Heimskringla - 10.11.1910, Page 1

XXV. ÁR
WINNIPEG, MANITOBA, FÍMTtJDAGINN, 10. NÓV^SíBER 19.10
NR. 6.
%-f-%-f %-f%-f %-ff"%jf'»-f •%■+■*•♦
f -f
t Leaded Lmhts. 4
Vér getum bAið til alskonur -f
'J' skrantglugga í lifi9yðar ódyr- X
•f ara og fljótara en nokknr +
-f önnur verksmiflja i borginni
Vér sýnmn yðar myndir og ^
t kostnaður áaitlanir. t
1 Western Art Glass t
x Works. t
553 8ARGBNT AVE. t
-f%-f%.f-%f%.-f%f“%f'%f%-f-%f-%f-%
Fregnsafn.
>1 irkverðnstu viOburðir
hvaOanæfa
V'.tfirringa spítalinn í Brandon
borg brann til ösku aö kveldi 4.
ji.m., og. varð {jævS bálfrar milíón
dollara eignatjón. í húsinu voru
pegar eldsins varð vart 625 sjúk-
lingar og 75 starfsmenn, kl. 5 á
föstudagskvelddS. jiaS hafði kvrkn-
aS upp undir þaki í miSju hússins
•og eldurinn læsti sig svo ramlega í
viS.un.um, að hann blossaÖi með
ógnar hraSa um bygjringuna. En
svo vorti starfsmennirnir snarráð-
ir, aS þeir höfSu komið öllum
sjúklinguaum út úr húsinu og und-
ír þak á 8 mínútum. ]>eir fórti
meS sjúklingana í gripahús og- önn
ur hús þar umhverfis. Mælt er, að
ónhverjir af sjúklingunum hafi
■komist tindan meðan á j>essu stóS
en fáir munu þeir hafa veriS. Um
kv«ldiS var búiS um alla sjúkling-
ana svo vel, sem fön.g- voru til,
því mestu at' iim«nste kksmunum
varS bjirgaS. jTIúsið sjálft, sem
var 250 feta langt 75 feta breitt og
4 tasíur á hæS, brann til ösku. —
X'pptök eldsins eru ókunn, en ætl-
aS hel/.t, aS leinhver sjúV l nganna
kunni að hafa n,áð í eldspítu og or
-sakaS eldinn. — |>aS er alment til
þess tekið, hve góð stjórn var á
þessnri stofnun, að á 8 mínútum
skyldi vera mögulegt aS koma öll-
um sjúklingunum undan, svo aS
engin slvs urðu, og voru þó marg-
tr af |>eim svo ó5r, aS ilt var við
þá aS fást.
— 130 þúsund konur á þýzka-
landi hafa sent bænarskrá til
þingsins um, aS banna meS lögutn I
að kvenfólk hafi atvinnu við vtn- '
vótingaT. Og 20 þúsund leiSandi f
horgarar 'landsins hafa beðið þiutf-
3S aS lwfa sv.eitum ríkisins aS
lögleiSa vínb 'nn, ef atkveeöi hotg-
aranna falli þann veg. Svo er að
^iá aif öllum fregnum þaSan, aS ,
tniklu minna sé nú drukkiS af víni |
bjór en var fyrir nokkrum ár-
um. Jafnvel læknar nota vin til
lækninga á spítulum miklu minna
á síSari árum en áður tiSkaðist.
— Meira en 20 þús. manna hiðu
hana af völdum skótrardýra á Ind-
landi árið 1908. Skýrslur ensku
•stjórnarinnar um þetta efni, sem
^ýlega eru gefnar út, sýna, að á
því ári féllu 909 menn fyrir tígris-
dýrum, 308 fvrir leópörSum, 169
iytiT skógaúlfum og 686 fvrir vrtis-
um öSrum dýrum. Hn snákar
urSu á því ári 19,738 manns aS
hana. Bömuleiðís drápu leóparðar
42,427 nautgripi, tígrisdýr 28,253
en úlfar 10 þúsund. Snákar drá.pu
einnig 10 þúsund nautgripi. þar
á móti drápu landsmenn 17,926
skógardýr og 70 þúsund snáka, og
fen.gu fyrir þaS hjá stjórninni
$52,470." íbúatala landsins er nær
300 milíónir manna. Tveir hriöju
heirra eru Hindúar, 66 ’miliónir
eru Múhametstrúar og 8 milíónir
kristnir. 'þar eru 108 þús. holds-
v«ikra, 350 þús. blindra, 150 þús.
beyrnar- og mállsevinRjar °K b5
þúsundir vítskertra manna.
Sívaxandi kjötverS í flestum
borgum Evrópu hefir vakið íbti-
ana til þess, að nota alt það
hrossakjöt til átu, sem til hefir
falliS. Dr. 'Pascal hefir ritað utn
•þetta í ''Paris Journal”, og hælir
mjög hrossakjöti, sepir þaS heil-
næmt^ og ljúffengt, sé þaS rétt
tneðhöndlaS, og langt um ódýrara
eins og nú stendur ein nokkurt
anníiS kjöt. Hann segir, aS óhug-
«r sá, sem a5 undanfömu hafi
verið móti hrossakjöti, sé óSum
a8 hverfa, aö satna skapá se*n dýr-

OGILVIE*!
Royal Household Flour
Til Brauð
og Köku
Gerðar
Gefur
Æfinlega
Fullnœging
m- EIVA MYULAN f WINNIPBG -LÍTtÐ HEIMY-
IÐNAÐ SITJA FYRIR VIÐSKIFTUM YÐAR
\
Hempu-rífrildið á Gardar.
tíS og hungur þrengi að alþýSu
manna í stórborgum beimsins. —
Fyrsta hrossakjöts sölubúS var
sett á fót í París áriS 1866, en nú
eru 800 slíkar bú'ðir þar í landi,
þar af 550 í Parísarborg og ná-
grenniuu. Tvö hrossa-slátrunarhús
eru i Seine héraSinu. þar var
slátrað árið 1907 60,173 hestum,
1141 ösnum og 463 múlum. Mest
af hrossak jöti í París er saixaS
niður í lánga, og bendir haS til,
aS enn sé óhugur almertnur á
hrossakjötsáti. — þaS telur Dr.
Pascal lakast, aS ekki sé slátrað
nema gömlum osr úttauguSum
hrosstim, í stað j>ess aS slátra vel
fóSruSum hrossum til átu. Heil-
•brigSisráðiS i Parísarborg lætur
daglega saxa 1700 pund af hrossa-
kjötí, til fæ-Su sjúklingum á sjúkra
húsum borgarinnar. KjötiS er
auSmelt og mjúkt. þaS er og anti-
aS gott viS hrossakjötiS, aS það
ber ekki í sér tæringargerla etns
og nautakjötiS. Og svo segir Pas-
cal fæknir, aS af 58 þúsund hest-
um, sem slátraiS var árið. 1305,
hafi aS eins 4 haft sýki j>essa. Ár-
ið 1906 var 57 þúsund slátraS, og
af þeim vcru aS ei:is 7, sem höfðu
sýkina.
— Nýfega hefir hö'föingi einn úr
hirð ítalíu konnngs ráöiö sér hana
— sökum j>ess aö hann komst aS
því, aS stúlka sú, sem han:i vildi
kvomgast, var óskdlgetin systir
hans. Móðir hans varS aS segja
honum alt leyndarmáliS til þess
aS afstýra kvonfangdnu. En svo
varS honum mikiö um þetta, að
hann réö sér hana.
— Maöur að nafni Joseph hem-
mel á þýzkalandi hefir ttl sýnis í
glerskáp 2 brauð, sem bökuð voru
fyrir 94 árum. þegar hunvurs-
neyöin mikla var þar í landi áriö
1816, þá kostaði hveiti 84 dollara
hvert bushel ; brauðiS var þvi
mjög dýrmætt í þá daga, enda
voru brauðin þá g«rð mjög smá-
vaxin. Hvert þessara gömlu
brauSa vegur 1J£ únzu. þegav
neySdntii létti voru brauS J>essi ó-
eydd og lögS tdl síSu til geymslu.
Bemmel fékk þau til eignar, j>egar
hann fyrir 50 árum heimsótti föS-
urleifð sína í Wurtem-berg.
— Nýlega hafa Crow-Indíánar 1
Montana ríki náö lifandi einum
staersta höggormi, sem sögur fara
af. Slatiga j>essi er af óþektu kyni,
er 20 £eta lötig og 10 þuml. gild.
Hun er nú á sýptngu í Laurel bæ.
— Magnaöa músairegn • flytja
hlööin í Haliíax, dags. 2R okt. sí.
— Pleasa.nt Bay heitir héraS norö-
vestarlega í Cape Breton, og þar
hefir þessi músa-landplága tekiö
sér þólfestu. Um 40 bændur ent
•þar viö víkma, og mýsnar, sem
saigt er að séu í milíónatali, hafa
á þessu ári gereytt allri uppskeru
þeirra og heyföngum. þær hafa
grafiö sig þar í jörfíu, og byrjuðu
árásir sínar meö þvf, aö éta mest
alt grasiS af slæjulandi bænda áð-
ur en slá'ttur hófst. SíSar réðust
j>ær á korntegundir og átu þær
svo gersamlega, aS allir jieir
bændur, sem við víkina bi’ia, náðu
ekki netna 7 bushelum óskemdum.
Næst ri-ðust þær á matjurtagarS-
ana og átu upp allan jarðfcpla og
niæp.u ávöxt, og að því búnu réö-
ust J>ær á hin yngri tré, sem uxu
í héraðinu og átu börVinn ai beim.
Og nú segja blööin, aS mýsnar
séu f.irnar aS ráöast á ibúðarhús-
in og eyðileggi }>ar alt matarkyns,
allan fatnað fólksins og jafnvel hús
gögnin. — Feikna kynstur hafa
bændur veitt af músunum, en þær
virðast samt fjölga þess meira eft-
ir því sem meira veiSist af j>eim.
Enn hafa bændur ekki þoraS að
eitra fvrir jœr af ótta fyrir því,
að bú.penittgur þeirra •biöi tjón af
eitrimt. þeir standa því uppi al-
gerlega ráSþrota cg á meSan
gleSja mýsnar sig og fita á öllu
því, setn tönn á festir.
— Einn sá mesti gullfundur, sem
orðið hefir í Canada á sl. 10 \r-
um, varð í Algoma héraSinu , On-
tario fyl'ki í sl. mánuSd. Málmur-
[ ina fa.nst í Hobon sveitinni í nánd
; viS C.P.R. brautina, og er sagSur
I aS vera afar-gullauSugur. Mesti
. f jöldi manna hefir þegar farið
\ jiangaS til aS taka sér námalóSir.
— Eldur kom upp í Florence l»æ
i Nova Scotia um sl. mánaSamó't,
sem gereyddi hálfum bænurn. Eld-
urinn náSi og að læsa sig í tvo
náma, en heim varð báSum bjarg-
að af slökkviliöi námafélaganna,
sem einnig frelsaSi bæinn frá ger-
eyStngu.
— þrjú dagblöS á Englandi hafa
nýlega verið sektuð Jtúsund doll-
ara hvert fyrir aS haía flutt rang-
ar fregnir um Crippen máliS. Eitt
hlaSið haföi sagt, aÖ Críppen hefði
meSgengið morð konu sinniar. —
AnnaS blaS fullyrti, að lögmaSur
hatis heföi átt tal víö einn af
skipsmönnum þeim, sem urSuCrip-
pen samferSa yfir hafiö, og hefSi
skipsmaSur sagt sér, að hann
hefði IofaS Crippen því, aS fefa
hann í skipínu og kcma honnm
undan víS lendingu í Canada. —
Dómarinn tók fram, aS j>ó j>essar
staShæfingar blaSanna væru í eðli
sínu ekki þýSingarmiklar, þá væru
}>ær þó hrot á lögum landsins, þvf
að strax og búiS værí aS gefa út
skípun um aS handtaka mann fyr-
ir glæp, þá heföu bfööin engan
rétt tfl aS ræSa mál hans á neinn
j þann hátt, er gæti haft hin minstu
■ áfiríf á máliS. Hann gat þess og
— blaöamönnum til aðvörunar —
j aS ef slíkar rangfregnlr kæmu oft-
ar fvrir í sambandd viS samskonar
sakaimál, þá yrSi hlaSstjórunum
vaxpaS f fangelsi, en ekki gerSur
kostur á, aS levsa s»g undan hegn-
ingu tnoB fjársektum.
— PiáfaráSiS í Rómaborg hefir
ákvarðaS, aö ekki megi telja Pius
9. í tölu dýrðlinga kirkjunnar um
óákveSinn tíma, af Jreirri ástæöu,
að hann hafi veriö bendlaSur við
konu í ástamálum, jiegar hann
voi^byskup og í broddi lífsins. —
þaö var ungur maSur aS nafni
Laneellotti, sem kom j>essu upp
um ömmu sína cg sannaöi með
skjölum, aö hneyksli þetta heiöi
orðjS áriö 1852.
— Fæðingar fara fjölgandi á
Frakklandi. Árið 1909 dóu þar 28,-
205 manns fleiri en fcæddust, ea á
fvrstu 6 mánuöum yfirstandanli
árs hafa fcæðst 21,189 fleiri en dáiS
hafca.
— Herra Franco, fyrverandi
stjórnarformaSur í Portúgal, hefir
veriS handtekinn og kærSur um,
að hafa misbe tt valdi sínu meSan
hann hélt stjórnartaumum þar í
landi. En ekki þykist núverandi
\ stjórn eiga neánn hlut í því, að
hann var tekinn til fanga. þar á
móti hefir hún látiS handtaika 32
herforingja, og kært þá um sam-
særi gegn nýju stjórmnnd. SíSan ,
hata ýmsar herdeildir risiö upp, I
hæSi í 1-and- og sjó-hernum og sent
formlegt skrifaö ávarp til hinnar
nýju stjórnar og tálkynt henná, að
Jwer gerðu tafarlaust uppreist gegn
henni, ef hún haldi ekki öll þau
loforð, sem liernum í heild s'nni
og einstöku mönnum úr honutn
voru gerÖ á.ður en uppreistin
hófst. En Jjessi lcforS vorti aSal-
lecia um hærri embætti og launa-
viöbæ-tur. Mœlt er, aö stjórnin
verði aS sinna kröfunum.
— J>aS kom nýlega fyrir f Brook-
lvn, N.Y., að loftsiglingatnaSur,
sem ætlaSi að terSast meö járn-
bra,ut, neitaSi aS þigg.ja efra rúm
í svefnvaigni, kvaSst vera hræddtir
við, aS detta úr því ofan á gólf
og meáSa sig. En hann kvaðst
hafa ílogið i vél sinni 7 þúsund fet
f lofti, og þá ekki fundiS til nokk-
urrar. hræðslu, svo hefði hann ver-
iS öruggur í vélinni.
— Franska stjórnin sagði af sér
2. þ. m. InnbyrSis sundnmg í
stjórnarráSánu út af óeirSunum,
sem urðu nvlega j>ar í borg, J>eg-
ar járnhrautamenn gerðu verkfall,
gerðu Briand stjórnarformannd ó-
möftilevt aS halda völdum. Sumir
af ráSgjöfum hans kendu honttm
ttm, að hafa vanrækt að taka þær
ákvarSanir, sem komið hefðtt Uveg
fvrir verkfalliS. Fcrseti Frakka
váldi ekki taka uppsögn stjórnar-
formannsáns gilda og skipaði Br'-
and að mynda annaS stjórnarráS.
Sagðist enga ástæ5u finna til aS
hera vantraust til hans, þar sem
hán-miS meS atkvæÖagreiSslu hefSi
látiS í ljósi traust sitt á honnm.
Briand myndaiSi þvi nýtt ráSa-
nevtá strax næsta dag og situr
þaö nú aS völdutn.
— Mál hefir veriö höföaö móti
9 mönnum í Nebraska ríki fvrir
ill'i meðferð þeirra á laitdnemum
jwr í ríkinu. þessir nýju landnetn-
ar voru allir hjarSmenn og létu
hjarðir sinar ganga yfir afarstóri
landflæmi. F.n þegar gömlu íbúun
um þótti landnemarnir taka aö
þren.g’a aS sér, gerSu jx-ir árásir á
hústaði hjarSmanna, skemdu upp-
skieru þeirra og evSilögSu vinnu-
vclar jieirra og hótuðu J>eim lík-
amlegum meiðslum og jafnvel líf-
láti, ef }»eir gæfti ekki upp löndin
og hefSu sig á burt tir héraSinu.
Sumir af landniemunum gerðu
þetta, en aörir sátu kyrrir og
hafa nú kcmið fram lagaábyrgð á
hendur j>essum glæ'paseggjum.
— Michigan Central járnhrautar-
félagiS hefir tekáð 10 milíón doll-
ara lán á Frakklandi til j>ess aS |
bæta hrautarkerfi sitt og flutn- 1
ingistæká. Mörg önnur járnhrauta-
fcélög hafa áður fengiS peningalán ;
á Frakklandi, og bendir það á, aS
Frakkar séu efna-þjóS. Engin hurS !
virSist vera þar á peningum, j>eg- |
ar góðir vextir eru i boði. J>etta. j
síSasta lán var veitt til eins árs ;
gegn 4l4 prósent vöxtum.
— Nokkrir náma- og verzlunar-
menn í Dawson Citv hafa myndað |
félag til þess að grafa göng mikil
inn í hæð þá, sem álitiS er aö all-
ir gullburöar lækirnir f Yukon hér-
aöinu renni úr. Ríkisstjórnin er i
verki meö mönnum J>essum, og er
1>emar byrjaö á, aö grpfa vöng úr
vmsum á.ttum inn í hæöina cöa
fialliö. þaö er ætlan manna, aS
þar séu óta.ldar milíónir dollar.i
virði af gulli, og að lækirnir taki
gtillhurS s:nn haSan. En að öSru
levti er fvrirtæki J>etta bein.t á-
hættusril, þyt engin vissa er fvrir
að ne;tt finnist, þó líkurnar séu
miklar.
— Mr. Volnev B. Davis hefir ný-
lega lokið 10,400 mílna ferð, frá
San Francisco til New York og til
baka, á mótcrhjóli. ITann lagði
upp frá San Francisco hann 10.
fehr. sl. og var 183 daga aö fara
ferðina fram og til baka. Hann er
fvrsti maöur til aið leggja upn í
slíka langferö á mótor möhjóli.
I — Rafafl frá Niagarafossi hefir
verið leitt in:i í Guelph bæ f Ott-
tario, og rekur nú aflvélar á verk-
stæStim þar í bcrginná og knýr
strætisvagna áfram eftir götum
bæjarins og lýsir bæinn' og »Hitar.
— Fregnriti tímaritsins Popular
Eleotricity getur j>ess, aö uppfynd-
ingamaSurinn mikli Thomas Alva
Edison, hafi nýlega í viðtali við sít
| látiS í ljósi, aS hann væri ekki eius
: upp rneð sér af nokkurri uppfynd-
ittgu eins og “Storage Batterv”
i sínu, sem. hann hafi í mörv ár ver-
ið að stríSa viö að gera svo full-
komið, sem nú sé raun á oröia.
J>etta nýja rafmagnsgeymslu-hylki
er bæði míklu Iéttara og ódýrara,
cn þau, sem áöur hafa veriö not-
uS, og svo endiagargott aS þaS cr
jafag'Ott eftir margra ár brúkun.
Ein híeðsla slíks hyjkás, sem er
mátulega stórt fvrir mótorvagna,
er nægiileg til að knýja vagninn á-
tram 100 mil'na langan veg. Edison
kveöst hafa þá föstu sannfærtngu,
aö þessi rafmagnshylki veröi ekki
að eiais alment notuö til aö knýja
áfram verksmiöjuvélar heldur einn-
ig tál aö hreyfa akuryrkjuvélar
hænda.mia.
— Konsúll Bandarikjamva i Aca*
pulco í Mexico hefir simaö Wash-
ittgton stjórninni, aS 5 menn hafi
veriS handteknár þar, grunaöir um
aö hafa aprettgt upp Times bygg-
inguna í Los Angelos, Cal., fyrir
nokkrum vikum. þessir menu
höföu komiö inn á höfnina í Aca-
pulco á dálítilli gasólín snekkju trl
}>ess aö kaupa olíu. J>að er álit
manna, aö þeir séu allir glæpa-
menn á flótta, og að í hópi J>tirra
sé Wilson B. Evans, sem grunaöur
er um aö hafa rænt Merchants &
Farmers bankann í Los Angeles.
Enda fundust 12 þúsund dollarar í
peningum í bátnum, og þykir lík-
legt, að það sé hluti af hánu rænta
fé. Allir gáfu þessir menn nöfn sín
en yfirvöldin hyggja að þau séu
öll fölsk.
— þjóðverjar hafa fengiS ótta af
áhrifum uppreistarinnar í Portú-
gial. það er sagt, aS rifflum hafi
verið útbvtt til lögregluliSsins þar
í landi, cg Jrví gefin ströng skipun
nm, aS “skjóta og drepa”, hvenær
sem óeirðir verSr og undireáns < g
fyrsta skot komi Trá óeáröarmönn-
nm. AS þessum trma hefrr þaS
komið fyrir í Jrýzkalandi eáns og
annarstaöar, aS J>egar verkföll
hafa orðiS, J>á hafa ýmsir óróa-
seggir orSiS til j>ess, aS hleypa af
skambyssum. Nú er lögreglunni
sagt, aS skilja slík skot sem vopn-
aSa uppreást og að hefja tafar-
larrst skothrrð á múgi-.rn, svo að
tál skarar skríði á skjótri stundu.
— Átta hundruS þrisund manns
á Englandi þáSu styrk af \ stjórn-
arfé sér til viSurværis í byrjun
ársins 1910. Skýrslurnar sýna ekki
hvort tala þiggendanna hefir auk-
ist síöan.
ÍSLENZKAR BÆKUR
Ég undirritaöur hefi\til sölu ná-
lega allar íslenzkar bækur, setn til
eru á markaöinum, og verS aö
hitta aS Mary Hill P.O., Man. —
SendiS pantanir eöa l finniS.
Niels E. Hallson.
WÁLL plaster
“Empire” VEGGJA
PLASTUR kostar ef til
vill Sgn meira en hinar
verri tegundir, —en ber-
ið saman afleiðingarnar.
Vér búum til:
“Empire” >Vood Fibre Plaster
“Empire” Cement Wall “
“Empire” Finish “
“Gold Dust” Finish “
“Gilt Edge” Plaster of Paris
og allar Gypsum vöruuteg-
undir. —
Eicrum vér að senda J
yður bœkling vorn *
BÚIB TH. KINUNGIS HJÁ
MANITOBA CYPSUM CO. ITD
SKKlFBTOrUK OG M1U.UB I
Winnipeg, - Man.