Heimskringla - 05.11.1903, Page 3
HEIMSKRINGLA 5. NÓVEMBERBER 1903.
Þér getið ekki ógnað fólki til að
trúa Zion-kenningu yðar og ekki
heldur getið þér skarnmað f>að inn
f himnaríki. Eg vona þér takið
þessari áminningu f þeim sama
anda sem hún er framsett og að
hún megi blessast yður“.
Það hefði eflaust verið talið
ljótt ef Hkr. hefði farið eins þung-
um og óffnum orðuui um frelsunar
startsemi þessa leiðtoga, eins og
gert er f þessu bréfi. Eu af þvf
Dr. Parkhurst er eiuu af lærðustu
og gáfuðustu prestum Bandaríkj-
anna, f>á verða eflaust margir til
að trúa þvf sem hann segir um séra
Dowie. %
Matarhæfi þjóða.
Blaðið Dayly Tribune flutti
f síðustu viku grein um matarhæfi
þjóðanna. f sambandi við afl þeirra
ótulleik og framkvæmdir. Þvf er
haldið fram, að þær þjóðir, sem
mest neyta óbrotinnar og hollrar
fæðu, séu aflmestar og duglegast-
ar, og að eftir f>ví sem hver ein-
staklingur einnar þjóðar etur meir
að jafnaöi, eftir þvf vinni hann og
framleiði meiri auðæfl, [en þær
þjóðir, sem mest sælgætis neyta,
séu afkasta minstar. Til sönnnn-
ar þessum staðhæfingum um það,
að eftir þvf sem liver þjóð eyðir
meira til fœðis á hvert mannsbarn
að jafnaði. eftir f>vf framleiði f>ær
meira. Er þessi tafla sett sem
dæmi:
Kostnaður við fæði Útflnttar vörur
fyrir hvern mann i millj. dollars
á dag:
Bandarfkin 58c.
Bretland 46c.
Þýzkaland 42c.
Prakkland 38c.
Ítalía l8e.
tali á ári:
1475
1400
1105
980
270
með 70 punda sykurneyzlu á mann
að jafnaði á hverju ári. Þeir hafa
stærstan skipastól allra þjóða.
Bandarfkjaménn koma næstir með
67 punda sykumeyzlu á mann,
enda liafa f>eir skipastól næstan
Bretum að vöxtum og vænleik.
Frakkar neyta 30 punda, Þjóðverj-
ar 17 punda, Rússar 10 punda og
Servíumenn að eins 4 punda á
mann á ári, enda eiga þeir engin
skip sem teljandi eru.
Þess er og getið, [að ]>ær [>jóð-
ir sem néyta mest víns og te, séu
íramfaramestu þjóðirnar. Astra-
líuþjóðin hefir orðið tif á einni öld;
f>ardrekka menn 7Vé f>und af tei á
ári að jafnaði. Canadamenn eyða
ne 6 pundum á ári og eru með
lang-framfaramestu f>jóðum í heimi
Bretar eyða sama mœli. Banda-
ríkjamenn drekka eins mikið kaffi
eins og te og eru fullkomfiir jafn-
okar Breta í drykkjuskap. Þýzka-
land á hinn bóginn notar að eius 4
lóð af te á mann á ári og Rússar 1
pund. Spánverjar drekka að eins
GÓÐ BÖKUN ER HÆG
___ ef þér notið að
£
eins
ItLUK ltlKBON HAKINU FOWDKR
J>að er svo gætilega tilbúið
úr fínustu efnum að' það
vinnur ætíð vel; ef þér reyn-
ið það eitt skifti er áreið-
legt að þér notið það ætíð
framvegis; 25c pund kanna,
Biðjið rnatsalann yðar um það
frekar tilkall til vatnsins en aðrir Ferðamenn spyrja oft hvar þeir
óviðkomandi í tilliti tjl fiskiveiða geti fengið góðan vasanppdrátt af
Norðvesturlandinu. Svarið er jafn
an hið sama. Það finst í W a g-
eða fiskveiðileyfis?—Spurull,
SVAK: 1. Með þvf að land spyrj-
anda er á vatns en ekki sjáfarströnd,
þá á hann land faát fram að vatni,
eða alt að landamæium þe;m sem
beimilisréttur hans ákveður og meira
ekki. 2. Landeigandi á ekkert
meira tilka.ll til vatns en hverjir ó-
viðkomandi; hvorkí til að fiska f
á annan hátt en sér og sínurn í soðið
né heidur á h’anu nokkra sérstaka
pund af te á ári og eru í þjoð heímtinga á fiskveiðaleyfl unnir nú-
verandi reglugerð Dominionstjórn-
arinnar. En verja má hann land
Þessi tafla er að þvf leyti fróð-
leg, að hún sýnir úttiuttar vörur
þjóðanna í nákvæmlega n'ttum
hlutföllum við f>að sem f>ær eyða f
fæðiskostnað hvers einstaklings og
virðist sanna að maðurinn afkasti
þeirn inun meira verki, sem hann
erbetur alinn. En svo er þess
einniggetið að efni fæðnnnar liafí
ekki alllítil áhrif á lunderni og
starfsframkvæmdir þjóðanna. Sir
William Cross flutti fyrir 5 árum
fyrirlestur um f>etta mál á fundi
brezkn vísindafélagsins í Lundún-
um. Hann sýndi að Ástralíu-
menn eta að jafnaði 276 pund af
kjöti um árið, eða 5l ■> pund á viku
hver, en Italfumenn gerðu sig á-
nægða með 2 lóð á viku fyrir hvem
mann, og búa f>ó í mjög líku lofts-
lagi og Ástralíumeun. Af þessu
kvað hann komin f>ann mikla mis-
mun á afli og framtakssemi. sem
væri í ítölum og Ástralíumönnum.
Einn þriðji partnr mannkynsins,
Kínverjar, Hindúar og Japanar,
lifi mestmegnis á hrfsgrjónum,
enda eru þeir smærri og aflminni
en kjöt- og kornetendur. Japan-
ar eru f>ó framkvæmda meiri en
hinir, enda neyta þeir meira kjöts
og hveitis en Kfnar og Hiudúar
og sníða sig að öllu meira að hátt-
um livftra inanna.
Bandarfkjamenn neyta 3 pund
af kjöti á viku að jafnaði. Bretar
2| pund. Frakkar li pund, Þjóð-
verjar Ify pd. Þessar þjóðir neyta
kjöts mest allra þjóða og eru því
duglegastir. Höfundur greinarinn
ar hefir ekki gætt þess að taka Is-
land með í reikninginn, og heföi
f>að þó verið æskilegt, því f>að liefði
eflaust staðið ofarlega á kjötneyzlu
listanum, þótt útfluttar vörur þess
hefðu má ske ekki orðið að sama
skapi.
Þess er og getið f greiniiftii að
þær þjóðir sem mest sykur noti séu
mestu sjóferðaþjóðir og eigi stærst
an skipastól Bretar koma fyrst
legri afturför. Um vínnautn er
f>ess getið að Bandaríkjamenn,
f>rátt fyrir afl peirra og framfarir
drekki að eins helming víns og
bjórs á móts við það sem Bretar
Frakkar eða Þjóðverjar eyða á ári. j
Hugsanlegt er að ályktun sú j
sem gerð er í þessari grein, sé ekki j
alveg óskeikul. Hitt mnn satt að !
f>ær þjciðir, sem bj'ggja heztu og |
framleiðslu rfknstn löndin, lifi að j
jafnaði við betri kost en fátækari
þjóðir í ófrjósamari löndum, [og að
hver J>jóð neyti þeirrar fæðu í
fylstum niæli, sem hún framleiðir
mest af. Hitt er skiljaniegt að
f>ær þjóðir séu hraustastar, ötulsst-
ar og frsmtaksmestar, sem bezt
eru aldar. Það er saga mannkyns-
ins frá fyrstu tfmum.
Hyggin
fiskimaður.
Fyrir 70 áruin strandaði stórt!
seglskip f ofsaverði við strendur j
Nova Scotia og öll skipshöfnin \
drukknaði. Á f>eim dögum var
lftið um bjargráð þar við. strend-
urnar, og þó sú frétt. bærist út, að
talsvert af auðæfum hefði verið á
skipi þessu, þá var ekki álitið
sitt, jafnvel þann hluta þess sem
liggur í vatni, fyrir ósanngjörnum
átroðningi aðnara.—Ritst.
PROQRAHME
Social og Dans
Á NORTH-WE3T HALL
þriðjudagskvöldið 10. Nóv.
1. Johnson StringBand
2. H. Leo—Ræða
3. 4 raddaður söngur — Skóla-
meistarinn
4. Solveig Sveinson—Recítation
5. K.Á. Benediktsson—Tala
6. Fjórraddaður söngur
V. Jennie Johnson—Recitation
8. Séra B. Þórarinsson—Upplestur
9. Fjórraddaður söngur
10. Kr. Stefánsson—Upplestur
11. Veitingar,
12 Dans.—Johnsons "String Band
spilar.
Aðgangur 25 cents.
Byrjar á slaginu kl. 8.
Dánarfregn.
Hinn 19. f. m. andaðist í Fort
Rouge, hér í bseuum, húsfrú Halla
Magnúsdóttir. Banamein hennar var
taugaveiki. Hana vantaði eina viku
mögulegt að ná f>eim svo að það j upp k 8jötugt; fædd á Felli í Bisknps-
svaraði kostnaðinum, sem við það tungnm hinn 26. Okt, 1833. For-
yrði. Síðan hefir strandið legið
óáreitt f>ar á sjávarbotninum.—
Fiskimaður að nafni Thomas
Brown, sem býr í bæmun Seawall,
N. S., keypti f sumar strandið af
eldrar bennar voru merkishjónin,
Magnús Jónsson, dannebrogsmaður,
og Guðrún Jónsdó-tir, er síðast
bjuggu í rrörg ár á Bráðræði við
Reykjavík. Var Magnúsjkominn af
hinui merku Ármóta-ætt, albróðir
Orðið ;,Guide“
horns Guide.
þýðir leiðarvísir, og Guide þessijupp
fyllir þau skilyrði sem nafn bækl
íngsins bendir á. Þess vegna ér
ekkert undravert að sjá í þessum
bækbngi nýan og Sgætan uppdrátt
afManitoba og Norðvesturlandinu,
sem birtist í Nóvember befti þessa
rits. Uppdrátturinn sýnir landið frá
Winnipeg til Klettafjalla og norður
til Prince Albert og Edmonton, jfirn
brautir, vagnstöðvar, pósthús og
landslag er ljóslega sýnt. Járn-
brautakeifi iandsins er orðið svo
mikilfenglegt að það vekurjundrun
manna, sem ekkí eru því kunnugri
eða framförum þeim sení hér hafa
orðið á síðari árum. Uppdráttur
þessi er sérlega þægilegur í sam
bandi við lestagang á brautum.—
Ritið er fult af alskyns nauðsynleg-
um tróðleik.
DANARFREGN.
Ilinn2l.þ. ra. þóknaðist alvís-
um guði að burt kalla mína ást-
kæru dóttur, Láru. Hún lézt í
svefni.—Tveir læknar skoðuðu líkið
og bar þeim saman um að hjarta-
sjúkdómur hefði orðið henni að bana,
á svipstundu.
Lára sál var einkar saklaus
unglingurog hugl júfi allra þeirra er
oinhver kynni höfðu af henni.
Hún var fædd á Gímli 9. Des-
ember 188S.
Að geinu tækifæri finn ég mér
skylt að þakka alúðlega öllum fæim
hér íSelkirk—og þeir voru margir—
er sýndu mér hina innilegustu hlut-
tekning í þessum harmi mínum.
Selkirk, 27. Okt 1903.
VlLBORG ThORSTEINSSON,
Þona-blót.
eigendum þess fyrir $5,00. Það j Þorsteíns sál. kanselliráðs á Kiðja-
var ekkert verð, en að eins nægði
til að gera söluna lagalega. Burns
hafði óljósan grun um að gull
mikið væri á strandi f>essu, |>ví
hann hafði f pngdæmi sfnu heyrt
bergi og Johnsens sál' bæjaríógeta i
Álaborg á Jótlandi, föður Jóns heit-
ins landritara. En Guðrún s&l. var
alsystir Dr. Jóns sál. Hjaltalíns
læknls. Halla sál. ólst upp í föður-
húsum, fyrst á Felli, þá í Austurhlíð
mikið um auð skipíins. Hann j og síðast eitt ár í Bráðræði. Þaðan
fékk sér ]>ví göðan köfunarmann. hún ekkjumanni Pétri Einars
strax að kaupunum gercHun, til að
kanna skipskrokkinn og f>að sein i
honum væri. Þetta gekk vel. Yfir
18000 gulldollarar hafa |>egar náðst.
úr skipinu, og köfunarmaðurinn
segir þar enn ]>á eftir vera full 30
f>úsund dollars í gulli. Fiskimað-1
syni, sem enn er á lífi 6 áttræðisaldri
Á íslandi bjuggu þau hjón sam»n í
26 ár, sem sé 2 ár í Auðsholti i
liiskupstungum, 6 ár í Áhrauni á
Skéiðum og í 15 ár á Felli, fæðing-
aistað hinnar látnu. Þaðun fluttust
þau til Vestuiheiœs árið 1888 og
hafa dvalist hér síðan. Þeim var 11
ur þessi stendur því til að verða
i barna auðið, af þeim dóu 5 heima á
Islandi, en 6 kotnust vestur um haf.
vel efnaður, þótt það kosti hanri j giua dóttur uppkomna og gifta hr.
ærið fé að ná gullinu úr skipinn. j fvari Jónassyni, Sfagneu að nnfni.
Upprunalega sagan, þegar skipið | mistu þau hjón hér vestan hafs frá 2
fórst, var sú. að á þvf hefði verið j ungbörnum. Þrjár dætur þeirra
$60.000. og gerir eigandi sér von i erU nú á líH' allar *irtar °« tveir
um að ná mestu af f>vf áður eu
starflnu er lokið.
synir, báðir ókvæntir.
Halla sál.
j var mesta myndarkona, skynsöm
vel. hreinlynd og hispurslans Hún
_______________________ : var Aetrík eiginkona og umhyggju-
j g;5m Qg, möðir _ Ættjörð sfna
Island, elskaði hún heitt, og infttti
SPURNING: Land mitt liggui i alieiheyra A það hallað. Minning
vatn, 10—15 ekrur, sem ég hefi henDar er gevmd í lieiðri og þakk-
tekið heimilisrétt á og borga fultilæti hjá öllum, sem hana þektu,
ettirgjald af eins og heilt laud \ æri. í skyldum og vandalausum.
Ilversu mikið af vatnskambi getur Blöðin ísafold og Þi .ðólfur eiu
andið helgað sér? Ilefi ég nokknð 1 vinsaml. belin að taka þessa grein.
Bjarkir f>á hretviðrin hrjáðu,
hamaðist veðrið f geim,
bragnar f>á blót mikið héldu
í borg efnni vestur í heim.
Borð voru reist þar og bekkir,
og boðið til höfðingja fjöld,
nomirnar napurt f>ví reiddnst,
f>ær nöldruðu látt þetta kvöld.
Helgi Þar hásæti bygði,
holdgrannur jafnan sem áll,
honum til hliðar þar sátu
Höskuldur, Gunnar og Niáll.
Ei Valgarður var þar né Mörður
og vfst ekki Hallgerður,—nei.
Eg hygg að hún heiina’ hafi setið
og hnuplað í búið, það grey.
Bergþóra bar |>ar inn vistir,
hún búsýslu kona var mest.
Bragi svo byrjaði S'inginn;
yfir borðum var talað um flest.
Margt var á borðin inn borið,
blóðpylsa, ostur og svið,
hangikjöt, liarðfiskog ka:fu
þeir höfðu að íslenzkum sið.
Homin f>ar freyðandi og fáguð
að fornmanna tæmdu þeir sið.
Þeir lofnðu hemað og hreysti,
heitstrenging, Astir og grið.
Uti þó ömurlegt Væri,
og allvíða ströuduðu fley,
hjá Helga var ylur og indi,
og ýmsir þar festu sér mey.
Með fljóðunum tvfmenning tæmdu
og töluðu hljótt nokkra stund,
f auganu unað þeir fundu,
en ómynnið teigaði sprund.
Þeir sem til hófs þessa h('ldu
með hjartað af sorgunum |>jáð,
hurfu nú heim aftur glaðir
og hugðu að festa nýtt ráð.
HINN AQŒTI
‘T. L.’ Cigar
er laugt á undan. menn ættu ekki að reykja
aðra vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
í WESTERN CIGAR FACTORY
lnLjR \ ^ elBaudl‘ wiisrisriFJEa-.
HANITOBA.
Kynnið yður kosti þess áður en þér ákveðið að taka yður bólfestu
aanarstaðar.
fbúatalan f Manitoba er nú............................. 275,000
Tala bænda í Manitoba er................................ 41,000
Hveitiuppskeran í Manitoba 1889 var bushels............. 7,201,513
“ “ 1894 " " ............. 17,172,888
“ . .. 1899 .. ,. .............. 2' .922,280
" “ " 1902 " " .............. 58 077,2S7
A.ls var kornuppskeran 1902 “ " ............ 100 052,343
Tala búpenings í Manitoba er nú: Hestar................. 146,591
Nautgripir................ 282,843
Sauðfé..................... 35,000
Svin................... 9'.598
Afurðir af kúabúum í Maritoba 1902 voru................ S747 608
Tilkostnaður við by(cginR;ar bænda í Manitoba 1899 var!!.... $1,402,800
Framförin í Manitoba er auðsse af fólkstiölguninni, af aukntm
afurðum lanisins, af auknum járnbrautum, af fjölgun skólanna. af va t-
andi verzlun, af vextl borga og bæja, og af vaxandi velHðan
almennings.
í siðastliðin 20 ár heár ræktað land aukist úr ekrum....... 50,000
Upp i ekrur..............................................2,500 000
og þó er siðastnefnd tala að eins einn tínndi hlutx af ræktanlegu landi
1 fylkinu .
Manitoba er hentugt svæði til aðseturs fyrir innfiyténdur, þar er
enn þá mesta gnægðaf ágætum ókeypis heimilisréttarlöndum og mörg
uppvaxandi blómleg þorp og bæir, þar sem gott er til atvinnu fyrir
k&rla og konur.
í Manitoba eru ágætir frískólarfyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og fisksæl veiðivötn sem aldrei bregðast,
í bæjunum .HHnnipeg, Brandon, Selkirk og fleiri bæjurn mun nú
vera vfir 5,000 Islendingar, og i sjö aðal-nýlendum þeirra í Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 manna. Þess utan eru i Norðvesturhéruðunum
og British Columbia um 2,000 ísleudingar.
Yfir lO millionir ekrur af landi ( ýlnuitotxt. sem enn þé
hafa ekki venð ræktaðar, eru til sölu, og kosta frá $2.50 til $6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilmálum.
Þjóðeignarlönd í öllum pörtum fylkisins. og járnbrautarlönd meé
fram Manitoba og North IVestern járnbraut.inni eru til sölu.
Skrifið eftir nýustu upplýsingum. kortum o. s. frv. alt ókeypis, ti)
HO\ R. P liOltMV
Minister of Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
Eða til:
JoMeph B, NUhimtMoii. innflutninga og landnáras umboðsmaður.
Margt fleira mætti hér telja,
en mér er Það ómögulegt.
Enginn einn einasti maður
annað eins blót hefir þekt.
Ragnh. J. Daviðson.
Rit Gests Pálssonar
Kæru landar ! — Þið sem enn
hafið ekki sýnt mér skil á andvirði
fyrsta heftis rita Gests sftl. Páisson-
ar, vil ég nú vinsamlegast mælast
til að þið lfttið það ekki dragast
lengur. Undir ykkur er það að
miklu leyti kornið, hve bráðlega
verður hægt að halda út í að gefa
út næstu tvö hefti Gests, sem eiga að
koma út bæði í einu.
Vinsamlegast,
Arnór Árnason.
644 Elgin Ave.
Winnípeg. Man,
{jnnadiaD [V'ific {|ailwai
Jola skemtiferdirnar i
Desember.
Fram og aftur
lœgsta fargjald
í til allra staða í
ONTARIO,
QUEBEO
SJOFYLKJANNA.
j Gildir þrjá mánuði.
Viðstöðuleyfi veitt þegar komið e
í austur fyrir FORT WILLIAM.
TOURIST
J og fyrsU pláss
SVEFNVAGNAR
í á hverjum degi.
Jola og nyars-farbrefin
fram og til baka kosta TVO ÞRIÐJU
vanaveiðs—Farbréfin til sölu Des
21. til 25. og 30. 3l , og Jan. 1,
Gilda til 5. Jan., aó þeim degi með
töldum.
Eft.ir frekari upplýingum snúið yðu>
til uæsta umboðsmanns C. P. R. fé!
eða skrifid
C. E. McPHERSON,
Gen. Pass. Acent,
WINNIPEG
Bonner & Hartley,
Lögfræðingar og landskjalasemjarar
-tí>4 Tlrtin St, - - - Winnipeg.
B. A. BONNKIl. T. L. HARTLBY.
OLI SIMONSON
MÆLIR ME» 8ÍN0 NÝ.IA
Skandinavían Hotel
„ , , 71» main 8tr,
Fæði $1.00 á dag.
‘Allan-Liiiair
flytur frainvegis íslendinga frá fslandi
til Canada og Bandaríkjanna upp 4 ó-
dýrasta og bezta máta, eins og hún
ávalt hefir gert, og ættu því þeír, sem
vilja senda frændum og vinutn (argjöid
til íslands, að snúa sér til
hrH. fti. Barilal í Winnipeg, sem
tekur á móti fargjöldum fyrir nefnda
linu. og sendir þau upp á trygpasta og
bezta máta kostnaðarlaust fyrir send-
anda og móttakanda, og gefur þeim
sem óska, allar upplýsingar því við-
vikjandi.
Fari ekki sá sera fargjaldið á að fá,
fær sendandi peuingana til haka sér &d
kostnaðai lausu.