Heimskringla - 17.02.1898, Qupperneq 3
HEIMSKRINGLA, 17. FEBRUAR 1898
um, en eru hatursbelgir, ofstækisfullir
og sérplægnir. Þetta sannar allur
Þeirra gauragangur frá fyrsta til nú, að
þeir hafa að eins verið að berjast til
valda hér fyrir vestan. Það er ekkj
kristnin setn þeir berjast fyrir, ekki trú,
ekki siðferði, heldur að eins völd. Þeir
vilja stjórua hugsunum almennings,
vilja binda alla á sinn klafa við sama
kenginn í sinni kyrkjulegu hlaðrúst,
Þeir reyna að hræða fólk á helvíti og
geta stundum skelkaðístöðulitla fáráða.
heizt kerlingar og börn. Enda verða
þeir óðir ef reynt er að svifta trúnní á
helvíti frá þeirn ; -Það er þeírra helzta og
einasta trúarboðs -þarfaþing. Skilyrði
fyrir að fá inn mörg cent í betlisjóðina
er að hafa margt fólk, og því er það svo
hættulegt þegar hinar kyrkjurnar eru
að krækja af hjá þeim. Nú er verið að
koma upp guðfræðisháskóla, og fólkið
að leggja til peningana eins og vant er
en þessir “beztu menn,” prestarnir og
þeirra skuldalið, á að njóta.
“Arkarsmiðir unnu gagn,
en aðrir nutu.”
Þetta fyrirtækier eintómt kyrkjubrask,
án hliðsjónar af nytsemi þess skóla. ðá
skóli getur ekki með nokkru móti haft
þýðingu fyrir íslendinga nema í þessu
eina tilliti, að gera menn lúterska, ef
þeir eru það ekki áður. Sá skoli verður
því ekaert annaðen “trúarboðsfargan.”
þegar hann kemur.
Sk. hefir gert mikið til að sýna hre
ýmisleg trúarboð meðal landa væri
hættuleg fyrir þjóðerni þeirra og krist-
indóm. En engir sækja harðara fram í
trúarboðinu en sjálfir þeir, og þvi þá
ekki að fordæma það lika? Nei, það er
hngsunarfræðislegur rotblettur hjá Sk.
Annar 3líkur blettur er sá, er hann
ræðst á allar kristnar kyrkjur, og þyk-
ist svo vera að verja kristindóminn.
Svo cr þjóðernisumhyggja hans, en
ég treysti sóra Lárusi postula og Sig-
tryggi Jónassyni jafnvel til að vernda
móðurmálið. Strætishorna L. og Lög-
beig, bergmála svipað, það gildir einu
hvort flagið er ; hvorugt nautið blótar á
góðri íslenzku.
Sk. heldur því fram, að það sé á-
stæða til að tilheyra sömu kyrkju og
fjöldinn. menn muni hafa hag af því.
Ef þetta er ekki fallega sagt og heppi-
lega fyrír lútersku kyrkjuna, sem er svo
afar mannfá á móts við aðrar kyrkjur í
þessu landi! Eftir þessari kenningu
ættu menn að ganga inn í hérlend
kyrkjufélög tafarlaust. En svo er nú
katólska kyrkjan mannfleiri í heiminum
en allar prótestantakyrkjur til somans.
og eftir Sk.-reglunni ættu menn því að
ganga ínn í hana. En svo eru nú heið-
ingjar langtum fleiri en allir kristnir
menn til samans, og ætti þá vist að
borga slg bærilega að vera heiðingi! ! !
Hvað skyldi annars þessi skringi-
lega Sk.-kenniug komast inn í marga
Islendinga? Þetta átti nefnilega að
heita að slá naglann á hausinn. Það
á að fræða landa ura það, að þeir fái
hvergi atvinnu, húsaskjól né almenn
réttindi í þessu landi, netua þeir tilheyri
hinu Isl. lút. kyrkjufélagi í Vesturheimi
En hve timlega betta var líka framsett!
Já, og vitandi að innleudir meun líta
heldur niður á lúterskuna, þó þéir fari
vel með það. Ætlið þið ekki að bregða
við, konur og menn ? Trúið Lögbergi,
það vill ykkur vel ! !
En um hvað er nú lúterska kyrkjan
að kvarta, fyrst hún eflist (?) árlega
þrátt fyJir alt? Ætli það eigi ekki að
vera henni alt til góðs? Hún byggir
nýjar kyrkjur og launar prestum sínum.
Það sér líka á séra Oddi, setn þeir nörr-
uðu vestur hingað og settu niður í Nýja
íslandi. Ætli hann hafi ekki slept því
við einhvern, að hann yrði að sjá um
sig ? Látum hann aldrei vera nema út-
kjálkaprest, hann er þó samt maður og
verður aðlifa, og hefir þunga fjölskyldu
en efni smá. Ég tield að Sk. ætti að
telja eitthvað annað til gildis kyrkju
sinni en það, hve vel hún launar prest-
um sínum. Hið “mikla lífsafl” hennar
sézt ekki í Nýja íslandi. Og ég er
hræddur um, því miður, að lúterskir
séu einmitt, ef vel er skoðað, “andlegir
hreppsómagar. ”
S. B. Benedictsson.
DREWRY’S
Family Porter
er alveg ómissandi til að styrkja
og hressa þá sem eru máttlitlir og
uppgefnir af erfiði. Hann styrkir
taugakerfið, færir hressandi svefn
og er sá bezti drykkur sem hægt
er að fá handa mæðrum með börn
á brjósti. Til brúks í heimahús-
um eru hálfme'rkur-flöskurnar
þægilegastar.
Eflwarfl L. Drewry.
Redwood & Einpire Breweries.
Sá sem býr til hið nafntogaða
GOLDEN KEY BRAND
ERATED WaTERS.
Look Out!
Akaflega mikið af nýjum
vörum kemnr bráðlega í
China Hall
572 Maln St.
L. H. COMPTON, ráðsmaður
Auglýsing.
Islenzkan skólakennara vantar fyr-
ir “Holar Public School”, No 317 East,
Assiniboia, N. W. T., fyrir næstkom-
andi sumar.
Kennarinn þarf í öllu falli að hafa
Third Class Certificate — betra tíecond
Class, og að öðru leyti fullnægja þeim
kröfum, sem lögin gjöra að skilyrði fyr-
ir skólastyrk.
Þeir sem óska að fá stöðu þessa.
verða að senda bónarbréf um það ásamt
meðmælingum til undirskrifaðs, fyrir
1. Marz næstkomandi. Einnig þarf
hann að ákveða hve mikið hann heimt-
ar í mánaðarlaun.
Skólatíminn er sex mánuðir frá 1.
Marz.
Tantallon P. 0., 25. Janúar 1898.
S. Andekson.
(Chairman).
LÁTIÐ RAKA YKKUR
OG HÁRSKERA HJÁ
S. J. Scheving', 206 Rnpert. Str.
Alt gert eftir nýjustu nót-
um og fyrir lægsta verð.
S. G. Geroux,
Eigandi.
Beiiveau & Go.
VIN-KAUPMENN,
620 MAIN STR. WINNIPEO.
Komið inn og lítið yfir það sem við
höfum af allskonar
Víni og Vindlnm
Spiritus fyrir $4.dt) gallonan.
Fíntvín “ 1.25
Það borgar sig að muna eftir staðnum,
því vér seljum ódýrara en noklrrir aðrir
Arif Navy
Heildsala og smásala á
TÓBAKI, VINDLUM,
TOBAKSPÍPUM O.FL.
Við höfum þær mestu vörubyrgðir
fyrir Jölaverzlunina, og alt fyrir
sanngjarnt verð. Komið inn og tal-
ið við okkur.
W. BROWN
co.
541 Main Str. Winnipeg.
Bezta vínsöluhúsið
Paul Sala,
eftirmaður H. L. CHABOT,
5IS Main Street 513
Gegnt City Hall, Minnipeg.
Beztu berjavín og áfengi.
Bezti spíritus.
Bezta Whiskey
í Manitoba.
PAUL SALA,
531 Maln Str.
Selur demanta, gullstáss, úr,
klukkur og allskonar varning
úr gulli og silfri. Viðgerðir
allar afgreiddar fljótt og vel.
- - - Búðir í--
Cava/ier °% Pembina.
'ciock:
feicV/EL'R^
##########################
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
Hvitast og bezt
ER—
Ogilvie’s Mjel.
Ekkert betra jezt.
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
##########################
Steinolia
Ég sel steinolíu hverjum sem hafa vill
ódýrara en nokkur annar í bænum. Til
hægðarauka má panta olíuna hjá G.
Sveinssyni, 131 Higgin Str.
D. McNEIL,
38 MCDONALDST.
GETA SELT TICKET
Til vesturs
Til Kooteney plássins, Victoria, Van-
couver, Seattle, Tacoma, Portland og
samtengist trans-Pacific-línum til Ja-
pan og Kína og strandferða- og
skemtiskipum til Alaska. Einnig
fljótasta og bezta ferð til San Franc-
isco og annara Californiu staða; Pul-
man-vagnar alla leið til San Francis-
co. Fer frá St. Paul á hverjum mið-
vikudegi. Þeir sem fara frá Manitoba
ættu að leegja af stað sama dag. —
Sérstakur afsláttur (excursion-rates)
á farseðlum alt árið um kring.
Til suðurs
Hin ágæta braut til' Minneapolis, St.
Panl, Chicago. St. Louis o. s. frv.;
eina brautin, sem hefir borðstofu og
Pullmans svefnvagna.
Til austurs.
Lægsta fargjald til allra staða í Aust-
ur-Canada og Bandaríkjunum í gegn
um St. Paul og Chicago eða vatnsleið
frá Duluth. Menn geta haldið stanz-
laust áfram, eða geta fengið að
stanza í stórbæjunura ef þeir vilja.
Til gamla landsins
Farseúlar seldir með öllum gufuskipa-
línum, sem fara frá Montreal. Boston
NewYork og Philadelphia til Norð-
urálfunnar; einnig til Suður-Ameriku
og Ástralíu.
Skrifið til eða talið við agenta North-
ern Pacific járnbrautarfélagsins, eða
skrifið til
H. Swinford,
General agent.
WINGIPEG - - - MAN.
Stórkostleg kjörkaup í Janúar. 15pc. afsláttur fyrir peninga.
C. A. Gareau, 324 Main 5t.
Lesið eftirfarandi verðlista. Hann hlýtur að gera ykkur a^veg forviða.
GRAVARA.
Wallbay yfirhafnir......810.00
Buffalo “ 812.50
Bjarndýra “ $12.75
Racun “ $17.00
Loðskinna-vetlingar af öllum teg-
undum og með öllum prí»um. Menn
sem kaupa fyrir töluverða upphæð
í einu, fá með heildsöluverði stóra,
Gráa geitaskinnsfeldi.
TILBUIN FOT.
Stórkostlegar byrgðir.
Allir þessir fatnaðir eru seldir
langt fyrir neðan vana verð. Lítið
yfir verðlistann og þá munuð þér
sjá hvílík kjörkaup þar eru boðin.
Karlmanna-fatnaður, Tweed, alull
$3.00, $3.75, $4.00, $4.75, $5.00
og upp.
Karlmanna-fatnaður, Skotch tweed
$5.50, $6.50. $7.00, $8.50, $9.00,
$10.00 og upp.
tM*****^p þér pantið með pósti.
Af þessum verðlista getið þér dæmt um, hvort eigi muni borga sig að verzla við mig.
VERDLISTI.
Framhald.
Karlmann buxur, tweed, alull 75c.
90c., $1.00, $1.25, $1.50, $1.75
og upp.
Fryze yfirhafnir handa karlmönn-
um, $4.5u og upp.
Beaver yfirhafnir fyrir karlmenn,
$7.00 og upp. — Ágæt drengjaföt
fyrir $1.50, $1.75, $2.00, $2.25.
Takið fram verðið er
Pantanir með póstum
afgreiddar fljótt og vel.
C. A. GAREAU.
]\I rki: Gylt Skæri
B24 MAIN STR.
10 prósent afsláttur af allskonar fatnaði gerðum eftir máli.
Fatnadur og
Halsbunadur
Fyrir karlmenn, fæst hvergi
betri og ódýrari en hjá - - -
Weir & Co.
5!>S Nnin Strcet.
Canadian Pacific
RAILWAY-
“KLOPIKE”
Skrifið eftir bókinni sem lýsir Yukon-
héraðinu, telur upp siglingadaga og gef-
ur aðrar áætlanir og upplýsingar.
SlSLINGA-ÁÆTLUN EYRIR FEBR.
Islander.......... 15. Febr.
Queen ............ 16. “
Thistle .......... 17. "
Victorian......... 17. “
Danube............ 22. “
Cottage City.... 24. “
Victorian......... 27. “
Queen............. 28. “
Allir umboðsmenn þessarar brautar
geta selt ykkur farseðla, sem innibinda
bæði máltíðir og rúm.
Snúið ykkur til næsta C. P. R. um-
boðsmanns. eða skrifið til
Robert Kerr,
Traffic Manager,
Winniprg, Man.
Noitliern Pacific R’y
TIME TABLE.
MAIN LINE.
Alrr. Arr. Lv Lv
I,00a l,30p Winnigeg l,05p 9,30a
7 |5on 12 Ola Morris 2,32p 12,01p
5,15a ll,00a Emerson 3,23p 2,45p
4,15a 10,55a Pembina 8.37p 4,15p
10.20p 7,30a Grand Forks 7,05p 7,05p
l,15p 4,05a Wpg Junct 10,45p 10,30p
7,30a Duluth 8,00a
8.30a Minneapolis 6.40a
8,00a St. Paul 7,15a
10,30a Chicago 9,35a
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Arr. Arr. Lv Lv
ll,00a l,25p Winnipeg 1.05p 9.30p
8,30p ll,50a Morris 2,35p 8.30a
5,15p 10.22a Miami 4,06p 5,115a
12,10a 8,26a Baldur 6.20p 12, Op
9.28a 7,25a Wawanesa 7.23p 9.28p
7.00a 6.30a Brandon 8,20p 7,00p
PORTAGE LA PRAIRIE BRABCH.
Lv.
4,45 p.m
7,30 p.m
Winnipeg
Port la Pra;rie
Arr.
12,55 p.m.
9,30 a.m.
C. S. FEE. H. SWINFORD.
Fen.Pass. Ag..St.Paul. Gen.Ag.,Wpg,
50 YEARS’
EXPERIENCE
PATENTS
1 HADC IViARKS
Designs
COPYRIGHTS &C.
Anyone aendlng a sketoh and descrlption may
qulckly ascertain our opinion free wnether an
invention is probably patentable. Communica-
tions strictly confldential. Handbookon Patents
sent free. Oldest atrency for securing patents.
Patents taken tnrough Munn & Co. recelve
special noticf, without cnarge, in the
Scicntific Rmcrican.
A handsomely illustrated weekly.
culation of any scientiflc Journal.
*• lold
Lnrsrest cir-
Terms, $3 a
byall newsdealers.
, four months, $1. Sol
MUNN & Co.361Broadwav New York
Hranch Offlce. 625 F St., WashlDKton, D. C.
— 12 —
— 13 —
— 16 —
— 9 —
að hann áleit að þessi viðfeldni og þakklátsemi
gengi alveg úr hófi. Hanu gleymdi að fá þeim
nafnspjaldið sitt, og gat varla komið upp orði,
þrátt fyrir þaúþó hanu hefði einusinni kunnað
rússnesku vel.
“Þið gerið of mikið úr þessum greiða”. sagði
hann að lokum; “þetta var engin fyrirhöfn”.
“Alsekki”, sagði hermaðtirinn. “Það var
hreystibga gert. Við finnumst seinna, yona
ég”.
Þar eð fólk var nú farið að þyrpast að
þeim.stigu þessir tígulegu menn upp í sleðann og
Vöfðu sig í loðfeldunum.
“Farðu stytztu leið til konunglega klúbbsins
Lyapin. Við erum nú orðnir of seinir”, kallaði
hermaöurinn, og dró klukkuna upp úr vasa sín-
um. Keyrarinn sló í hestana, sem ruku af stað
eins og örskot gegn um mannþyrpinguna á
Strætinu, sem vék til beggja handa, en Ivor gekk
eins og í draumi áleiðis til gistihússins, sem
hann hélt til á. .Þegar hann var kominn út úr
öiannþyrpingunni leit hann fyrst á nafnspjöldin,
sem nann hélt á. Á öðru þeirra stóð: "llarion
Reschagin, irinanríkisráðgjafi”, og á hlnu: “Al-
exander Saltstein, kapt. í varðliði keisarans”.
"Svei mér, ef ég hefi þó ekki náð í tvo kunn-
lnÉ?ja af betra taginu”. tautaði Ivor i hálfum
hljóðum, og stakk spjöldunum í vasa sinn.
. Fáum mínútum seinna dró hann vasaklút-
ínn nPP úr vasa sínum og duttu þá nafnspjöld-
15 acn le'ð uiður á götuna, án þess hann gáði að.
Dann varð var við þetta þegar hann kom heim,
en hann hugsaði áð það gerði ekki mikið til, því
tiann myndi nöfnin vel.
2. KAFLI.
Ivor Petrov var orðinn þreyttur af göng-
unni og öllu sem hafði korniö fyrir hann um dag
inn, os svaf hann því langt fram á morgun
næsta dag. Þetta var laugardagur, og var kalt
í veðrinu, þó sólin skini bjart og fagurlega. Öll
þreytan og rykið var nú farið úr honum og hann
hugsaði til framtíðarinnar með mestu ánægju og
rósemi. Hann klæddi sig óvanalega vel, og fór
síðan að fá sér morgunverð. Þegar hann
opnaði herbergisdyrnar sinar var lítill maður
hvatlegur á gangi fyrir framan, en hvarf óðar í
í bili er Ivor kom út, og er Ivor sat að morg-
unverði kom sami maðurinn inn i borðsalinn og
var að snúast Eþar á meðan á máltíðinni stóð.
Þegar Ivor hafði matast, tók hann hatt sinn og
yfirhöfn og gekk rakleiðis ofan eftir Nevski Pro-
spekt f áttina til árinnar, en á eftir honum fór
litli maðurinn ókunni hægt og gætilega,
Það hafði Ivor als ekki komið til hugar, að
ánvist hans hefði vakið nokkra sérlega eftirtekt.
Hann hélt áfram greiðlega og teygaði í sig morg-
unloftið og skoðaði í skyndi alt sem fyrir augun
bar. Hann hélt áfram ofan að Neva, og sneri
þá til vinstri handar, með fram skipakvíunum,
og var eins og liann tæki ekki eftir hinni miklu
og margbreyttu umferð eftir fljótinu fyrir neðan
hann. Hann liafði augun alt af á hinum skraut-
legu höllum og aðalmannasetrum. sem látiu í
röðum eftir árbakkanum, og eftir stundarferð
stanzaði hann framundan eínu þeirra, — það var
“Þá hefii það týnzt. En segðu mér, hvern-
ig líður móður þinni ? Kom hún með til Rúss-
lands ?”
•'Móðir mín dó fyrir fjórum mánuðum síð-
an”, sagði Ivor sorgbitinn. “Ég skrifaði ekkert
um það, og hefði ég þó líklega átt oð gera það.
Ég var þá staðráðin í að fara til Rússlands”.
“Móðir þín dáin !” sagði Maximy og stundi
við. Ó ! Hvílík sorgarfregn. Nú er þá komið
svo að óg þarf ekki að dylja tilfinningar mínar.
Ég elskaði hana einu sinni meira en bróðir minn
hefir nokkurntíma elskað hana”.
“Hún sagði mér oft frá því”, sagði Ivor.
“Hún mintist þín alt af.til hins síðasta, og einu-
sinni sagði hún mér, að hún mundi hafa orðið
lánsamari, ef hún hefði gifst þér”.
“Það er máské satt”, sagði Maximy, “en
það sem orðið er verður ekki aftur tekið. Ég
gerði alt fyrir hana sem ég gat ”.
Hann sat nú þegjandi um stund, en þreif þá
alt í einu utan um Ivor.
“Hrestu þig upp, drengur minn”, sagði
hann, “og hlustaðu á það sem eg ætla að segja
þér, um það sem skeði fyrir þitt minni. Það var
fyrst sumarið 1862, að ég kýntist móður þinni.
Hún var þá ung og fögur mær, og faðir hennar.
Coronel Halliday, var ‘þá viðriðinn konsúlsstör'
Bandaríkjunna á Rússlandi. Ég varð “ástfang-
inn í stúlkunni, og sama er að segja um bróður
minn Alexis. Faðir minn hafði, Jvið dauða sinn,
skilið mér eftir mjög litil efni, en bróðir minn
fékk aftur á móti of fjár. Ég held samt að þetta
hafi engin áhrif haft 5ájjMary Halliday. Hún
hljóðlega við i nærri eina klukkustund. Þeir
skildu svo í ganginum; Feodor fór ofan stigann,
en Petro reikaði valtur á fótum að vínfanga-
kompunni og fékk tér eitt glas af víni til hjarta-
styrkingar. Því næst fór hann inn í spilasasal-
inn, en spilaði þá með svo miklú gáleysi, að þeg-
ar hann stóð upp frá spilaborðinu.tveimurstund-
um síðar, var hann eitt þúsund rúblum fátækari
heldur en þegar hann settist niður.
*
* *
Vér verðum nú að biðja lesarann að h'ta á
atvik sem gerðust á öðrum stað snemma um eft-
irmiðdaginn, sama daginn sem veizlan stóð hjá
meðlimum konunglega klúbbsins. Skömmn eft-
ir klukkan 2 gekk ungur maður hár vexti, blá-
eygur með ljósgult yfirvararskegg út úr gisti-
húsi einu í Nevski Prospekt og stefndi ofan að
ánni Neva. Hann hafði yfir sér þykka yfirhöfn
með stórum kraga og hélt á göngustaf i hend-
inni, sem hann vingsaði fram og aftur, eins ogí
hugsunarleysi. Hann gekk hægt pftir hinu
freðna stræti og tók vandlega eftir fólkinu, sem
streymdi fram hjá um göturnar, ýmist gangandi
eða keyrandi i skrautlegum sleðum með hringj-
andi bjöllum og hávaða,
Ivor Petrov reyndi að venja sig við glauminn
og ysinn á strætum hinnar rússnesku höfuð-
borgar, en honum tókst það hálfilla. Fyrstu
sex ár æfi sinnar hafði hann að vísu verið í
St. Pétnrsborg, en á þeim tuttugu árum sem
hann hafði yerið í burtu, hafði hann gleymt
flestu sem fyrir hann hafði borið þar á æskuár-
unum.