Heimskringla - 28.02.1907, Blaðsíða 4

Winnipeg, fcbr. 28. 1907.
HEIMSKKIKGLA

— HEIMSKRINGLA —
Pnblished every Thursday by
Thf Heintfkrin^la N'ews 4 Publisbinz Co.
V*rð blaftsioH í Canada og Bandar.
$Z.Ou nm ériö (fyrir fram borpraö).
i Fent til JsbrdH $2.<0 (fjrir fram
borícat af kaupendnm blaösins hér)$1.50.
B. L. BALDWTNSON,
Editor & Manasrer
Olfice:
729 Shcrbrooke Street, Winnipe*
| FO.BOX116. ’Phone 3512,
manoHnHnnBD
Dylgjur og ósannindi
J>aö eru aöal-vopn "liberfcla” og
1 sumum tilSellum alveg eimi vopn-
ia, I þessari sókn, aö dylgja, —
ijfe4a í skyn, aö Rol»Mn stjórnsin sé
»rk í frámunalegu fjárglæfrabralli,
»Ö hún sé búin aö selja svo og svo
mnk-rim hlu>ta af landeigíi tylkisins
<og eyöa veröinu. Sögurnar um
þetita eru í ótal útgáfum og hv*r
■tén úitgiáfa aö einhverju kyti ólík
%mni, þessar sögur hafa gengiÖ
aú í meira en 2 ár, en nú jitgar
kostvingasókn stendur yfir, íjölgar
jþeim sögum svo furöu sætir. Að
b4a þessar sögur svo út, aö þ:rr
sóu í senn bæöi trúlegar, <»g svo
Ififurlegar, að ókunna rrvenn hrvili
vtö Roblin stjórninni. Til þess út-
boimt'ist töluverö 'æfing. þaö <-r
vsftvaninigi ofvaxið, aö gera allar
-þær útgáfur úr garði á þann hátt,
•*ð þœr hafi einhver áhrif, og að ó-
mög-ulegt sé að hafa höndur í hári
-þess, eða þeirra, sem flytja. Af
fcmikomu farand-kiðtogatis, Mr.
■ítrowns, að dæma, ctettur engurn í
að hann sé vaxinn því, að
fcúa trl svo sennilegar slúöursögur,
emia ölkmi, sem kunnugir eru, vit-
anfegt, aö þær sögur aflar, — og
ændan'tekmngarfaust allar óbróð-
-nrsögur trm Robfm stjórnina, eru
-%ijgsaðar og sniðnar í slúður-verk-
jm*iöju blaðsáns Free Press, hér í
hænum, og hvergi annarsstaðar.
þaö er hvorbtveggja, að það er
hée hvorki timd né rúin tií þess, aö
tekja allar þessar sögur, Mð fyrir
Mð, og sýna meö rökum, hvaö er
•s.-nbt, hvað ósatt, og hvað vís-
vrtamii viMu-sagnir til þess að
dr«ga kjósendur á táJar, enda
væri það gagnslaust verk, því
mæður mætti eins vel ætJa séif að
-þurausa Rauðá, eins og að ætfa
sér aö taka fyrir slúöur-uppsprett-
■urnar í Froe Press verksmiðjunuri.
iSé stetml ein æð þedrrar óþverra-
Vmdar, þá brýzt hún unddr edns út
'4 oörum stað.
þaö vill Mka svo vel tdi, aö það
•er þarflaust, aö rekja þessar land-
siihi sögur til lengdar, eöa ræöa
jþær ítarlegn. Sögurnar, sem nú
ganga svo þétt, eru sömu sögurn-
«r, sem gengiö hafa nú í síðastl. 2
-ár, eða meir. Mivnurinn einn er sá,
að þœr eru nú í fleiri útgáftmi og
«f bil vill orðfkdri, en efnið er það
*ama.
þessum sögum öflum hafa ráö-
fcerrarnir svarað, a'triöi fyrir at-
r-iði, 'bæði á þingi og wtan þings.
Og þeir hafa gert tniklu meira en
bfábt áfram a-ð svara þessu slúðri
og sýna haefnleysi þeirra sagna.
hafa bæði á þingi og____________utan
þtngs skorað flii'tningsmiennina á
hóitn, skorað á teiðtoga þeirra
‘diberöhi" á þingi, skorað á i vern
cran einstakling i liði þeirra, i r
■mannskap hefði til, aö standa i pp
úr sæti sinu á þingi og bera iram
formlega kærn á hien'dur stjórn-
dm í yambandi viö einhverja slika
sögu, eöa allar.
Enginn þessara höfödngja (!!!)
befir enn þoraö, að taka hólm-
göngu-boðinu. Hvers vegna hafa
þeir ekki fagnandi gripið eiitthvert
sMkt tæki'færi ? Af þvi, að jafnvel
Blábúðar biíxnasalinn veit, aö vöfl
ur, dylgjur og ósannin'd'i gdlda ekki
íyrir rétti. •
Ekki þar meö bfrið. Stjórnin
gerði meira en bjóðí. þeim h<>Mn,
göngu. Stjórnarformaður Rohlin
bauð þedtti í ræðu á þinginu : —
að þyrði ednhver jneirra að gera
fortnltga kæru, skyld'i han,n tadiar-
lausit skipa rannsókanarniefnd og
skyldtt þeir (þeir “liberölu”) einir
ráða, hvaða m.enn skipuðu þann
rannsóknarrétt.
Með þessu 1>oði gerði RobMn það
sem enginn stjórnniálamaður hefir
leikið á un'd'an homim, að þvd er
kunnugt er, að bjóöa andstæðing-
utn sínttm bæði tögl og hagldir, i
málsókn á móti sjálfttm sér. það
0
er vitanlega einkaréttur þeirrar
stjórnar, sem kærð er, að tilbaka
mennina, stm rannsóknarréttinn
edgm að skdpa. þessum einkarétti
aísalaði Roblin sér, er hann sagði:
Framsetjið þið kæruna, eða kær-
urnar, og svo skuluð þið einnig
ráða, hvaða menn ski'pa rannsókn-
arrébtiinn. Mér er sama hverja þið
tilnefmð og skal engin afskifti af
því haia. þetta vitanlega eru ekki
orð Roblins, bókstaflega þýdd, en
þebta er efnii þeirra óbreytt alveg
og í rébtri merkingtt.
Drengilegra hólmgöngu-boð en
þetta befir enginn maður áður gert
og betur en þetta getur enginn
maður, engin stjórn boðið.
það mæbti ætla, £j6 einhver
þeirra “Tiberölu", er á þingi sátu,
mundu grípa þetta makalausa boð
tveim liöndnm og framsetja gagn-
oröa kæru gegn stjírn/mni í sim
ban-di við “landsöltt hnieyxlið”,
eins og Lögb. nefnir slúðursögurn-
ar. þó þeir væru fám'emtir á þingi,
þá áttu þeir að baki sér utan-
þings heila herskara af “ráðvönd-
uin,’ tnönnum, “stór-vitringum",
eins og Lögb. mundi kalla þá, svo
sem Thos. Greenway, J. D. Cam-
eron, “Bob” Watson, Clifford Sif-
ton, R. L. Richardson og J. W.
Ihtfoe, o.ll., o.ll. Allir þessir menn
hefðtt að sjálfsögðu hlaupið undir
bagga með þeitn Mickle og Chev-
rier, ef þeir ltefðu tekið hólm-
göngti-boðinu, og svo miklti, miklii
fleiiri.
Að þeir þá höfnttðtt boðinu, að
þedr kttstt heldur að bera blieyði-
orö aila ævd, heldur en standa upp
eins og drenglyndir menn og feft-
6*t viö aö færa sönnur á mál sitt
fyrir dómurum, er þeir kusu sjálf-
ir, það sannar edns fyllikga eins og
nokkur hltrtur verötir sannaður,
að allar sögurnar um “landsölu-
hneyixiiið” voru hæfulaus ósann-
indi.
Menirirnir sönnuöu það sjálfir
með þöguinni.
það er sneypa þebta og hún mik-
il, og þungbær mjög fyrir menn
eins og Charles Mickle (leiðtogann
á þingi), en sneypuTébtir var auð-
vibað mikill fólginn í þeirri með-
vitund, að meö sneypumnd útveg-
uðu þedr flokksbræðrtrm sínum
þetta sama ljúgvepni til að bedta,
sem be/.'t mætbi fratn yfir nae.stu
kosndngar. þeir sáu það graini-
lega fyrir 2 árum síðan, að vdð
næst’ti kosttdngar væri gaignsHitdð
fyrdr “Hberala’’ að -beiita sannfci'k-
ans vopnum. Löggjöf stjórniarinn-
ar hafði frá iipph-afi verið þonnig,
að þedr gátu ekki að fundið eða
mælt mótd, nema einu fjtriði,, og
það v-ar jámbraifta samni'ngiirmn,
tr bann var 1 fyrstu framlagður.
En fyrir tveimur árttm v-ar reynsl-
an búin að sýnæ, að Jiami, að járn-
branta samivrngurrim var sá viitur-
legfvsti og aiff-arasælasti járnbrauta-
sairmdngur, er nokkur stjórn í Can-
ada hefir nokkru srimi gert. þetta
var auðsætt þá, og þá jafniframt
það, að ekki var mn auðtigan
garð að gresja, er lerta skyldi eftir
ástæöum til aö sakíella stjórni-na í
kosningasókn. þaö var þess vegna
klókdndabragð, þó hart væri að-
göngu, að bera sneypuna ti'l næstu
kosninga, en edga Ijúgvopnið sama
og ný dregvð og brýnt trl að beita
gegn stjórninni, þegar þing væri
roliö og hólmgangan yrðd óumflýj-
anleg.
Jressu þjóðráðd eiga “liberalar”
ítö þakka, að þeir hafa enn þetta
tilkomumikla voptv, tilkomumesta
vopniö, sem þeir hafa - fórttm sín-
imi, að þvi enn veröur séö.
Að þetta vopu bíti eins vel og
þedr vona, er annað mál, — er ó-
reynt enn. Kn víst er hætta á því,
að þedr þttrfi oftar en einu sinni aö
rútttt þaö tindir fæti áöur en lýkur,
því stjórnin skorar erni, þann dag
í díug, fastfcga á þá, að íramsetia
forni'lieg'a kæru, svo að hægt sé aö
bei'ta lögum og rétti gegn kærand-
ait’iim. í jjeirri áskorun er enginn
undánþeginn. það eru allir vel-
komnir aö taka þessu boði. Meir
að segja, stjórnin verður þakklát
Jædin sem byrjar.
ITver er hér drengur svo góður
og lmgiprúöur, að hann vilji leggja
á vaðáð ?
Tilraun að blekkja
í- Lögbergi dags 21. þ. m. er þess
getið, að frestað sé kosning í kjör-
dæmimmn Gilbert Plains og Gimli.
J>ebba er sa'tt. Kosningnm þar er
fnestaö tdl 16. marz næstk. þegar
þar er komið sögtttvni, er sannliedks
forði blaðsins uppgenginn. “Að
því er GimH kjördæmið smertir, er
þetta ekki nema vanalegt tdltæki
af Roblin stjórninnd’’, segir svo
blaðið. þettf. er æði villatidi frá-
sögn, enda tilgangurinn augsýni-
lega sá, að blekkja þá. sevn ókunn-
ttgdr eru. Með orðunum “vanalegt
tiltæki” er 'gefið í skyn, að þetta
sé orðinn gamall vani, sem ekki
megi víkja frá. Hér er þvi gott
sýmishorn af hernaðar aðferð “li-
berala”, — aö blanda svo saman
sammfcika og ósanti/indum, að ó-
kunmigir menn hljóti aö íá ranga
htt'gmynd um máliö. það er regfa
þeirra, sem ekki má vikja frá, enda
í smá-atriði eins og þessu.
Rétt og sönn frásaga er þeasi :
Kjördæmiö er feykilega stórt.
Bygðin er slitin og strjál, aðalfega
á jöðrum kjördæmisins austast og
vestast, á bökkum vatnanna og í
grend við þá. Á miIM bygðanna er
óbygö og vita veglaus spilda ttm
30 mílur á breidd. Er þaö ókfeydur
viegur vetur og swmar, enn sem
komdö er, og feiðir af því, að mað-
ur, sem þarf að fara frá Gimli, t.
d., vestiir að Manitobu. vatni, 40
mílur vegar, þarf að fara til Win-
nipeg, 60 mílur, og þaðan norð-
viestur, sem feið liggur, 70 mílttr.
Svona gredðar, svona þægifegar
eru samgöngur afiar milK bygð-
anna í kjördæmmvt. þær vorvt
þannig 1899 og þœr eru þannig
enn. Afstaðan, stærðin og veg-
leysiö veldur þvl, að það er bók-
staflega ómögulegt, að koma lög-
skipuðum kjörþings auglýsiing'um
til allra bygðarlaga í kjördæminu
á þedm tíma, sem er medr en nóg-
ur bil þess i öörum héruöum fylk-
isins.
Jxjssa örðugfedka sá Greenway
og viðtirkevwii, er hann uppfeysti
þdngiið í des. 1899, og lét svo kosn-
mgar þar fara fram viku sednna,
en -anniarst'aiöaT. Síöan hefir verið
háð ein kosningasókn, og af sömtt
ástæðum fyilgdi Roblin þá viötek-
innd' negiu Greenways, og hann
fyigiir henni »ú, í ANNAÐ SINN,
af sömtt ástæðum, þeim hinum
sömu, er knúðu Greenway til að
viðtaka þessa aðferð fyrir 7 árum
síðan.
“Sá voldur mestu, sem upphaf-
intt veldur", segir máltækið. Sé
þaö vot'tur um hræðslu hlutaöeig-
andi stjórnar, áð hafa kjörþiag
háð viku seinna en annarsstaðar í
kjördæmi, sem afstöðu og «.im-
göng'ttfæra vegna getur ekki lylgt
hinum, og sé vansæmi fyrir þing-
mannsefn-i, að þiggja atkvæði tmd-
ir þoim kringumstæöum, þá er þp.ð
Greenway miklu fremur en Roblin,
sem á þessi ámæli skilið hjá L*>g-
Iwrgi.
Sfetturniar til Mr. Baldwivvsons,
sein á efbir fylgja, í þessari grom í
Lögb., eru bæöi óveröskuldaö ix
og óbeippifegar. Ritarinn athugaf:
ekki, aö tækist honum með þessu
móti að varpa skugga á Mr. Baid-
winson, þá varpaði hann sama
sk ugganum á Capt. Jónasson. Kf
tiiganguriiiti með drætti kosning-
annia nú «r sá, aö gredða götu
Baldwins, þá er augsýnifegt, aö
tilgangurinn með sama drættriwivn
árið 1899, var bókstaffega sá sami,
— að greiða götn Sigtryggs. —
“j>obta er ains irreitt eins og það
er iangt”, eins og enskurinu segir.
Vilji Lögb. halda fravn þörf Bald-
»vins á sérstökum hlunmndum nú,
þá hlýtur það tmdir eins að viÖur-
k.enna þörf Sigtryggs á samskomar
sérstökum hlnnnindum vetnrinn
1899. þar er ekkert undí.nfæri.
Et» verðskulda nú þessir menn
þessar slettur I,ögbergs ? þvi trú-
ir enginn íslendingur, sem nokkuð
þekkir þá, — ekki einn einasbi.
HvaÖ Mr. Baldwinson sniertir,
þá þorum vér aö ábyrgjast, aö
stjórndn gat fátt gert, ef nokkuð,
medr á móbi vilja hans, en aÖ
fresta kosniingttnni. Vér hikum
beldur ekki vtð að segja. að Mr.
Jóttasson bafi haft samskonar til-
finniingar, þegar Greenway stjórn-
in fnestaði kosniingunni 1899.
-------4-------
Winnipeg á þingi
“Iyib&ralir” kvarta um óréttlæti
RobMn stjórnarinnar, af því hún
getftir Winniipeg elcki mema 4 þdng-
menn, þ. e., ednn mann af tíu á
fylkisþingi.
Sanibandsstjórnin gefvtr Mani-
toba fylki öllu 10 þingmenm, og
þar af Winnipeg að eins einn, — þ.
e., einn mann af tvu á sambands-
þvngd.
Hafa "iiberar’-blöðin kvarbað
undan því óréttlæti sambands-
stjórnar. Ef ekkii, því ekki ?
þaö eru ekk-i ýkja mörg ár síöan
“iiberal”-blöðin kvörtuöti yfir því,
að “conservative” stjórnin í Ot-
tsuva væri stó-rbæjumvm of eftirlát
að því er snerti þingmanna-fjölda
þoirra. t þvv sem öðru snúa þaiu
nú þar þvert út af gamaili “Mber-
al”-stefnu.
Sannleikurinn er, að Wrinvipeg
stiendur betur aö vígi meö 4 þing-
menn, heldvtr en alt fylkið (utan-
bæjar) stæði að vígi með þRIS-
VAR SINNUM 37 þingmenn.
Ekki af þvv, að Winnipeg þing-
mennirnir séu ráðgerðir þriggja
makar, heldur af því, að þeir hafa
ævimnfega að baki sér samvinnu-
öfl, sem ekki ertt til‘og geta ekki
verrið ti'l í sveitum úti. Bæjar-
stjórnin sjáJf er ígildi margra þing
manna þegar á liggur, og sama
ntá segja um verzlunarmannafé-
lagiö, “Bo&rd of Trade”. þá erti
ótaMn öll önnur félög í l.ænum,
mannmörg, framgjörn og Sívak-
andi fyrir öHu, setn gerist á 'þingi.
Ö-U þessi 4élög eru ævinnfega til-
búin, að rétta þingmönnum bæjar-
ins ótranbt fvlgi, ef á þarf að
halda. Og bolmagn þeirra samein'
að er margfait meira, en er bol-
magn nokkurrar sendinefndar, sem
útsvaita ’héröö kumva aö senda
þingmanni þess héraðs til styrkt-
ar, einu sinni á ári, eöa sjaldnar.
Úthéraða þingmaðuriim er nieydd
ur bil að treysba á sinn eigin ram-
ledk ednvöröungu, nema brýnasta
nauðsyn beri til.
W'innipeg þingmaðurinn hefir öll
þessi samvinnuöfl að Laki sér og
með sér á ftvndi við stjórnina, hve-
nær sem hann vill. þau eru ætfð
við hendina og ætið viljug aö taka
til starfs, sé utn einhverja sérstaka
þörf bæjarins að gera.
Ank þess ern ævinnlega fleiri eða
færri af úthéraöa þingmönntvm bú-
settir' í bætium, og ráöherrarnir
flestir, ef ekki aHir, mega til aö
,búa þar kjörtímabiMð út aðmiinsta
kosti. þesstvm tnömnvm er viitan-
lega edns ant um velferð bæjc.rms
eims og öörttm borgurum og koma
því fram, að sjálfsögöu, sem sjálf-
kjörnir þingmenn bæjarins, í hvert
skiitti, sem þörf þykir 4 liöi
þedrra.
það er þarllausit, þaö er ástæðu-
la-ust alveg, aö vaeia um þetta.
Ekki minsta ástæöa til aö óbtast,
að Ixei inn verði í nokkru afskdfitur
vegna þdngmann'a skorts.
Tif sf.manbtirðnr rnætti benda á,
að Jttf meir en 80 fylkiisþingmömn-
ivm í Ontario, erti bara 4 frá Tor-
onto, en sá bær belur nú nálægt
300 þús. íbúa.
Og síst af öllu situr það 4 “lib-
erölutn”, að flytja þá kvörtun, á
meðan þeir gera sig ánægða meö
eimn tnann á sambanidsþingi til að
amvast 11 m veJferö bæjarins og fil
þess f.ð halda uppi svörum fyrir
100,000 manns, eða nveir.
Gapaskapur eða
h e i tt) s k a
Núna fyrir fánm dögttm héldu
þoir “li’berölu” gildi m'ikið Lér í
bænum til heiöttrs farand leiðboga
sintim Brown. Eins og lög gera
ráð fyrir, flutiti hann þar ræöu.
Er Iþað emkienn'i'legast við ltana, aö
maðþrinn viröist ekki hafa minstu
I.ugmymd utn. hvaö er senniilegt og
hvað er ósenniiegt, livaö mögu-
logit og hvað ómögwfegt. t þessari
ræðu hefir hann þó eflaust V'andað
sig sem mest hann mábbi, því á
henni skyldu Browntmgarnir al'ir
byggja röksemdir sínar, sögttr og
loforö í kosmingasókminmi. Hún
var, eða ætbi að vera, bexbinn,
sem l'iðstnenn hans allir tegðu út
af, og því hlaiit hann að vanda til
hennar venjtt fremttr. Að hann færi
mieð vi'l'Liitölur, dylgjur og bálf-
sagðan sannfeika, sem ævi'nntega
er hálfti verri en bláber lýgi, —
við því var að búast, því Brown
og hans liðsmemm hafa ekki atmaö
vopna. En að hann færi með svo
miklar fjarstæður, að enda binum
trúgjörnusbu af tilheyrendum hans
hefir hlot'ið að ofbjóöa, það er
nokkuö, seitn síst væri að vænta af
háJfvi þess manns, er gerist leið-
togi tilkomumiikillar stjórmmáJa-
flokkshedldar.
t þessu sambandi má benda á,
að síðastl. haiist, þegar Brown
hóf sóknina, flutti Fnee Press allar
hans ræður, — fyrst ttm sinn. En
aTt í ednu tók fyrir ræðurnar í blað
inn, enda þótt Brown héldi áfram
að btvna. Tdlgáturnar ttm ástœður
til þessarar breytni blaösins voru
margar. Aö lyktiuri fékst nokkurn-
vogin sönnun fvrir, að ástæðan var
ekki sú, að óvild væri milli hans
og blaðsins, heldur sú, að ræður
hans værn svo gapalegar og ræöu-
maðurinm sjálfum sér svo sttndur-
þykkur, að á 'enguin tveimur fund-
urn bar honum saman wiö sjálfan
sig. HANS vegna neyddist því
blaðið til að bætta að birta þaö
bull.
Hvort sem þetta er sprottdð af
gapaskap eða af skorti á vitri og
þekkiingu, þá er það ljós vobtur
þess, að m'a'öurinn er ekki vaxinn
þeirri háu stööu, sem hann er mú
að bdðja fólkiö um.
Sem vott nm þenna gapaskap
má benda á það, að þegar bann í
J/essari ræðu var aö fárast um
eyösltisemi Roblin stjórna-rmnar í
e'inu og öHu, sagði i.anrn, að þegar
hann væri oröinn stjórnarformað-
ur skyldi hann rýra kostniaðinn
viö stjórnarframfœrzluna (“main-
tenanoe of governmont”) um fjórö-
ting miljónur dollars á ári hverju.
það er ólíklegt, að nokkur einn
einasti “bræðranna", er þar var
viðebaddur, hafi verið svo einfald-
ur, að trúa þessu, enda þótt þeir
sjálfsagt reyni að belja kjósendnn-
um 'trú um, að þe'tfia sé gerfegt og
medr en það. Nú sýna fylkisreikn-
ingárnir, að árið 1899 var þessi
fra'm'færslnkostnaöur alls $170,069,
og þetta var hjá Greenway stjórn-
inni, sem Brown og “bræðurndr”
segja fyrirmynd allra fylk'isstjórna
í sparsemii og dygöiaríku líferni yj-
ir höf'uð! Árið 1907 var fram-
færs'lu kostnaðurinn $322,447. —
Jiebba þykir Brown voða upphæð,
og ljós vottur ttm eyöslusemi Rob-
Mn stjórn'tirinniar, og lofar svo, aö
þegar hann baki við, skuli hantri
rýra þenna kostnað svo ncm-i $250-
000. Dragd maður þessa síðartöldu
ti'pphæð frá þedrri fyrri, verða eftir
$72,447, og 4 þeirri npphæð lofar
l.aim að firamfleyta stjórn fylkisins
á ári hvierjn. Með öðrnm orðum
hann æt.Jar að frumffeyta stjórn-
innd með NlUTÍU OG ÁTTA þÚS-
UNDUM DOLLARS MINNA á
ári hvierju en Greenway gat gert
árið 1899. þet'ta er svo auösæ fjar-
stæöa, að enginn heilvita vnaður
trúdr.
TCn svo voncar nú Brown sjálf-
sagit, að þeir, sem ókunimgir eru,
ginnist til aö trúa, aö undir öllum
kringumstæöum sé þó ilia farið aö
nú, þar sern framfærslu kostnaöur-
inn ier nærri h'elrningi meiri 1907,
heid'ur enn hann var 4riðx899. Sú
grilla ‘hverfur strax, er athugað er,
að árið 1899 voru liti-ö, ef nokkuð,
meira eií 200 þús. íbúar í tylkinu,
en að íbúarnir eru nú (1907) um
eöa yfir 400 þús., þ. að minst&i
kosti belmingi fleiri. Og stjórnar-
kostnaðtir allttr í frumbygða fylki
lvlýtiir óhjákvæmilega að vaixa aö
sama hltibíaili og fólkið fjölgar.
Tiil'tölvitega er ]>essi kostnaður
minnd l.já Roblin stjórninni, heldur
enn hamn var hjá Graenway stjórn
inni, — var, árið 1899, igildi 22
cenita af hverjum dolliir í tekjum,
en er nú, 1907, ekki nema 16 cents
af livierjum dollar í tekjum, var
1899 igildi 85 centa á hvern tnanm
í fylktntt, en er nú (1907) ígildi 80
cemba á hv.ern.
þet'ta er libið, en ljóst dæmi mrt
'það, á hve góðtvm rökum aö þeir
“li/berölu” byggja umtnæli sín um
Roblin stjórnina. Jafnframt sýnir
þotta dæmi, hve viturlegt er aö
treysta loforöum þeirra.
Aö meðhöndfa alvarfeg, opinber
tná-l á þenma veg, er svo auðvirði-
feg flokksstefna, að enginn mttndi
uppbaka, annar en þessi Portage-
Mórd'.
--——4--
Brezki fáninn
“Ld'beralar" hafa á allar lundir
reymt aö gera MtiÖ úr og óvirða.
hiua nýjtt ákvöröun Roblin stjórn-
arinniar viðvikjandi fánamáiinu.
Æit'tjarðarást þedrra og viröing:
fynir þessu frægasta frelsis og jafn
rébtrismierkd heitnsins, er eigi sterk-
ari en svo, aö þedr hafa barist og
berjast nú tneð hnúum og hnefum
á mótri 'því, að Lirezkv fávtinn sé lát
inn bJakta á fttilri stöng yfir öllum
skólahúsum fylkisins meðan kensla
fer þar fram.
I/aga-ákvæöi þau, er Roblin.
stjórniin bar fram á þingi og sam-
þykt voru þar, eru í fám oröum
þessi :
Bnezki fándit'n skal hafinn upp á
ílaggstönig yfir öllum skólal.úsum
í fylkinu á 'þeim tíma, er kensla
fer fram, <if ófært veöur ©kki haml
ar. Auðvditað nœr þetta ákvæðs
að eins ti) iþeirra skóla, ©r þiggja
styrk af opin/berti fé.
Stjórndn teggur hvierjum skóla
tiJ ókeypis 'fyrsta flaggið, en svo
veröa skólanefndirnar a5 sjá um
viðhald þess-í framtíömnd á simtt
kostnafj.
Neiti einhver skólanefnd aö hlýða
iögumiim, án þess að bera franv
giJdar ástæöur, verður þaö skól.t-
hérað sviít styrk a-f opinberu fé.
O.g nei-ti einliver kennari aÖ hlýðn
ast þessari rcglitgjörö, án /ifdra
orsaka, skal hann sviftnr ktnsl'-
teyfi um fengri eða skemri títna.
|>aö er öllum skynberandi mönn-
uvn svo Ijóst, aö eigri þarf að fjöl-
yröa um það, hve afarrnikinn þátt
fánri hvers einasta lands á 1 þvt, ,m':
vekja og glæöa æ'ttjaröarást og
þjóðarviröing þognanna. Lítum til
landsins og þjóöaTÍnn>ar fyrir sunn-
an -okkur, — JBandamanna. Fáni
þeirra, “-Thie Stiars and Stri'iiedlt,
er óefað og hefir ætfð veriö lang-
sterkasti þátturmn í þjóölHsstreng
þevrra. |>eir virða og elska fluggiö
s-i'tt, ef til vill öörtim þjó'ðum
fremur, og þeir krefjast þess Hka
aö aörar þjóöir sýni þvv tilhlýöi-
1-ega viröing.
Og öllum, sem skyn bera á þetta
mál, kemur saman um það, aö
þessi aJmenna og rótgróna viröing'
fyrir fánamtm meöal Bandamanna,
sé hvað mest af því sprottin, aö
þar er fáninn látdnn blakta yfir öll-
inn skóltrm ævriinfega tneöaii
kenslan fer fram.
ibúar Mamtoba samanstænda ai
fólkd frá nær öUuin beimsins lönd-
tnn. Sumir þeirra (eldri kyns'lóðdn)
læra aldrei enska tungti, og flestir
]>errra eiga meira og minna erfitt
ineö, »ð setja sig inn í og skilja
greinilega vora þjóöfiélagsskLpun
En. ynigri kynslóðin á að geta lært
þet'ta og gerir þaö. Og ekkert mtttt
glæött löngttniina tiiT þess hjá þeim
freintir enn það, að sjá sem ofitast
fevia íandsins blakta yfir upp-
frieöslnstofnttmim þeitn, er þan
njófca kensiu 4.
þetta fámnmáJ sýndr mjög greini-
lega tndsmuniinn tnil'M Conservativa
og I/iberaJa, hvað snertir þjóö-
rækni og ættjarðaTást : Roblin
stjórnin bar þaö fravn og leiddi tdt
Iveppifegra úrsMta. — Ldberalar
lvaiía oröið sér til skammar og »t-
hhegis fyrir heimskulega mót-
spyrmi gegn þvi.
Jæss má að endingit geta, að
lang'-stærsta og merkasta blaðið,
settt gefið er út á enska tungu,
biaðiö Titnes í I/tindúmtirt, hefir
flutt langar ribgerðdr um þetta
inál síðan og lofað mjög Mani-
toba sbjórnina fyrir þessa htig-
mynd, og jafnvej skorað á kensltt-
máladaildjna á Emglandi, aö leiöa
hiö satna í lög. Og ýms önuur af
inerkustti blöðtim og tímardtum,
bæöi á EngTandi, í Bandarfkjummv
og bér í Canada, bafa einnig tekiö
i sama streng.