Heimskringla - 23.06.1910, Page 5

HEIMSKEINGEX
Skylduverk.
(Framhald).
paö er álitin ókurteisi, að taka
tál máls á mannfundum á meöan
ednhver annar er aö tala, en sé
þaö gert, þá mun þaö vera regla
flestra að þagna og þegja, þangað
til athugasemdunum er lokiö.
Vdnur minn Á. J. Johnson var
bráðlátari en svo, aö hann gæti
beðiö þess, aö ég lyki máli mínu
meö athugasemdir sínar. Mér finst
það vera likt og karlinn, sem var
svo heínigjarn, “aö hann varö að
flengja strákinn í dag fvrir það,
sem hann var viss um, aö hanu
mundi brjóta á morgun”.
En hvað um það ; ég taldi þaÖ
skyldu mína, aö þagna og þegja
þangað til hann halöi lokiö at-
hugasemdum sínum, og nú er sú
stund komin. — það er annars al-
ment viöurkent, aö þaÖ sé órækur
vottur um veikan málstað
aö geta ekki hlustaö þegjandi og
meö athygli á andmælanda sinn,
þangaö til hann hefir “talaÖ út”,
og einmitt þess vegna
get ég vel fyrirgefiö Johnson, þótt
honum yrði það á, aö brjóta al
menna kurteisisreglu í s a m -
bandi viö þaÖ mál, sem
hér er um aÖ ræöa; því
sýnt mun þaö áður en lýkur, að
háll er hann ísinn, sem þeir standa
á Björnsliöar, jafnvel þó óspart sé
reynt að sálda á hann sandd, og
eitthvað þykir mér Johnson vera
vedkvopnaöur, þar sem hann hefir
ekki treyst sér til að r e v n a að
hrekja eitt einasta atriöi
af syndum þe.im, seffl ég taldi upp
og sannaði um Björn Jóns-
son í Heimskringlu 21. apríl.
Johnson þykir ég leysa skyldu-
verk mitt illa af hendi og dæma-
laust seint. Má verd, en þótt ég
sé ef til vill illa og seinritandi í
samanburði við hr. Johnson, og
þótt viö ]>að bætist, að ég sé ann-
aðhvort ókunnur málavöxtum eða
óærlegur maður eftir hans dómi,
þá tel ég minn málstað þeim mun
betri en hans, að ég þori óhrædd-
ur að mæta honum í þ e s s u
máli, og get hlustað rólegur á alt,
sem hann hefir að segja, vdtandi
þaö, að því meira, setn um Björns
flokkinn er ritað og rætt, því bet-
ur kemur sannleikurinn í ljós og
því betri verður málstaður hins
flokksins í auguffl þeirra, sem, ekki
hafa orðiö steinblindir af flokks-
ofstæki. Annars skal ekki frekar
fflinst á “Stjórnmálabréfið” að
sinni ; það verður athugað síðar.
í baráttunni á móti H. Ha£-
stein voru aöalatriðið millilanda-
nefndar frumvarpið og sæsíma-
samningurinn, aðallega þó hið
fyrra. í baráttunni nti gevn Birni
Jónssyni er aðalatriöið Bankamál-
ið. Og nú skal í stuttu máli farið
yfir það'. J>v'i hefir áöur verið lýst,
meö vanskdlum og lánað vanskila-
mönnum auðsjáanlega oft
íþeim tilgangi að ekki
kæmi fram tap fyrir
bankann". Svona rekur hver
ákæran aðra án rökseimda, og
hver dómurinn annan án sannana.
Auðvitað trúir enginn heilvita
maður því, að fyrir h v e r n og
e i n n (þ.e. hvern einasta)
viðskdftiamann bankans mtindi það
haÆa verið þægilegra, að vera van-
skilamaður en að standa í skilum.
það er ekki einungds sleggjudómur
út af ifyrir sig, heldur sýnir það
svo mikinn ofsóknaranda, lýstr
svo æsttim tilfinningum, sýnir svo
litla viðleitni til þess að viðhafa
sanngirni, að það hlýtur að rýra
trúnað á alt, sem nefndin segir.
það skiftir engu, hvort menn eru
brjálaðir af oinhverjum sjúkdómi
eða af víndrykkju, eða af einhverju
ofstæki ; brjálæði er brjálæði, af
af hverju sem það stafar, og eng-
inn óbrjálaöur maður g-etur felt
dóm líkan þeim, sem tilfærður er
hér að ofan ; og það eru þessir
dófflar, sem svifta ský'rsluna öllu
gildi.
Dæmi svipuð þessu mætti til-
færa mörg, en þess gerist ekki
þörf ; sanngjarnir og sannfæran-
legir menn sjá að þetta nægir. —
En þó skulu fleiri greind, -ef John-
son -eða einhver annar æskir bess.
Hvað hefir svo nefndin fundið ?
Margt og rnikið þykist hún hafa
fundið, en hversu mikið gildi hefir
flest af því, þegar það er krufið til
mergjar ? I/ögberg gerði svo vel,
að birta flest ákæru atriðin, svo
þau eru mönnum hér kunn. það
lofaði einnig að birta meginatrið-
in úr svörum bankastjórnarinnar,
og var auðvitað siðferöilega skylt
til þess, ef það vildi vera sann-
gjarnt, en fátt af þeim hefir kont-
ið enn. Hér skulu birt nokkttr á-
kæru atriði — öll þatt hel/.tu —
og svörin jafnframt ; hvorugt orð-
rétt — það tæki of mikíð rúm, en
efni og and-a skal nákvæmlaga
íylgt, sé hallað frá því i einhverju
atriði að dómi e-inhvers, þá geri
hann svo vel, að athuga það, og
þá skal það atriöi, sem um er að
ræða, birt orðrétt.
I.
1. Ákæra: — Að bankastjórn-
in hafi í fyrstu engan útveg haft
til að selja bankaskuldabréfin, er
heimilaö var að gefa út með lög-
um 22. nóv. 1907.
2. S v a r : — Lögin gengu í
gildi 1908, öll bréfin seld þegar
bankastjórnin sá fært að bjóða
þau til sölu, fyrsta afborgun
greidd 1909. Tdl þess tíma var |
peningaekla erlendis og verðfall á
verðbréfttm, þess vegna skaði að
selja þau fvr.
II.
1. Á k æ r a :—Handveðslán með
veði í hlutabréfum án persónulegr- {
ar ábyrgðar eigi íullnægjandi trygg
ing.
hvaöa heimdld ráðherra hafði i I
samiband-i við það, hvað hann gat '
gert lagalega, hvað hann var
skyldur að gera siðferðislega, að
hversu miklu leyti hann fór að
lögum og hvar hann virti lög og
rétt að vettugi, framcíi stjórnar-
arfarslegar stórsyndir. —
En hvað hefir þá rannsóknar-
nefndin ger-t, og hvað hefir hún
fundið ? Fyrst, hvað hefir hún
g-ert? Ilún hefir samið ákæru-
r i t gegn bankastjórninni og
varnarrit jafnframt fyrir til-
tektum Björns Jónssonar, í stað
þess að semj a skýrslu, sem
væri óhlutdræg um hag bankans.
Hún kveður upp dóma, ekki einung
is urn gjörðir bankastjórnarinnar,
lieldur fer hún svo langt, að lesa
hugsanir bankastjómarinnar og
dæma þær. þessu til sönnunar má
vitna til bls. 23 í hinni svokölluðu
skýrslu. þar segir svo : “mefndin
getur varla varist þeirri hugsun,
að þægilegra mundifyr-
ir hvern ogeinn, aðvera
viðskiftamaður bank-,
ans í vanskilum við
hann en viðskiftamað-
ur hansog standaískil-
um”. Og ennfremur : “Banka-
stjórnin hefir séð í gegn um fingur
2. S v a r : — Tryggingin góð,
þegar hlutabréfin eru góð. Upplýs-
ingar alt af nægar.
III.
1. Ákæra: — Ei-tt af því, sem
vakti fyrir nefndinni, þegar hún
byrjaði störf sín, var að aðgæta
seðlaútgáfu ban-kans, hvernig bæk-
urnar væru færðar, og hve mikið
hefði verið gefið út á hverjum
tíma”. Bækur ekki haldnar yfir
seðlaútgáfu bankans.
2. S v a r : Bankinn er ekki
seðlaseðlabanki, hefir aldrei gefið
út nokkra seðla, landsstjórnin
gefur út seðlana fyrir hönd lands-
sjóðs en ekki hankans ; bankinn
fær fé að láni úr landssjóði (í seðl
um), sjá lög. 18. sept. 1885. Lands-
stjórnin á að halda þessar bœkur,
en ekki bankinn. þetta svnir fljót-
færni og vanþekkingu nefndarinnar
svo furðu gegnir. (Frli.).
Sig. Júl. Jóhannesson.
þeir einir, sem lært hafa að
hlvða, eru færir um að stjórna.
* * *
Sannleiki er oss meðfeoúur, með
því að hafna honum, misbjtiðum
vér eðli voru.
$1.00
Á YIKU
er róö As œöa fyrir yöu aö eignast
VICTOR
Herra T. H. Hargravo er vor íslonzkur*
umboösmaöur
CROSS, G0ULDING &
SKINNER, LTD.
323 PORTAQE AVENIIE
Finniö oss eöa skriflPi
eftir vætfa skihnála fyrir I
komulacri ocr li«ta f vor I
imi :tooo..victoeí ke j I
OED LÖÖUM. f
Dánarfregn.
þann) 27. apr-1 sl. andaðist að
hedmili Sigurbjargar dóttur sinnar
á Point Roberts, Wash., gamal-
mennið Sigurgeir Sigurðsson (Si-
vertz), 84 ára að aldri, og var
gneiJtraður að Ijtvdner, B.C., dagi
síðar, að viðstöddum flestum Is-
lendingum af Pt. Roberts, og
mörgum öðrum úr nágrenndnu.
Sigurgeir sál. var fœddur að
Vatnshóli í Húnavatnssýslu á ís-
landi árið 1826, og ólst hann upp
með móður sinni á ýmsum stöð-
um í Húnavatns og Dalasýslum,
þar til hann var 11 ára, að hann
fluttist með henni að Búðum á
Snæfellsnesi, hvar hann dvaldi
fram yfir fermingu. þá fluttist
hann að Faxaflóa sunnanverðum,
og stundaði hann þar bæði land-
viianu og sjómensku fram um tvít-
ugs aldur, og hvarf hann þá norð-
ur til Húnavatnssýslu á fæðingar-
stöðv'ar sínar, hvar hann dvaldt
um 5 árá tímabil, en færði sig þá
vestur að Breiðaflóa, og var þar í
lausamensku, með heimi'isfang ým-
ist í Akureyjum hjá séra Friðrik
Eggertz eða að Reykhólum, þar
til árið 1856, að hann kvæntist
j-ngisstúlkunni Björgu Jónsdóttir,
að Mýratungu í Reykhólasveit í
Barðastrandarsýslu, sem nú lifir
mann sinn, 78 ára gömul.
þau hjón bjuggu á ýmsum stöð-
um vestan Breiðafj irðar, en þó
lengst af á Grænhól á Barðaströnd
þeim hjónum varð 14 barna auð-
ið, hvar af 8 eru á lífi, þrjú á ís-
landii, nefnilega : Helgi Jóhannes
gittllsmiður á Isafirði, og tvœr dœt-
ur, Ingibjörg og Sigríður, til
heimilis á saffla stað. Einn sonur
þeirra, Jón, dvelur í Kaupmanna-
höfn, en fjögur börnin hafa gert
Vesttirheim að framtíðarlandi sínu,
þórólfur og Kristján í Victoria,
B.C., Bertran í Sea11 1l' og Siigur-
björg á Point Roberts, ltvar hinn
látni dvaldi síðustu árin.
Árið 1887 fluttist Sigurgeir sál.
til Vesturheims og dvaldi 3 fyrstu
árin í Winnipeg, Manitoba. þá
flutti hann til Kyrrahafsins, og
hefir dvaltð þar síðan hjá börnum
sínum, ýmist í Victoria, B.C., eða
á Point Roberts, þar sem hann
lézt eins og fyr segir.
Sigurgedr sál. var gæddur fram-
úrskarandi likams og sálarþreki.
Viljakrafturinn samfara starfsfvsn-
inni gerði það að verkum, að hann
varð einatt að hafa eitthvað bað
fyrir stafni., er einhverjum mœtti
að gagni koma. Sjálfstæðis hug-
myndin var honum svo ríkulega
úthlutuð, að hann taldi bað með
mestu meintim sínum, ef hann
hafði hugmynd um, að hann væri
upp á hjálp annara kominn, enda
sýndi hann það fram að síðustu
stundu æfi sinnar, að hann hafði
löngun til, að vera ekki börnum
sínum til hyrði, þar sem hann
stóð við að hrein'a skógland á
landi dóttur sinnar, þar til hér um
bil mánuði áður en hann lézt, og
má svo að orði'kveða, að hann
legði frá sér viðarhöggsverkfærin
og gengi heim til að leggjast fyrir
og njóta hvíldarinnar eilífu, sem
öllum er svo velkomin efrir jafn
langvint æfidagastarf.
Sigurgoir sál. voru gefnar meir
en í meðallagi sálargáfur og minni
mjög gott, og var oft skemtilegt,
að heyra hann segja sögur úr við-
burðiim sinnar fyrri æfi, því hann
var léttlyndur að eðlisfari og gat
því oft kryddað þær sögur með
skoplegum skrítlum. Hann var í
insta eðli sínu frjálslyndur fram-
faramaður, en því miður gátu þeir
hæfileikar ekki sýnt sig seffl skyldi,
þar sem hann var kpminn yfir
sextugt, er hann fiutti af Islandi,
og því ekki eins meðtœkile<rur fyr-
ir þau áhrif, sem þetta land hefir
á unga innflytjendtir, enda þótt að
kjarkurinn og áræðið væri óbilugt.
Hann var meðlimur íslenzka
lestrarfélagsins á Pt. Roberts hér
um bil stöðugt frá því það var
stofnað árið 1903, og las bœkur fé-
lagsins hlutfallslega meir en nokk-
ur annar félagsmanna, og sýndi
hann með því, hvað fróðleiksfýsn-
in var mikil. Sjóu hans hafði mik-
ið daprast eftir því setn árin færð-
ust yfir hann, og hafði hann fyrir
sjúkdómstdlfelli mist sjón á öðru
auga fyrir nokkrum árum síðan,
en þó gat hann lesið bækur til sið
ustu áramóta.
Margt fleira mætti segja ttm
hinn látna, ef sá, sem þetta ritar,
hefði haft næiga þekkingtt á hon-
um á haijs fyrri árum, en því mið-
ur er svo ekki, og verður þvt að
lá'ta hér staðar numið.
Blaðið. Vestri á Islandi er góð-
fúslega beðið að taka upp þessa
dánarfregn, sem er rituð fyrir til-
mæli nokkurra hans nánustu að,
standendai Vinttr.
það er ómögulegt fyrir þig að
vinna þar, þú þolir ekki hitann,
sem er oftast yfir 100 stisr í for-
sælunni.
WINNIPEG, 23. JÚNÍ 1910. Bl». 5
The Best Of All “Outdoor”
Shoes For Women—
REGAL OXFORDS ~
Only in expensive custom-built footwear will you secure equal style, quality, fit and comfort.
Ournew modelsin Women’s Regal Oxfords accurately reproduce the smartest custom Oxford
shapes for this season. In Regal quarter-sizes you secure the same perfect fit
and comfort as in made-to-measure shoes. The high quality and expert work-
manship in Regals insure long, satisfactory service. You will find that our Women’s
Regal Oxfords fit snugly at the heel and smoothly around the ankle—because
they are made on special Oxford lasts. Ordinary low-cuts chafe your heel and
A Stylish,
Comfortable
IVomen's Kegal
Model
sag at the ankle because they are made on high-shoe^Iasts. Allow us to show
you these Women’s Regal Oxfords at your convenience.
_ $4.50 $5.00 $5.50 $6.00
289 Portage Ayenue
X
4>
<
<
*>
4f
41
4i>
4>
4i
<
4f
4i
4h
4f
4>
Til Smærri Pemngamanna!
Um leið og vér bjóðum yður þossar lóðir til kaups, getum vér með sanni sagt, að vér
ahveg ómótmiælanl'ega höfum á boðstólum slík kjörkaup, sem sjaldan bjóðast, — með öðr-
iun orðum : Ágætar byggingalóð-ir með vægustu mánaðar afborgunum. þessar lóðir eru í
35 St. James, og renna þessar strætisbrautir þar framhjá : St. James, St. Charles, Coun-
try Club, Kirkfield Park, Deer Dodge og Headingly rafmagnslestir. þetta svæði er alt
á hálendi, og eru því lóðirnar þurrar og skemrilegar.
Tuttugu og fimm smáhús (Cottiges) er nii
verið að byggja á þessu svæði
ATTA L0ÐIR SELDAR SIDUSTU VIKU
Enginn hlutd borgarinnar byggist nú jafn óðfluga edrs og Vestur-Winnipeg og þessar lóðdr
eru i miðbdki þessa hraðbvgða svæðis, og er ætlað að þær tvöfaldist í verði á ednum t 1
tveimur árum. Skattur af þeim er enn sem komið er að eins 70 cent um árið af hverri lóð
Verö : $250 til $300, $10 niðurborgun og
$8 mánaðarlega þar til fullborgað er
Með því að kaupa lóð með þessum skilmálum eign st þér bráðlega fasteign, nær því
án þess þér vitið það.
L-átið nú ekki úr hömlum dragast, að notá þetta undursamlega tækifæri. Eftir að
þér hafið greitt hina fyrstu niðurborgun, leyfum vér yður 10 daga til að skoða lóðdrnar, og
SKILUM YÐUR þÁ AFTUR PENINGUM YÐAR, ef þer óskið pess. Er mögulegt
að bjóða aðgengikgri skilmála.
Oss er hugleikið, að veita yður allar upplýsingar og sýna yður lóðirnar, hvenær sem vera
vill. — þér ættuð að festa kaup nú þegar, þar eð eftirspurnin eftir þessum lóðum hefir verið
medri þessa\ síðustu viku, en vér gerðum oss í hugarlund.
Talsími 1630
Skrifstofa vor er opin á kveldin kl. 7.30 til kl. 10
THE' CITY REALTY C0.
426 PORTAGE AVE. WINNIPEG
SMÆLKI.
Á dögum frönsku stjórnarbylt-
ingarinnar voru eitt sinn aðals-
maður og þjófur samferða í vagni
hinna dauðadæmdu áleiðis til af-
tökustaðarins, og prestur var hjá
þeim, sem á.tti að undirbúa þá
undir hina hínstu ferð. Skríllinn á
götunum hrópaði hástöfum, niður
með aðalinn. þá stóð biófurinn
upp í vagninum og ávarpaði skríl-
inn : Vinir mínir, — .ég er ekki
aðalsmaður, heldur þjófur. Eu
presturinn tók í ermi hans og á-
vítaði hann : Seztu niður, þetta
er ekki tími eða tækifæri að mikl-
ast yfir öðrum.
* * »
Hefirðu heyrt, að Grímur er dá
inn ?
Ned, hann getur ekki haía verið
lengi veikur.
Ónei, þess þarf ekki með, læknis
listin hefir tekið framförum.
# * *
VTér æ-ttum aldrei a'ð tala til að
þóknast sjálfum oss, heldur þeim,
sem hlusta á oss.
[* *'*!
Auðurinn á að geymast í húsum
vorum en ekki hjörtum.
* * *
Tfvgginn vinur og hæglátur er
betri en of ör og ákafur.
?■***************< »***??**?*-**** **mt*?WW*W**9*W** *?****■********<¥*****?*