Heimskringla - 21.01.1904, Side 1

XVIII. AR.
WINNIPEG, MANITOBA ?A. JANÚAR 1904.
Nr. 15.
PIANOS og ORGANS.
lleíntKnian &. C« Pinnos.-Bell Orgel.
Vér seljum með mánaðarafborgunarskilmálum.
J. J, H McLEAN & CO. LTD.
330 MAIN St. WINNIPEG.

NEW YORK LIFE
JOHN A. McCaLL, pkesident.
Síðasta skýrsla félagsins sýnir að á árinu 1903 heflr það gefið út
170 þús. lífsábyrgðarskírteini fyrir að upphæð S386. miliónir doll.
Á sama ári borgaði fél. 5,300 dádarkröfur að upphæð yfir 16
miliónir doll., og til lifandi meðllma borgaði það fyrir útborgað-
áarlífsbyrgðir fullar 18 miliónir doll. Sömuleiðis lánaði félagið
S32 þús. meðlimum út á iífsábyrgðarskírteini þeirra nær því 13
íniliónir dollars. Einnig hefir félagið skift á mílli meðlima sinna á
SíðastL ári 5J mlión dsll., í vexti af ábyrgðum þeirra í þvt, sein er
$1,250,000 rneira en borgað var til þeirra á árinu 1902. Lifsábyrgðir
í gildi httfa aukist á síðaetl. ári um 161 millionír Dollars.
Allar gildandi lífsábyrgðir við áramótin voru $1,745 niilionir
Allar eignir félagsins eru yfir .........‘t•>'41 million IlollarM.
í
t
t
)
t
t
t
t
<
<
t
t
t
t
C. OlaÍNon,
AGENT.
«1. G. Norgan, Manager,
GRAIN EXOHANGE BDILDING,
WINNIPE <3-.
I

Skomtisamkoma!
Eins og áður hefir verið augl/st, heklur Unitara-
söfnuðurinn skemtisanikomu á fimtudagskvöldið kem-
ur þann 21. f>. m.—Kamkoman verður sett kl. 8 e. h.
Til skemtana verður:
Söngur,
ræðuhöld,
kyöldverður,
eins og eftirfylgjandi prógram sýnir,—Það er þarflaust
að mæla neitt með þessari samkomu. Félagsskapur
sá. sem fyrir henni gengst hefir enn ekki haldið þú
samkomu í þessum bæ sem ekki hefirverið þeim meira
virði en inngangseyririnn, er samkomur sækja sér til
gagns og skemtunar.
Soloisti samkomu þessarar, hra. Gfsli Jónsson, er
þegar bíiinn að fá almennings orð á sig fyrir söngsnild,
og mun hann ekki bregðast vonum manna frekar nú
en að nndanförnu. Ræðurnnr verða um almenn og
skemtandi efni. Söngurnni fjörugur og hressandi, og
þá má ekki gleyma [>vf sem mest er í varið og það er
KVÖLDVERÐURINN.
Aðgangur að samkomunni er 25 cents. Þeir sem
fyrstir koma fá bezru sœtin. Aðgöngumiðar verða
til sölu vfðsvegar um bæinn.
PROGRAM SAMKOMUNNAR:
Éi
1. Orcbistra—Andcrson’s.
2. Fjórraddaöur sftnjfur.
3. Upplostur—S. B. Benediktsson.
4. Solo—Gisli Jónsson
5. Rœfta—Röí?nv. Pétursson.
6. Fjórraddaftur söngur
7. Upplestur—Guftm. Árnason.
8. Solo—Gísli Jónsson.
9. KVOLVERÐUR.
10. Ræfta—J. P. Sólmundsson.
11. Fjórraddaftur sftn»rur.
12. Riefta—E. Ólafsson.
13. Orchcstra—Anderton's.
14. Ræfta—Margr. J. Benediktsson.
15. Upplestr—Thorb. Thorvaldsson.
16. Ræfta—Fred Swanson.
17. Orchestra—Anderson's.
18. Eldgamla ísafold.
Forstöðdnefndin.
Fregnsafn.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
—Fyrir eiuni og tveimur vikutn
stóðu menn á öndinni um að ófriðnr
byrjaðí á hyerju augnabliki á milli
Japansmanna og Rússa. Blöðin
voru meira að segja farin að heyra
skotdrunnrnar þar eystra, og sumir
sögðu áreiðanlegt að stríðið væri
byrjað. En eftir því sem fleiri dag-
ar liða, virðast ófriðarhorfurnar fara
þverrandi og verða friðsamir menn
þeim fréttum fegnir. Eftir því sem
næst verður komist, er Nikulás
Rússa keisari móti ófriði við Japan-
menn og aðra. Enda er honum
það næst, þyí hann stakk um árið
upp á, að ríkin og löndin hefðu gerð
ardóm um sundurlyndi og misklíðir,
en hættu stríði og orustum, Aftur
vilja 'sumir at ráðgjöfum hans, að
Rússar fari í stríð við Japanmeun,
En eins og útlifið er nú, þá er
ómögulegt að segja, hvort þessar
þjóðir fara í stríð að svo stöddu,
—Eftir líkum kemur sambands
þingið saman 8. Marz næstkomaDdi.
Það veður alt i villu og svima hjá
Laurier-ráðanejtinu. Ósamlyndi
og fiokkadr&ttnr á eina hliðina og á
hina algert vonleysi um að yinna
næstu kosningar, veldur því sukki
sem er á öllu hjá etjórninni. En
seinafta örþrifráðið fyrir hana er að
reyna að hafa sem mest upp úr
Grand Trunk Pacific brautarm&l-
inu áður en hún veltur úr vöidum,
og það mun hún nota sér fyllilega.
—Það er gert rnikið orð á þvl að
ófriður og skærur séu í nýlendum
Þjóðverja í suðvestur Afríku. Eru
það innlendir þjóðflokkar, er ráða
að fólki, sem býr í nýlendunum og
sem er undir harvernd Þjóðverja.
—Öldungaráðsdeildin er að hugsa
um að útbola senator Reed Smoot úr
Utha, úr efrideild þjóðþingsins í
Bandaríkjunum, og er honum fund-
ið fjölkvæni til foráttu. Smoot neit
ar því að hann sé fjölkvænismaður.
en f sama 'sinn segist hann ekki efa
það, að fjölkyænismenn, Mormónar,
haldi áfram að búa saman við konur
sínar f himnaríki.
—Hon. Mr. Blair er tuttugasti og
fimti þingmaðurinn, sem Laurier-
stjornin hefir veitt feitt embæitiá
sínnm stjórnardögum. Hérna um
áriðkomSir William Mulock fram
með lagaákvæði um það, að stjórnin
veitti engnm þingmauni sem I
þeírra flokki væri konunglegs em
bætti, Hann heflr gleymj því, sauð-
urinn síðan hann komst á Laurier-
stjúrnarbásinh,
—Einusinni þótti Lanrierstjórn-
inni þan eimskip óbrúkandi til flutn
inga yfir hafið, sem ekki færu nema
20 sjómílur á klukkntímannm. En
nú finnur hún fui’a ástæðu til að
gorta um það, að hún hafi örskreið-
ustu flutningskip, og að þau fari 17
ejómílur á klukkutímanum. — Það
smá dregur af flýtinum hjá henni,
blessaðri.
—Miðvikudaginn 13. þ. m. tefldu
farþegjar, sem voru með eimskipun-
um St. Paul og Minnetonka á At
lantshafi, manntafl, sem stóð yflr í 4
kl.tlma. Þeir tefldu með firðskeyta-
sendingu. Minnetonkamenn unnu
taflið. Þetta er fyrsta taflið sem
tefit hefir verið með firðskeytaritun
á Atlantshafi.
—Fregn frá Brussel í Belgíu seg-
ie, að þar sé myndað félag, sem ætli
að setja verkstæði niður f Japan og
á að smíða i þvf ekki annað en vopn
og hergögn. Flest stærri verkstæða
félög í Belgíu eru hluthafar í þessu
félagi og talið er áreiðanlegt að Leo
pold konungur sé einn af frömuðnm.
þessa vopnaverksmiðjufelags. Höfuð
stóil félagsins er talinn 25 millíónir-
—Púðurgeymsluhús í Kumanoyo
héraði sprakk í loft upp um 14. þ. m.
Þetta skeði ekki alllangt ti á Salon-
ica. Haldið er að Búlgaríumenn
hafi verið valdir að þessari spreng-
ingu. 301 Tyrkir biðu bana við
sprenginguua.
—Læknir að nafni Jonathan Hut-
chinson, er læknir við holdsveikra-
sjúkrahúsið í Tracadia um 30 ár,
segir að holdsveikum sjúklingum
hatni mikið, ef ekki alveg, við að
borða nýjan óskemdan fisk. En aft-
ur sé fiskur sem farið er að slá í, eða
ekki er alyeg glænýr, óhollur holds
veiku fólki.
—Maður er nefndur W. J. Reid.
Hann var Jsettur í fangelsi í Spring
field, Mass. fyrir nokkru. Hann var
ákærður um að hafa falsað fé, út að
meira og minna leyti, á 32 hótelum,
Upphæðin nam als $10.000. Hann
var dæmdur í |10 ára fangavist.
Hann var búinn að vera fullur 3
mánuði f fangaklefanum eftir að
dómur fél. á hann. Þann tíma lá
hann og bar sig til sem veikur mað-
ur, og hélt fangavörðurinn hann
mjög máttvaua. En 10. þ, m.
komst hann út úr fangahúsinu og er
mör.num óskiljanlegt hvernig hann
hefir farið að því. Hann þurfti að
saga sundur nokkrar dyr, því hann
fór i gegnum 6 herbergi, og að síð-
usta kleif hann npp 18 feta hian
vegg. Er öllum óskiljanlegt hvern-
ig hann fékk sagir og [stiga með
fleiri verkfærum, sem hann hefir
notað. t. d. fágæta lykla m. fl. Á
leiðinni út hafði hann opnað verk
stæði og vörugeymsluklefa, til að
ná fötum og nauðsynjum handa sér
Hann sást í bænum rétt um leið og
hann slapp úr fangahúsinu, en síð-
an veit enginn um hann.
— Bréfriti í Abyssinia í Afríku
hefir nýlega lýst Menilek konungi
þar á þessa leið. „Menilek konung-
ur er hér um bil sextugur að aldri.
Hann er svartur & hörundslit. Ilann
er dálítið bólugrafinn í andliti, og
hefir skegg Jupp að augum, sem er
gisið og úlfgrátt að lit. Andlitið er
sant gáfulegt og augnn svört og
snör. Eftir viðtalí og ræðum, sem
túlkar hans flytja aðkomandi mönn-
um, þá er hann mælskur, skynsam-
ur og kurteis maður.
—SíðaAl. ár framfóru f Bandarfkj-
anujQ ekki fleiri en 96 skyndiaftök-
ur. Það sýnist furðu lítil tala, þá
gætt er að því, að árið 1892. voru
þær 235, árið 1893 200, Þessar
skyndihengingar eða aftökur án
dóms og laga, hafa eldrei verið eins
fáar og síðasta ár; sfðan árið 1865.
Árið 1901 voru 135, en 1902 voru
það 96.
—Rússaveldi hefir á sfðnstu 12
mánuðum aukið svo herskipastól
sinn við norðausturstrendar Asfu,
að hann ber nú 87,000 tons meira af
flutnfagi en áður. Samt er hér með
ekki talin þau herskip, sem nú eru
á leiðinni til Koreaskagans. Rússa-
veldi hefir nú hér um bil \ meiri
skipastól þar, en Japanmenn,
—Ettirfylgjandf skýrsla er úr hag
fræðiskýrslum Bandarfkjanna. Fólks
fjöldinn er talinn að vera árið 1903
£0,372,000. Árið 1850 var fólks-
fjöldinn 23,191,876 og árið 1800
að eius 5,308,483. Eramléiðsla líkj
anna árið 1900 er talin $94,000,000,
000. Áætlun um eyðslu þjóðarinnar
er talin $100,000,000,000, árið 1003,
eftir því sem næst verður komist
Árið 1850 er framleiðsla rfkjanna
talin $7,000,000, en það er sú elsta
áætlunarskýrsla. sem nú er til. Auð-,
ur fyrir bvert nef er talin $1.235 ár-
ið 1900, en $307 árið 1850, og hefir
það því meira en fjðrfaldast síðan.
Ríkisskuldin var $914,000,000 árið
1903, en $.7429,000,000 árið 1880,
en árið 1870 var hún $2,046,000,
000. Ríkisskuld á hverju nefi 1903
er talin að vera $11,51, en árið 1870
var hún $60,46. Rentur af ríkis-
skuldum á hvert nef 1903 er talin
32c„ en 1870 voru þær $3,08.
—Maður að nafni John Hazeltine,
sem er velþektur f New York, hefir
huga að flytje 1000 sáiir frá Syra-
cusa til Mohtana næsta snmar og
byggja þar nýja borg með þessu
Syracusa fólki.
—I stað Blairs, sem gakk úr ráða-
neyti Laurierstjórnarinnar á síðasta
þingi út af Grand Trunk Pncific
járnbrautarmálinu, á nú að koréa
H. R. Emmerson. Hann var citt
sinn formaður stjórnarinnar f New
Brunswick fylkjnu.
—Stormar miklir hafa verið á At-
lantshafi um fyrri part þessa mánað-
ar og hafa þeir tafið skipagöngur að
mun. Ekkert af skipum skemdist
til muna nema Noordland.
-—Fjórtán ára gömul stúlka reynd
að drepa móður sfna á eitri. Þær
eiga þeima í Vancouver. Stúlkan
sendi 16 ára gamlan bróður sinn
eftir 15c. virði af kolsýru og lét það
eins og það var í tekönnuna. Þegar
kannan var komin á borðið, spurð.
drengurinn móður sfna hvort hún
hefði ekbi góða lyst á tesopa. Hún
játti þvf og bað hann að hella í boll-
ann handa sér. Kerlingin fann
strax undarlega lykt af tegnÍKimi,
og spurði Grace hvað hún hefði látið
f könnuna, en stúlkan neitaði að
segja henni það, þar til ket ling tók
barefii og hótaði að örkumla hana
tafarlaust, ef hún segði ekki satt
fiá, svohún sagðist hafa látið kar-
bólsýru í kðnnuna. Kerling lét
strax fanga hana og ákærði hana
um banatilræði við sig. Fyrir rétt
inum kannaðist hún við, að hafa
ætJað að diepa móður sína, og
kvaðst ekkert flcira vilja um það
segja, nema það, að þessi kona sem
segðist vera móðir sfn væri það ekki
og læri fram úr öilu hófi ilta með
sig. Stúlkan siturenn þá í fangelsi
og býður frek ari rannsóknar í mál-
inu.
— Erfðaskrá Herbert Spencers
þykir allundarleg 'að ýmsQ leyti.
Hún skipar fyrir meðal annars, að
Ifkami hans sé látinn í kistu, sem
botnínn í sé rennilok, og hann sé
brendur og askan síðan grafln í
jörðu. Á sama tfma fyrirbýður erfða
skráin stranglega að nokkur trúar
bragðaathöfn sé höfð um hönd við
brennuna eða öskugreftrunina.
—George W. Todd hét sveita
prangari, semjdó I Canada á árinu
sem leið. Árið 1878 kom hann til
systkina, sem áttn neima í Utica
héraðinn f New York rfkina. Hann
var þá aðselja varning sinn og ók
honum fiam og aftur um héröðin f
hjólbörum, Þegar hann kom til
systkina þessara var hann kalinn og
illa til reika. Hann lá hjá þeim f
þreytn og kali í þrjár vikur og
naut hjúkrunar. Þegar hann fór,
fékk hann hyerju þeirra ávÍBUn upp
á $5000, er greiðast skyldi þeim að
honum látnum. Þau Geo. Crawford
og Jennie Grawtord geymdu ávts
anir þessar og vfsuðn þeim fram ný-
lega, þegar þau heyrðu að Todd
var dauður, Skiftaréttur heflr
dæmt þeim fé þetta, sín $5000 hvoiu
þeirra. Todd lét eftir sig $56,000,
þrátt fyrir það, þó atvinna hans
væri vörusala á farandfæti. Erf-
ingjar hans eru vestur við haf og
hafa þeír mótmæft ávtsunum þess-
um til Crawtord systkinanna, en
nafn gamla Todds mun mega betur.
Þingræður.
Þegar Mr. Agnew og Mr:
Howden voru búnir að svara
hásœtisræðunni, j>á kom til kast-
anna fyrir gamla Greenway að
svara, sem liðsforingjn sfns flokks.
En karlfuglinn tók j>að heldur ró-
ega, og lét ekki sjá sig, svo Mr.
Mickle svaraði fyrst. Það er óef-
að að þeir Greenway og fylgifiskar
hefðu fegnir viljað vera án þess
ónæðis, en vegna rótgróins vana í
þingmensku hér í landi, J>á þorðu
þeir ekki alveg að steinþegja. Það
sem Mr. Mickle sagði var mest
hrós og lof um kjörlistatilbúning-
inn síðasta. Hældi harm kosninga-
ögum Roblinstjórnarinnar á hvert
reipi, og fór mjög fögrum orðnm
um það hversu kjörlistarnir væru
góðir í alla staði. Svo ætlaði
uann að sækja f sig mótþróa og
dug og finna ögn að stjórninni, en
það varð fránmnalega vandræða-
legt, að slfkt heflr naumast heyrst
áður. Enda tók [>að Hon. Roblin
ekki lengi að rekja það í sundur
fyrir Mr Mickle.
Mönnum fór að Þykja nokkuð
kynleg aðferð Mr. Greenways að
láta ekki sjá sig á þinginu, og láta
þó telja sig flokksforingja. En
rétt í þeim svifum fékk karltetrið
móð, og komst upp í þingsalinn á
fimtudaginn var. Liberalar og
fylgilið þairra fylkti sér fljótt á
áheyrendapallana f þingsalnum.
Það bjóst við að Mr. Greenway
mundi taka duglega í hnakkann á
stjórninni, eftir kosningaófarirnar
og hvíldina í þingbyrjun. En
hvað skeður? Það, að Mr. Gren-
way hefir umyrði um að þurfa að
tala. Það þýddi það að hann vissi
ekki af nokkru sem hann gat fund-
ið stjórninni til foráttu. En þrátt
fyrir umkvörtun um ræðuhaldið,
hélt hann dálitla ræðu, og átti
Rogers, ráðgjafi opinberra verka,
að svara henni; en ræðan var
meira með stjórninni en á móti
henni, og að hinu leyti ómerkileg.
svo Mr. Rogers datt ekki í hug að
svara henni einu orði. Mr. Green-
way kvaðst hafa gert sér það í
hugarlund, að stjórnin kæmist
aftnr að. Og kjósendumir urðu
meir en vel við þeim óskum hans.
Hann kvaðst hafa sýnt nokkrum
aldavinum sfnum lista af 15 kjör-
dæmum í fylkinu, sem hann
hefði talið sér viss í kosningnnum,
og að eins 1 þeim kjördæmum hefði
hann búist við að vinna. En
þeirri áætlun hefði dálítið skeikað
þvf þau hefðu ekki orðið nema 9,
sem hann hafði unnið. Hann
kvaðst álíta að það hefði verið
betra fyrir núverandi stjórn og
fylkið, að hann hefði unnið 15
sæti, í staðin fyrir þessi 9, Hann
kvað það sama hversu ein
stjórn væri r&ðvönd og góð, það
væri samt betra fyrir hana að fá
dálitla mótspyrnu á gjiirðum sín-
um, frá þeim mönnum, sem hefðu
vit á stjórnmálum. Hann sagði að
stjórnin hefði að vfsu unnið kosn-
ingarnar með tveimur meðölum,
og þau væru loforðasvik og mútur.
Eftir þvf er fólkið í Manitoba
þekkingarlausir skrælingjar, og
Liberalar ekki annað en atkvæða-
salar, þvf ekki hefir stjómin þurft
að múta Conservativum. Þessar
umtöluðu mútur hafa því gengið
yfir til þess flokks, sem fylgdi
Greenway fyrir fáum árnm, en hef-
ir fylkt sér nú utan um Roblin-
stjóraina. En svo hafa máske til-
finningar ráðið meira en réttsýn
skynsemi, hjá gamla manmnum.
Hann talaði líka allþungum orðum
til bindindisflokk8Íus í fylkinu,
fyrir framkomu hans 1 sfðustu
kosningum.
Hér með tilkynni ég nefndum
þeim, sem kosnar hafa verið af
hlutaðeigendum f^ufusleða þeim,
sem stjórnin 1 Canada seldi mér
e;nkaleyfi fyrir að smíða og selja
hér í Canada, að áðurnefnt einka-
leyfi er ónýtt og einskis virði,
nema þvf að eins að fullnœgjandi
próf verði sett f gegn nú þegar,
eða að öðrum kosti keypt nýtt
eynkaleyfi á endurbótum sömu
uppfyudingar.
Eg bið þessar heiðruðu nefndir
að gera svo vel að láta mig vita
innan 14 daga hvað þeir ætla að
gera Ef ekki, sel ég þetta mitt
s ánasta tækifæri.
152 Kate St. Wpg. 18. Jan. 1904.
> 8IGURÐUR ANDERSON.