Heimskringla - 01.08.1912, Page 5

HEIMSERINGLA
WINNIPEG, 1. AGÚST 1912. 5. BES,
1

Gjörðabók.
28. kirkjuþings hins Evangdiska
Lút. Kirkjufélags hefir Heims-
kringlu verið send.
Jjingið var,, eins og auglýst hafði
verið, haldið að Grund í Argyle
bygð síðari hluta sl. júnímánaðar.
J>ar mættu 15 prestar að meðtöld-
um þeim Dr. Jóni Bjarnasyni og
forseta kirkjufélagsins Birni B.
J ónssyni.
Fulli 30 málsvarar voru á þingi
þessu auk prestanna, í umboði 30
safnaða félagsins, sem teljast : 3
í Minnesota, 18 í Manitoba, 8 í
Saskatchewan og 1 í Alberta.
Annars telur kirkjuiélagið nær 40
söfnuði í félaginu.
Ársskýrsla forseta ræddi meðal
annars um trúarálgreining þann,
sem orðið hefir í félaginu, og gat
þess, að ekki hefði ennþá orðið af
samkomulagi með málsaðilum. —
Skýrði frá málaferlum þeim, sem
lengi hafa staðið út af kirkjueign-
inni á E}rford, og taldi víst að úr-
slit málsins muni verða þau, að sá
lilutinn, sem fast heldur við
grundvallarlög félagsins haldi
kirkjueigninni. J>á gat hann þess,
að til vandræð horfði með piestA
í félaginu, þar eð Hans B. Thor-
grimsen tækist á hendur þjónustu
fyrir norskan söfnuð ; Hjörtur
Leó befði sagt söfnuðum sínum
upp þjónustu til þess að stunda
hebresku-nám við Princeton há-
skólann um tveggja ára tíma ; sr.
Rúnólfur Marteinsson annast um
íslenzku og stærðfræði kenslu við
Wesley College og sinnir lítt prest-
skap ; séra Runólfur Fjeldsted
væri að búa sig undir nýtt skóla-
nám við merkan háskóla suður í
Bandaríkjum, og séra Pétur
Hjálmsson ekki við fasta prests-
þjónustu. Má því telja þessa 5
presta, að mestu eða öllu úr þjón-
ustu félagsins, eins og nú stendur.
Kirkjufélagið hefir á árinu varið
$500.00 til trúboðsstarfa á Ind-
jandi, og að auk hefir trúboða
kirkjufélagsins, Octavius Thor-
lákslon, verið veittir úr heiðingja-
trúboðssjóði $125.00 til náms-
styrks. Hinn svonefndi Júbil-sjóð-
ur kirkjufélagsins er talinn með
vöxtum nær 5 þúsund dollars, og
er ennþá óeyddur. Svo er að sjá
á skýrslu forsetans, að sjóður sá
muni verða notaður til styrktar
fátækum söfnuðum til kirkjubygg-
inga og annarar ritbreiðslu starf-
semi.
Forsetinn segir fjárhag kirkjufé-
lagsins betri en á sl. ári, og stS
Sameiningin eigi alltnikið fé í
sjóði.
þá er og all-ítarlega rætt um
nauðsyn kenslu íslenzkrar tungu
við skólana hérlendu, og einnig
um stofnun gamalmennahælis. —
Telur hann að ef að íslenzkan fáist
kend við mentastofnanir þessa
lands, þá minki við það þörfin á
því, að koma npp sérstakri ísl.
mentastofnun. En eigi að síður sé
kirkjufélaginu brýn þörf að koma
upp stofnun, til að kenna trúfræði
og undirbúa menn til kirkjulegra
starfa.
Tala safnaðarlima í þeim 39
söfnuðum, sem eru í félaginu, er
talin að vera 5,112, eða 60 fleiri en
á síðastliðnu ári.
Skuldlausar eignir kirkjufélags-
ins eru taldar $105,554, að ótaldri
kirkju þeirr , sem málið stóra er
út af risið, og metin er $2,500.00.
Um stofnun gamalmennahælis
var skýrsla lögð fyrir þingið um
fund, sem Kirkjufélagsmenn héldu
með fulltrúum frá kirkjufélagi Úní-
tara og séra Fr. J. Bergman fyrir
Tjaldbúðarsöfnuð. Skýrslan segir
meðal annars :
“Samtalið varð eingöngu um
andlegu umsjónina yfir stofnun-
inni, ef af því yrði að hún kæmist
á fót með þessum umtöluðu sam-
tökum vestur-íslenzkra félaga. Öll-
um kom saman um, að guðræknis-
iðkanir yrðu þar um hönd hafðar,
og að það verk væri sjálfsagt að
vinna án borgunar. En um það, í
hvers höndum þessi andlega um-
sjón ætti að vera, vaxð nokkur á-
greiningur. Vildu Únítarar, að all-
ir trúflokkar hefðu þar jainrétti.
Boðskapur Lúterstrúarmanna, Ún-
ítara og Nýju guðfræðinnar gæti
verið fluttur þar á víxl jöfnum
höndum, og fólkið á stofnuninni
svo valið um, hvað það aðhyltist.
Á sama máli virtist séra F. J.
Bergmann vera. Á hinn bóginn
gerðum vér þá kröfu, sem alveg
nauðsynlegt skilyrði fyrir því, að
nokkur samvinna gæti átt séx
stað, að þessi andlega umsjón
væri aðallega í vorum höndum.
Nefnilega, að opinberar guðsþjón-
ustur í stofnaninni færu fram und-
ir umsjón þess, eða þeirra, sem
vér hefðum falið slikt starf á hend-
ur. Væri þar á móti einstaklingur
í hælinu, sem yfirgefið hefði lút-
erska kirkju og aðhylst einhvern
annan boðskap, þá skyldi fólki
þess flokks, sem sá maður heyrði
til, vera heimilt að koma eins oft
og það vildi og flytja þessum bróð-
ur sínum þeirra boðskap, þó eins-
lega og án þess að nota til þess
samkomusal stofnunarinnar”.
Skýrslan sýnir, að Únitarar
vildu ekki ganga að þessum kost-
uin Og varð því ekki af samkomu-
lagi.
Annars hafði þingið þessi 10 mál
til umræðu og meðferðar :
1. Heimatrúboð.
2. Ileiðingjatrúboð.
3. Skólamálið.
4. Islenzku kenslu við Wesley há-
skólann.
5. Gamalmennahælið.
6. Útgáfu Sameiningarinnar og
Gjörðabókar.
7. Kirkjubyggingarsjóður. Banda-
lögin. Trúmálafundir.
8. Grunvallarlagabreytingar.
9. Sunnudagaskólamálið.
10. Styrkur til þinavallasafnaðar.
Sýnt var, að til heimatrúboðs
hafði Kirkjuíélagið lagt á síðasta
ári $1,840. 00.
Séra Hans Thorgrimsen, sem
ekki var á þinginu, ritaði því bréf
og hað þingið um að veita fé til
þess að koma á trúfræðiskóla fyr-
ir sunnan. Vildi hann að skóla-
sjóðnum yrði skift í tvent og helf-
ingur hans veittur til þessa fyrir-
tækis. Ekki er að sjá, að þingið
hafi sint þessum tilmælum.
þingið samþykti að kalla séra
Rúnólf Marteinsson til þess að
vera trúboðsprest þess, gegn 1500
dollara árslaunum, og séra Hjört
Leó til trúboðsstarfa vestur við
Kyrrahaf með $80.00 mánaðar-
launum, þar til hann byrji á skóla-
námi sínu.
Fyrirlestra fluttu þeir séra B. B.
Johnskn og séra Rúnólfur Mar-
teinsson. Ekki getur gjörðabókin
um fyrirlestur þann, er herra þor-
steinn Björnsson, cand. theol.,
flutti þar í þimgsalnum fyrir öllum
þingheimi.
Yfirleitt virðast störf þingsins í
engu mikilvæg. En sjálfsagt hefir
það orkað því, sem allir slikir
sameiginlegir málfundir orka, að
glæða um stund áhugann fyrir
þeim málutm, sem þingheimi eru
sameiginleg.
Islands fréttir.
(Niðurlag frá 1. bls.).
10. Frv. til laga um breyting á
lögum um eftirit með þilskipum,
sem notuð eru til fiskiveiða eða
vöruflutninga. 1 sambandi við sjó-
lagafrumvarpið.
11. Frv. til laga um heimild fyr-
ir ráðherra íslands til þess að
gera samning um einkaréttinda-
sölu á steinolíu um tiltekið ára-
bil. Samkv. tillögum skattamála-
hefndarinnar.
12. Frv. til laga um hagfræðis-
skýrslur um tóbaksinnflutning árið
1913. Samkv. tillögum skattamála
nefndarinnar.
13. Frv. til laga um viðauka við
toll-lög fyrir Island 11. júH 1911.
Lagt aðflutningsgjald á allskonar
vefnaðarvöru og allskonar tilbúinn
fatnað, 10 au. á hverja krónu af
innkaupsverði vörunnar.
14. Frv. til laga um viðauka við
lög um útflutningsgjald af fiski,
lýsi o.ýfl., frá 4. nóv. 1881. Af
hverri útfluttri tunnu af síldarlýsi
(105 kg.) greiðist 50 au., af hverj-
um 10 kg. af fóðurmjöli eða kök-
um 50 au., af hverjum 100 kg. af
áburðarefnujm 20 au.
— Skúli Thoroddsen, þingmaður
N. ísíirðinga, er veikur og likur að
hann geti ekki setið á þingi. Missa
sjálfstæðismenn þar foringja sinn.
Bjarni Jónsson frá Vogi, þingm.
Dalamanna, verður leiðtogi sjálf-
stæðisflokksins í hans stað.
— Björn Jónsson, fyrv. ráðh.,
hafði og verið veikur í nokkrar
vikur, en var nokkurnveginn al-
bata um þingsetninguna, og situr
hann á þingi.
— Guðm. Guðmundsson skáld,
sem d'VaHð hefir á Isafirði alllanga
hrið undanfarið, er nú alkominn til
Reykjavíkur. Hann er ráðinn
starfsmaður við blaðið Vísir frá
1. júlí.
— Við Austurvöll vildi það slys
til 29. júní, að 8 eða 9 ára gamall
drengur, er var að klifra yfir pílu-
girðíiiguna umhverfis völlinn, —
stakk sig á einni pilunni og gekk
hún inn í kvið hans og særði hann
miklu sári. Drengurinn er nú sagð-
ur úr hættu.
— Sundpróf fór fram í sundlaug-
unum 29. júni kl. 10 árd. þátt-
takendur voru stúlkur þær úr
barnaskóla Reykjavíkur, er lært
hafa sund í vor hjá þeim ungfr.
Ingibjörgu Brands og Elínu Matt-
híasdóttur ; alls voru þær 16
stúlkurnar, er sundprófið sóttu.
— Öðinu flytur mvndir af Dr.
Jóni Bjarnasyni, frú hans og
séra Friðrik J. Bergmann. Pir það
byrjun af áframhaldandi röð
mynda af ýmsum helztu mönnum
Vestur-Islendinga og greina um þ.á,
sem blaðið hefir verið sér út um.
Aúk þessara þriggja mynda, sem
hér er um getið, flytur maí-blaðið
mynd af Friðriki konungi VIII. cg
ýmsar ileiri myndir.
Minnisvarði Jóns
Arasonar,
Fornmenja fundiir.
Mrs. Disney Leith, enska konan,
sem hefir tekið slíku ástfóstri við
landið, að hún ferðast hér um á
hverju sumri, hefir nú látið reisa á
sinn kostnað Jóni biskupi Arasyni
veglegt minnismerki í Skálholti, á
aftökustað hans.
Til þess að sjá um verk þetta
var fenginn Matthías fornmenja-
vörður þórðarson, og fór hann
austur að Skálholti í þeim erind-
um fyrir skömrnu og með honum
Magnús steinsmiður Guðnason úr
Reykjavík. Lét Matthías taka tvo
steina úr þorlákssæti ; var annar
teningsmvndaður og hafður sem
undirsteinn, en hinn ílangur nokk-
uð, Og er hann reistur þar ofan á.
Er framhliðin á þeim steini slétt
og þar á höggvið : “Jón Arason
biskup let hér lífið fyrir trú sína
Og ættjörð 7. nóv. 1550”, en upp
yfir letrinu er höggvin út mynd af
biskupsmítri.
Minnismerkið er um 4 álnir á
hæð og er umhverfis það keðju-
girðing á 6 steinstöplum.
Staður sá, sem minnismerkið
stendur á; er allur annar en hing-
að til hefir verið talinn aftöku-
staður Jóns Arasonar. Segir
Matthias, að þessi staður sé á-
reiðanlega hinn rétti og hefir hann
farið hér eftir nákvæmlegri lýs-
ingu Jóns prests Egilssonar í bisk-
upa-annálum (prentuðum í safni
til sögu íslands). Er þessi staður
miklu ofar og norðar, en áður hef-
ir verið talið. Er hann rétt við
heimreiðargötuna að staðnum,
skamt frá þorlákssæti.
Frá Lundúnum berst sú frétt, að
nýlega hafi fundist á Egyptalandi
afarmikið líkneski, höggvið úr ala-
basturssteini, er sé 180 þús. punda
þungt og yfir 2 þúsund ára gam-
alt. Líkneski þetta fanst í jörðu á
vatns-yfirtíotna láglendinu, þar
sem Memphis borg á Egyptalandi
stóð. Ennþá er ekki lengra komið
en svo, að búið er að grafa kring-
um þetta mikla bákn, svo að hægt
er að ákveða um stærð þess og
þyngd. En á næsta ári á að reisa
það við og koma því á hæfilegan
grunnmúr.
það var herra Mackey, einn af
nemendum hins svo nefnda brezka
skóla á Egyptalandi, sem fyrstur
fann fornmenjar þessar fyrir ári
síðan. En þá lá svo mikið vatn á
sléttunni, að ekki varð hreyft við
líkneskinu, en á þessu ári, þegar
vatnið lækkaði svo að sléttan
varð þur ; var þá grafið umhverf-
is líkneskið, og á næsta ári á að
reisa hana upp eins Og framan er
sagt.
Engin leturgerð er á líkneski
þessu, en prófessor Flinders Petrie,
einn af kennurunum á brezka skól-
anum, álítur hana hafa verið
höggna 1300 árum fyrir Krists
burð.
Ý msar aðrar fornmenjar hafa
fundist á þessu svæði, svo sem lík-
kistur riðaðar úr tágum, iljaskór,
a.xarsköft, þar sem handfangið er
vafið þræði oa mjög haglega gert.
Einnig reykelsisker, með óbrendu
reykelsi í, sem virðist vera gert á
timabilinu um 4 þúsund árum fvr-
ir Krists fæðing. Einnig hafa fund-
— Mannalát. Dáin á heimili
sínu í Reykjavík 30. júní, eftir lið-
lega sólarhrings legu, Halldóra
Magnúsdóttir, kona Kristjáns Möl-
lers málara. Banameinið mun hafa
verið hjartasjúkdómur. Hún var
dóttir Magnúsar Magnússonar í
Ofanleiti í Reykjavík og konu hans
Magnhildar Halldórsdóttur. Hall-
dóra sál. var væn kona Og vel lát-
in ; hún lætur eftir sig 4 börn, 2
eru dáin.
Dáinn er 24. júní Einar Kjart-
ansson, hreppstj. í Holti undir
Eyjafjöllum, sonur séra Kjartans
Jónssonar í Ytri-Skógum. YarEin-
ar ern og hraustur svo að segja
fram að andláti, en ellisjúkdómur
varð honum að bana. Hann varð
84. ára að aldri, f. 9. febr. 1828.
Hann var hreppstjóri um langt
skeið æfi sinnar, lengst í Eyja-
fjallahreppi (eystri), síðan í Bisk-
upstungnahreppi og bjó hann
lengi í Skálholti. Hinn látni var
mesti dugnaðar og rausnarmaður.
Bráðkvaddur varð aðfaranótt1.
júlí Halldór bóndi á Kárastöðum
í ]>ingvallasveit. Hann hafði lagst
til svefns alheill á sunnudagskveld-
ið, en var örendur í rúmi sínu, er
að var komið um morguninn. —
Halldór heitinn var merkismaður
og greindur vel, góður bóndi og
dugandi.
Bréf á skrifstofu Hkr. eiga:
Páll S. Pálsson.
Joe S. Thorarensen.
Markús Sigurðsson.
J. G. Lundal.
Ástfmnur Frímann Magnússon.
Eigendur bréfanna eru beðnir að
vitja þeirra sem fyrst.
ist ýmsir aðrir hlutir úr tré, sem
gefa ljós merkf um byggingatlist
þessarar fornþjóðar, eins og hún
var 6 þús. árum fyrir Krists fæð-
ing.
Flestir þessir hlutir hafa fundist
í Tarkan héraðinu, þar í kirkju-
garði um 35 mílur suður frá Cairo
borg, og eru að dómi formenja-
fræðinga með þeim allra elztu, sem
íundist hafa. þetta hérað er hið
norðlægasta, sem enn hefir verið
leitað á, og ætla leitarmenn, að
þar muni vera auðug fornmenja-
stöð.
það er talið markvert, að þrátt
fvrir hinn háa aldur þessara forn-
menja, þá eru þær ennþá lítið sem
ekkert skemdar. Meðal annars,
sem fundist hefir, eru útskorin
rúmstæði með fótum eins og hest-
hófar, og sem ennþá eru svo
traust að vel má nota, þó þau séu
nú talin að vera nær 6 þúsund ára
gömul. Einnig hafa fundist stórir
Hæðisstrangar. Klæði það er af
f'nustu gerð Og lítur út sem nýtt
sé, Og er sagt að vera eins voð-
felt Orr sterkt eins og nýofið væri.
þessir klæðisstrangar hafa fundist
í gröfum framliðinna ; því að í
fornöld var það siður, að útbúa
líkin með þeim vörum, sem álitið
var að kæmi þeim að góðum not-
um í öðrum heimi, þar sem nvr
lfkami risi upp. T>ess vegna liafa
líka fundist höfuðföt, og eru sum
þeirra skorin út úr tré. Svo hafa
og ýms ílát fundist, gerð úr gypsi
o«r gegnsæu alabastri, o<r eru sum
þeirra fvlt ýmsum fæðutegundum.
Meðal annars, sem futtdist hefir,
er talnaband eitt, mjög haglega
gert, og er perlunum þannig raðað
á það, að lesa má úr þeim, sem
letur væri. Kvenbúningur hefir og
fundist allur perlusaumaöur, og á
annan hátt skreyttur. þar hefir og
fundist nýárs-flaska haglega gerð
og áletruð. Letrið sýndi, að hún
hafði verið nýársgjöf til húsráð-*
anda. Legsteinar, kvarnarsteinar*
hlóðarsteinar og ýmsir aðrir hús->
munir hafa og fundist,
Kennara
Vantar!
kennara vantar
við Bjarma skóla No. 1461 ; 7 mán
aða kensla ; byrji 15. sept. 1912j
Umsækjendur tiltaki mentastig og
hvaða kaup þeir vilja hafa. Tilboð
sendist fyrir 15. ágúst til undiw
skrifaðs.
JOHN J. JOHNSON,
Sec’y-Treatj
Árborg, Man.
kennara vantar
vantar til Laufás S. D. No. 1211j
,Kensla byrjar 16. september til 14j
desember 1912, og byrjar aftur tneÖ
febrúar til mai-loka 1913. Tilbbð,'
sem tiltaki mentastig og æfingu á*
samt kaupi, sem óskað er eftirj
verða að vera komin til undirrit<
aðs 15. ágúst næstk.
B. JÖHANNSON,
Sec’y-Treasj
Geysir, Man., 6. júH 1912.
KENNARA VANTAR.
fyrir Geysir skóla frá 16. septem-*
ber til 16. desember 1912. Kennari
tiltaki kaup og mentastig. Tilboð
verði komin til undirritaðs fyrÍE
31. ágúst 1912.
Geysir P.O., Man.
II,. PÁLSSON,
Sec’j'-Treas.-
KENNARA VANTAR.
fyrir Vídir skólahérað No. 1460, í
þrjá Og hálfan mánuð, frá 3. septí
ember til 17. desember 1912, og
lengur, ef um semur. Tilboðum,-
sem tiltaka mentastig og æfingu
ásamt kaupi, verður veitt mót--
taka af undirrituðum til 20. ágúst
næstkomandi.
Vídis, Man., 26. júlí 1912.
JÖN SIGURDSSON,
Sec’y-Treas.
MAIL COMFACT.
TTlLBOD i lokuðum umslögum,-
árituð til Postmaster General,
verða meðtekin í Ottawa til há-
degis á föstudaginn þann 6. sept-
ember 1912, um póstílutning um
l.iögra ára tímabil, tvisvar á viku
hvora leið, milli MINNEWAKAN
og SCOTCH BAY, með viðkomu
i I.ilv Bav hvora leið, frá fyrsta
október næstkomandi.
Prentaðar tilkynnin,gar, sem
innihalda frekari upplýsingar um
póstflutningaskilyrðin, fást til yf-
irlits, og eyðublöð til sanininga
eru fáanleg á pósthúsunum í Min-
newakan, Lilv Bay og Scotch Bay
og á skrifstoíu Postofíice Inspec-
tor.
Postoffice Inspectors Office,
Winnipeg, Manitoba, 26. júlí 1912
H. H. PHINNEY,
Postoffice Inspector.
32 Sögusafn Ileimskringlu
Bróðurdóttir amtmannsins
33
34
Sögusafn Heimskringlu
Bróðurdóttir amtmannsins 35
ur þú eitt yfir ykkrir báðar ganga, þolir með henni
súrt og sætt. Hún má vera skemtilpg, — næstum
göldrótt. Er hún falleg?’
Bjún ypti öxlum og beygði sig yfir kornstrá.
‘Maður á ekki svo gott með að dæma um það, þeg-
ar manni er jafn skylt málið’.
Hann færði sig nær henni. þú reynir að vekja
áhuga minn með þessum undanfærslum’, og hann hló
bæði glaðlega og hæðnislega. ‘það er samt til einsk-
is, stúlka mín ; mér er sama um alt hennar ágæti,
og ég skal forðast hana eftir því sem í minu valdi
stendur ; en mig langar annað. Mig langar til að
sjá framan í þá, sem fylgir henni sem skugginn
hennar’.
Og áður en hún gat áttað sig, hafði liann þrifið
í hatt og skýlu og rifið hvorttveggja af höfði henn-
ar ; en í sömti andránni hrökk hann sjálfur aftur á
bak. Hann hafði séð framan í óvenjulega fallegt
andlit.
Hún rak upp hljóð, lét hattinn á sig aftur og
ílýtti sér í burtu ; en er hún hafði gengið fáein fet,
staðnæmdist hún, leit um öxl sér og sagði með
skjálfandi rödd : ‘þú hæðist að störfum stúlkunnar
í hjáleigunni, en nú, hefir þú sjálfur sýnt, að þú met-
ur kvenfólkið eftir þeirri vinnu, sem það vinnur
Eru þá allir karlmenn sömu skoðtmar?’
Að svo mæltu sneri hún sér aftur frá honum og
flýtti sér svo í burtu ; að fáeinum augnablikum liðn-
um var hún horfin úr augsýn.
Hann beit sig í neðri vörina og fle.ygði vindlin-
nm í burtu. Hann skildi ekkert í sjálfum sér, og
stjúpmóðir hans, er oft ávítaði liann fyrir að hæðast
að stéttarsystrum hennar og fyrir það að hann sagði
að hann tæki nærri sér að dansa við þessar knipl-
ingaskreyttu stúlkur, — myndi hafa orðið forviða, að
sjá hann jafn skömmustulegan. Honum fanst sem
væri hann í leiðslu, eins Og eitthvert seiðafl hefði ver-
ið í málrómnum, se<m hej'rðist undan klútnum. það
var líkast einhverju töframagni.
Eins og hann hafði flýtt sér ofan, þannig flýtti
liann sér aftur uppá svalirnar, skelti hurðinni í lás á
eftir sér Og gekk gramur í geði að einum gluggan-
um. því var hann(svona reiður ? Enginn einasti
af vinum hans myTidi hika við, að klappa fallegri
þjónustustúlku á kinnina, jafnvel kyssa hana. Ög
hver mundi álita það nokkuð niðrandi fyrir þá, er
fvrir því varð, jafnvel þó hún sjálf hiefði á móti því ?
Hvað var það svo sem ljótt, þó hann liefði tekið í
grófan stráhatt og skýlu ? það var að eins fyrir eitt
augnatillit, að hann hafði sætt ákúrum, sem heföi
hann saurgað hið allra-helgasta með guðleysi sínu.
Stúlkan vann að útivinnu. Varð hún ekki að hafa
það, þó allir sæu hana,, er um veginn fóru, og spurðu
hana til vegar. Auðvitað var hún þjónustustúlka
ungjrúarinnar í hjáleigunni. Hún hafði víst fengið
einhveija mentun. Hún var óneitanlega greind. þess
vegna taldi hún sig sem eina af skyldfólkinu, þó að
hún yrði að bera hrísbagga heim á liöfði sér og
vinna að slætti á engjunutn.
Hann reyndi a-ð líta á þetta frá bjartari hliðinni
og hlæja að því öllu saman. þó gat hann eigi hrund-
ið því frá sér með öllu, að hann hafði fengið ofani-
gjöf, er honum gramdist eigi Htið. I það minsta
fór þessa dags ánægja alveg út um þúfur fyrir
honum.
5. KAFLI.
Hcrra Pétur Griebel truflaði þessar óþægilegu
hugrenningar ; hann kom af akrinum og staðnæmd-
ist til að skýra húsbónda sinum frá, að járnbrautin
ætti að leggjast vfir engjalöndin, svo akurinn fengi
að vera í friði, — og gamli maðurinn nuddaði á-
nægjulega samap höndunum. Franz amtmanni féll
ráðstöfun þessi samt ekki sem bezt í geð. Pétur
Griebel hafði heyrt hávaðann og rausið í honum á-
lengdar. Járnbrautin átti sem sé að leggjast vfir
húsagarðinn í hjáleigunni, og svo nærri suðurhorninu
á húsinu, sem var bœði gatnalt og hrörlegt, að eftir
fá ár var enginn vafi á, að það mvndi hrynja niður.
Við þessi tíðindi mundi herra Markils eftir bréf-
inu, er hann hafði stungið í vasa sinn, en alveg
gleymt í samtali hans við stúlkuna. Hann braut
það upp og las það brosandi, en samt hálf reiður.
Hjáleigu fólkið var hvað öðru likt, dramblátt og'
hlæilega montið.
Amtmaðurinn virtist alveg hafa gleymt því, að
fvrir ári síðan hafði hann fengið tilkvnningu frá lög-
manni jarðeigandans um að flytja strax í burtu.
Ilann hafði mjög á móti þvi, að járnbrautin yrði
lögð þar sem jarðeigandi hafði gefið levfi til að hún
mætti leggjast. Kvaðst hann sem leiguliði hans vera
órétti beittur. Aldrei myndi hann leyfa að flytja
husagarðinn aftur fyrir húsið, eða sjá bæ sinn hrynja
yfir sig einn góðan veðurdag. Að lokum gat liann
þess, að hann skuldaði dálítið af afgjaldi eftir jörð-
ina, en hann vonaðist á hverjum degi eftir peningum
frá ríkum syni, er hann ætti í Californíu, og sem
hann skildi ekkert i, hvað drægist lengi að fá. Og
skyldi þetta litilræði verða borgað undir eins og pen-
ingarnir kæmu.
‘Já, já, þetta er líkt amtmanninum’, sagði Pétur
Griebel og hló góðlátlega, eftir að hr. Markús hafði
lesið honum bréfið. ‘það er skrítinn náungi’.
‘Skrítinn náungi’, greip kona hans, er kom að í
þessu, fram í fyrir honum. ‘Taktu betur upp í þig.
Ilann er réttnefndur svikahrappur’. Hún hafði verið
í garðinum að taka upp Pé.tursselju, en kom svo upp
á svalirnar í sumarhúsinu og kastaði nú hnefafylli
sinni inn um dyrnar. ‘í guðsbænum h ifðu ekkerf.
saman við amtmanninn að sælda, herra Markús, eða
þig miyi síðar iðra þess. Ilann er líkur stréi,tnum ;
ef hann lokar að eins augunum heldur hann að eng-
inn sjái í hvaða vandræði hann he,fir sjálfur stofnað
sér. Hann er að reyna að sá sandi í augu þér með
því að segja þér af syni sinum í Californíu. Ilann
se.gir hið sama við alla, er lána honum peninga. Son-
ur annars eins svikara er vist fallegur náungi’.
‘Segðn þetta ekki, Fettchen ; vanalega viltu ekki
spiHa fvrir’, sagði maður hennar. ‘Skógvarðarekkj-
an sagði mér, að ungi Frahz hefði verið efnismaður.
I>að var af heimiHsargi og vðlibrigðum, að liann fór
að heiman, og einu sinni sgfidi hann heim töluverða
fjárupphæð. það er satt, að nú um tíma hefir ekk-
ert til hans spurst, og því er það, að gamla móðir
hans syrgir sig í heí’.
‘Hevrðu, hr. Markús’, sagði frú Griebel og benti
á rnanil 'sinn, — ‘og bóndi minn álitur, að við eigum
að meta þann mann, sem ekki skrifar jnóður sinni.
þú mátt 'bíða eftir því Pétur! ’ Að svo mæltu sneri
hun sér við Og kvaðst þurfa að fara með seljurnar í
eldhúsið. •
Hr. Markús gekk um gólf, eftir að Pétur Griebel