Heimskringla - 21.04.1910, Síða 5
dlttUSK K I VUL.A
WINNIPEG, 21. APK.ÍL 1910. B1«. 5
Skylduverk.
(Frh.). Björn Jónsson hefir ekki
hlotið ámæli manoa fyrir það, að
hann skipaSi rannsókn í I/ands-
fiankanum. Hann hefSi meira aS
segja áunniS sér traust og virS-
ingu meS því, ef löglega og
saemilega hefSi veriS aS
i a r i S.
þaS skifti engu, þótt þeir
Tryggvi Gunnarsson, EirikurBriem
og Kristján Jónsson væru taldir á-
gætismenn, — þaS hefir verið og er
alment álit meSal Islendinga, aS
forari og betri menn sé örSugt aS
finna meSal vor — rannsókn eSa
eftirlit meS störfum þedrra var
jafn réttmætt fyrir því. En þaS er
aðferðin, sem mönnum þykir ekki
einungis óviðfeldin, heldur beinlínis
óþolandi. Jaínvel þó allir hefði
haldið, að bankastjórnin væri skip-
nS stórglæpamönnum, — já, og
þót't þaS hefSi sannast, aS svo
v®ri, þá áttu þeir og þjóSin í hcild
sinni heimtingu á, að löglega og
siðtnenningarlega hefði veriS aS
farið af liendi stjórnarinnar.
þ«tS hefir kcimib' fyrir á stöku
stað, að glæpamönnum, sérstak-
tega morSingjum, hefir veriS begnt
án dóms og laga ; þaS er aS segja,
án þess þeir haíi éengiS aS beta
hönd fyrir höfuð sér og skýra
málsástæSur frá sinni liliS, á S u r
en dæmt var. Slíkt hefir á-
Valt veriS talið níSingsverk, og
stór blettur á þeirri þjóS, sem hef-
ir verið sá sauður, aS láta þaS
viSgangast.
En hvaS skeSur á íslandi ?; Hver
Var aSferSin í bankamálinu ? 1 fá-
um orSum þessi : Menn eru sendir
mn í bankann um miðjan af-
greiSslutíma og látnir reka út alla
hankastjórnina án mínútu fyrir-
vara., og án þess aS nokkur ákveð-
in ástæða sé gefin. Bankastjórninni
er neitað um, að ljúka dagstarfi
S1nu, og inenn, sem eSlilega eru
lítt kunnir skjölum og bókum bank
ans látnir hrifsa þau úr hönduin
hennar.
Sakdr eru sagöar aS vera til
grtindvallar fyrir þessu tiltæki.
Öhróður um bankastjórnina er
premtaSur í opinberum blöSum,
ailglýstur á götum bæjarins og
símaður á kostnaS lands-
111 a n n a út um alt land og til er-
lendra þjóSa. Dylgjur tim þaS, aS
sum-t af athvæfi bankastjórnarinuar
se svo v-arhugavert, að það geti
Verúg ábyrgðarhluti fyrir stjórnar-
vaSiS, aS birta þaS, eru sendar út
a meSal almennings. MáliS er
rannsakaS, án þess aS sakbominfr-
ar fái aS bera hönd fyrir höfuS
ser, 0g dæmt þannig, aS dómtirinn
er ekki fyrsrt birtur þeirn, sem sek-
Jr eru taldir, heldur sendttr á lands
*ns kostnað út á me-Sal þjóSarinn-
ar> og sakborningar leyndir því.
Ein-hver komst svo aS oröi ný-
le,ga, aS, þetta væri rússneskt. það
^r ekki rétt ; ég veit ekki til, aS
slíkt -gjörræSd hafi veriS framiS á
Rússltmdi í se-inni tíS. Jafnv-el þar
Ril-dir sú regla, aS dæma eng-
an óheyrSan. MeS því aS
hrjóta þá reglu, hefir Björn Jóns-
son troSiS á helgasta rétti, sem
nver einstaklingur á heimting á í
°fium siSuSum löndum.
Og ekki, nóg meS þaS, heldur
steig hann feti framar í sömu átt,
Ixjga r hann ekk-i hlítir lögreglu-
úómi uppkveSn-um af bæjarfógetan-
nm í Keykjavík. Kristján Jónsson
^raí'Si krafist úrskurSar á því,
hv°rti hann æ.tti ekki aSgang aS
hankanum ef-tir sem áSttr d-ómur-
1,111 íé-11 í vil Kristjáni og á móti
®irnd. þessum dómi sinnir hann
ehki. Meö. öSrum orðum, þykist
V6ra h-afinn yfir það, aS -beyg.ja sig
"ndir 1-ög og rétt þjóSarinnar. IIví-
Jík hætta öllu réttarfari er búdn í
Pví landi, þar sem yfirvölddn fara
hannig ag ráSi sínu, ætti aS vera
óllum fyllilega ljóst. Var ekki af-
sakanlegt, þótt þorsteini Gíslasyni
jlytti í hng Nero og Calicula, þegar
k^tta kom fyrir ?
Ejörtt Jónsson hefir ritaS manna
rriest um -þjóSræSi og þingræSi, —
PaS, aS þjóSin og þingiS ráSd. En
'Vaö gjörir hann svo ? þingiS
^tt, sem fulltrúi þjóSarinnar,
vfir vald til þess að skipa gæzlu-
jjtjóra Landsbankans og víkja þeim
ra, ef þurfa þykir. Hvorki ráS-
, erra nó nokkur annar hefir heim-
'ht til þess (nema til bráSabyrgða,
lram að 1. jan. 1910).
®.iörn Jónsson brýtur þannig lög
.andsins, aS hann tekur í sínar eig-
In hendur þaS vald, sem þingiS
^'tt hefir. Er hægt aS fara öllu
enjrPa p Getur nokkur mælt þessu
ót ?> Eg man ekki til aS ég hafi
. eyrt eSa séS, aS Rússakeisari hafi
ramds slíkt gjörræSi í seinni tíð.
’Jil glöggvunar fyrir þá, sem
. alda því fram, að Björn Jónsson
®_n haft hreihar hendtir í banka-
’aíintt, skulu eftirfarandi atriSi
enóurtekin :
' llann hefir rænt rétti þingsins
og brotið lög landsins með því
aS víkja mönnum úr embætti
til ftillnustu, sem -þingið eitt
hafði vald til aS gjöra.
2. Hann hefir rænt rétti þingsins
og fótumtroðiS lög landsins
með því að skipa menn i em-
biæt-ti, sem þingið e i t t ha-fði
vald til að gjöra.
3. Hann lét hefja
Dan dsban-kanum
ætla mætti, að
væri skipttS stórglæpamönnum.
4. Hann lét rannsókn og ákærur
koma fram, án þess að sak-
borningum væri gefinn kostur
á, að svara fyrdr sig.
5. Hann fell-ir sjálfur dóm 'i mál-
in-u, og g-jörir það án þess að
sakbornin-gum sé gefinn kostur
á vörn.
6. Hann brý.tur með þessu helg-
rannsókn á
þannig, aS
stjórn hans
*
>
■
■
K
E
«T
if
K
■
«í
«1«
SAMTAL fM
BÚSKAP
Eftir ORRA
wan
□□□□□□□□□□□□□□□□
ATLI
lagii!
Lang.t
XI.
Hedll og sæll,
Ketill fé-
orSiS síðan við
Nytsemi og arð vinnunnar verð-
um við aS ker.na börnunum aS
þekkja, því iSjuleysiS er undirrót
glæpa og allrar ómensktt. En við
því verðum við varhuga að -gjalda,
aS ofþjaka ekki unglingunum svo,
aS hver taug standi sem stirðnað-
ur þráSur í svip þedrra. Hvíldar-
innar þarfnast þau, svo líkams- og
sálarþroski ltaldi áfram óhindraS.
Um að gera, að innræta þeim feg-
urSartilfinningu, vandvdrkni og
nýtni í smáu og stóru. AS fjár-
málaeðli þeirra verSum við aS
er nu
skeg.græddum síðast. þá bar okkur | nákvæmar gætur, og eftir því,
margt á góma um ýmsar mismun- sem við höfum framast vit á,
andi hugsaniir. temja þaS eSli þeirra svo að not-
þú ert sem farfuglinn, f-erS víða tun komi. Ef efni okkar leyfa ætt-
og sérS margt, er mér, h-ér í íá-'um viS að lofa þeim aS hafa dá-
sinninu, er ókunnugt um ; en nú lítil fjárráS, með því móti getum
ertu svo á fund minn kominn, aS við virkilega komist aS fjármála-
þú verSttr aS segja mér fréttir af eSlinu hjá þeim. þegar þau gera
mönnum og málum', og það veit ég ‘ glappaskot í þeirri grein, verSum
að þér er létt þraut, því aS þú ert við að láta þau finna tdl aíleiSing-
og minnugur.
Sú kvöð mun á mér
7.
8.
9.
ustu verndar- og réttlætis- j maSur glöggþekkinn
kröfur, sem allar siSaöar þjóð-
ir viðurkenna. ,
- ligg-ja, sem ollum gestumj að vera
Hatin símar á kostnaS lands- j skyldur að leysa fréttaböndin.
manna út um alt ísland og til , j)ar er þá fyrst til máls aS taka
útl-anda óhróðurssögur um ! er viö skildum síöast, — ég fór í
gœzlustjórana, áSur en máliS - fjarl-ægS til iðnar minnar. Fyrst
er full-rannsakaS. tókst é-g á hendur, að byggja fjós
Ilann lætur birta dylgjur og á- °K hlijðn hjá ungum bónda. Sú
kærur um bankastjórnina í op- hlaöa er hin stærsta og vandaS-
irtbefu t’laSi á meðan á
sókninni stendur.
rann- | asta- fr eK h,efi
, En sú hlaöa
af höndum leyst.
varð aS nokkurru
Ilann skeytir ekki lögreglu-
dómi, sem upp er kveðinn af
bæjarfógetanum í Reykjavík.—
Hann setur þannig sjálf-an sig
yfir lög og rétt og ^tofnar öllu
réttlætá í landánu í voSa.
Sé nokkuS af
riSum ranghermt,
þakklátur, sem leiðrétta kann.
(Frh.).
Sig. Júl. Jóhannesson.
Um sjónleikinn.
leyti fótakefli eiganda, og á bak
viS þetta liggur sorglegt sögukorn,
sem ég held aS ég megi til aÖ
seeöa þér, því hún getur orSiS þér
leiSarvarSa fyrir framtíS barna
þinna.
JörS sú, er ég bygSi hlööuna á,
ofangreindum at- var landnámsjörS, rudd og, by’gð
þá er ég þeim tneð súrum sveita af hinum fátæka
llandniema. MeS dugnaSi og for-
j sjáln-i græddi landneminti fé. Hann
| jók landeign sína meS landkaupum
j kring um landnáinsbýliS. Hann
j byirSi upp jörSina svo með af-
i brigSum þótti — á lians -búskapar-
árum. Gangandi pening hafði hann
svo, aS jöröin var fullsetm, — bjó,
sem við Isl-endingar erum vanir aö
Ilinn alkunni söngleikur Hos-'86^' blómabúl- hn svo komu ell‘-
trups, “Efimtýri á gönguför” hefir , ánn barn bans Riítlst Ramh
tvö undanfarandi kvöld veriS leik-! maðlirlnn l«t alt af hondum ser,
! jörð og bú, til ungu hjónanna. —
inn í íslen7.ka Goodtemplarahéisinu,
af löndum.
Eg hefi margoft séS leik þennan
þau voru ung, meÖ liugann fullan
af tálvonum æskunnar, höfðu alt
af lifaS áhyg'gjulausu lífi undir
leikinn heima á íslandi, mismun- j v’amarhendi foreldra sinna. þegar
amli, en aldrei ver en hér. , það j |)au tóhu viS búinu, brevttu þau
er slæmt, þegar lélegir leikir eru allri stj6rn a heimilinu, — alt
illa leiknir, en margfalt verra, þeg- j j)ur[ti aS v,era nýtt 0g aðisngiS.
ar góSur ledkur, sem “ÆfintýriS’’, Gripirnir, sem gamli landnáms-
er leikinn 'eins og liér varð raun a, maSurinn lét af höndum, voru eigi
því sem sagt, þaS eina hlut- ^ Jjæfilegdr fyrir mitíSarbúskap, ]>eir
verk, sem vel var af hendi leyst, urSu aS seljast — eySileggjast —
var kammeráS Kranz, er (llafur j 0g. a,Srjr nýir aS koma i staðinn —
S. I horgeirsson lék. það hlutverk ^ kynbótagripir, — viS annaS var
var mjög vel af hendi leyst. . unandi. Eyöileggingin fór
AStur á móti aSalhlutverkiS, j fram, gripir af dýrum kvnjum voru
sem sé Skrifta-Hans, var svo keyptir geipiveröi. Landnámsbygg-
hörmulega leikiS, aS grátlegt var ingarnar voru ei heldur samsvar-
iS horéa á. — Hans á að vera \ andi kröfum tímans, þeim þurfti
slunginn bragSarefur, vel aS sér I aS breyta, og þaS var einnig gert.
gjör, eiga hægt með' að haiEa hama- | Góöar byggingar riínar niSur, öSr-
skifti, hvenœr sem svo ber undir, : um b-reytt ; nýjar byggingar, marg-
en í höndum Ág-ústs Jóhannssonar j fal-t dýrari settar á stokka, en sem
var hann hvumleiSur ræfill frá upp- ekki gerSu heimilinu aS n-einu leyti
hafi til enda, — líktist talsv-ert
Katli í Skuggasveini, sern sami
maSur lék í fyrravetur, og eru
Hans og Ketill þó -gagnólíkar per-
sónur.
Assessorinn, leikinn af G. P.
Thordarson, og Vermundur, í hönd-
um Chr. G. Johnsons gátn
gengiS. þar á móti stúdentarnir
afleitir, Ejbek þó v-erri.
Kvenfólki-S bættá lítiS úr skák.
AS sönnu syngur Miss Sigríður
Olson, sem leikur L-áru, mjög vel,
en hún talar alt of lágt. Jóhönnu,
í hön-dum GuSbjargar SigurSsson,
vantaði algjörlega þaS -fjör og
kæ-ti, sem einkennir þaS hlutverk ;
aftur talaSi hún fremur skýrt. —
KammeráSsfrúin var fremur lélega
af hendi leyst.
Utbúnaður viS leikinn, hvaÖ bún-
ingum og leikt-jöldum viövíkur,
var góSur. Aftur er það ófyrirgef-
anlegt, að setust-ofa hjá auðmanni
skuli ekkd hafa annan húsbúnað en
þrjá tréstóla og tvö smáborð, —
slíkt hefi ég aldrei fyr séS.
það lýsti skilningsleysi hjá á-
horfendunum, aS hlægja, þegar
Skritta-Hans er aS iðrast synda
sin-na í innbrotsþættinum. þaS cr
alls ekki hlægil-egt, — síSur en svo.
Gunnl. Tr. Jónsson.
Friðrik Sveinsson,
MÁLART,
hefir verkstæSi si-tt nú að 245
Portage Ave. — herbergi nr. 43
Spencer Block — beint á móti
pósthúsinu. Hann málar myndir,
leiktjöld, auglýsingaskilti a-f öllum
tegundum, o. s. frv. — Heimili;
618 Agnes St.
rJóhanna Olson
PIANO'KENNARI
557 Toronto St.
Winnipeg
meira eSa betrai gagn. Afl-eiSingar
þessarar stjórnar urSu eftir fárra
ára búskap algerð gjald-
þ r o t. Jörð og b-ú alt var selt í
skuklir. þannig voru eignir þær,
er landneminn safnaði, “i súrum
sveit-a síns andlitis”,
stuttum tima.
A-TLI : Ljót er sagan, v-inur. llt
er til þess að hugsa, ef þvílík út-
reiS liggur f-yrir mörgum ai u-pp-
vaxan-di kynslóð. þú, sem víða
ferS og margt reyn-ir, hvaö ráS
sérSu viS þvílikum afglöpum. ViS
öllu eru varnarráS, einungis aS við
fáum þau handsömuS, svo viö get-
um n-othæft þau.
KETILI/ : AS minni hyggju
verSum viS ætíð aS lia-fa hugfast,
aS “gjálíf er æskan”, og reyna af
fremsta megn-i aö haga stjórn okk-
ar á börnunum þvi samkvæmt.
“Enginn v-erSur óbarinn -bdskup”,
— ekki svo að sk-ilja, aS ég vilji,
aS börn séu barin, nei, þvert á
móti. 1 þvi máli er ég samdóma
Robiert Ingersoll. Hann kvaðst
ekki mundi geta þáS hjál-p af því
barni, er hann hefðd bariS. En vér
verSum samt, aS halda strangvi
gæzlu yfir börnunutn, byrja þegar
á ómuna-aldri þeirra, aS vekja lijá
þeim eiftirtekt á orsöktim og þfleiS-
ingum, og það getum viö aS eins
með samræðum viS þau. “Gljúp
er barnslundin”. þ-au hugsutnr-
hát-tar eink-enni, er grafast á minn-
isspjöldin í æsku, munu vart af-
mást. því er um að gera, aS þar
grafist á góS og trú minnismórk,
er séu ledSarvisir k j a r k s, s t a S
f e s t u og d r e n g s k a p a r. —
Gjálíf er æskan, æsk-an útkrefur
gleöi ; hún hlær, hoppar og skopp-
ar, en við verðum aS fylgjast ’rteS
hlátrinum og ltoppinu, — hafa vak-
andi auga á, aS g-leSin sé ætiS inn-
an v-elsæmis takmarka, — styðja
unglingan-a til hófsamrar gleði, þá
venjast þeir á, að meta okkttr og
virSa og itttna heimilinu, sem griða
og hvíldarstaS. þar viS þroskar
ein velvildar hu-gsan aSra.
anna af misbrúkun fjár-ins. Eftir
að þau hafa rekið sig á nokkrum
sinn-um, fara þau að veita orsök-
utn og afleiðingum nákvæmari gæt-
ur. Lend-i þau í fjárþrön-g, megum
viS ekki umsvifalaust rétta úr
kröggunum, heldur láta þa-u vinna
sér inn fé hjá ökkur með eSlilegri
fyrirhöftt, — viö þaö komast þau
aS raun um, að fé fæst ekki án
fyrirhafnar. — þaS er sjald"-a>ft, að
þeir unglingar, sem aklir eru svo
upp, aS þeir þurfa ekki anttaS en
aS rétta út hend-i eftir fjársjóðum
foreldra sinna, verSi hagfræöin-gar.
þeir verSa oftast þeir melir, er
eySa því, sem saman var dregiS
tneS súrum sveita.
Einnig verSum viS sem f-yrst aö
venja börn-in okkar viS það, aS
taka þátt í verkahring vorutn, og
viö ættum sem sjaldnast aS viS-
hafa þaö orStak, þegar um verka-
röðun er aS ræða : é g 1 æ t
gera þetta, heldttr v i 8. —
MeS þvf aS brúka fleirtöluorSið
fæöist sú hugsun hjá ungl-ingunum,
aS þeir séu- í raun og sannleika
hluthafar heimilisins, og þá um
1-eiS kemur ábyrgöarskyldumeSvit-
undin hjá þeim. þegar svo -er kom-
ið, er okkur óhættara aS tr-eysta
þe-im fyrir starfa vorum.
Við verSum ætíS aS hafa það
hug-f-ast, að það erutn v i S, for-
eldrarnir, sem eigum aS vera
fvrstu og æSstu kennarar
barnanna okkar, og þaS erum viS,
sem hljótum skömm eSa heiSur af
framkomu þeirra. þau frækorn,
sem við sáum í hug þeirra, bera á-
vöxt srainkvætnt eöli sínu. Mihils-
vert getur þaS verið, aS viS tök-
um þ-eim sterkan vara fyrir þvi,
aS gæta varúöar í því, aS brevta
þeim lifnaSarháttum, er vel hafa
revnst, að breytingin sé þe-itn eigi
ofrann.
Takist okkur aö leiöa ungling-
ana þannig, er ég þess fullviss, að
úr þeim verða nýtir menn og
honur!
“MeS rækt við fortíð og fótspor-
in þungu,
sem fvrst haia strítt yíir veg-
laust og grýtt”. (E.B.).
VarúSarv-eröar eru brey-tingar
allar, og þeim fylgir því n-ær ætíS
aukinn kostnaöur. Til dæmis, ef
eftirkomendur landnemans svifta
ti-1 og ráfa niiSur allar byggingar, er
þeim eru afhentar, er þaS gefin sök
eyðilagöar á ag þar fylgir kostnaöur meS. Setj
um svo, að jörðin sé vel uppbygS,
þaö er a-ö segja eftir almennum
mælikvaröa. í því tilfelli hvgg ég
aö það sé siðferSisleg skylda eftir
komandans, aS una viö þau hýsi
þar til — af eigin rammleik — aS
honum loðir svo fé á fingrum, að
hann getur gert þær endurbætur
er hugur og hégómagirnd útkrofur
án þess að rýra eSa veihja bústofn-
inn. Setjum svo, aS landneminn
afhen-di eftirmanni sítnttn íjós, er
rúmaS geti 16 hesta, 40 naut og
100 sauöíé, og þar viö 70 hlassa
heyhlöðu. Aö mínu áliti er það
siölferðislega og hagfræðislega
rangt gert, að sundra þeirr{ bygg-
ingtt til grunna — svo lengi sem
hún er ti-1 fullra nota — og setja
upp aðra “torkostulega”, í eftir-
líkingu af fjósum og hlöðutn Jitn
Hills eða annara 'slíkra auðmær-
inga. — Nei, út á bá glapstigu má
bón-dinn ekki láta hégómagirndina
og öfundina og ágirndina leiða sig.
— það er auðvitað mjög þægilegt,
að hafa vatnskrana og brynslu-
trog hjá hverjum grip eða í hv-erjt-
um bás, og Öll önnur nú-tíðar auS-
manna áhöld, e-n algengir bændur
megna eigi slíku. þeir hljóta að
láta sér lvnda meS v a t n s -
þ r ó n a ú t i, eSa rennandi læk-
inn. — Mér er afar-illa viS, aS sjá
st-æSileg hús rifin niSur, og allra-
helzt og einkum sé þaS gert sök-
um munaSarfýsn-ar og drambs, —
það er alt annað, þegar nauðþurft
ræður breytingunum. Óþarfa bygg-
ingar, hvort heldur hjá bón-da eSa
öSrum, eru ómagar, sem valda
eigand-a þungra skatta, fyrst þess
almenna skatt og svo viShalds.
“Sníddu þér stakk eftir vexti”.
Mundi þaS ei hyggilegra fyrir bú-
iandann, aS kippa staíniinum úr
fjósinu og lengja þaö, þá -er gripir
hans fjölga, heldur enn að hafa
það heltnin-gi stærra í fyrstu enn
þörf krefur. — þótt ég sé ekki
bóttdi, hefi ég orðiö -þess var, að
gripafjölgun gengur stundum seint.
þaö getur máske stundum veriö
heppilegt, aS hafa fat viS vöxt, cn
illa hemst hvítvoðungurinn í fttll-
orðins manns fati.
ATLI : J>að er alt svo meining
þín, að óvarfærni aeskunnar hafi
valddð óförum þessa bónda.
KETILL : þar eð ég er ekki
bóndi, get ég verið óhlutdrægur
sjónarvottur að einstaklings og fé-
lagslífi bændanna, og viljir þú full-
vissa tnig um, að þú reiðist ekki
orðum mínum, skal ég í fám orð-
utn gefa þér til kynna mitt álit og
skoðttn í því máli. En við þv’i
máttu bú-ast, að orð min munu
all-tnjög reyitia á geðspekt þína, því
að ýmsu leyti lít ég myrkum aug-
uin á bændalífið, — já
iim, aö mér finst stundum, sem
hugur m-inn sé þrunginn haitri og
fyrirldtning til bændaílokksins.
ATLI : Alt er þér óhætt að
tala hér í orðlofi tnínu. þess bið
ég þig eimtngis, að þú látir upp-
skátt þitt óbrjálað álit.
KETILL : Svo skal það vera,
en beiskt verður það. — Til grttnd-
vallar legg ég þá — samkepni,
ö f u n d, h a t tt r og f 1 á t t -
s k a p. það er ljótir hyrningar-
steinar, og ég mundi íremur kjósa,
að þeir væru óhrúklegir, — en lát-
utn okkur nú sjá : — Samkepnin
er góð, eitt af því bezta í eðli
voru, en mönnum er svo gjarnt,
að láta hann leiða sig í ógöngur.
Tökum til dæmis, — ríkasti bóndi
sveitarinnar byggir sér íveruhús,
að öllu van-dað sem bezt má verða
utan og innan. Hann er svo efnum
búinn, að hattn lætur hönd selja
hendi. þegar nábúar hans sjá
tessa glæsilcgu byggingu, hugsa
þeir með sér : ég er eins vel verð-
ur skrauthússins, sem
þessi! það sktdu allir sjá
°K gangandi, að m-itt hús skal
en-gu síðra verða. þótt það baki
tnér skuldir, gerir ekkert, einungis
að virðing mín vaxi. — Húsið er
hygt, ábýlisjörðin sett í veð, renc-
ur falla í gjalddaga, áhyggjur
vaxa. Svo er um ýmsar aðrar
endurbætur, einn kepp-ir vi-ð annan
sér um megn, að eins til að fulí-
nægja hégómagirnd. Of-t hefi ég
orðdð þess var að samkepnin lam-
ar og sligar traustleika búskapar-
ins með ofurmagni skuldavið.janna.
Kn, vel að merkja, það er ekki
einungis í ntanhúss endurbótum,
sem samkepnin verður mönnum að
íalli. það er einnig í framfærslu
heimil-isins innanhúss, — óhóflega
ntikill íburður matar, krvddmeti
hóflaust, skartklæönaður k venn-i,
svo vitfirring gengur næst. Kn rót
slíkrar samkepni er öfur.din, sú
tegund öfundar, er Milton kveðvtr
um : "Hann gat engan á himni
\ itað heiðri tignaðan nema si >■”.
En ávextirnir eru hatur og flátt-
skapur, setn hefir í för með sér ó-
samlynd-i og sundrung út á við i
öllum málutn. það er viðttrkendur
sannleikttr, að engit stétt sé ófé-
lasrslyndari en hænd-astéttin. Fáir
vilja þar öðrunt un.na heiðúrs.
Samkepnin er eitt af því allra
bezta, sem til er, sé hentti haldlð í
skorðttm. En aflskorða hennar er
“Sjálfur kenn þú þig sjálfin”. -
það dtigir ekki fyrir smábóndann
sjálfbjarga, að þreyta fjármála-
hlaup við stórbóndann með tugi
þúsunda dollara. F,n það er hagur,
að taka gróðavegi stórbóndans til
eftirlíkiugar, samkvæmt fjármagni
því, sem maður hefir til að dretia.
Vanbrúkuð samkep-ni .eykur okk-
ur byrði, ekki einungis okkur, held-
ur verður hún oft að martröð
niðjanna. En hvernig ? Bændur
kaup-a landfiæmi stór, þeir fátæk-
ari á lánsfrest. En það þarf meira
en að kattpa landið. Til að nota
það þarf vinnukraít, m a n n a,
hesta og véla. þar beetist
skuld á skuld ofan. Mannsaflið er
dvrt, og til að spara þann kostn-
að, þjálfa margir börnutn sin-utn
til vinnunnar svo ákaft, að þau
Eara á mis við þá mentttn, er þatt
ættu að öðlast. þar af leið-ir, að
óánægja kviknar í hug þeirra út af
vinnuerli hjá foreldrunum. þegar
þau h-afa aldttr til, fara þau í
burtu í borga og bæja glauminn,
og koma oft aldrei aftur t-il hinna
fornu heimila, — æskustöðvanna.
Breytingin verður sttindum til
góðs, en oft, já, ósköp of-t t-il eyði-
leggingar. því þegar unglingurinn
sleppur tir kreppunni — tjóðtir-
bandinu — hugsar hann sér að
njóta frelsisins að fremsta hlunni.
Sé unglingurinn alinn upp í tjóðri,
hefir h-ann enga hugmynd um hina
myrku glapstigu frelsisins. — En
hvað um foreldra þessara -barna ?
þegar þatt þannig með sjálfselsku
sinni hafa fælt og flæmt börnin í
burtu, hljóta þau þreytt og elli-
móð að leggja árar í bát, og vera
sjónarvottar að, vellíðan keppi-
nauta sinna, þeirra, er þatt sízt
uitna velsælda. því segi ég þér enn
á ný : Hagaðu svo ttppeldi barn-
anna, að þau virði og elski foreldr-
ana, unni æskustöðvunum svo,
sem hinum sælasta og fegn
u r s t a b 1 e t t i jarð.ar.
Sendið Heiinskringlu til
vina yðar á Islandi
Minnisyarðar
úr málmi, settt nefndur er “White
Bronze”, eru fallegustu, varanleg-
ustu og um ledð ódýrustu minnis-
varðar, sem nú þekkjast. þeir eru
óbrjótanlegir, ryðga ekki og geta
aldrei orðið mosavaxnir, edns og
st-einar ; ekki heldur hefir frost
nein áhrif á þá. þeir eru bókstai-í
lega óbilandi og miklu fegurri en
hægt - er að gera minnisvarða úr
steini (Marmara eða Gran-it). Alt
letur er upphleypt, sem aldred má-
s\o myrk-|ist ega anagast. þeir eru jafn dýr-
ir, hvort sem þdir eru óletraðir
eða alsettir letri, nefnilega n alt
letur, og myndir og merki, sem
óskað er eftir, er sett á frítt. —
Kosta frá fáiednum dollurum upp
til þúsunda. Fleiri hundruð teg-
undir og mismunandi stærðir úr
að velja.
þessir minn-isvarðar eru búnir til
af THE MONUMENTAL
BRONZE CO., Bridgeport, Conn.
þeir, sem vilja fá n-ákvæmar upp-
lýsingar um þessa ágætu mdnnás-
varða, skrifi til unddrritaðs, sem
er umboðsmaður fyrir nefn-t félag..
Thor. Bjarnarson,
B O X 3 0 4
Pembina - - N. Dak.
Til sölu.
ágæt bújörð, 160 ekrur að stærð,.
2l/£ milu frá Mozart, 90 ekrur eru
þorpari Iplægðar. 300 doll-ara timburhús,
gestir j góð f-jós fyrir 30 gripá, stórt korn-
geymsluhús, gott og mikið vatn í
brunni, 4000 trjám plantað við
byggdngamar, og virgirðing alt L
kring um landið (2 vírar).
Frekari upplýsingar fást bjá.
TII. JÓNASSON.
P.O. Box 57 Wynyard, Saskj
JOHN DUFF
PIVMBER, GAS ANDSTEAM
FITTER
Alt vel vandaö, off verÖiÖ rétt
664 Ni . * Dame Ave. Phone 8815
Winnipear
The
Farmer’s
Trading: Co.
(itl.Alk A HOl.Fi)
\
HAFA EINl'NtílS
IIESTU VÖRUTEGUNDIR.
Einn umbodsnK'ttn fyrir :—
“SLATKR” Skdna pOí*u.
“FIT-RITE” Falnaðinn.
“H.B.K.” prjðnafélagið.
“HELENA” pils og waist’
kvenfatnaði.
Bestu ntRtviirutegundir.
“ DEERING ” aknryrkju
verkfæri o, s. frv.
Beztuvörur Lágtverð
Fljót og nftkvrem afgreifisla.
Farmer’s Trading Co.,
THE QUALITY STORB
Wynyard,Sask.
Sherwin-Williams PAINT
fjrrir alskonar ltúsmálningu.
Prýðingar-tfmi nálgnst nú.
Dálftið af Sherwin-Williams
húsmáli getur prýtt húsið yð-
ar utan og innan. — B rú k i ð
ekker annað m&l en þetta. —
S.-W. húsm&lið málar mest,
endist lengnr, og er áfcrðar-
fegnrra ennokkurt, annað hús
m&l sem búið er til. — Komið
inn og skoðið litarspjaldið,—
Cameron &
Carscadden
QLALITY HARDWARE
Wynyard, - Sask,