Heimskringla - 07.01.1897, Qupperneq 2

HEIMSKRINGLA 7. JAN 1897.
•••••••••••••••••••••••
Heimskringla
PUBLISHED BY
ITie íleiinskringla Prtg. & PubL Co.
•• ••
Verð blaðsins í Canda og Bandar.:
$2 um árið [fyrirfram borgað]
Sent til íslands [fyrirfrain borgað
af kaupendum bl. hér] $1.
••••
Uppsögn ógild að lögum nema
kaupandi só skuldlaus við blaðið.
• •••
Peningar sendist í P. O. Money
Order, Itegistered Letter eða Ex-
press Money Order. Bankaávis-
anir á aðra banka en í Winnipeg
að eins teknar með afföllum.
• • ••
EGGERT JOHANNSSON
EDITOR.
EINAR OLAFSSON
BUSINESS MANAGER.
• • ••
Office :
Comer Ross Ave & Nena Str.
P O. Box 305.
Þjóðólfur
■er reiður nú af því ‘agent’ Manitoba-
stjórnar er heim kominn til að hvetja
unenn til útflutnings og leiðbeina þeim
■sem kunna að fara. Og blaðinu er vor-
kunn. Ef eitthvað ætti að gera á ís-
landi má fólkið ekki fækka. En við út-
strauminum verður ekki spornað á með
an alt stendur í stað á Islandi, að því
er snertir búnað, samgöngur á landi o.
þvl. í stað þess að ávíta agenta héðan
-og þá sem út flyíja, væri miklu nær
sanni að ganga fram knálega og berjast
fyrir umbótum á þessu og umbótum á
hinu á íslandi. Með verulegum fram-
kvæimaim í öllu sem til umbóta veit á
íslandi veéri máskó hugsanlegt að taka
fyrir útflutning, en óhugsandi alveg að
gera það með álasi urn erlenda stjórn
og erindreka hennar á Islandi.
Vér ætlum ekki að fara langt út í
þetta mál, en vildum að eins benda á
að þeir eru ekki nærri eins iiræðilegir
“óbygðu la'ndflákarnir, eða “eyðilönd-
in” í Manitoba, eins og Þjóðólfur legg-
ur áherzlu á að þeir séu. Því til sönn-
unar þarf ekki annað en geta þess, að
á Tslandi koma ekki að meðaltali nema
1J maður á hverja ferhyrningsmílu, en
í M’vnitoba koma 3 á hverja ferhyrn-
ingsmílu að meðaltali. “Óbygðu land-
flákarnir” á íslandi eru þess vegna
helmingi meiri tiltölulega, og þess
vegna litlar líkur til að þeim sem þar
búa ofbjóði “óbygðu landflákarnir” í
Manitoba.
Fylgjandi setning í Þjóðólfi er líka
eins fjarri því að vera sanngjörn og
rétt, eins og nokkuð getur verið: “En
þess vegna seilist hún [Canadastjóru]
eínkum eftir íslendingum, til að byggja
þessí eyðiiönd, að henni virðast þeir
nógu skrælingalegir til að geta sætt sig
við allan skollann”. Það er óhugsandi
að komast fjær sannleikanum en þetta
í jafnfáum orðum, Canadastjórn- hefir
ekki þetta álit á íslendingum, og að því
er kunnugt er, ekki einn einasti maður
i Canada. — í allri Ameríku. Canada-
stjórn vill fá innflytjendur úr N orður-
Evrópu allri, ánnokkurs tillits til nafns
ins á landinu sem þem þeir byggja. Og
það er ekkert launungarmál að hún kýs
þá fyrSJ og fremst af því, að [norður-
F.vrópumenn yfírleitt eru betur ment-
aðir en suður-Evrópumenn, skilja þar
aí leiðandi betur skyldur sínar sem
þegnar í frjálsu landi og geta eftir ör-
Stuttan tima tekið greindarlegan og ó-
skertan þátt í öllum þjóðmálum.
Alt frá þvi snemma á siðastl. súmri
og til jóla hafa komið hingað hópar
nærri í hverri viku, af fólki frá austur-
jöðrum Austurríkis og nágrannahóruð-
unum í suðaustur-Evrópu og enda aust
an af ströndum Litlu-Asíu. Sumt af
þessu fólki er mannvænlogt og líklegt
til að verða nýtir borgarar, en það
fagnar enginn yfir komu þessa fólks.—
Það kemur óboðið og tekur sér bólfestu.
Stjórnin vill það helzt ekki og enginn
hérlendur maður, en þóbregður hvorki
stjórnin Jné þjóð því um að þa,ð se
skrælingjalegt’ Stjórn og þjóð vill það
ekki af því það er svo ómentað. Það
vildi þannig til,að einmitt^ama daginn
og Þjóðólfur kom með þennan óverð-
skuldaða ósanna sakaráburð á Canada-
stjórn, flutti eitt blaðið hór í bænum
ritgerð um þessa suður-Evrópumen.n
sem alt af eru að koma. Sú ritgerð
gekk út á að sýna hvílíkur óhagur það
væri fyrir þjóð og land. ef fjöldi kæmi
af þessu suður-Evrópufólki, sem fæst
kynni að lesa og skrifa og þá því síður
aðrar meiri listir. Af sama toga er það
spunnið, að Canadastjórn hefir rótt í
þessu kunngert stjórn Breta, að hún
vilji ekki inuflutning Armeniumanna
til Vestur-Canada. Það sýnir sig sjálft
að legði Canadastjórn sig fram gæti
hún eins auðveldlega fengið hundrað
menn til útflutninga í suður-Evrópu-
löndum eins og hún fær einn mann á
íslandi. Að hún þá vill heldur 10
menn á Islandi eða úr norður Evrópu.
en 1000 úr Suður-Evrópu, það sannar,
eða hitt þó heldur, hvort það eru ‘skræl
ingjalegir’ menn sem hún “seilist” eft-
ir, “til að byggja þessi eyðilönd”, eins
og Þjóð’ólfur segir.
Nýraæli.
Nýmæli eru æfinlega mörg á tak-
teinum, ef stjórn á hlut að máli. En
mikið af því sem talað er um í dagblöð-
unum er þannig vaxið, að vér sjáum
litla ástæðu til að tína það upp og hafa
eftir, á meðan alt er óvíst. En sem
stendur eru tvö nýmæli á ferðinni, sem
svo eru stórfengleg og undir eins svo
þýðingarmikil, að vér getum ekki stilt
oss um að minnast þeirra, án þess þó að
geta nokkurs til um það, hvort þau eru
bygð á nokkrum nýtilegum grundvelli
eða engum.
Fyrst er það, að sambandsstjórnin
sé í undirbúningi með að kaupa að C. P.
R. félaginu alla landeign þess á milli
Rauðár og Klettafjalla. í raun og veru
er nú þetta ekki nýmæli, því fregnum í
þessa átt hefir verið fleygt fyrir í blöðum
af og til um síðastl, 2—3 ár. En þær
fregnir hafa æfinlega verið álitnar sem
flugufregnir og hefir þess vegna verið
gefinn lítill gaumur. Þegar Laurier
var á ferðinni hér vestra um haustið, til
undirbúnings undir kosningasóknina,
talaði hann í þá átt, að það væri gott og
gagnlegt fyrir ríkið' að ná haldi á allri
þeirri landeign félagsins. Þaðsem hann
þá sagði um þetta mál, gaf mönnum
ástæðu til að ætla, að kæmust “liberal-
ir” að, mundu þeir gera tilraun til að
tramkvæma þetfa. Og eins og nú stend-
ur, virðist nokkur ástæða til að ætla,
að sú getgáta hafi verið rétt. I veizlu,
sem hinuin nýja innanrikisstjóraClifford
Sifton, var haldin hér í bænum fyrir
skömmu, flutti Hon. Mr. Greenway
ræðu, auk annara, og í þeirri ræðu fór-
ust honum þannig orð, að allir álitu það
fastákveðna stefnu Dominionstjórnar-
innar að kaupa all.ir landeignir félagsins
Það er ekki eingöngu hór, að þannig er
litið á málið. Það er talað míkið um
þessa ræðu á Englandi, og það álit al-
ment látið í ljósi, að enginn hlutur
mundi heppilegri fyrir Vestur-Canada í
heild sinni, heldur en einmitt þetta, að
kaupa land félagsins og slá því opnu
sem heimilisréttarlandi fyrir hvern sem
hafa vill. Það, samhliða gullnámunum
í Vestur-Canada, sem nú laða að sór rík-
ismenn úr öllum áttum, álíta menn á
Englandi að mundi reynast sú auglýs
ing sem hrifi, og að þá yrði ekki laugt
þess að bíða, að margfaldaðist búenda-
fjöldinn í Vestur-Canada.
Þetta er annað nýmælið. Hve þýð-
ingarmikið þetta mál er, er auðsætt,
þegar athugað er, að landeign félagsins
nú er að minnsta kosti 13 miljónir ekra,
eða 75 til 80 þúsund venjulegar bújarðir
—160 ekrur í hverri. Ef af þessu verð-
ur, er hér um meira en smáræðis jarða.
kaup að ræða. Ef til vill yrðu þau rik-
inu stórkostlegur gróðavegur, að þvi er
bráða fólksfjölgun snertir. Það gæti
líka verið að stjórnin fengi alt sitt fé,
eða meginhluta þess, endurgoldið, ef
hún seldi ákveðinn hluta landsins, eins
og hún gerir nú. En i bráðina mundu
þessi jarðakaup auka en ekki rýra ríkis-
skuldina, sem Laurier og hanshægri-
handarmönnum alveg ofbauð á meðan
þeir stýrðu minnihlutatiokknum á þingi
og sögðu þá bráðnauðsynlegt að rýra
skuldina.

us ” mekthbl
PLASTER
I hATC prMcrlbcd Monthol Plaster !n a nnmhor
ofcaíesof neuralífio aud rheumatic pain8t#ftnd
am Ycry much pleaacd with the effecta and
jdeasantnes* of iis applicatlon — W. II. Ca&PBN-
TF.r, M.D., Hotel Oxford, Boaton.
I havo ukcU Menthol Plaaterji in Beroral casos
of nuiscular rheumatlam. ond find in every cas*
th itit jn»v«alroo8tin«tatit and permanent reiief.
—J. It. MOORE M.D.. Waahinjrton, D.C.
It Cures Soiat Jca, Lumbaj;o, Neu-
ralgla, Pnins in Rack or Side, or
any Muscuiar Pains.
Price* I Davis ft Lawrence Co., Ltd,
25c. I Sole Proprietors, Montreal.
• ••••»••••
«s
Hitt nýmælið er þess efnis, að Dom-
inionstjórnin hafi ákveðið að skella
sneið austan af Assiniboia-héraðinu og
auka þeirri sneið við Manitoba-fylki.
Fylgir það og þeirri sögu, að fylkis-
stjórnin 1 Manitoba eigi að hafa eignar-
rétt yfir öllu ónumdu stjórnarlandi í
þeirri sneið, og samtím:s alger umráð
alls skólalandsins i Manitoba. Þetta
segir sagan að verði gert í launaskyni
fyrir það hve öflugur stuðningsmaður
Greenway reyndist Laurier, er hann
hélt uppi skólamálinu þar til það f^eytti
Laurier í hásætið og hvernig Greenway
svo að því verki loknu útkljáði það
þrætumál svo vel, að Laurier og enda
Tarte og fleiri ofstækismenn sem áður
voru, eru nú ánægðir og segja, eins og
líka er satt, að klerkarnir óg þeir kaþó-
líkar allir, sem enn eru óánægðir, séu ó-
alandi og óferjandi. Þessari sögu fylgir
og sú frétt, að samtímis ogþessi ‘útdeil-
ing’ eigi sér stað, verði héruðunum
Assiniboia og Alberta gefin full fylkis-
réttindi. Er það góð frétt, hvað sem
hinni líður, og þess vegna vonandi að
hún sé meira en tilgáta. Hérað-menn
bafa oftar en einu sinni æskt eftir inn-
göngu í sambandiö með fullkomnum
fylkisréttindum, en mannfæðin þótti of
mikil, er talið var í fyrra, þó litlu mun-
aði til þess að það þætti gerlegt. Það
er ekki ófiklegt að síðan hafi fólkið í
þessum héruðum fjölgað svo, að fengin
sé hin fyrirsetta tala, er nauðsynlegt
þykir áður en algert sjálfsforræði er
veitt. En hvort sem hin ákveðna tala
er fengin eða ekki, þá sýnist ekki nema
sanngjarnt að veita þeim mönnum
sjálfsforræði sem æskja þess, og sem að
öllum líkum vita hvað það kostar.
Þetta hvorttveggja eru tilkomumik-
il nýmæli, en svo er eftir að vita á hve
góðum grundvelli þau eru bygð.
F orseta-kosn ingin.
Eftir alt sem á gengur í forsetakosn-
ingasókn í Bandaríkjunum, eftir alt
sem á gekk í haust, kemur mörgum það
svo fyrir, að forsetinn næsti sé yirkilega
kjörinn nú, enda er það látið heita svo,
alment talað. En það er langt frá því
að búið sé að kjósa hann enn. Alþýðu
er ekki enn veittur sá heiður, að kjósa
þann háa herra. Hið lííesta'" sem hún
kemst er, að kjósa forseta kjörherranna
— jafnmarga í hverju ríki eins og eru
fulltrúar þess ríkis í báðum deildum
þjóðþings. I báðum deildum þjóðþings
sitja nú 447 þingmenn og það er þar af
leiðandi tala forsetakjörherranna allra í
öllum (45) Bandaríkjunum. í þetta skifti
Þó þessvegna sé sagt að forseti sé kjör-
inn, fyrsta þriðjudaginn i Nóvember, þá
er það alls ekki svo. Úrslit þeirra kosn-
inga sýna að eins kjörherratöiuna, sem
tilheyra þessum eða hinum íiokknum,
og af þeirri tölu ráða menn svo, að hinn
útvaldi forsetamerkisberi flokksins vorði
kosinn, en ekki einh"er annar. Rej’-nsl-
an sýnir líka að þai r óhætt alveji, aö
teija þannig, en þó ■ þuð á valdi for-
Setakjörherranna oi þeirra einna. hvort
svo verður eða ekki. Þeir sem sé hafa
óbundnar hendur,a' venjulegum liokks-
böndum frádregnun . og geta því kosið
hvaða mann sem þeim sýnist, En, sem
sagt, til þess hefir el. ki koir.ið enn, og
af því er svo komin l.efðiu . að telja fo:-
setann kosinn, þegai kunnugt er liver
flokkurinn hefir vald á fieiri kjörherr'
uin.
Frá 1845 til 1887 var svo ákveðið
með lögum, að forseta-kjörherrarnir
skyldu koma saman og kjósa forseta á
ákveðnum degi í Desember. En 1887
var þeim ákvæðum breytt þannig, að
síðan koma kjörherrarnir sarnan annan
mdnudag í Janúar. Ekki koma kjör-
herrarnir saman allir á einu þingi, heid-
eru þau kjörþing jafnmörg og rikin sem
atkvæði eiga. Ríkisstjórnin í hverju
ríki ræður hvar samkomustaðurinn er,
t Is Invaluable, if you are run:
í down, as it ls a food as well as:
t a medicine.
I The D. & L. Emulsion :
E Will build you up if your general healtii is \
£ impaired.
t The D. & L. Ertnuision :
► Is the best and most palatable preparation of \
' Cod Liver Oil, agreeing with tbu mostdeli- ;
l cate stomachs. ;
: The D. & L. Emulsion !
- Isprescribed by the leading physiciansof ;
[ Canada. ;
; The D. & L. Emulsion :
- Is a marvellous flesh producer acd will give \
l you an appetite. ;
SOc. & S1 per Bottie
: Be snre yoa get I DAVIS & LAWBtNCE C0., LTD. :
: the genuine | montreal
en ekki kjörherrarnir sjálfir. Þegar á
staðinn er komið, er ekkert að gera nema
greiða atkvæði á seðlum, er síðan eru
vandlega innsiglaðir og sendir með sér-
stökum sendiboða til Washington. Skal
hann færa forsetanum í efrideild seðlana
eða, sé hann fjærverandi, ráðherra utan-
ríkismálanna. ’Að þessu loknu er samt
ekki alt búið enn.
Samkvæmt sama lagabálki liggja
svo seðlamir í Washington í umbúðum
sem ekki má snerta, þangað til annan
rniðoikudag í Febrúar. Þann dag, kl. 12
á hádegi, á efrideildarforsetinn að kalla
saman báðar þingdeildir á sameinaðan
fund. Fyrirfram hefir hver þingdeild
kosið 2 rnenn til að telja seðlana 'og at-
kvæðin, en sjálfur brýtur efrideildarfor-
setinn innsigli allra bögglanna og tekur
út seðlana og les. Að þessu loknu stend-
ur hann á fætur og les samiagða tölu
allra atkvæðanna, sem hvor umsækjandi
fyrir sig hefir fengið. Og svo lýsir hann
yfir því, að þessi eða hinn sé rétt kjör-
inn forseti Bandaríkja um næstu fjögur
ár, frá 4. Marz.
Fyrri en alt þetta vafstur er afstað-
ið, er forsetinn ekki kosinn, þó svo só
alment sagt. Það er þetta böggulslega’
fyrirkomulag. sem inenn nú alment vilja
nema úr gildi, hvert sem ]>eim viija
manna verður fullnægt eða ekki. Menn
vilja að forsetanum sé gert jafnhátt
undir höfði og þingmönnunum, en hærra
ekki, að því er kosningu snertir, — láta
atkvæði alþýðu gilda og vera einhlýt,
Samkvæmt þessum lögum koma
kjörherrarnir saman í vetur mánudag-
inn 11. Janúar, til að greiða atkvæði.
Og mánuði síðar,—miðvikudag 10. Fe-
brúar koma þjóðþingsmenn allir í báð-
um deildum saman til að hlýða á taln-
ingnna pg yfirlýsing efrideildarforsot-
ans. Þá, en fyrri ekki, er William. Mc-
Kiuley orðinn forseti, í orði kveðnu.
Nokknr orð
ura fiskiveiðarnar.
Hóðan úr Mikley er fátt að frétta,
því eyjan er liæöi afskekt og íámenu og
leiðir ai því, að það er fátt sem ber til
tíðinda. sem i frásagnir só færandi. Það
er einhver doðadrungi yfir öllum hór og
er víst óhætt, að kenna ]iað fádærna
fiskileysi, sem hér hefic verið í vetur, en
þar eð fiskiveiðar er aðalatvinnuvegur
manna hér, þá er ekki að furða þó það
dragi dálitið fjör úr mönnum, þegar
fiskurinn bregst eins algerlega eins og
nú hefir átt séi stað í vetur.
En ég settist ekki niður til þess að
fara að skrifa fréttapistil héðan. Það
var annað sem vakti fyrir mér. Mig
langaði sem só til að koma mönnuin til
að hugsa um fiskiveiðarnar eíns og þær
ganga nú hér á Winnipegvatni. Mér
finst það fara að verða alvarlegt mál
fyrir okkur Ný-íslendinga. Af útlitinu
að dæma virðast, fiskifélögin vera að
færa sig lengra og lengra í þá áttina, að
þrengja kosti okkar nýlendubúa og
þeirra sem búa meðfram vatninu. En
þegar talað er um ]ietta mál, þá er æfin-
lega viðkvæðið : "Þetta er nú stjórn-
inni að kenna.” eða sumir segja: “Svona
hafa fiskifélögin alt áfrain sem þau ærla
sér, oií þangað til verða þau að, að |> ui
eyöileggja þessa atvinnugrein okkar.”
En þá er spursmálið þetta : Gerimi ið
alt som í okkar valili stendur til að koma
])prsu í viðunanlegt horf ? Kg segi nei.
l'að er t;il Iftils að tala urn þetta siu á
milli í hoimahúsum, og láta avo alt
detta niður. En hvaðeigum við að i/era?
Við skulum hugsa okkur livaöa aðferð
félögin muni brúka til að fá [>essi auka-
leyfi sem þau hafa fengið lijá stjórninni
nú í undanfarandi tvö sumur. Auka-
leyfi kalla ég þessi leyfi sem þau hafa
fengið frá 31. Ágúst til 5. Oktober. Ég
býst við aö iþau sendi bamarskrá tii
stjórnarinnar og sýni fratn á hvað þetta
só áríðandi fyrir verkamennina, og ]>ar
að auki só öllu óhætt. með fiskinn. því
hann sé nógur. Stiórnin erekkinógu
kunnug líklega,. og svo eru flutnirigs
menn málsins frá félagarina hendi nátt-
úrlega sammála bænarskránni, og hvað
er þá á inóti að veita þetta eitt ár ? Alt
fer vel. Félögin biðja um það smnit
næsta ár. Stjórnin hefir ekki heyrt eða
séð eitt einasta mótmæli á móti þess:i.
því það hefir ekki borist til eyrna henn-
ar sem við mögluðum í heimahúsum,
svo það fer á sömu leið. Stjórniu álit.ur
þetta bestu aðferðina og veitir le.vfíð
sem fyrri. Væri nú ekki ráðlegt fyrir
okkur að sýna félögunmn að við getum
líka sent umkvörtun eða bænarskiátil
stjórnarinnar og látið hana vita aö við
séum óánægðir með þetta fyrirkoirnii. g?
Fara fram á að félögunutn só ekki veitt
þetta aukaieyfi og að haldið sé áfram
með fiskiklakið í Selkirk, og að fiskin-
um úr því sé ekki slept í Rauðá, lieidur
sé hann fluttur út á vatn, o. s. frv , eft-
ir því sem mönnum kann að sýrui ’
iieppilegust. Ef ]ietta yrði svo eL l,i tel;-
íð til greitia, þá getum við með sanni
sagt að þetta só stjórninni að kennu
En til að kotna þessu í verk, þurfuin við
að sameina krafta okkar. Kg álít sum
sé að það sé til Jítiis fyrir einn eða • -o
menn að fara að senda umkvörtuu. l>að
þarf að vera meirihlutinn af nýlendubú-
um. En þá eru erviðleikarnir að koma
þessu.í verk og vita tillögur manna í
þessu máli. Ég held að heppilegast yrði
að halda fundi í hverri deild í riýlend-
unni til að heyra tillögur manna, og
senda svo af þeim fundum 2 eða 3 menn
til að fara á einn aðalfund fyrir alla ný-
lenduna. Sá fundur ætti að geta kom-
ist að einhverri heppilegri niðurstöðu
með rneðferð málsins.
Það er leiðinlegt fyrir okkur íslend-
inga að láta fiskifélögin geta sagt, að
við séum ánægðir með þessa frammi-
stöðu sína. Ég hefi átt tal við hérlenda
menn um þetta, og spyrja þeir undir
eins : Hafið þið sent umkvðrtun til
stjórnarinnar? Ég hefi orðið að játa,
að mér • vitanlega hafi ekki verið gerð
nein almenn umkvörtun.
Mér finst að þetta fiskiveiðamál sé
of þýöingarmikið spursmál fyrir okkur
hér, til þess að láta það svoua afskifta-
laust lengur, ef ske kynni að eitthvað
mætti fá lagað.
F.g vona aö þessar fáu línur verði
til þess að fieiri fari að hugsa og rita
um þetta mál. Og mór finst nauðsyn-
legt að reyna að komast að einhverjum
framkvæindum sem fyrst.
Hekla, Man., 21. Des. 1896.
B. Þórðarson.
Haríinn.
Eftir Sunnanfara.
Jörðin hringsnerist eins og skopp
arakringla í himingeiminum, gullgljá
andi og heit öðrupiegin, en hinumegin
koldimm og köid. Sólargeislarnir voiu
á harðahlaupi kringum kúluna eins og
þeir eru vanir, og sumir þeiria stefndu
á ísland sem lá utarlega á svörtu hlið-
inni.
Nú hafði sólin verið tíu klukkutínia
undir sjóndeildarhringnum, og engum
leiddist eftir.henni, því allar skepnur
sváfu og nutu næturinnar ljúfu drauma
Sólin er líka enginn gleðigestur, að
minsta kosti ekki fyrir þær skepnur er
dreymir, því þær eru allar svoleiðis
gerðar, að þeim líður betur i svefni en
vöku. Eu nú kom hún samt sem áð-
ur. Jóreykur sást í austri; það varföl
dagshrún. Og nú komu geislarnir ríð-
andi austanyfir hafið. Nóttin satenn á
fjallatindum Islands. En nú hafði hún
gáð að dagsbrúninni í austrinu og var
farin að draga sjalið að sér. Það var
að smáslokkna á stjörnunum á austur-
loftinu, en í vestrinu týrði en á nokkr-
um stjörnum, og þær áttu að vísa
henni leið. Svo zekk hún hægt og
soint vestureftir og blés rólesra á stjðrn-
urnar um leið .og hún gekk framhjá
þeini. En fyrstu morgungeislarnir
stöðvuðu hestana sem snöggvast á
eystri fjallabrúnunum og litu á eftir
henni. Svo skeltu þeir undir nára og
hleyptu á spretti niður í dalinn. En
þ-'tta voru að eins þeir sem á undan
riðu, það voru meðreiðarsveinarnir;
höfðingjarniv. sjálfir sólargeislarnir,
voru enn á leiðinni austuríhafi, en
þeirra var nú von á hverri stund á
brúnirnar og þá riðu þeir í einum
sprotti vesturaf-
Fyrstu geislarnir litu inn um hað-
stofugluggann á fyrsta bænum sem
þeir kotnu að, eu fólkið víssi ekkert af
þeim; það hafði góða samvízku og svaf
vel. Sumir gægðust inn um eldhús-
gluggann. Þar fyrir innan bjó haninn,
og það er karl sem tekur eftir livað
fram fer í heiminum í kiingum hann.
Hann svaf á priki og tvær hænur sín
til hvorrar hliðar. l>að var rauöur
hani. Undireins og fyrsti f.vrsti geisl-
ii)n guðaði á gluggaiin ieit hariinn upp.
"Já, já”. Harm tók eina eða tvalr
teygjur á prikinu, svo hoppaði h-inn of-
an og gekk með lönguip skrefum friun
að augnnu h hænsahúsinu, stakk höfð-
inti út, lagði þrisvar tindir llatt og leit
til veðurs; svo va)ipaði hann út á lilað-
ið. Fleiri og fleiri geislar höfðu smá-
saman safnast niður í dalinn. Hann
tók upp þrjú eða fjögur korn, sem liæns
in liöfðu gleymt þegar þeim var gefið
daginn áður, svo lappaði hann litla
stund kri’ngum bæinn, gekk svo upp á
fjósbustina. Hundarnir steinsváfu í
kálgarðinum og gamli Brúnn hraut í
varpanum. Þá sást á kollana á sólar-
geislunum, Haninn lagði undir flatt
og leit í kringum sig eins og skynugur
hani; svo rétti hann úr hálsinum, opn-
aði nefið og hnikkti á. Það var nú
aldrei roka : gogg—ogg—gó—ó—ó—ó
Hann leit í kring um sig. Hundarnir
höfðu losað um svefninn. Hann reigði
sig aftur og hnikti á, og þá kom hver
rokan af annari : gogg—ogg—gó—gó
—ó—ó—gó—ó—ó—gó— Hundarnir
glaðvöknuðu og brá í brún, eins
og von vár.því þá he.fði dreymt
að þeir lægi á miðju baðstofugólfí
með mergjaða sauðarhnútu milli
tannanna, en nú vöknuðu þeir skjálf-
andi út á kálgarðsvegg raoð kjálkann á
köldum torfuhnaus. Þeir þutu upp í
reiði sinni. Og þá var ekkert nær til
að skeyta skapi sínu á en gamli Brúnn.
Hann hafði í draumum sinum, aum-
ingja karlinn, þótzt standa niðrí á engi
í grænum gróandanum á hlýjum sum-
ardegi, feitur og bústinn, eins og þegar
hann var fimm vetra foli, saddur og
sældarfullur og sópa mýbitinu af gijá-
and' skrokknum með taglinu. Nú vakn
aði hann við að hundstennurnar stóðu
djúpt inní hælunum á honum ; sumar-
dagurinn varð að köldum haustmorgni
og mýið, sem hann sópaði svo léttilega
af sér í svefninum, var svitabólurnar á
bakinu á honum, en þær sátu fastar.
Og þegar hann ætlaði að grípa til fót-
anna og forða sér viidi annað lærið ekKi
koma moð. En “vaknaðir eru þessir”,
sagði haninn, þurkaði nefið á fjósbust-
nni og gekk svo upp á baðstofuna.
Hann gól af öllum kröftum og lagði
undir flatt og hlustaði eftir hergmáliuu
Þegar þaðdó byrjaði hann aftur. Hann
rembdist við og hnikkti á eins og hann
áliti það bráðnauðsynlegt heiminum til
viðurhaids að hann nú ekki þegði, en
léti til sín heyra. — Geislarnir riðu i
tún fleiri og fleiri, það smábirti. Og
haninn ímyndaði sér að það væri galinu
ad þakka; svo gól hann í ákafa. Bað-
stofan fyltist af morgungeislum og
hanagali; myrkrið skreið undir rúmin
og út i hornin og hroturuar lækkuðu
og urðu færri.
Bóndinn vaknaði fyrstur og geisp-
aði að sér morgunloftinu. En um leið
og hann opnaði augun, mætti virkileg-
leikinn honum eins og skúr úr heiðríkju
Hann hafði í drauininum verið sæt-
kondur að taka út vörur á hestana sína
í kaupstaðnum, og þargekk alt vel. En
um leið og hann reif opin augun mundi
hann fyrst eftir þvi, að í kaupstaðnum
átti hann tómar skuidir, hafði lítið inn-
legg og ekkert lánstraust. Hann stundi
við, tók skrotugguna af lausholtinu of-
anvið rúmið sitt ogsettist framaná.IIan
inn gól. Konan vaknaði frá draumum
um sína fyrstu brúðkaupsnótt og sá
bóndann gráskeggjaðan, herðalotinn og
hrukkóttan á rúmstokknum. Vinnu-
menn og vinnukonur smávöknuðu og
hver geispaði í sínu rúnfl. Og ekki prís-
uðu þau morguninn. Svovaknaði smal-
inn í fletinu sínu fremst í baðstofuimi.
Það voru umskifti. Hann hafði í svefn
inum verið þar sem hann helzt vildi
óska sér, í rúminu innanvið dyrastaf-
inn. Þar velti bóndadóttir sér í dýj-
andi dúnsængunum innanvið sparlakið
og oft hafði hann hugsað sér að þar
væri gott að vera. Þegar liann vakn-
aði var eins og honum væri velt úr volg
um sængunum og kastað fram í hroll-
kalt smalafiotið. Bóndadóttir vaknaði
líka. En hún kærði sig sjaldan um að
láta vita hvað hana dreymdi og hugsaði
að engan grunaði það.
Nú var alt vaknað.
Haninn þóttist góður, labbaði með
merkissvip suður í hlaðvarpaun, rótaði
moldiun' dálítið til, lyfti upp öðrum
vængnnni. lagðist niður á móti sódunni
og fór hálfdotiandi að dreyma um korn
o.s grautarskófir, sein liaun vouaðist
efiir að sér yiðu sendar innan úr búr-
i IIII.
En iun i búrinu sagði húsfreyja við
hónda sinn: “Guð minn góður! nú
kemur piesturiun í kvöidog enginn ær-
iegur biti til handa houum að borða”.
Og þeiin kom saman um að þau yrðu
að höggva hanann lianda prestinum.
Litlu síðar fauk höfuðiö af hananum
suöur á hlaðinu. Svo var hann hengd-
ur upp franian á skemmuþilið. Þegar
presturinn kom sagði hann í spaugi, að
svona væri nú farið með söngfuglana
hérna. En bóndinn sagði af kurteisi
að engin eftirsjón væri að honum, fólki
hefði aldrei líkað galið úr honum. Þeg-
ar búið var að borða um kvöldið stóð
prestur upp og strauk hendinni niður
eftir maganum. Þar innifyrir var nú
haninn og þaðan fór hann sömu leiðina
og alt annað, sem þangað liafði komið.
Og það var bæði margt og mikið.
«#»•«•**•«*»*»««•«##««*##»
f •
1 HÁRAUTT OQ HVÍTT.
#
#
#
#
m
m
m
m
m
m
#
m
#
#
Það er flestum bæði konum og körlum hætfc við að verða
mórauð í skapi þegar fyrstu hvitu hærurnar fara að sýna sig.
Þetta er mjög eðlilegt. I flestum tilfellum eru hærur samfara
elli. Þær ættu alls ekki að vera í höfði á ungu fólki sem eklti er
farið að fara aftnr. Það er öllum ijóst að hárið verður stundum
grátt þrátt fyrir það þótt menn séu ungir. Stundum orsakast
það af veikindum, en oftast er það af skorti á hirðusemi. Þegar
hárið hvítnar eða verður grátt, er engin þörf að brúka liti. llinn
eðlilegi litur hársins viðhelst ef menn brúka
Ayer’s llair Vigor.
#
#
#
m
m
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
f
##########################
Ayers Cureboock. Saga sögð af hinutn sjúku, Fæst frítt.
J. C. Ayer Co., Lowell, Mass.