Heimskringla - 27.06.1912, Blaðsíða 2

*. BLS. WINNIPEG, 27* jtíNf 191%
I'
HEIMSKRINGLA
HAMHES MARINO HAHHESSOM
(Hubbard & Hannesson)
LÖGFRÆÐING AR
10 Bank of Harallton Bldg. WINNIPBQ
P.O. Box 781
Phone Maln 378
‘l 3142
GARLAND & ANDERSON
Árni Andorson E. P. Garland
LÖGFRÆÐINGAR
35 Merchants Bank Building
phone: main 1561.
Bonnar & Trueman
LÖGFRÆÐINGAR.
Sulte 8-7 Nanton Block
Phone Maln 766 P. O. Box 234
WINNIPBG, MANITOBA
John G Johnson
ÍSLENZKUR LÖOFRŒÐINGUR OG
M.ÍLAFŒRSLUMAÐUR
Skrifstofa í C. A. Johnson Block
P. O. Box 456 MINOT, N. O
J. J. BILDFELL
\ PASTBIQNASAU.
Unlon Bank 5th Floor No. 520
Belur hás löðir, og anoað þar aö lát-
andi. GtveKar peuingalAn o. fl.
Phone Maln 2685
S. A.SICURDSON & CO.
Húsum skift fyrir lönd og lAnd fyrir hás.
LAn og eldsAbyrgð.
Room : 510 McIntyre Block
Slini Sheib. 2786
50-11-12
WEST WINNIPEG REALTY CO.
Talsíml Q. 4668
653 Sargent Ave.
Seljs hás og I6«ir, átve«a peninita
lán.sjáum eldsAbjTKrBir.leiitja <>* sjá
um leiitu á húsnm og stórbyiotinitum
T. J. CLEMEN3
G ARN'ASON
B, SIGTTROgSON
P. J. THOMSON
R. TH. NEWLAND
Verziar með fasteingir. fiArlAn orr4hvr«Tfír
Skrtfstofa: 310 Mclntyre Block
Talsíml Main 4700
Helmlli Roblin Hotel. Tals. Garry 572
Sveinbjörn Árnason
FnNteigi»»Hali.
8elnr hás og lóðir, eldsAbyrgðir, og lAnar
peoinga. Skrifstofa: 310 Mclntyre Blk.
offlce hiís
TAL M. 4700. Tal. Sherb. 2019
NEW Y0RK TAILORING CO.
639 SAHQB^T AVE. “SIMI GARRV 504
• JFðt gerð eftir máli.
Hreinsnn.pressun og aðgerðVerð sanngjarnt
Fðtin sótt [og afimnt.
SEVERNITHORNE
öelur og gerir við reiðhjðl,
mðtorhjól og rmótorvagna.
verk; vandadj og ódýrt.
651 Sargent Ave. Phone G. 5155
Gísli Goodman
TINSMIÐU.R.
VERKSTŒÐI;
Cor. Toronto & Notre Dame.
Phone
Garry 2988
Helraillí*
Garry 899
TH. JOHNSON
---1 JEWELER I I
286 Maln^St.,
Siml M. 6606
W. M. Church
Aktygja smiður og verzlari.
SVIPUR, KAMBAR, BUSTAR, OFL.
Allar aðgerðir vandaöar.
692 Notre'Dame Ave. WINNTPRG
Sölumennfóskast
fyrir ðtult of fram-
gjarut fasteigna-
félag. Menn sem tala átlend tungamAl
hafa forgangsrétt. HA sölulaan borgnð,
Komiðogtalið við J. W. Walker, sölorAös-
maun.
F. .1. Campbell & C’o.
624 Main Street - Winnipeg, Man.
A. S. KAKIIAI,
8elur Hkkistnr og annast um átfarir.
Allur átbánaður sA bezti. Enfremur
selnr hann aliskonar minnisvaröa og
legsteina.
121 Nena St. Phone Garry 2152
A. S.TORBERT’S
RAKARASTOFA
Er 1 Jimmy’s Hótel. f Besta verk, Agæt
▼erkfæri; Rakstur I5c en iHArskurðnr m
25c. — óskar viðskifta íslendinga. — P
I
Avarp og kyæði
TIL
Sveins Thorvaldsson og konu hans.
(Fíatt 1 samsceti, er haldið var til heifars þeim
hjónum, við ísieudingafljót 14. júní 1912'.
Herra Sveinti Thorvaldsson,
Icelandic River.
Heiðraöi vin : —
Við vinir þínir, sem búum við Islendingafljót, og
í nærlijrgjandi bygðarlögum Nýja íslands, finnum oss
bæfii ljúft Ojr skylt, að lita þér í ljós þakklæti vort
fyrir framkomu þína í sveitar- og félags-málum vor-
um, sem reynst hefir oss' svo notadrjúg sökum fram-
sýni þinnar og ótrauðrar atorku.
Einkum viljum vér minnast þess, hve affarasæl
afskifti þín hafa verið af hinu allra mikilvægasta á-
hugamáli voru, sem svo lengi hefir verið barist fyrir,
og nú fullnaðar-trvgging fengin, að verði til lykta
leitt f nálægri framtíð með æskilegasta árangri, þ.
e. fraimlenging járnbraiitar frá Gimli norður að Is-
lendingafljóti.
Af ofannefndum ástæðum og mörgum ótöldum,
höfum vér nú, nokkrir vinir þ;nir ow kunningjar,
komið hér saman í kvöld, til þess að sýna þér vott
þakklætis vors í því, að biðja þig að þiggja af oss
þessa gjöf.
Að síðustu árnutn vér þér allrar blessunar á-
samt, konu þinni og börnum, og biðjutn að forsjón-
inni megi þóknast, að veita þér langa lífdaga og
fagra, og oss þá heill, að mega njóta samvinnu þinn-
ar sem lengst að auðið er.
Icelandic River, 14. júní 1912.
Sveinn Thorvaldsson.
I.
Ilöfum' vér af jafnsléttu horft frá landnámstíð
Hugarsjón á það, og augum háðum,
Lausum hala við oss leika arðlaust stríð, ,
Lengst í fjarska cygt það.sem vér þráðum.
Höfum vér á gangi um götur þessa lands
Gleyptir heilum skinnsokkunum vaðið. —
Sigttrverk vors héraðs um heilan aldur manns
Hefir gengið vitlaust, eða staðið!
Við mundum hafa svona söng
Sungið, án vafa í leynum,
Hefði ei gjafarinn gefið föng
Góð, er stala af einum.
Við höfum hlotið merginn
magns.
Meistari lotið hafði
Vilja, að nöta vit til gagns
Væng, sem brotinn lafði.
Lánaðist hrevsti’ og lagi hans
Loks að treysta hugi
Svo, að geyst þeir svifu í fans,
Svipað gneistaflugi.
Vængurinn fegurð færði og auð
Fátæklegu hreysi,
Flaug hann þegar búi brauð
Brast, af vegaleysi.
Síðan örla oft á dug
Okkur körlum þykir,
Sjaldnar förlast flugið hug
Finnum gjörla kvikir.
II.
þú ert búinn að bjarga, Sveinn,
Bygðinni — þú með tauminn,
Og með hnúa og hnefa einn
Ilefta og brúa strauminn.
#
— Varpa ham og bregða blæ
Bygða gamalingar, —
Færa saman bygð og bæ
Brauta framlengingar.
þú gast haldið heitið — stytt
Hvert, með valdi fetið.
Verður g>jaldið : verkið þitt
Vettugi aldrei metið.
Ávarp fallþungt .eins og skafls
Á þig skall, að launum,
Vekjarann kallmanns vilja-afls,
Vininn allra’ í raunutn.
Ekki er blýið alt til meins,
Yfir því er hlakkað.
Verk, sem skýjast óþökk eins,
Er af tfu þakkað.
J
Afl þitt dagar uppi skort,
Alt, sem bagar, lamar ;
Ei þarf lagað úrið vort
Upp að draga fratnar.
' \'\
En svo sterk og> endurný,
Að ei merkist stöður,
Sigurverki voru í ’ _
Vertu erkifjöðurll
Guttormor J. Guttormsson,
Frú Margrét Thorvaldsson.
Heill sé þér, húsfreyja góð!
En hvarla nú þangað ég má, *
Er endur með unglingum þig
Sem ungmey í skóla ég sá.
J>á varst þú ung, svo ung
Sem engrós á gróandi storð ;
Og lífið var ljóð, er þú söngst,
Og ljúftónar vorsins hvert orð.
Svo sviphrein mér svndistu þá
Sem sólroð á vorhimni blám—,
En hve eldskörp og ítur þú varst
Og> elja þín frábær við námfl
þá sagði’ eg við sjálfan mig þráttr
Hún sigurdrjúg reynast mun aa
í baráttu lífs og þess lands,
Er lokkaði’ oss vestur um sæ,
því þreklyndi, þrautseigju- spor
Og þróttmikla alvöru’ eg fann,
En hinsvegar ylsól : það alt
í auga þér tindraði’ og brann.
Nú sannreynd að sigri þu ert,
þótt svolítið hafÍJBn elzt;
Hvort sigraðir þú ei þann s v e i n
Er svinnastur meðal vor telst ?
Og sannauðgur sagður er hann,
það sannlega mikils er vert;
En ríkið er hálft, ef ei heilt,
þar heima, er móðir þú ert,
Heil sért þú, húsfreyja kærH
— þar heima sem drotning þú skín
ó, ætti eg lífsöngva-ljóð,
það ljóða eg skyldi til þín!1
Jón Runólfssori.
Ferðasaga.
(Niðurlag),
Við héldum áíram allan sunnu-
daginn og höiðum þéttan mótbyr.
Um kveidið komum við inn að
Little Grand Point. þar á Stephán-
vetrarstöð. Klukkan var um 8, og
lagðist skipið þar við bryggjuna
til aö taka eldsneyti. Stephán á
þar um eða nœr 2,000 málhlössum
af bezta við. Var skipið áfermt
fratn í svarta myrkur. Á Little
Grand Point eru stórir staflar af
sundurfiöguðu móbergi, ljós mó-
rautt á lit. Eru sumstaðar stuðl-
arnir fleiri mannhæðir. þar er
engin bygð, nema íverustaðir fyr-
ir skógarhöggsmenn og hesthús,
sem notuð eru á veturnar. þaðan
héldum við áleiðis suður vatn.
Gufuskipið ætlaði að kotna við í
Mikley og taka farþega, en þá
var rokið orðið svo mikið, að
ekki var viðlítandi að fara inn á
höfnina. Höfnin er lítil og hefir
hvorki Ijós né aðrar leiðbeiningar
til hafntöku í óveðruin. Veðrið
hélzt afla nóttina. Ofsavindur stóð
beint í fang, og öldugangur hinn
mesti. Valt þá u'm tunnur og
stólar á efri lyftingu, og varð
mér ekki svefnsamt þá nótt. É’g
hefi aldrei í sjóferðttm né víkingu
verið, og hefi ekki komið á skip,
síðan ég kom vestur um haf því
nær fyrir 18 árum.. þó fann ég
ekki til siglingasýki, sem neinu
numdi. Klukkan 7 um morguninn
fór ég úr rekkju, og út í stýris-
rúm ; var þá standandi. En þá
var skipið að skriða inn í Rauð-
ár-ósana. I vestari kvíslinni lá
stjórnarbátiyinn “Lady of the
Lake’’. Hún er eftirlitskæna Dom-
inion stjórnarinnar á Winnipeg-
vatni, nokkurs konar vörður fiski-
veiðalaganna. Vel sýndist mér hún
mönnuð, að höfðatölu, en létt-
virkir piltar mttnu á henni finn-
ast, sem hvevetna í stjórnarþén-
ustu. Hún lagði þegar til skriðs
við okkur. Mikado kafaði þungt
en þéttan upp ósana, o)p voru
< skipin samhliða inn kvíslarnar.
| Ekki efast ég tim, að þeir kap-
í teinarnir Stephán Sigurðsson og
ijohn Stvens hafi heldur látið
í herða á vélinni, þegar þeir sáu,
| að stjórnarsnekkjan ætlaði að
j skríða fram úr og sýna þeim leið-
j ina aftan við til Selkirk. Báðir
j tntinu hafa þótzt geta ratað, án
j hennar leiðsaghar. línda kom það
j íljótt í ljós, að þeir þurftu ekki
! að læra af stjórnarsnuddum I,aur-
i ter stjórnarinnar sálugu. þegar
við komum inn á ána ofan við ós-
Iana, var ekkert sþarað af hvor-
uctu skipinu. Varðskipið ætlaði að
ösla fram úr á fvrstu mílutini, og
sigldi á hægri hönd okkur, það
er að segja, “Lady of the Lake”
kom með hnífilinn á hlið viö skut-
inn á “Mikado”. En bráðlega hop-
aði hún aftur fvrir og lagði þá til
vinstri hliðar. Mokaði þá stjórn-
arráðið, skipshöfnin öll, óspart
kolum, og Fmjaði og drundi drif-
vélin þá, eins átakanlega og mað-
ur í dauðastríði. Hún komst að
eins að hálfu á móts við Mikado.
Gekk sá leikur alla leið upp til
St. Peters, að hvorugt skipið
vann fet af öðru. Var þar mikill
mannsöfnuður á landi, kvnblend-
ingar og Indíánar. þegar þeir sáu
kappsiglinguna, var hver hendi,
hattur og vásaklútur á lofti,
allir hrópuðu fvrir kaptein Sig-
urðsson og “Mikado”, en niður
með vatnafrúna. Bvernig sem það
var, dró “Mikado” sig fram úr,
og varð frúin 2—3 fet á eftir. En
stundit síðar dro hún á okkur aft-
ur í sömu línu og áður. En nú
áttu þau eftir það sem örðugast
var, að ná legtt við skipabryggj-
una í Selkirk. Strax Og við kom-
um móts við lenflingu í Selkirk,
fór líkt og í St. Peters, að þeir,
sem heilsuðu í landi, heilsuðu
kaptein Sigurðsson og “Mikado”.
Gerði stjórnarsnekkjan ofsa-tilraun
og komst nær hálf fram fyrir okk-
ur, en þá rendi “Mikado” sér að
hryggjunni, og held ég að nærri
hafi látið, að hann hafi klappað á
vanga dömunnar. Minsta kosti fór
hún aftur fyrír hann, og gerði sér
að góðu konusessinn við bryggj-
una.
þá vorum við komnir aftur til
Splkirk eftir sex daga ferð alla þá
leið, og í alla þá staði, sem ég
hefi talið. Tafarlaust var byrjað
að hlaða skipið, og lagði það af
stað um kl. 4 sama dag.
Ég veiti ekki, hvað margir Is-
lendingar eru í fiskiveri í sumar
norður á vatni. Ég hygg þeir fari
ekki yfir 100. ' þeir eru úr Winni-
peg, Selkirk off Nýja Islandi, —
flcstir. ungir og röskir menn. Kaup
gjald þeirra kvað vera með hairra
móti, $45 og upp um mánuðinn,
og mötuneyti og húenæði í ofan-
'álag.
FiskilÖgin leyfa veiðitíma frá 1.
júní til 15. ágúst, og má þá að
eins veiða hvítfisk. Möskvinn á
hvítfisknetum má ekki vera minni
enn 5 þuml, og A því rímabili
má ekki veiða meiri hvítfisk enn
2 mill. og 500,000 pund. Ekki
mega net vera í vatninu eftir kl.
6 á laugardagskveldum, og ekki
lögð aftur fyrr enn kl. 6 á mánu-
dagsmorgna.

Vatnið er sagt nær 300 mílur á
lengd, 2% mílur þar sem það er
mjóst, en 85—90 þar sem það er
breiðast. Dýpið á suðurvatninu er
sagt mest 7—8 faðtnar, en á norð-
urvatninu 9—11 iaðmar. þótt mal-
arkambar og sandbakkar séu víða
að því, eru töluverðar klappir
meðfram því sumstaðar, svo sem
við Black River og miklu víðar.
Vatnið liggur á gömlum marar-
botni. Hefir þar verið dæld eða
dalur neðansjávar, þegar mest af
Kanada og norður Bandaríkjunum
var neðansjávar. Fjölda margar
ár renna í Winnipeg-vatn. Kyn-
blendingur, sem fæddur og uppal-
inn er við vatnið og þekkir það
manna bezt, hélt við mig, að nær
40 ár, kilar, lækir og keldur
mundu í það leita. Sumar árnar
eru stórar, svo sem Winnipeg áin,
Saskatchewan áin, Rauðáin og
Black River. Ein á rennur tir
va.tninu norður í Httdson Bay^
Nelson River, sem kölluð er. Ekki
ber hún burtu úr vatninu nema
í 1 tinn hlttta af því vatnsmagni,
J sem fratn í vatnið berst. — þessi
kvnblendingur, sem ég nefndi,
sýndi mér fjöruborðið á vatninu
á síðastliðnum 25 árum, og er
það um 6 fet. Víða sjást í mó-
berginu og kalksteinum ýmsar
skeljategundir, seni lifað hafa á
þessu svæði, meðan þessi dæld var
umflotin af sjó, og löngu fyrr á
tímum. Endur fyrir öróvi vetra,
hefir verið meginland á þessu
svæði, með auðugu plönturíki, því
koladrefjar finnast á eyjum þess
og bökkum.
Ekki get ég séð minstu hættu á
liskrénun í vatninu. Flestar þær
ár, sem í það renna, eru fullar af
íiski, og svo liggur við lagabann,
að ekki má veiða nema 2,500,000
pund. Sú pundatala gerir hér um
bil miljón hvítfiska. Ennfremur ei
víst, að hvítfisksklakið í Selkirk
Ijölgar fiski í vatninu. Auðvitað
er það klak á eins óhentugum
stað mt, eins og fraínast er unt
að hugsa til að hafa. Fiskiklök
ættu að /^era norður í eyjum eða
við ármynnin, en ekki fleiri tugi
tniliiíj. frá vatninu! í Selkirk er
J Mr. Kristján Pálsson nýlega orð-
inn klakvörður stjórnarinnar í
i Kanada. Gerir hann sér vonir um,
a>ð klakið verði ílutt norður í
Mikley, og annað kgtnnske sett á
| stofn norðar. þy^rfti það að kom-
| ívst á gang sem fyrst, og gangi
J metm fast eftir því við Geo. Brad-
i bury, þitigimann þeirra, þá hljóta
þeir að fá það leikandi.
í þessari för var' Mr. Wm.
Beech héðan úr Winnipeg. Hann er
gaitnall Iljiidson flóa maður, og á
j lönd kringum Fort Churchhill og
hefir fengið góð íboð í þau frá
stjórninni, en hefir ekki látið þau
cnnþá. Hann fór í könnunarför og
skemtiför. Hann er þaulkunnur
| vfða þar norður írá. Ilann fór
; ckki norðar enn á Grand Rapids
J <xr ferðaðist þar vestur á bóginn.
Hefir hann mikið álit á þeim
stað, framtíðar-féþúfu, ekki
'einasta fegttrðar vegna, heldur
nátna og annars fleira þar um
slóðir ; og hefi ég sömu skoðun og
! Iiann í þesstt efni. Innan fárra ára
J verður komin mikil bygð á suma
staði norður með vatni. Auðvitað
; verður það sumarbústaða þorP
j liéðan frá Winnipeg. Líta hérlend-
; ir menn þan»-að hýrum augum nú
þetrar. Og ekki að efa, að þeir ná
i' vatnsströndina norður að Islend-
! ingafljóti jafnóðum og tækifa'ri
J býðst. Járnbrautin frá Gimli er
J auðsœlega spor t áttina að baegja
íslcndingijm burtu af vatnsbahk-
J anttm. Ivg skal láta ósagt, hvort
það er vel eða illa farið. það
1 leiða síðari timar í ljós. En þeg-
í ar Winnipeg^borg hefir 3 milíónir
íbúa Og yfir, þá sézt þýðinjgin, sem
[ vatnið hefir og hvers virði land-
blettir þar verða.
J Menn, sem eitthvað vilja bregða
J sér burtu til að draga að sér
I hressandi lífsloft, ættu að fara um
i Winnipeg-vatn. þar er bæði fallegt
J á landi og vatni, og vel þess
; virði, að njóta þess. — ‘‘Mikado’’
; gengur tvisvar í viku norður fra
Selkirk. Menn geta tekið eina
hringferð, eða beðið nyrðr,a ein-
hversstaðar, þar til hann gengur
næstu ferð. öll þægindi og aðbúð
var hin bezta, þá ég var með
honum, og er engin hætta að það
haldist ekki áfram. Hringferðin
| kostar $15.00, fargjald, svefnher-
| bergi og fæði ; en verði maður eft-
ir til næstu ferðar, kostar ferðin
alls $22.00. Sá, sem reynir það,
sér trauðla eftir förinni. Ég gleyrni
aldrei vatninu, eyjunum, höfnun-
um, skógunum, blómunum, og sízt
I af öllu sólsetrinu úti á megin-
I vatni. það hefir hærri Og dýrð-
legri áhrif á sál og líH&ma, enn
að troðast jnn í leikhússmugurnar
í Winnipe™; eða troðast áfram í
arginu og garginu úti i þessum
svonefndu listigörðum. þar er aH
munur, sem enginn veit fyrr enn
hann þekkir hann af eigin reynslu,
það sýnir oss ungt fólk úr Nýja
íslandi, að það býr ekki að eitr<
ttSu og skemdu Hfslofti.
þá er ferðasögunni lokið,
Kr. Asg. Benediktsson
Rafurmagnsleiðsla.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Byi?einfirameistarar! látiö okkur gera tilboð
um Ijósvíra og rafurmaí?nsleiöála í húsin
ykkar. Verð vort er sauugjarnt.
Talsími Garuy 4108
THE H. P. ELECTRIC
664 NOTRE DAME AVK
H CTSR,\f) RN l)lT R : Komiö og sjAlð rafur-
magD.s straujAru og
suðu áiiðld okkar. eintxitf ftnnur rafurmas;ns
áhðld. Ef eitthvað fer aflatra kallið GARRY
4108 eöa komið t*l 664 NOTRE DAME AVE
Sargentf Realty Co.
Union Bankinn, horni Sargent
og Sherbrooke 8t.
Opiö á kveldiu.
Phone Sherbrooke 4252.
Vér höfum hús og byggingalóð-
ir á öllum strætum í Vestur-
bænum, á lágu verði. Finnið oss
áður en þér kaupið. Hús leigð
skuldir lieimtar, lán og ábyrgð-
ir veittar með vanalegum skil-
mftlum, (5-7-12
TIL SOLU.
Gott land til sölu skamt frá
Arborg, Man. Inngirt með góð.
um byggingum, verkfærum og
naut-gripum, með lágu verði. —
Sjaldgæft tækifæri í garðbletti
Winnipeg-borgar. Frekari upp-
lýsingar ihjá ...
G. S. Guðmundson
639 Maryland öt. Winnipeg
Panl Bjarnasoa
FASTEKxNASALI
SELUR ELDS- LÍFS- OG
SLYSA- ABYRGÐIR OG
ÚTVEGAR PENINGALÁN
WYNYARD : < SASK.
Gs, VAN' HALLEN, MSlHfærzlamaBnr
• 418 Mclntyrc tflock., Winnipeg. Tal-
9 sími Main 5142