stjórnar-
styrkinn til Lögbergs. Það skoraði á
oss að sanna þau ummæli vor og það
gerðum vér fyrir skömmu, er vér sýnd-
um upphæðina, er það blað var skuldað
fyrir í fylkisreikningunum, sem fyrir
þing voru lagðir 14. Febr. síðastl. Vér
tilgreindum upphæðina upp á cent og
sýndum gjaldliðinn, svo hverjum ein-
um væri auðvelt að sjá hvort vér fær-
um með sannleika eða ekki. Þetta seg-
ir Lögberg órökstuddar staðhæfingar
Hkr. Sé það rétt, hvers virði eru þá
fylkisreikningarnir ? Máske það só um
þann gjaldlið eins og keyrslukostnað-
inn um Gimlibrautina, að hann sé aug-
sýnileg prentvilla? ! Þétt á eftir liess-
um úrskurði um ummælin í Hkr. kem-
ur svo þessi rökstudda staðhæfing Lög-
bergs : “áreiðanlegur maður hefir skýrt
oss frá” o. s. frv. Hver er þessi áreið-
anlegi maður? Vill ritstj. Lögbergs
gera svo vel og birta nafn hans ? Geri
það ekki, á meðan þeir neita að þýðast
þannig skóla, viðurkenna þeir óbeinlín-
línis að skólarnir eins og þeir eru nú,
séu virkilegir protestanta skólar. Og
á meðan þeir eru það, er ekki fremur á-
stæða til að ætla að kaþólíkar vilji nota
þá, en ástæða er til að ætla, að lut-
erskir menn mundu vilja senda börn sín
á Únitara skóla.
Herra “Patróninn’
Að því er séð verður er þessi eini
Patrons of Industry”, fulltrúi á fylkis-
þingi, Mr. J. Forsyth frá Beautiful
Plains, ekkert annað en úlfur í sauðar
gæru, með öðrum orðum : Greenway-
ingur í Patrons-gæru. Þegar
náði þingsætinu síðastl. sumar lét
Greenwaystjórnin sem sér likaði miður,
en til þessa verður ekki betur séð, en að
hann sé eindreginn fylgismaður stjórn
arinnar. Hann liefir auðvitað gert ó
sköp Ktið, að undanteknu því, að heiðra
þingsalinn með því að sitja í honum
þær stundirnar, sem þing hefir setið.
En það litið sem hann hefir gert—greiða
atkv. o. þvl.,hefir þaðoftast verið stjórn
inni í hag. Það hafa nokkrir haldið því
fram, að “Patrónarnir” hór í Manitoba
væru í heild sinni tilbuningur andstæð-
inga stjórnarinnar. En af framkomu
hún
það fyrir, að mannskepnan væri veik-
ur og gæti ekki mætt. Þetta vissu all-
ir þingm. að var hæfulaus lýgi, því
stjórnarblöðin höfðu oftar en einu sinni
fært fregnir af honum þess efnis, að
hann væri að hamast við að koma á
fót fiskiveiðafélagi austur á Skógavatni,
fá upp íshús, frystihús o. s. frv. Rétt
um sama leyti og launin voru veitt
kom líka Mr. Colcleugh í þinghús-
bygginguna, en í þingsalinn kom liann
ekki og það væri synd að segja að
hann Kti venjufremur veiklulega út.
Útá þetta, að stjórnin kastaði burt
§600 fyTÍr ekki neitt, hafði hinn ráð
vandi “Patrón” á þinginu ekkert að
setja. Hann samþykti þSð með jafn
Ijúfu geði og hann neitaði að lækka
laun þingmanna yfir höfuð.
Þannig reynist þessi fufltrúi
“þriðja flokksins,” og má af því marka
hve vænlegt er að leggja traust sitt
á “Patrónana.” Því það er fullgild
ástæða til að dæma þá alla eftir þeim
fyrsta, sem sendur er af örkinni til
að útskýra hina “nýju stefnu” og sína
gullvægi hennar á fulltrúaþingi þjóð
arinnar.
hann það ekki verður hann !að afsaka I sækjandi í máli móti sýslumanui og
þó vér áKtum að hann með þessu hafi bæjarfógeta, Skúla Thoroddsen. Hann
enn einusinni svarið sigíættvið Gróu er 35 ára gamall og um 25 ára að
Leiti. Hvað snertir hitt atriðið, það, aldri hyrjaði hann á bæjarfógeta störf
r. um á íslandi og hefir hann auðsjáan-
lýsingar á fjárhagsárinu 1892-93, þá lega sýnt við þau töluverða fram-
er það nokkuð, sem oss er allsendis ó- kvæmd og dugnað, að minsta kosti á
kunnugt, og á meöau ritstj. Lögbergs fy«tu embættisárunum. Sýslumenn
ekki sýnir gjaldlið eða aðrar nauðsyn- °S bæjarfógetar á íslandi hafa annars
legar sannanir, verðum vér að áKta að mýmörgu að sinna og Skúli Thorodd
hann hafi einnig þar farið eftir sögu- sen hefir jafnvel þurft við mörgum
einhvers “áreiðanlegs” manns. I>rivat málum að snúast, Hann hefir
Að lyktum getur hann til, að vór höfum komið fram sem mjög ákafur and-
gefið honurn að eins liálfsmánaðar tíma I stæðingur stjórnarsinna og hefir í
til að sanna ummæli Isín um stjórnar- '>laí5i' sem er eign prentfélags nokk-
styrk til Hkr., af því, að vér vissum, m-s, sem hann er sagður að hafa ver-
að ríkisreikningarnir koma ekki út fyrr » hlynntur, opinberað mjög harðorðar
en eftir 30. Júní næstk. Satt að segja I <>* hæðnar greinar gegn yfirvöldunum
Staur-blindur, eða hvað ?
Ritstj. Lðgbergs kannast ekki við
að illyrði og skammir, eða nokkur þau
þessa eina “Patrons” á þingi að dæma I stássorð, er vér töldum upp nú uýlega,
mætti ekki síður sanngjarnlega halda hafi staðið í Lögbergi og þar beint að
því fram, að sú flokks tilvera öfl só til- ritstj. Hkr. Annaðhvort hefir hann
búningur Greenwayinga, að þeir séu farið fljótt yfir eða hann er orðinn
hjálparlið tilaðherjaí þeim kjördæm- sjóndapur. í Lögbergi dags. 81. Jan
um, sem opinberir fylgismenn hennar | 1895, á 4. bls.,
treysta sér ekki við. Nokkuð er það,
að þegar aukakosningarnar fóru fram í
Beautiful Plains sendi stjórnin þar eng
an út. Til þess náttúrlega að atkvæðin
dreifðust ekki.
Eitt aðal-atriðið í stefnuskrá “Pat-
róna” er sparsemi í meðhöndlun opin-
bers fjár. Þeir heimta öll gjöld stjórn-
arinnar rýrð sem mest má verða, í þvi
skyni, að þá léttist að sama skapi
gjaldbyrði fylkisbúa allra. Um þetta
mál í sínum ýmsu myndum hafa “Pat
rónar” talað oftar og lengur en um
nokkuð annað, og mátti þvi að sjálf-
sögðn búast við að fyrsti “Patroninn”,
sem þingsetu náði myudi ekkert tæki-
færi láta ónotað, sem gæfist og sem
leiddi að því takmarki. Þessi liáttvirti
Fögruvalla "Patrón” var og að auki
bundinn margendurteknum loforðum
þess efnis. Hann mintist lika einusinni
á þinginu á, að rétt væri að færa niður
laun eina ráðherrans, úr $3000 í §2,500,
en svo verður ekki séð að hann gerði
meira en minnast á það.
hann greinilega hve trúverðugur lýð-
fufltrúi hann er, í vikunni er leið, þegar
gengið var til atkv. um uppástungurn-
ar um að fækka þingmönnum og ráð-
á 4. bls., 5. dálki. í 19. línu að
ofan, byrjar eftirfylgjandi setning:
í stuttu máli: að ritstj. hafi verið
brjálaður um stund þegar hann skrifaði
hinar fyrri greinar sínar út af Sifton-
sveitar málinu. Ritstj. veit þó líklega
svo mikið, að brjálsemi er oft nú á tím-
um notuð sem málsvörn, til að frelsa
menn frá ‘tukthúsi,’ hýðingu eða heng
ingu, og ætti hún því að geta afsakað
hann.”
Greinin, sem þessar setningar eru
teknar úr, er svo greinilega stýluð til
Hkr. og ritstjóra hennar, að vöflur all
ar eru þýðingarlausar. Sama er um'
öll hin skarnyrðin, í öðrum blöðum
Lögbergs á þessu tímabili, að þau eru
tileinkuð ritstj. Hkr. og engum öðr
um. Sjái ekki ritstj. Lögbergs það eða
viðurkenni nú, þegar hann augsýni
lega, eftir að mesta æðið er af honum
í bráðina, er farinn að skammast sín
fyrir framkomu sína, þá sjá allir aðr
ir það og viðurkenna, að þau geta ekki
verið ætluð örum en ritstj. Hkr. Það
er einhlýtt, og þess vegna er það eins
En svo sýndi I Þýðingarlaust eins og það er vesallegt,
að vera nú að bögglast við að mótraæla
því með vöflum og flækjum.
í sambandi við þetta verðum vér að
benda á ósannindi hjá ritstj. Lögbergs
í þessari sömu grein. Hann segir að
Lögbergi, daginn áð
herrum, og að lækka laun þingmanna
og ráðherra um þriðjung. Þar gafst I vér höfum séð i
honum tækifæri til að sýna hvert “Pat- ur en Hkr. kom út, hver yrði eftirmað
rónum” er alvara með kröfur sínar ur Einars Hjörleifssonar. Saunleikur
eða ekki, og þar sem hann þá neitaði að | inn er, að Lögberg berst oss aldrei i ] farið í ríki herra Nellemann's,
Það er sýslumaðurinn, bæjarfóget-
inn og tollheimtumaðurinn, Skúli Thor-
oddsen á ísafirði, sem er ákærður
fyrir vanbrúkun stöðu sinnar og van-
rækslu embættisstarfa sinna.
Sjálfur kærandinn fyrir hæstarétt-
inum lætur samt sem áður greinilega
sér skilja, að honum sýnist bara
hindurvitni meginparturinn af því,
sem Skúli Thoroddsen er ákærður fyrir.
Og sækjandinn dregur engar dulur á,
að honum hefði fundist eðlilegra, að
bæjarfógetanum hefði verið gefin á-
rainning fyrir sínar æsingatilraunir
gegn stjórnarsinnum. í rauninni geng-
ur hann nærri því inn á skoðun verj-
andans, með því að ganga inn á, að
rannsóknirnar í máli Skúla Thorodd-
sens hafi farið mjög óhönduglega.
Hér má geta þess, að SkúK Thor-
oddsen var af undirrétti dæmdur frá
embætti, en íslenzki yfirrétturinn
breytti þannig dómnum, að hinn kærði
varð að eins fyrir 600 króna útlátum.
Bæði hinn ákærði, sem auðvitað var
vikið frá embætti, og hið opinbera
skutu málinu til hæstaréttar. Saga
málsins er óheyrilega löng — um 161
bls. og til þess að eins að lesa upp
yfirréttardóminn gekk heil klukku-
stund.
Vér segjum söguna með orðum
hæstaréttar málafærslumanns, Lunns,
og er hún í stuttu máli þannig:
Eftir skipun mæti óg hér, sem
hafði oss nú ekki komið neitt sflkt til
hugar, en til þess að gera gott úr því,
afnvel þó vitanlegt sé, að þeir reikn-
ingar sýna að eins eins árs gjald, skul-
um vór með mestu ánægju lengja tím-
ann svo, að hann hafi nægan tíma til
Það hefði verið eðlilegt að Thoroddsen
hefði fyrir þetta verið dæmdur til að
missa embættið, en hann hefir ekki
ennþá verið ákærður fyrir blaðagrein-
ir sínar !
Nú, nú. Það eru Kka þar fyrir
ínga
andi fjárhagsári.
að útvega sér og yfirvega þá ríkisreikn- utan nóSar ákærur, - heilar átta tals-
semútkomaaðloknu yfirstand-1!ns- Nn «et é8 hut'saö lnér; að and
stæðingur minn byrji með þvi, að ráð-
ast á rannsóknardómara málsins og
þessvegna er bezt, að ég fari nokkrum
orðum um þetta aðriði þegar. Eftir
Afsökun I að Skúla Thoroddsen var vikið frá,
itstj. Lögbergs íyrir bréfið-atvinnu-1 var unKur maður, cand. jur., Lárus
rógs-bréfið, sem hann ritaði í Desember Bjarnarson, skipaður rannsóknardóm-
1887, er nokkuð þunn, enda höfum vór | ar!- Ég verð að viðurkenna, að þetta
fátt aðsegja um hana.
Hann heldur því fram að fáir kaupi
bæði blöðin og að ekki hafi verið til-
var mjög óheppilegt; það sézt sem sé
greinilega af bókun málsins, að þessi
ungi dómari hefir ekki verið starfa
sínum vaxinn. Hann hefir sýnt sig
að vera mjög hikandi og hefir farið
Það I í>ann!S með vitnin, sem áttu að bera
í máli Skúla, að þau hafa í eitt skifti
hugsandi að útvega Lögbergi kaupend-
ur nema með því að svifta Hkr. við-
skiftamönnum og lífsframfærslu !
þarf kjark til að halda þessu fram og
, „ • i-i •„ sagt þetta og í annað hitt, og svo
kalla sanngjarna menn til vitnis. Sann- ”
leikurinn er sá, að það eru Kklega ekki endaði alt með hvl' að ^árns varð að
mikið færri en helmingur kaupenda | ^a J11
blaðanna, sem kaupa þau bæði
Hvað einveldis-klausuna snertir, þá
er það einkennileg aðferð sem hann
liafði að lótta því af, að gera ítrekaðar
tilraunir að sameina félögin, eins og
hann sjálfur segir í bréfinu, og barmar
svo yfir við vin sinn, að sér hafi ekki
tekizt vegna þrjózku andstæðingsins.
Hvorum var þá annara um einveldi?
voru brotnir i. Eftir að þessi rann-
sókn hafði staðið yfir mánaðartíma
var maðurinn látinn laus.
Þá kernur hr. Lunn með hinar
ákærurnar: Thoroddsen er ákærður
fyrir að hafa falsað réttarfærslu bók-
ina með því, að innfæra í hana máls-
vörn 3. Okt. í máh sera ekki kom
fyrir rétt fyrr en seint í mánuðinum.
Það litur út fyrir að hann hafi gripið
til þessa, til þess að dylja slóðaskap
sinn í meðferð málsins. I öðru máli
líkrar togundar er hann og kærður
fyrir að hafa dagsett dóm áður en
hann var uppkveðinn. I yfirréttinum
er hinn ákærði fundinn sekur um
meðferðina á Sigurði, en sýknaður af
báðum þessum ákærum.
Næst er það, að Skúli Thoroddsen
á að hafa útkljáð lítilsvarðandi fiska-
þjófnaðarmál með samkomulagi og út-
látum án þess að skýra amtinu frá
því, og er hann við yfirréttinn fund-
inn sekur í þessu ; sömuleiðis, aðhann
hafi gefið skýrslu um, að hafa haldið
manntalsþing 1891, sem hann þó hafi
aldrei gert. Þar á móti hefir liann
ranglega verið kærður fyrir að gá ekki
að, sem tollþjónn, hvort í innfluttu.n
vindlakössum væru 1500 eða 1000 vindl-
ar. “Það er víst ómögulegt að búast
við því,” sagði málsækjandi, “að sýslu-
menn telji alla þá vindla sem inn í
sýslurnar koma.”
Sjöunda ákæran er sú, að Thor-
oddsen hafi vorið 1892, þegar liann fór
til manntalsþings í Breiðafirði, gleymt
réttarbókinni og notað laus blöð í henn-
ar stað, sem hann ekki hafði látið lög-
gilda. Þegar hann kom heim skrífaði
kona hans inuihald þessara blaða í
réttarbókina og nöfn vitnanna undir.
Þetta er vitanlega stórkostlegur form-
galfl, en að öðru leyti er ekkert rangt
ið innfærslu þessa í réttarbókina, en
það er verra, að Skúli á manntals-
þingum lét hina og þessa skrifa nöfn
fjærverandi róttarvitna inn í réttar-
bókina.
Hin 8. og síðasta ákæra, sem haf-
in er á hendur Skúla Thoroddsen, er
út af afskiftum hans af hinu ísfirska
prentfólagi, sem hann var skiftaráð-
andi í. Þetta félag gaf út blað, sem
ekki er ofsagt um að hafi verið harð-
snúið móti stjórnarsinnum, og var Skúli
stoð og stytta þess. Það hafði verið
ákveðið á stjórnarnefndarfundi prent-
félagsins, að leigja blaðið og prentá-
höld þess efnuðum hónda nokkrum í
sýslunni, en þá komu fram 3 vinir
blaðsins og Skúla — þar á meðal prest-
urinn, sem var harður stjórnarsinna-
andstæðingur — og heimtuðu, að prent-
félagið væri auglýst gjaldþrota. Skúli
tók þessa kröfu þeirra gilda og gegn-
um sína ráðsmensku sem skiftaráðandi
varð hann nú leiðandi maður blaðsins.
Það var látið heita svo, að það væri
af föðurlandsást fyrir honum og vinum
hans að blaðinu var haldið úti og það
sem Thoroddsen er nú ákærður fyrir,
er, að hann, sem skiftaráðandi, hafi
sýnt hlutdrægni.
I þessu atriði hefir samt yfirrótt-
ur ekki gengið inn á undirróttardóm-
inn.
Skúla-málið.
(Eftir “Politiken.”)
vitnisburð, en þó féll það mál niður
Andstæðingur minn heldur því að lík
indum fram, að Lárus Bjarnarson hafi
verið óvinur Skúla frá fornu fari. Ef
til vill er þetta rétt, en það er engin
ástæða til að halda, að Lárus hafi
látið það hafa áhrif á sig sem dómara
í málinu. Þar næst tók herra Lunn
fyrir áburðinn a Skúla útaf meðferð-
inni á Sigurði nokkrum Jóhannssyni
sem var grunaður um að hafa drepið
landa sinn, Salómon Jónsson. Morðið
átti að vera framið á náttarþeli á hæð
eínni þar sem 6—7 ísl. voru saman
komnir og þar á meðal Salómon, sem
ætlaði að slást við mann einn í liópn-
Khöfn 12. Febr. 1895.
Það kemur fyrir endrum og sinn- um, sem hann hélt að væri Sigurður
um, að frá vorri fjarlægu eyju, þar En þegar hann komst að því, að mað-
sem þorskurinn er í svo miklum met- urinn sem hann liafði barið, var alt
um, koma óeirðarmál og lagabrotsmál annar en Sigurður, bað liann hann
fyrir hæstarétt í Kaupmannahöfn. ís- fyrirgefningar og kysti hann, ásamt
lendingar eru harðir í horn að taka öllum hinum, að lokum. Rétt á eftir
og þó þeir kalli hvorn annan með skildust þessir menn að, en nokkrum
skírnarnafni, þá skyldi maður ekki dögum seinna fanst lík Salómons
láta það glepja sig til þess að halda, áðurnefndum stað, músétið og með
að kærleikurinn og bróðernið só meira, rauða bletti á hálsinum. Það varð al
hjá þeim, en landsmönnum þeirra í mannarómur, að Sigurður hefði framið
Danmörku. morðið og var hann settur í fangels
Það kemur samt sjaldan fyrir, að Sigurður neitaði öflum áburðinum, en
nokkur sórlega eftirtektaverð mál komi dómarinn reyndi á alla vegu að fá
hingað frá íslandi, og þessvegna er hann til að meðganga. Hann liélt
sakamál það, sem í gær kom fyrir honum tvísvar í fangelsi upp á vatn
hæstarétt, sérlega eftirtektavert, þar og brauð nokkra daga “til þess að
eð það virðist, að í gegnum það fáist fá hann til aö gefa fullkomna skýr
- allmerkilegar upplýsingar um réttar- j ingu” — og lét hann oft sitja í myrkri
og kulda í fangelsinu, sem gluggar
(Niðurl. næst.)
Orða-belgrinn.
Endurfæðing'
Gunnsteins Eyjólfssonar.
Það dettur engum í hug að taka til
þess, þó Lárus postuli Jóhannsson í
Winnipeg hafi narrað einstöku hálfvita
kcrlingu til að trúa þvi, að liún væri
endurfædd og laus við alla synd, en hitt
er meiri furða að hra. Gunnsteinn Eyj-
ólfsson skufl koma út eins og endurfædd
persóna eftir fárra daga vinnu hjá fylk-
isstjórninni. í 11, nr. Lögbergs ávarpar
liann okkur Ný-íslendingana, ekki eifiS
og að undanförnu mcðháði og iflyröum,
heldur—eftir því sem séð verður—moð
hjartnæmum ráðum að því er snertir
stjórnmál þessa lands. Það er reyndar
nokkuð hlægilegt, að sjá aðra eins fíg'
uru og G. E., sem að minnsta kosti um
8undanfarin ár hefir komið fram leynt
og ljóst eins og f jandmaður allrar félags
vinnu í Nýja íslandi, hártogað gerðir
sveitarstjórnarinnar, en aldrei sagt orð
í endurbóta átt, gert beztu félagsmenn
nýlendunnar tortryggilega, gengið með
slúðursögur og gert Vestur-íslendingum
margt til skammar. Það er hlægilegt
að sjá þessapersónu koma eins og kenni*
mann og segja okkur livernig við eigurtt
að breyta. Eins og við er að búast er
hugsun og allur frágangur á greiu hanS
mesta forsmán og er það leiðinlegt þcg*
ar um eins áríðandi mál er að ræða-
Hann t. d. flaustrar skyldum og óskyld'
um atriðum svo óvandlega saman, að
ókunnugir mættu hugsa, að maðurinn
væri ekki með fullu viti.