Heimskringla - 27.02.1913, Blaðsíða 4

%£ls.
«
WISKIPEG, 27. FEBR. 1913,
HEIMSKRINGLA
Heimskringla
Pnblishod erery Thnrsday by The
Beimskrinela News £ Pnhlishine Go. Ltd
Verö blaösins I Canada o* Kandar
|2.00 nm áriö (fyrir fram bonraö).
Sent til islands $2.00 (fyrir fram
borfiA).
B. L. BALDWINSON
Editor ðt Manasrer
Qffice:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
BOX 3083. Talsimi Qarry 41 10.
Fjalla-Eyvindur.
UÓTUR OG SIÐSPILLANDI
LEIKÖR.
jrjörvöllu tnanneöli, sem er þjófn- siöspillandi cn oll önnur íslenz.k ■ að paman væri aö koma þar viö
aöur, rán og- manndráp, — ekki aÖ ileikrit samanlögð, og gersamk'ga ; °2 sjá- það sjálfur. J»að leið hvldur
eins dráp þess manns, sem frívilj-' laust viö að geta gla-tt nokkra
ugur og varnarfær gekk móti hætt- I göfuga hugsun eða tUfinningn hjá
unni, lielaur einnig morð ómálga|heim, sem á þaö horfa. Höfundur
Hver.þess hefir sýnilega beitt hugsun
ungbarna af móður þcirra.
sú eðlishvöt er hjá höfundi þessa sinni allri til þess aö draga íram
ledkrits, sem livatt befir hann til ^ það eitt, sem hann fann verst og
að yrkja svo, aö hann mvð því: viðbjóðslegast í sögunni um þau
heldur upp að vitum þjóðar sinn- F.y\ind og Höllu. Aö eins hefir
ar því, setn hann helir verst og j hann afskræmt söguna og aukið í
viðbjóðvslegast fundið í fari henn- ; leikinn hrikalegu glæp-atriði, sem
ar, — er Ileimskringlu meö ölluó-.htin fól ekki í sér. En hvergi fært
„ . v . , I . , , . . scln mennirmr bua til, og sem þeir
skiljanlegt. Og hvað það er t k-ikn-jnertt tú betri vegar, svo seð veröa. j nota 4 kvenhsatta og til annars
ekki á löngu, aö ég sé {xegilega
bjartan hnött frain undan mér, og
á sömu mínútu er ég þangaö koin-
in og nam staðar. Eg fór þá strax
að yfirvega útlit þessarar fyrir-
heitnu paradísar.
Landslag er þar tilbreytingar-
laust og slétt ; alt yfirklætt með
einhverri þeirri fegurstu blómateg-
und, sein ég hefi séð. Eg fór að
skoða þetta blóm, og inér til
mestu undrutiar finn ég að þetta
er líflaus eftirl king, eins og það,
um, sem hvatt hefir blöð og ein- Oss viröist, aö skáldgáía höfund- j skrauts, sem þarf að eudast. Get
staklinga til þess að ausa hannjarins, eins og hún birtist í þessum !ur þetta verið I’aradís ? hugsaði sv.
j því hrósi, sem þau þar hafa gert, leik, lýsa sýktu hugarfari og sið- eif', kl,r 111111 lfflaus lx'ssl kgurö ? j ;in
ier jafn óskiljanlegt. því að frá fágunarskorti.
I byrjun til enda er ekki til í þess- I
Verstur sinnar tegundar sem ritað-
ur hefir verið lá íslenzku máli.
þegar fregn sú barst vestur um
haf, að Jóhann Sigurjónsson hefði
samið nýtt leikrit, sem hann nefndi
Fjalla-Eyvind, þá varð mörgum
að hugsa til Skuggasveins, og þeir
gerðu sér í hugarlund, að' þetta
nýja leikrit mundi vera viðlíka j af hendi.
mikilfenglegt og sýna áhorfendum
I 1 raun réttri er leikrit þetta
| um leik ein einasta jicrsóna, se«m ekki skáldverk, í þess orðs réttu
jnokkuð kveðtir að, neina til tlls ' merkingU ; heldur er sannsöguleg-
eins, að Birni hreppstjóra undan- l!m viöburöum raðað niöur { sam,
I skildum ; og sú fyrirmynd virðist | tal OR stíirfsemi nokkurra
loss ekki ]>ess verð, að dregið sé staklinga í kikritsform. Aðs
hingaö fólk úr öðrum hekmsálfum j urjnn er ()VÍ ekki {runihugpaður,
E'g fór að litast um betur, og
sé þá í nálægö skínandi fagran
kri-stallskastala, bygðan eins og
hálfhnött. þangíið skal ég fara,
hugsaði ég, og á augabragöi var
I ésr bar við lokaðar rtvr M.'.r t-em-
Hann vinnur meðal allra þjóö-
fiokka á jöröunni til þess að
vitna um sannkikann og gera
mennina frjálsa, eins og hann
sagði Pilatusi. Ilann er því starf-
andi í allri þefikingar og kærleiks-
þroskun mannkvnsins.
Er hann starfandi í þessum end-
urbættu og nýju trúarbragðakerf-
um iníUinanna, sean ors-aka þrœtur
og persónulega óvild mcðal
þeirra ? spurði ég.
Pétur sagði : Efalaust er hann
bar, að því kvti sem þau kdta
sannleikans og kenna kærleikann,
eins og hann gerði á sínuin tíma.
Næsta sagði ég við Pétur : Væri
það til of mikils mælst af þér, að
ara einni spurningu enn, viðvíkj-
ndi j)ér sjálfuni ?
Ilvað er bað ? sagöi hann.
Af því mér \irðist þú sért nú
búinn að ná mikið imiri jx'kkingu
á iítiminum, en jni hafðir þegar þú
varst á jörðunni, þá er ég alveg
til þess að leika slíkar j)ersónur, ! he{f]
ur eru sögu-sannindin
Jæja, Pétur, sagði ég, ég er þér
þakklátur fyrir allar upjúýsingarn-
ar um þessa kirkjulegu Paradis.
En getur þú g'efið mér nokkrar
leiðbeáningar til að finna góöan
verustaö fyrir sjálfan mig?
Nei, sagði hann. þú hefir að
þessu farið þinn eigin veg, og þar
af leiðandi vieröur þú nú að sjá
fyrir þér sjálfur. Drottins ríki er
ótakmarkað, svo þti hefir ótak-
mörkuð tækifæri aö þekking og
þroskun, fyrst þú hefir kosið þér
bá kið. En það skalt þú viita, að
þú hefir erfiðara verk fyrir bönd-
um en þeir, sem hitigað koma.
lig hefi svo ekki meira við þig að
tfila, — og uin leiö skelti hann í
lás hurð himnaxíkis. Og við það
vaknaði ég og þótti litið til koana
að betta æfintýri skyldi vera að
eins draumur.
M.
maður
þar út roskinn
irekar ]>reytulegur. Eg
Ifanu svarar : Eins og þú veizt,
ojr bað bví síður sem vér höfum 1 i i )lcilsa h«num án lotniiigar, og ég er eE höfundur kirkjunnar, og hún
og það þv, siöur, sem v cr hofum skræmd) svo a„ þau varpa svart-j spyr um hvort ^tta J hi* hefir v tdið mig til þess, að veita
lulla sannta ringu fjrir þv í, að her , arj ,skugga á ísleuzka þjóðlífið, en ; kirkjukga Paradís. Ilann svarar : í móttöku og vermla trúaðar sálir.
Já. Ert ]>ú Pétur dvravörður ? T>ar aí kiöandi hefi ég persónulega
vestra er völ á konum, sem engu j nokkur hörf var að gera, cða sag
síður hefðu getaö levst það verk ! an ga{ tilefni td.
spurði ég. Iíann siegir ; Já. Hver
Ef til vili verður bent
, , ert þú ? spurði hann
Bokmentakgt gddi hefir þvl leik-, i,onum til naíns
aS rit þetta alls ekkert, þvi að það l’étur heldur f;
engu síöur áhrilamiklar og göfug-j Halla sé mikflfengleg jwrsóna »:er hvorki heilt né hálft ; fclur ekki i þ‘n getið, þú
ar persónur en þær, sem beztax þessum leik og að ýmsu vel gefin. j nejtt sannleiksgildi, alls eng- EonKu- íg er nú ekki svo mjög á-|
eru í ieikriti séra Matthíasar. i Satt er það að vísu, að henni er an nytsaman eða sannan lærdóm,
Enda var frá upphafi ósköpin ÖUÍekki vits varnað, en eðlisednkunnir j eöa göfugax kenningar, en auglýsir ; góður, að gefa nfer upplýsingar í tíma óþörf.
gumað af þessu nýja liikriti Jó- Iiennar eru í mesta máta ókven- að eins íslenzku þjóðina í óverð- , um jjessa paradís. Hvað er þaö ? -----------------------------------
hanns og þaö talið að lyfta hon- legar, og öll hennar framkoma, jsuldaðri, afskræmdri skuggsjá með-
al erlendra þjóöa, og vér teljum
s k y 1 d u til ]>ess, að hálda þessu
ÉK sagði i starfi. eins fengi og kirkjan kennir
s míns. ó-já, sagði j fólkinu að trúa á þennan sælu-
álega, ég hefi heyrt ’ staö- seni eE stÍ°rila- Tvö þúsuiul
færö liér ekki inn- ar eru stuttur tími í eilííöimii, og
j þeinv, sem hingað koma, fækkar
alt af ár frá ári, svo það bendir
! fram um það, sagði t-g. En mér
væri kært, ef þú vddir vera svo iil, að staöa mín verði eftir lítinn
— Kapptafl var haldið í Reykja-
vík frá 15. til 27. jan., að tilhlutan
Taflfélags Reykjavíkur, og fóru
svo leikar, að Pétur Zóphóníasson
fvrv. ritstjóri varð lilutskarpastur.
Hann vann 10 af 11 töflum, en tap-
aði 1 við Siunarliða Sveinsson, er
varð nr. 2 (vann 9 skákir, tapaði
2) . En þriíji hlutskarpastur varð
Sigurgeir Jónsson (\'anti 8, ta]>aði
3) . Alls tóku þátt í kappskákun-
um öllum 12 manns. Pétur Zóph-
oniasson er því skákmeistari lands
ins þetta ár, og er hann vel að
beim titli kominn. Ilann hefir unn-
ið mikið í þarfir tafllistar vor á
meðal og cr sjálfur fágætur tafl-
tnaður.
um upp í fremstu skálda röð.
sagði I’étur. E.g svaraði : Ilvern-
ig stendur á því, að hér er ekki
,, , , . , ... látin fr jógast nokkur lifandi jurt ?
idls ekki osenmlegt, að i þenn td- i Qg hvernig stendur á því að þe-ssi
eftir að hún festir ást á Kára,
Blöðin á íslandi lögðust á eitt í varpar skugga á beilbrigt kven-
því, að hæla ritdnu, að básúna á- eðli. Leikurinn sýnir ekki, að hún gangi
gæti þess og dázt að skáldskapar- | Hafi látið þá ást í ljós fyr en hún j snarað yfir á erlendar tungur og j hver-fið, er að eins ein tegund ?
legu bókmentagildi þess. það 'var j var orðin ]>ess vís, af hans eigin j feikið á útlendutn leikhúsum, til
hafi leikriti þessu verið j eftirlíking, sem
klæðir alt um-
Ogj
Hinn
dag októbermánaðar
þýtt á annarlegar tungur pg leikið jútning, að hann var þjófur. Enda að sýna þeim þjóðum ísfendinga himna^ki
jafnt á íslandi og í skandinavisku jútar hún þaö sjálf, aö sér þyki — j ]jósi, sem varpað fái á þá mestri 1 Veizt, áö d
löndunutn, Nore-gi, Svíþjóö °g el ril ' ill væntia titn hann ein- vanvirðu í augum.almennings þar. I mönnunum persónufegt frel i til
hvers vegna dielir drottinn valið síöastliðið haust andaðist að lieim-
svona tilbrey tingarbuisan stað
? Hann svarar :
drottinn lvefir gefið
Danmörk. Og nú síðast hefir það nlitt fyrir það, að hann er þjófur
verið þýtt á þjóöversku og leikið j þetta virðist oss vera í beinni .
Höfundinum hefði átt aö
bað í lófa lagið, hefði hann
á þýzkalandi, — þó með nokkrum jmótsögn við heilbrigt og heiðar- jeðlis-innræti til þess, að
brev'tingum, að því er oss er sagt. !‘-gt kveneðli.
vera
haft
j liess að velja og hafna. Sá hljuti
mannanna, sem hér setjast aö,
hafa í lífinti kosið sér tilbrevtinga-
Einstakir menn hafa
kvaddir til þess aö birta á
verið í Vér teljum leikinn spillandi í því, bjóðina
prenti aS hann felur ekkert fagurt og göf- j siðfá
semja j lausan sælustað eftir dauðaun ;
leikrit, sem auglýst hefði isl.nzkii lM'ir hala ekki óskað eflir neinni
sinni fegurstu „'uim i ; T>ersonuIegri þroskun, engri frekari
. rv.. , j þekking ; þeir hafa að eins óskað
og hefði honum — 1
ili þorstieins skálds þorstéinssonar
723 Beverly St., Winnipeg, faðir j
hans þorsteinn þorsteinsson. — |
Heilabilun, setn stafaði af elldas- j
leik, varð banamein hans. Rúmmn j
mámiði áötir en hann dó lagðist ! ^\'lr
, , . , ... i i ■ • , andvana
harm í gigt, en retti ekki við ur
því.
þorsteinu þorsteinsson var fædd-
ur 1. des. 1826 að Steindyrum í
Svarfaðardal í Eyjafjarðarsýslu á
1. Friðrik Svarfdal í Wynyard,
Sask.
2. Guðjón (dó fárra mánaða gam-
all).
3. Anna Sigríður (dó á 6. ári).
4. Freyja, gift kona að llamri í
Svarfaðardal.
Auk þess fæddust tveir drengir
Ennfremur eignaðist þorsteinn
utan hjónabands þorstein, sem
liann var hjá, er hann dó.
Eitt af því marga, sem þorsteinn
igun, og neiöi nonum stnii„t*- c v c -. • ...
f . i . j eftir fegurð fyrir sjomna, fogrivm , ___.__ _____,____
,i tonmn \ er< i , mentamanni verið það starf sónmi j hljóm fyrir hevrnina, og þægifeg- : IsTandi. A fyrsta ári lluttist hann hehr Verið, var það aö saJna rit-
álit þeirra úm leikritið, og öll j up't i ser, sem
haía þati álit verið í sötnu áttina, ila'rt> helilur þvert á móti virðist ; nærskyldara, og þjóð hans meir t.J nin biistað að öllu levti fvrir hin með föður símtin þorsteini þor-
— hælandi ritinu.
heitinn vann, auk þess, sem nefnt
liann til þess sniðinn, og er áreið-
Af ritgerðum í nálega öl'um }s- anleEa til þess sýrnlur, að æsa
lands blöðum og þessum vottorð-í c,'rslef'listu tilfinningarnar og við-
sæmdar. því her ekki að neita,
feikurinn er hrikalegur og áhriía-
tnikdþý en bætandi
um hefir verið svo að sjá, sem lit- I hjó^slegu.'itu og lægstu hvatirnar i j ekki á neinn, sem á hann horíir.
koma þessa leikrits sé einn af aðal ei>l)i allorL'udanna. þetta tokst líka
inæta-vel, þegar leikurinn var
sýndur licr í borg mápudagskveld-j e
iðj 17. J>. m., því aldréi var betur
klappað og hlegið én þá, þegar
merkisviðburðum í sögu ísfenzku
þjóðarinnar, með því að það tæri
þess öll merki, að upp sé risinn sá
afburða skáldmæringur, sem fram-
feítt hafi í huga sér þetta dásam-
um og munum tfl þess þetta gæti
skilningarvitin. j>cs.si bústaður steinssyni að V tri-Mársstoðuin í varðveizt :
fullnægir að oflii fe*yti ]>eirra osk- sotnu s\ eit. ]>ar ólst hann upp, ; j. Gátum, þulum og sögmnn
uiii og kröfutn. Hér er engin um- þar til liann var tvítugur að aldri. ,
eru þau áh/ií ; breyting eða umbrevtinga skuggi. ]>á fór hann til Ólafs timburmeist- |
Iþetta blóm, sem klieðir mnhverfið, ' ara Gunnlaugssonar Briems að I
1 heldur sinni jöfnu fegurö til eilífð- Grund í Eyjafirði til þess að læra
! ar, jafnvel |>ó bað hafi ekki líf eins hjá honum trésmíði. Eftir þr jti ár, I
Hvað leikaralist þeirra suertir,
sem hér sýndu þennan fejk, þá er -
J 1 1 Pa oor jarðnesku blomin.
nginn ábvggilegur madikvarði til, i ...... ..
- " ’ i Eru mennirmr anægðir incð
sem sanntir dómur verði bygður j þessa \ istarveru til * fe'iigdar ?
Hver einstakur áhorfandi verð-' spurði ég aftiir.
H,,lla kastaði •> a.,i gömlu h.irni | ur ai>; öaina um þaö eingöngu eft- j því ekki það ? segir haun. Iling-
fetra bókmenta-djásn, sem öllu taki SInu af bj°rEum fram mður í . ir ei;;in smekkvísi o<r tilfinnimru ' afi fara einungis ]>eir, sein þennan
. . M................. 1- lv: S o * I I,..f.. 1... 1..................
fram því er allir einstaklingar ís
lenzku þjóðarinnar liafi á meira en
þústitid ára tímabili getað fram-
feitt. Nú væri varpað auknum
frægðarljóma y íir ísland í hugnm
erfendra þjóða, og öll frægðin væri
að þakka þessum bókmentalsga
skáld-innblæstri fóhanns.
f>að var bví sízt að undra, þótt
klúbburinn Helgi tnagri hndi hvöt
hjá sér tíl þess að gangast fyrir
því, að vér Vestu r-lslendingar
fengjutn þess kost, að sjá Fjalla-
Evvind feikinn hér vestra, og svo
kfettagjána, ’svo hún liefði ekki
tálma af því á flóttanum undan á-
; sókn bænda úr sveitimii. Eins var
hlegiö og æpt, þegar Kári rak
En alment hefir svo verið skoðað, | ”
að feikendunum hafi tekist miðl-
stað hafa kosið sé.r, og hann sa.in-
19. maí J849, iékk hatin sveinsbréf I
sitt sem tresiniður. Muttist liann j
]>á að IIoíi í Svarfaðardal og vann
að stníði hér og þar í sveitinni. |
þegar þrjú ár \ oru liðin, fór hann
að Tjörn, prestssetriini þar í sveit- j
inni, og var þar eitt ár. það sama j
safnaði hann, skrifaöi það upp>
og setidi Bókmentafélaginu.
Ifann keypti og safnaði saman
miklu af handritmn.
Til forngripasafnsins safnaði
hann mÖrgum fáséðum fornum
hlirtum, sem hann gaf því.
Meöal annars voru í því 200'
hnappar í ýinsam mótum
steyptir, og 400 millur meö
ýinsu lagi.
]>orsteinn heitinn var merknr og
nngi vel, og með því mun alt vera j feo'urðinnj og
sagt, sem með réttn er liægt um
sveðju sina í hjartastað Bjarnar j ,)að aS sej;ja
arar þeirra æðstu hugsjón. ]>eir ar giftist haiin ungfru Jórunni göfugur Isfendingnr. Aðal æfistarf
eru i fyrstu mjög hrifnir af allri Bjarnadóttur fhorarensen, systur hans var feyst af hendi á íslandi.
Iireppstjóra og steindrap hann ;
þar var dvrseðli áhorfendanna æst ... , ,
vio feik ]>eiinaii, se
s . . -
.... .. hinum fögru liljóm-:Sera Jons f liorarensens, sem þa Hann var stutt búinn að dvelja -
nm og ]>ægifcgu k'gubekkjmti, og ' ar prestur aö l jörn.. I’ ra 'ljörn þessu landi, þegar hann inisti sjón-
eftir Ltinn tinia fer að líða yfir þá fluttu þau hjónin að Haagerði a jna. Hér i landi var hann því eins
og kitlað eins og mest gat orðið. !
þetta morð er að vísu ekki til i
leikritinu, en það mun hafa þótt
hæfa smekkvísi og mannúðartil-
íinningu íslendinga liér í J>org —
karfa, kvenna og barna — að
smeygja þessu morði inn í feikinn
f\n eitt er þaö ]>ó í sa.mbandi
m vert er að
lirósa. ]>að eru feiktjöld þaú, sem
herra Friðrik Sveinsson hefir mál-1
að fyrir liann. þau eru snildarvel í
; gerð, og þéir eru ekki svo fáir
bændurnir úr ýmsutn bygðum fylk-
i is ]>essa og Saskatchevvan, sem
sælt svefnimók. Tilfinningarnar 1 Psaströnd i sömu sveit.
dofna, og loícs sofna þeir alveg. ; biuggu þau eitt ár, en fluttu
Alltir fjöldinn af þeim, sem hing- aö kixkjustaðnum Upsum
að lvafa komið, eru sofnaðir, o<g
þar j 0g í náttmyrkri. En á íslandi bar
svOjhann hita og þunga dagsins, var
°K merkur bóndi og allstaðar þektur
b.fuEgu þar í 17 ar. Vorið 1869 J«em góður smiður, smíðaði fjölda
margir liafa sofið í margar aldir fluttu þau þaðan og að Iljalta- j af bæjum og húsum. Hann ávann.
þessum sæta eilífðarsvefni. stöðum í sömu sveit, og bjuggu sér tfltrú og virðingu manna alstaið
Ilvernig stendur á því, að 1 bar tv<> jr J>«<\'<m í*».. «« L
j hefir ekki sofnað ? spurði ég.
þú l)ar tvo ar- þaðan fóru þau að ar þar sem hann starfaði, og liamt
Ilálsi í Svarfaöardal og bjuggit þar
Ilann svarar : þú ættir að skilja 'önnnr tvö ár. þá brugðu þau hjón-
var víða þektur nteðal manna af
öllum stéttum, sem ráðvandur og
að það er hreyfingin, sem in h,li’ °E e,£tir það gaf þorsteinn hygginn maður. Líkamlegt atgerfi
. ___________... _ ______, _o_____ ___ ____________ ____iivi a slvilJ_ mér vakandi. Eg er sá eini allan v*8 trésiniði og vann i og andlega hæfileika liafði hann í
gekk klúbburinn röggsamlega^fram li' aö auka áhril>ans °* fullna'Ma ! stofunni tÍfiduha7"'eiU doHnrt I h6r> sem hefi verk a«"vinna I ég ;f varfa»ardal °« vl«ar; Var hann j betra lagi og að því skapi var
. _ . ... _ f^irnrðarkröfum áhorfenclíinnfl. I . ... ‘ veríS afi s nm ti<N h.-r furí <*n<rinn , kiusainaður, en hafði hennili sitt mvndarbrairur á allri frnmkomu
hér sóttu leikinn, sem liér á skrif- I bcl(Iur
í bessú áformi sínu, að hann fékk
ungfrú Guðrúmi Indriðadóttur til
bess að koma liingað vestur um
haf, alla feið frá íslandi til ]>ess
’gurðarkröfum áhorfendanna.
Ennfremur í þriðja ]>ætti : A- ,
hrifamesta atriðið þar var þegar
Arnes kvaddi Höllu. ]>að, eins og
virði að liorfa á tjöldin.
verð að sjá um, að hér fari enginn
inn, sem liklegur er til að vekja
óróa, því hér ríkir eilífur friður.
Draumur.
áhorfendur. Hvort það liefir verið j hefir °ff c,re>'mt merkik2a
f , - v i - i r i » | dramna um æfina ; eg tel þá sér-
af P'1’ aö Þa hefir skort menmngu , staklega merkifega vegna þess, afi
Viltu ekkj gera svo vel, l’étur, kona hans, og var
oftast á Ytra-Hvarfi. ; hans.
Litlu fyrir nýár 1880 dó Jórunn | þt'ir,
sem ]>ektti hann í þessu
hún
um 60 landi, vissu ef til vill ekki um það
að feika Höflu, sem hcita má aðal iefnið 1 fÍóröa var sor2ar-
persónan i feiknum ; og saxnkvæmt ; atTlði- 1<<n jafnvel aö þessu hlógu j
því, sem blaðið Lögrétta skýrir
frá, dags. 4. des. sl., hefir klúbbur-
iim samið um, að greiða ferða-
kostnað hennar allau, báðar lciðir,
otr a'ð auki $500.00, til þess að
leika Höllu-hlutverkið i þessum
hneykslisleik. Enginn má þó ætla,
að klúbburinn ætli að feggja fram
til að skilja þýðiiigu þessara at- j þeir liafa vanalega verið vitranir
riða, eða að svo illa hafi verið : um l)að< Sl;m fram kom á eftir
að lofa mér að líta Ínn í kastala
Paradisar ? sagði ég. Mig langar , s.Íon °2 reynd.
til að heyra þessa inda'lu hljóm-: Sumarið 1885 fór þorsteinn
list, og sjá ástandið alt sjálfur,
ára gömuls. Mesta mvndarkona í j sarti, setn hann skipaði á bezta
hluta æfi sinnar á íslandi ; en þeir
gátu ekki kynst honum hér, án
Kauprnannahafnar til að leita
til
sír
leilcíð, að leikendur hafa ekki átt [ sPa,lomur «m óorðna hluti. j hljómlist snertir, þá get ég sagt Ameriku með Friðrik sv
það á valdi sínu, að ná tökum á
tilfmningum áhorfentfenna — lát
um vér að svo stöddil ókagt, ]>ó
niinn er að
fé betta beint úr vösittn meðlima j biÖ 'fyrra sé liklegra. því aö i)laf- J
sinna, heldur var og er tilgangurinn >ir liggertsson, seni lék Arnes, er
sá, að grípa það úr eign auðtrúa | bektur snildar-feikari — sérstak
! f'rtt síðasti draumur
a , bví feytí merkifegastur, aö hann j liana, af því þú hefir ekki trúað.
j spair um viðtökur inínar og kring-| það er að eins trúin, setn fram-
| umstæður eftir dauðann. | le ðir þessa sætu, svæfandi hljóma.
Ha„„ bvrjar með því, að ég Iín viltu ()a ekki vera svo gó«.
:ra íl flD2andi ferð t.m Lr> aB Wa Jesl', aðvart,
>að, scni fyrst vakti at 1
Nei, það geri ég ekki, sagði I lækninga við sjóndepru, en fékk
hann. þú ert líklegur til að kalla btJa bé>t, og ágerðist þessi atigna-
til vina þinna og tneð því raska sjúkdólnur hans ár frá ári.
friðnum. Og hvað þessa indælu j Sumariö 1889 fluttist hann til
ni sínum.
fáraðlinga, sem með skrttmhóli ttm
ágæti Iciksins eru til þess gintir,
að sækja hann, og að borga einn
dollar fvrir sætið, eöa þau af þeim,
sem svo eru sett i húsinu, að
hægt sé að sjá úr þeim inn á lcik-
sviðið.
Hvað sjálfan feikinn snertir, þá
er hami að dó-mi Hei-mskringlu
ljótur og siðspillandi. Ljótur sök-
um þess, að hann sýnir aöallega
bað, sem Lcgst er og dýrslegast í
eðli ísfenzku þjóðarinnar, og sem
er hryllifegast og hryggilegast í
þóttist
í geimitin.
j hygli mitt vorit hnettirnir
og haun lek I ,rei,ttiiiUm. Fyrst fór ég fram hjá
hvergi betur í öllum fciknum en j tunglinu og veitti því l tið at-
eiumitt í þesstt skilnaðaratriði við i ln'!rb- b’g fór svo fram hjá mörg-
þér,. að þú hefir enga h.eyrn fvrir j Settist hanjj að á Gimli hjá Iíann-
esi katipmanni llannessyni, systur-
svni sínum, og konu hans, Guð-
rúnu Jónsdóttur. Var hann lijá
þeim þangað til Ilannes dó fyrir
lega í sorgarleikjum
Ilöllu; og Kári var livergi eins vel
léikinn í leiknum eins og í hungtirs-
nevð Iians í fjórða þætti. í þessum
atriöum var ekkert hlæilegt, en
alt þrungið sorgblandinni alvöru,
bótt fjoldi áhorfenda virtist ekki
geta séð það eða fundið til þess.
það er dómur Heimskringlu, að
leikrit þetta sé hið versta sinnar
tegundar, sem ritað hefir verið á
íslenzku máli, af því það er meira
„m hnöttum á mismunandi stærð
og með mismimandi útliti ; sumir
voru dimmir, aðrir hjartir og cnn
aðrir skínandi sólir. Af þessum til-
breytingum fór ég að vakna til
persónulegrar meðvitundar, <>g ég
skil þá strax ástatid mitt, nefni-
fega, að ég hljóti að vera dauður.
I'»n hvað á þessi íleygingur ti-m
aeitninn að þýða ? hugsaði ég, og
jafnframt kom mér í hug, að það
væri liþlega svona langt til hiinna-
ríkis. Ég mundi þá eftir kenningu
kirkjunnar, og hugsaði um feið,
tð mig Yúmu ári síðan. það voru 23 ár.
lanof til að sjá hann og tala við ; Skömnm eftir að hann kom til
1 hann. Eg virði liann sjálfur tnikið,
og eins og þ-ú hlýtur að vita, er
jteirra hjóna lagðist á hantt sá
mótlætis kross, sem all-lengi hafði
hann tignaður af inörguin kirkju- , verið í undirbúningi, aö verða
fílögum niðri á jörðunni. Og jafn- j steinhlindur. A því fékk hann ald- j
vel þeir menn, se-ifi kirkjan dæmir' rei n-eina bót. Að öðru fevti leið
vantnVármenn, liafa d-áðst að hin- j iiomtm vel hjá Hannesi, naut þar
um heilbrigðu kenningu-m hans, alúðar og kærleiksríkrar umhyggju,
rniðað við ]>ann, þekkingarsnauða var sjálfur við nokkura heilsu og
undi vel hag síniim. Jafnvel síðast-
tíma, setn hann liföi á.
T-á, kirkjan segist tigna hann, jliðlð snmar bar ekki neitt veru-
sagði Pétur ; en hún hefir ekki h"ra a heflsubflun á honum.
ennþá skilið hann rétt, og
af | brá Hannesi og Guörúnu fiutti
leiðandi er hann ekki hér, og heflr ; hann til þorsteins sonar sins i
aldrei verið liér, af því eins ogjWinnipeg og var hjá honum síðan.
1> ú ættir að vita —, að hann er
lífgandi og starfandi afl.
Ilvar er hann þá ? spurði ég.
þau hjónin, þorsteinn og Jórunn,
eignuðust fjögur börn og voru þati
! l>essl •'
þess að sanníærast mn, að hann
afði göfuga sál, sterka og skýra
lmgsun, einbeittan vilja, mikið
j>rek, og heita kristna trú. :þeim
gat ekki dulist, að hann var mað-
nr fróður og vel að sér í mörgu,
°tr margur var sá, er liafði stóra
anægju af ]>\ í, að tala við hann
'°2 fræðast af honum, })ótt hann
væri búinn að vcra fdindur mörg
ár.
Hann hafði sterka sannfærin-gu
fvrir sannfeika kristindómsins,
hafði yndi af því, að guðs orð
væri lesið fyrir hatin., og sótt-i lút-
ersku kirkjuna á Gimli stöðugt •
m-eðan hann gat. þangað var Itann
iddur á sunnudögum af einhverj-
um af hi'imiiisíólki Hannesar h<eit-
ins*
H-ann hafði mörg þau einkenni,
sem göfugir íslendingar á öllum
tímum hafa haft, og hann hafði
hreina ást til alls þess semlsfenzkt
er. Eg vil því einkenna hann mcð
bretnur orðum, og segja að hann
hafi verið
íslenzkur fræðimaður,
íslenzkur txúmaður,
ísfenzkt göfugmenni.
K. M.