Heimskringla - 14.05.1903, Blaðsíða 3
HJEIMSKRINGrLA 14. MAÍ 1903.
arbfiar 1370 1901, en 602 1890, svo
fjölgað hefir um meira en helming á
11 árum. Á ísafirði voru bœjarböar
1901 1220, en 830 11 árum áður.
Framíörin þar því sæmileg. A Seyð-
isflrði voru bæjarbúr árið 1901 841,
en fjölgunina þar sjá menn ekki á
skýrslunum, með því að bærinn
fekk ekki kaupstaðarréttindi fyr en
1894, og var áður talinn með sveit-
unum.
En alt annað en framfarir er
uppi á teninguum, þegar til sveit-
anna kemur. Þar er um auðsæja og
ómótmælanlega afturíör að tefla.
ískyggilegastar eru tölurnar úr
sveitam Suðuramtsins. Þar eru tald-
ir 1901 22,336 manns. Ellefu árum
áður var mannfjöldinn í þessum
sveitum 23,785 og 1880 23,936. Á
liðugum 20 árum hefir fólkinu í
þessum sveitum fækkað um 1600
manns.
Jafnóálitlegar og þessar tölur eru,
er sagan þó ekki nema hálfsögð með
þejm. I þessum 22,336 manns, sem
taldir voru í Suðuramtinu utan
Reykjavíkur 1901, eru íböar verzl-
unarstaðanna Skipaskaga, Eyrar-
bakka og Stokkseyrar. Allir þessir
verzlunarstaðir hafa vitanlega eflst
mjög á síðari árum. Vilji menn
komast að niðurstöðu um, um hverja
afturför sé í raun og veru að tefla f
sveitunum, verður að draga frá
þeim aukningu verzlunarstaðanna.
Astandið er þvl sýnilega hraklegt
í Suðuramtinu, að því leyti, er tíl
sveitanna kemur.
Jafn-ilt er það ekkiíhinum lands-
f jórðungunum, en þó alt annað en
glæsilegt.
í Vesturamtinu voru sveitamenn
18511 190l;en 17708 árið 1880.
Fjölgunin nemur þar að nafninu til
803 árúmum 20 árum. en verzlun-
arstaðir sjálfsagt tekið mikið af
henni.
í Norður- og Austuramtinu eru
sveitamenn taldir 27,510 árið 1901,
en 27,171 árið 1880. Vitaskuld var
Seyðisfjörður talinn með sveitunum
1880, en svo er þess að gæta, að
fjöldi af verzlunarstöðum hefir eflst
stórkostlega síðau, og nemur sú aukn
ing sjáifsagt miklu meira en mann
fjöldanum á Seyðisfirði 1880.
Rnginn vafl getur á því leikið,
að stórum heflr fækkað í sveitunum
norðan og austan. á síðustu20 árum,
Á öllu landinu voru sveitamenn
taldir 68.357 í íyrra, en 68,815 árið
1880. Þegar nú þess er gætt, að
verzlunarstaðirnir, sem ekki hafa
kaupstaðarréttindi, hafa aðallega
efist sfðan 1880, og að fólkið í þeim
er talið með sveitamönnum, þá leyn-
ir það sér ekki, að stórkostlega er að
þynnast í sveitunum á landinu yfir
leitt.
Sannarlega ætti þetta að vera
alvarieg áminning fyrir löggjafa
vora og landstjórn og þjóðina í
heild sinni. Vort allra-brýnasta stór
mál er að reisa við landbúnaðinn
með viturlegum ráðum, Til þess
verðum véraðfæra oss í nytreynslu
annara þjóða. Og fyrsta skylda ís.
lenzkra kjósendaer sú, að stuðla að
því með atkvæðum sínum í vor að
vér fáum stjórn, sem óhætt er að
trúa til þess, að ganga að þessu
máli með þekkingu, áhuga og kær-
leika.
SPANISH FOIIK, UTAH, 30. apr. 1903.
Ritstjóri Heimskringlu.
Kæri vin: —
Gerið svo vel og ljáið fyrgjandi
línum rúm f blaði yðar:
ÁVARH TIL “DAGSKRÁ II”.
Mikilsverða “Dag3krá II”: —- Ég
ávarpa þig þannig, af þeirri ástæðu
að mér fyrst lengi vel, eftir að þú
komst út í hringiðu heimsins, fanst
þú að mðrgu leyti vera merkileg,
og standa lítið systkinum þfnum á
baki, þ. e. hinum Islenzku blöðunum
vestan hafs, í það minsta ekki að
frjálsri skoðun er þú kallaðir það.
Þá vantaði þig heldur ekki skorin-
yrði, stundum nokkuð stórskorin;
en ég er mikið hræddur um að þú
hafir oftekið þig f ungdæminu, sem
er heldur ei að furða, svo lífil sem
þú varst að vexti; það var nærri ó
trúlegt að þú gætir haldið út til
iengdar, við að gala, eins og þú
byrjaðir. Stundum spurði ég sjálf-
an mig hvort þú mundir ekki ná-
komin í aðrahvora ættina Þorgilsi
gjállanda, eða þá Agli syni Gríms
meðhjálpara; en svo lítur nú út í
seinni tíð, sem þessi þín raikla mál-
snilli og hvellandi hljómur hafi lægt
sig áii þess þú eða noltkur annar
hafl talað eitt orð um orsakirnar. Ég
vona að systkini þín hafl ekki gefið
þér of sterka skamta af meðölum eða
þá illa soðin grautspón, svo þér hafi
orðið bumbult. Það væri slæmt ef
segja yrði um þig að síðustu eins og
Halla forðum (af graut mun greyið
sprungið hafa). En eitt er vist,
að ég hefi ekki séð J>ig hér um slóðir,
ué heyrt um þig talað í rúmar 5
vikur, og er það mjög ósamkvæmt
ætlun þinni, og þvf verra. þar þú
nefndir það ekki við kaupendur þfna
einu orði, en máske þú sért undir
læknisumsjón, oggetir því ekki látið
til þín heyra. Mér þótti verst að ég
hafði goldið þér verð þitt fyrir heilt
ár, og svo hættir þú alt í einu um-
ferð þinni, án þess að geta þess í
einu orði, en það gerir að sönnu lít
ið til; eins og þú værir orðin óhraust
til heilsu eða það væri í þér einhver
uppdráttarsýki. Nú bið ég þig að
heisa húsbónda þínum frá mér, og
segja honnm að taka nafn mitt burt
af nafnaskrá þinni, og seg honum að
ég veiti þér ekki móttöku framar, en
geti þau fáu cent, sem ég á til góða
hjá þér, orðið þér að liði til meðala-
kaupa eða annara nauðsynja, þá sé
ég ekki eftir þeim til þín.
Kveðja til Dagskrá frá
John Hreinson.
ISAK JOHNSON. P.ÍLL M. CLEMENS.
Johnson & Clmens
ARCHITECTS & CONTRACTORS.
(íslezkir).
410 McGEE ST. TELEPHONE 2093.
Taka að sér uppdrátt og umsjón við
byggingu alskonar húsa.
Kr. Ásg. Benediktsson selur gift-
ingaleyfisbréf hverjum sem þarf.
WINNIPEG BUILDING & LABOR
ER8 UNION heldur fundi síaaí Trades
Hall, horni Market or Main 8ts, 2. og 4.
föustdaaskv, hvers mánaöar kl. 8.
Notice to Electors.
Public notice is hereby given that I
have beeu appointed registratfon clerk
for the registration districtno, 7, in the
electoral division of Gimli.
That the boundaries and limits of the
said regisration district are as fallows:
Comprising Townships 23, 24 & 25 from
Range 1 west to Lake Manitoba.
That the following place. that is to
say Helgi Einarsons’ residenca at the
Narrows of Lake Manitoba has been
fixed by me as the place at which I
shall receive applications for registr-
ation of persons as electors in or for said
registration district.
That the date3 fixed for registration
areas follows:— May 25th, 26th, 27th,
28th, 29th aDd 30th 1903.
That the said sitting will be held by
me on the dates above mentioned, with-
in the following hours:— From nine
o’clock in the morning until ten o’clock
in the evening, with intermisions from
1 o’clock until two o’clock, and from 6
o'clock to half-past seven o'clock.
AIl persons desiring to be registered
as electors must apply personally, ex-
sept in case of sickness, physical disa-
bility, or temporary unavoiduble ab-
sence.
Angus Campbell.
Registration Clerk,
Registratioa District No. 7.
Rit Gests Pálssonar.
Hér eftir verða rit Gests Pálsson-
ar að eins til sölu hjá Arnóri Árna-
syni. P. O. Box 533, Brandon, Man.,
og hjá H. S. Bardal, 557 Elgin Ave.
Winnipeg. Allir þeir Islendingar,
sem hafa í hyggju að kaupa rit
Gests, en eru enn ekki búnir að fá
þetta fyrsta hefti rita hans, eru hér
yinsamlegast beðnir að snúa sér hér
eftir til þeirra. Fyrir að eins einn
dollar geta menn nú fengið bókina
senda hvert sem vill. Sendið borg-
unina jafnframt pöntuninni. Allir
verða afgreiddir fljótt og vel. Þeir
sem pantað hafa bókina og fengið
hana, en ekki sent andvirðið, eru
hér með beðnir að senda það sem
íyrst til Arnórs Árnasonar.
Kennara vantar
að Big Point-skóla, No. 962, sem hef-
ir 3rd Class Certificate. — Bjóðandi
tiltekur hvaða kaup hann vantar, og
á hvaða mentastigi.—Skólinn byrjar
ekki seinna en 1. September 1903,
og verður til 1. Júlí 1904.— Frekari
upp’ýsingar gefur:
Ingim. Ólafsson,
Sec-Tres.,
Wild Oak P. O. Man,
$3,000.00 = = =
SKÓR
Thorst. Oddsnn heíir keypt
3,000.00 virði af skótaui, sem
hann selur með stórum af-
slætti. allan þennan mánuð
fyrir peninga, í búð sinni að
483 Ross Ave.
‘Állan-Liiiii’
flytur framvegis íslendinga frá íslandi
t.il Canada og Bandaríkjanna upp á ó
dýrasta og bezta máta, eins og hún
ávalt hefir gert, og settu því þeír, sem
vilja senda frændum og vinum fargjöld
til íslands, að snúa sér til
hr.H. N. Itnrdnl í Winnipeg, sem
tekur á móti fargjöldum fyrlr nefnda
línu, og sendir þau upp á trygpasta og
bezta máta, kostnaðarlaust fyrir send
anda og móttakanda, og gefur þeim
sem óska, altar upplýsingar því við-
vikjandi. •
Fari ekki sá sem fargjaldið á að fá,
fær sendandi peningana til baka sér að
kostnaðailausu.
{Janadiiin Pacific JJailwaj
Jola skemtiferdirnar i
Desember.
Fram og aftur
lœgsta fargjald
til allra staða í
ONTAKIO,
QUEBEC
°f?
SJOFYLKJANNA.
Gildir þrjá mánuði.
Viðstöðuleyfi veitt þegar komið er
austur fyrir FORT WILLIAM.
TOURIST
og fyrsta pláss
SVEFNVAGNAR
á hverjum degi.
Jola og nyars-farbrefin
fram og til baka kosta TVO ÞRIÐ.TU
vanaverðs.—Farbréfln til sölu Des.
21. til 25. og 30. 31., og Jan. 1.
Gilda til 5. Jan., að þeim degi með
töldum.
Eftir frekari upplýingum snúið yður
til næsta umboðsmanns C. P, R. fél.
eða skrifið
C. E. McPHERSON,
Gen. Pass. Agent,
WINNIPEG.
SÆLGÆTISLEGA EFNIS-
GODUR OG ILMSŒTUR
The T. L. “Cigar”
Það er vinsæl tegund, sem hefir áunnið sér hylli
og vináttu vegna verðskuldaða eiginleika. Þús-
undir reykja nú þessa ágætu vindla.
REYKIÐ ÞÉrTa?
í WESTERN CIGAR FACTORY
Tlio*. l>ee, eigandl. "Winsr
i Tlios.
HANITOBA.
Kynnið yður kosti þess áður en þér ákveðið að taka yður bólfestu
annarstaðar.
íbúatalan í Manitoba er nú................................. 275,000
Tala bænda i Manitoba er................................ 41,000
Hveitiuppskeran í Manitoba 1889 var bushels.............. 7,201,519
‘f " “ 1894 “ “ .............. 17,172.883
“ ‘ " 1899 “ “ ..............2' ,922,280
“ “ “ 1902 “ •• .............. 53 077,287
Als var kornuppskeran 1902 “ “ ........ .... 100 052,343
Tala búpenings í Manitoba er nú: Hestar................. 146,691
Nautgripir................ 282Í343
Sauðfé................. 35,000
Svin................... 9 .598
Afurðir af kúabúum í Manitoba 1902 voru................. #747 608
Tilkostnaður við byggingar bænda í Manitoba 1899 var.... #1,402,300
Pramförin i Manitoba er auðsæ af fólksfjölguninni, af aukntm
afurðum lanisins, af auknum járnbrautum, af fjölgun skólanna, af vs t-
andi verzlun, af vexti borga og bæja, og af vaxandi vell í ðan
almennings.
í siðastliðin 20 ár hefir ræktað land aukist úr ekrum........... 50,000
Upp i ekrur..................................;...................2,500 000
og þó er síðastnefnd tala að eins einn tíundi hluti af ræktanlegu landi
i fyikinu .
Manitoba er hentugt svæði til aðseturs fyrir inníiyténdur, þar er
enn þá mesta gnægð af ágætum ókeypis heimilisréttarlöndum og mörg
uppvaxandi blómleg þorp og bæir, þar sem gott er til atvinnu fyrir
karla og konur.
í Manitoba eru ágætir frískólarfyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og fisksælveiðivötn, sem aldrei bregðast.
í bæjunum lYinnipeg, Brandon, Selkirk og fleiri bæjum mun nú
vera vfir 5,000 íslendingar, og í sjö aðal-nýlendum þeirra í Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 manna. Þess utan eru í Norðvesturhéruðunom
og British Columbia um 2,000 íslendingar.
Yfir ÍO mfllionir ekrur af landi 1 Haniioba, sem enn þá
hafa ekki venð ræktaðar, eru til solu, og kosta frá $2.50 til #6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilmálum.
Þjóðeignarlönd i öllum pörtum fylkisins, og járnbrautarlönd með
fram Manitoba og North lÝestern járnbrautinni eru til sölu.
Skrifið eftir nýustu upplýsingum, kortum o. s. frv. alt ókeypis, til'
IftON. R. P ROBLIN
Minister oí Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
Eða til:
Jo*eph H. NknpatNon, innfiutninga og landnáms umboðsmaður.
Bonner & Hartlsy,
Lögfræðingar og landskjalasemjarar
494 Hain St, - - • Winnipeg.
R. A. BONNER. T. L. HARTLBY
Kœru /andar.
Ég er umboðsmaður fyrir hið al-
þekta öfluga og áreiðanleea lífsábyrgð
arfélag, THE GREAT WEST LIFE, á
meðal íslendinga í Winnipeg og hvar
annarsstaðar sem er i Manitoba.
Einnig tek ég hús og húsgögn í elds
ábyrgð, og útvega peninga lán á fast-
eignir með þægilegum skilmálun..—
Kumið og finnið raig að máli, eða skrif
ið mér, þegar þið þarfnist einhvers af
því ofannefnda.
M. Markússon.
467 Jessie Ave. Winnipeg, Man.
D. W F/eury & Co.
UPPBOÐSHALDARAR.
849 POKTiGE AVK.
selur og kaupir nýja og gamla hús-
rauni og aðra hluti, einnig skiftir hús-
munum við þá sem þess þurfa. Verzlar
einnie meðlönd, gripi o«r alskonar vörur.
TELEPHONE !457. — Oskar eftir
viðskiftum Islendinga,
OLI SIMONSON
MÆLIP MEB 8ÍNU NÝJA
Skandinavían Hotel
718 IHain Str.
Fæði #1.00 á dag.
Woodbine Restaurant
Stœrsta Billiard Hall í Norðvesturlandinu. ;
Tíu Pool-borð.—Alskonar vín og vindlar.
Lennon & Hebb,
Eieendur.
468 Mr, Potter frá Texas
góður fyrir sig; láttu hann berjast fyrir sj&lfum
sér. í>ú, lafði Sarah Aunerley. kemur mér til
aðhafa sömu tiifinningar, Comanche Injun”,
Lubbins kom inn og lafði Sarah Annerley
mælti fljótlega’ "Þegar lögregluforingi Brack-
ett kemur tilbaka, þá segðu honum að stroku-
þjofurinn, lem hann á að taka fastan, sé hérna
inni”.
Þegar Potter lieyrði nefnt nafn Bracketts,
Þá hló hann svo voðalega, að það tók undir i öllu
hótelinu, og allir virtust verða standandi hissa.
Síðan hrópaði hann upp: “Er þe'.ta þín síð-
asta yfirlýsingr Ég ætlaði ekki að fara harka-
lega að þérjen þar eð þú talar eins og heimsk •
lngi, þá er bezt þú njótir iðgjaldanna. Karl
Errol, ég þarf að segja þér dálítið”. Hann fór
ofan í treyjuvasa sinn og dró þar upp skjala-
böggul. Þegar Ástralíumaðurinn sá böggulinn,
kallaði hann: “Guð rainu góður! Það er sami
böggullinn, sem hún fékk mér f Alexandriu og
stal «,fturaf mér þegar ég varð meðvitundarlaus,
°S lá í rúminu”, og um leið ætlaði hann að grípa
hann.
orðum: “Mundu eftir loforði þínu.Karl þó þú
niðistá þeirri konu, sem ann þér og offrar öllu
' Þá vertu maður, og haltu loforð þln!
a var: ef við kæmumst lffs af, þá skuldbastu
Þig til að skila mér bögglínum aftur”.
Já, loforð? Þ4 ætla ég að geyma böggul-
mn fyrir ykkur”, tók Potter fram í og stakk
bogglmum í vasa sinn.
Mr. Potter frá Texsa 469
“Ég á þenna böggul! í honum eru sannanir
um sakleysi föður mins”, flýtti Karl sér að
segja.
“Sama máli er að gegna um sjálfen mig”,
svaraði Potter. “Eg hefi haft mikið fyrir að
ná þessum böggli, og ég ætla ekki að láta hann
af hendi á meðan ég lifi. En það væri réttara
að ég læsi hann upphátt, og léti dómarann heyra
það sem hann hefir inni að halda, Lestu hann
dómari, en ef þú fær mér hann ekki að þvi búnu
þ& ertu steindauður, þar sera þú stendur. Heyr-
urðu það?”
Hann tók böggulinn aftur upp úr vasa sin-
um hœgt og seint. og lést vera að rifa umbúð-
irnar utan af houum, en þá hljóp lafði Sarah
Annerley til hans, lagði hendurnar um hálsinn á
honum, og andvarpaði og stundi, því hún gat
ekki grátið framar. Miskuna þú mér! Maður-
inn sem ég gat ekki annað en elskað, heldur uð
sé enn þá verri enn ég ér. Gefðu mér böggul-
inn aftur, og ég skal ségja honnm sannleikaun—
allan sannleikann, með þeim orðum, seoi ég á nú
til. Ég er nær því dauð af harmi og sorgum!”
“Það er kann ske sanngjarnt, sem þú biður
um”, mælti Potter, sem varð guðsiegin að þurfa
ekki að leika lygina lengur.
“Láttu þau fara burtu á meðan”, tautaði
hún með drynjandi rómi.
“Dómarinn verður að hlýða á það”, mælti
Potter, sein málsaðili ættar sinnar. Eg fyrír
mína hönd og Karl Errol fyrir hönd þeirra feðg-
anna”.
Eftir fáein augnablik var hann búinn að
472 Mr. Potter frá Texas
ulinn”, og ætlaði hún að taka hann úr hendi
Potters.
Hann hvislaði a* Lincoln: “Láttu hana
staðfesta framburð sinn með eiöi. Láttu hana
sverja við biblíuna, að hún segi þetta satt. í
guðs nafni gerðu það!”
Þetta nægði gamla dómaranum. Hann
rétti henni skýringarnar, sem hann var búinn
að skrifa niður eftir framburði hennar og mælti:
Lafði Sarah Annerley, skrifaðu nafn þitt hér
undir”
Hún gerði eins og hann heimtaði og aflagði
eiðinn að því búnu.
“Fáðu mér nú böggulinn”.
Potter gerði það með sigurglotti á andlit-
inu, sem húntók ekki eitir, en sneri sér að Karli
og mælti:
“Hlustaðu nú á útskýrlngu, sem ég þarf að
gefa þér”.
“Strax þegar faðir minn var dáinn, sendi
ég braðikeyti til Ástralíu og komst að þvi, að
þú varst staddur í Afriku, og ætlaðir að leggja
fljótlega á stað heim til þín. Þrert á móti ráð-
um vina minna flýtti ég mér til Alexandriu, og
þó það væri mesta hættuför fyrir líf mitt og
heilsu. Þar beið ég þin, þegar allir voru flúnir
úrborginni, eins og þú vissir, og setti mitteígíð
lifi hættu, vegna fööur þíns; ég gerði það i nafni
réttvisinnar. Þú manst eftir að ég vildi strax
segja þér erindi mitt, en þú vildir ekki leyfa mér
það. því þú varst að hugsa um að forða lífi okk-
ar beggja, og þú frelsaðir okkur bæði lika, Þú
barðist eins og hetja mín vegna, og sýndir þig
Mr, Potter frá Texas 465
þvi hann lagði sig eftir aðheyra það sem fram
fór inni hjá lafði Sarah Annerley.
Umleiðog Van Cott kom inn til þeirra
mælti hann: Afsakið, að ég geng inn-án þess að
biðja frúna um leyfi, en ég hólt að ungfrú Potter
liði svo illa‘ og mér væri skylt að hughreysta
hana. Ég kom til þess að segja henni fréttir
af föður hennar, og flótta hans héðan, en það er
skammarlegt að það er borið út, að hann hafi
flúið fyrir vendi laganna”.
"Flúði hann þá ekki?” æpti Sarah.
“Ójú, en hann er nú óhaltur, en hann flúði
ekki af hræðslu við lögin. Hann flúði af því—
“Af hverju þá?” grenjaði Ida.
“Hann flúði mig; undan mér!” mælti hann
hreykinn, og fór að ná sér.
“Flúði þig?” greip Ida fram í alveg hissa,
eins og allir urðu við þessi tíðindi.
“Já. Ég og faðir þinn áttum alllangt tal
saman um þig ungfrú Ida, og muntu fara nærri
um hvað það hati verið*’ Hann deplaði augun-
um frarnan í hana og vissi hún ekki hvort hún
ættj að reiðast honum eða hlægja að honum.
“Faðir þinn var ókurteis við mig, svo ég var
nauðbeygður til að gera hann dálítið skelkaðan
Hann fékk ótta óð.ira af mér, þá ég sýndi hoD-
um það ótvírætt, að mór var alvara, Og hann
varð svo hræddur, að hann flúði tvöfaldur burt.
En þú mátt láta hann vita, ungfrú Ida, að hann
má koma hingað aftur, Ég skal ekki áreita
hann aðfyrra bragði. Það er þín vegna, sem ég
vil ekki snerta hár á höfði hans”.
Hann leit til hennar ástaraugum, en hún sá