Heimskringla - 15.05.1913, Blaðsíða 5

HEIMSKRINGLA
WLNNIPEG, 15. MAÍ 1913.
5. BLS,
i
BYGGINGAVIÐUR
af öllum tegundum fást
gegn saungjörnu verði.
The EMPiRESASH&DOORCO
henry Ave East - Winnipeg
PHONE MAIN 2510. '
Ltd.
Æfiminning.
BJARNI STEPHANSON.
Ems og þegar hefir veriS um
getið, vildi þuö sorglega slys til
þaun 7. jan. sl., nálægt ba-num
Fox Warren í Manitoba, a-Ö Bjarnl
Stephánsson fit-Il út úr jámbrantar
flutningsvagni, og meiddist svo á
höfði, að hann beið bana af sam-
stundis.
Bjarni sál. var fædöur að' I.itla-
Bakka í Miðfirði í Húnavatnssýslu
1. okt. 1854. Foreldrar hans voru
hjónin Stefán Stefánsson og Kar-
ólína Bjarnadóttir, sem bjuggu
þar. Ungur misti hann föður sinn,
og varð þá að fara til vanda-
lausra, og ólst upp í Miðfirði og
Hrútafirði, og vann jafnan fyrir
sér. Hann þótti ágaetur verkmað-
ur, og sérlega lagvirkur og jafn-
tækur á hvað sem giera þurfti, sér-
staklega lét honum fljótt vel öll
smfði, bæði á tré og málm og
varð góður smiður, og vann oft
við það um æfina.
Rúfmlega tvítugur fór hann til
Haníels Jónssonar, bónda á ]>ór-
oddsstöðum í Hrútafirði, og þar
kyntist hann Elínu Eiriksdóttur
(bróðurdóttur Daníels), og sem
seinna varð eiginkona hans. þau
giftust á Borðeyri árið 1878, og
bjuggu um hríð á Reykjum í sömu
sveit, og síðast á Ösj>aksstöðum.
Á þeim árum voru harðindi mik-
il á Norðurlandi, og fýsti marga
að fara til Ameríku, — komust
færri en vildu vegna efnalevsis.
Bjarni sál. fór nú til Ameríku árið
1883, og staðnæmdist í Wtinnipeg.
þar dvaldi hann í þrjú ár, og
vann við hvað sem fékst. Á þeim
ártrm var ekki mikið um vinnu í
Winnipeg, og yfirleitt daufir tím-
ar. Árið 1887 flutti hann þv.í til
þingvalla-nýlendunnar, sem þá var
að bvrja að byggjast, og munu
fyrstu árin þar hafa verið mjög
erfið, því hann sagði svo sjálfur
írá, að þeir tímar hefðu verið þeir
allra hörðustu æfi sinnar. Saga
frumbýlinga þar er næsta svipuö
sögu míirgra íslenzkra frumbýlinga
í álfu þessari. þair áttu óft bágt.
líann barðist eins og margir
hinna við örðugleika ýmsa og fá-
tækt. það' var stundum litið um
björg, og það voru margir steinar
í götu, en með íslenzkri þraut-
scigju og dugnaði tókst honum að
yfirstíga örðugkikana.
Eftir tólf ára veru í þingvalla-
nýlendunni, flutti hann með þrem-
ur öðrum íslenzkum bændum til
Strathclair svei'tar í Manitoba.
Kevptu þeir þar lönd. )>ar bjó
Bjarni sál. rausnarbúi í fjórtán ár.
Smámsaman höfðu þessir ískuzku
nábúar íluzts á braut ‘il aimii'l
staða, og er hann var orðinn einn
eítir á meðal hérlendra, fór hon-
um að verða hugkikið, að komast
einnig þangað, sem ísknöingar
bvggi, og geta á elliárum notið
félagsskapar með löndum sínum.
Börnin voru og orðin fulltíða oq
sum flutt úr föðurgarði vestur til
'Q.uill vatna bygðar í Saskatche-
chewan. þangað stemdi því hugur
hans, og hafði hann allareiðu
keypt þar lönd, nálægt Leslie bæ.
Síðastliðiö haust seldi hann því
lönd sín i Manitoba, og var að
flvtja alfarinn vestur til Leslie,
þegar hið hörmulega sly* kom fyr-
ir og hann var burtkallaður. Að
eins einn áfangi var eftir, þar til
hann yrði kominn á bújörðina
nýju, og til barnanna sinna, sem
hann þráði svo mjög að dvelja á
meðal ; en þá kom dauðinn skjót-
lega og kallaði hann á svipstundu
i burtu. það er jafnan sárt, að
misvsa sína ástvini. Sárast að
skilja svona óvænt og skjótt.
Bjarni sál. var skýr og greindur
maður. Ilann var bókavinur mik-
ill, og las nálega allar ísknzkar
bækur, er völ var á ; einnig las
hann ensku mæta vel. Hann skrif-
aði fallega rithönd og stílaði ís-
knzku ágætlega, hafði þó aldrei
notið tilsagnar um æfina.
Ilann var sérkga lireinlundaður
maður og einlægur og hreinn í öll-
um viðskjftum, enda orð hans
jafnan tekin sem skrifuð væru.
Hann, var hjartagóður og hjálp-
samur við fátæka ; seinn til vina,
en tryggur og einlægur þeim, sem
hann vildi fyrir vini hafa.
Bjarni sál. eignaðist tíu börn
með konu sinni, af hverjum fjögur
dóu í æsku. Sex hafa komist til
fullorðins ára og syrgja nú með
ekkjunni ástríkan og umhyggju-
síiman föður og maka. Börnin eru
þessii:
Stephan Danival, fyrrum kaup-
maður í Izeslie, Sask., nú fast-
eignasali í Winnipeg ; Eiríkur,
bóndi nálægt Elfros, Sask.; Engil-
ráð, giít Ó. Ögmundssyni, bónda
í sömu bygð ; Anna Jakobína,, gift
Gunnari Gíslasyni, einnig bónda í
sömu sveit ; Karólína, heima hjá
móður sinni, og Elí Bjarni, býr nú
með- móður sinni nálægt Elfros,
Sask.
Einnig eftirskilur hinn framliðni
fjövur systkini á líti : Stephán
Stephánsson, að Dog Creekr, Man.;
Mrs. Jakobína Preece, í Wönnip>eg,
og Aleixanér og Sesselja á íslandi.
Jarðarför Bjarna sál. fór íram
þann 16. jan., og var hann jarð-
sunginn af séra H. Sigmar. Ilann
var lagður til hinnar hinstu hvild-
ar í grafneit Kristnes safnaðar.
Bkssuð sé minning míns látna
vinar.
V i n ú r.
Guðrún María
Þorsteinsson.
Dáin 5. marz 1913 (25 ára).
-Efikvljan ungan gróður
e>-s í kaf með þungaim sogum,
bví er sunginn angursóður
ómklökkur hjá Crrunnuvogum.
Finst mér líkt sem ólífsundir
öllum blæði í hjartans linum,
ov taki rauna-óðinn undir
ísharpan með sttrnum sínum.
I>á rir lundi vorsins varma
veðrin svdfta bezta gróða,
vekur æfin hurða harma
hverjum sem að ann því góða,
þó að sól á himni heiöum
hækki braut um foldar vanga,
berar hverfa Ijós af teiðum
lífið verður sorgar-ganga.
Iiyin um allan æfidaginn
einurð sýndi og viljann djarfa.
Vina málum hlúði’ i hagian,
— hollráð því sem var til þarfa.
F'ullorðin í hug og hætti,
hvlti l>á, sem láu í sárum.
Skildi lífsins þrauta þætti
þegar hún var barn að árum.
Sínum hún af alhug mvni,
— eins og barnið sinni móður.
Breiddi á veginn bezt sem kunni
blómin, — lífsdns vcrmi gróður.
Öll var hennar æfi-ganga
eins og Ijós á vegi barna.
Hún skildi eftir ckki ;anga
æfi, en mynd, sem leiðarstjarna.
þegar lífsins bezti blómi
byrgist undir dauðans hjúpi,
pá er von að öldtir ómi
andvaka frá hjartans djúpi
þeirra, er harma helstríð þsTrgja
i hugans innd og sjafna trega,
og allar stunddr sárast syrgja
svstir og barndð elskutega.
Minning hennar mæta dvelur
— minni kær um æfiteiðir —
vinum hjá, þeim ástblóm elur,
iinaðs-ljós á veginn breiðir.
Iíjartans er það helgust gteði,
harmalébtir auðn við gjögur
hvað hún var með göfgu geði.
— Geymd er sagan ljúf og fögttr!
H. þorsteinsson.
Kvecja til vina og kunningja.
Með því að ég er nú í þann veg-
inn að fara burt úr bænum fvrir
fult og alt, ]iar sem ég hefi átt
stöðug.t heima um nær því 40 ára
skeið, langar mig til að biðja
Hkr. að flytja kæra kveðju mína
vinum og kunningjum, er ég ekki
næ til að kveðja áður en ég fer.
Árið 1875 kom ég fyrst hingtað
til borgar, og hafa árin safnast
að baki og margt ,á daga drifið.
Er það því að skilja við bæinn og
að skilja við flestar endurminning-
ar síðari helming æfinnar.
Öllum góðum vinum þakka ég
alt gott á liðnum tima, viðkynn-
iuff °F góðvilja í minn garð. Og
þeim félagsskap, er ég hefi til-
heyrt nú síðari ár — Únítara
söfnuöinum íslenzka — langar mig
til að þakka góðvild og vináttu
til mín. — Vona ég að allir vinir
mínir fyrirgefi gttmalli konu, með
nær 80 ár að baki, þótt hún spari
sér sporin, er henni gerast þung-
færari nú en áður var, og biðji
elzta blaðið að flytja þeim kveðiju
sína og innilegar árnaðarióskir til
allra Islendinga um farsæld og
blessun í framtíðinni.
ístenzktt húsin voru fá, er ég
kom hingað fyrst, og var þá líka
flest í byrjun og á frumbýlings-
stigi. þau eru fleiri og meiri nú.
Megi þau blómgast og blessast á
komandi tímum. Við gatnla fólkið
förum og hverfum, og með okkur
minningar og reynsla eldri ára.
|>eir vngri taka við og komast
mikið lengra en þeir, settt æfinni
eru að ljúka. Er þá vel upp bætt
vos fvrri ára.
Með hugheilli kveðju og árnað-
arósk til allra.
Mrs. Margrét Gillies.
Winnipeg, Man., á sumardaginn
fvrsta 1913.
Hugsun til baka.
T>egar við, sem lögðum upp 14.
april frá Mountain, N. II., erum
komin í áfangastað og höfum ekið
heiltian vagni í gegn, undir hinni
máttugu yfirstjórn allra hluta, —
þá fáum við ekki stansað huga
okkar frá að hverfa yfir farinn
veg alla leið til Mountain, og tdl
fólksins þar,, er við skildttm við.
því aldrei fær mannleg tilfinning
afneitáð sjálfri sér að fullu, þegar
brevbing verður á aístöðunni, svo
minningornar frá landi liðinna
tíma verða svo glöggar og sterk-
ar og vilja helzt ráða lögum og
lofum, svo maður þyrfti jafnvel
að taka á öllu afii, ef ekki á ált
að fara á hugsunarl. ringulreið.
Nú, hvað heíir þá hugttr þessi
að erindi til baka ? S.jálfsagt þaö,
að skila kveðju okkar til allra
kunningjanna og þakklæti fyrir
svo margt vel hugsað og gott
gert, ■— væri um nokkuð annað að
ræða, þá nær það ekki að tteljast
til tninninga. En það sem .er þakk-
lætis og virðing’arvert hefir sem
oftast í för tneð sér, að einhverju
leyti eftirsjón, þá hætt er að
njóta, og breytingin hefir úrskurð-
að : “hingað, og ekki tengra”. —
Bvgðarlagið, sem við hurfum frá,
og fólk þess, gerir því þá kröfu,
að það sé munað og aldrei gleymt
Gegn þeirri kröfu skilium við eftir
bá alvarlegu ósk okkar, að ís-
lenzka bvgðin meöfram Pembina-
íjölliinum í N. Dak. haldi áfram
að vera fvrir.mvnd hágfræði og
ha"sældar. ()g að fólkinu lærist
betur og betur að skilja köllun
sina sem réttast, svo að krefurn-
ar, sem það gerir hvað til annars,
verði sem sanngjarnastar, og trú-
in á sigur liins góða — livaðian
sem kemur — scm almennust. áleð
því að eins getur tnannfélagsbvgg-
inrin orðið vegfegt verk, annars
ekki.
Gjarnan vildnm við hafa ávarp-
að fleiri aö Mountain, en við náð-
um til morguninn setn viö fórum,
satsss*

■
SWIFT CURRENT
á undan öllu Canada
í auknum byggingaleyfum.
KAUPIÐ í
R05EM0UNT
sem er innan bœjartakmarka 1 beinui lfnu við
stækkun bæjarins. Allar byggingalóðir liggja hátt
og gefa gott útsýni yfir bæinn.
Kaupið strax og tvöfaldið peninga
yðar á einu ári.
VERÐ =$150.00 OG MEIRA.
Fáið allar upplýsingar hjá :
Tis Manitila fteallf Cs.
310 Mclntyre Block, Winnipeg, Man.
Sími Main 4700.
en bæði höfðum við tæpan tírna,
svo og líka hugsanir okk-ar nokk-
uð sérstaklegar, og máske eitt-
hvað í ætt við skáldsins, sem
gekk út á einum fögrum vor-
morgni, hnugginn í huga, af hverju
semi var, en hrestist brátt fyrir
huggun vorsins, og heyrði frá sól
o himni : j'álaður, hví syrgirðu ?
þerðu þín tár”, og “Með blíðu
kvað himinn ég brosi við þér, því
hrosirðu ei þá til samlætis mér?”
og “Vestanblærinn vörum upp
lauk, er vangu mina hann þiðlega
strauk : þá sorg, er þig mæðir,
þú mér skalt fá, ég með lvana fþg
út í himimnn blá”, og “Svo hýrg-
aðist aftur mín angraða sál við
eilíía kærleikans huggunarmál, og
náði sér barnglöð, frá nevð og
harmi, á náttúrunnar heilaga
barmi”. — þetta mun hafa orðið
okkar helzti reisupassi, og r.eynd-
ist vel.
þess nxætti geta, að þá við
höfðum afráðið að fara vissan
dag á stað, fengum viö þá firétt,
að járnbrautin ekki gangi þann
da" Érá Mountain, sem okkur kom
þvi lakar, er það munaði okkur
talsverðu á ferðakostnaði. Kallaði
ífr því gegnum talsíma til Mr. H.
Biörnssonar, bónda úti á landi, og
spurði . Gcturöu nú hlaupið undir
bagga oy komið mér á hestum
fvrsta síjiölinn ? Og s\ arið var
straix tvímælalaust : já. Var hann
svo á tima til staðar með tvö
‘team', oe tók mig og farangur
minn til Edinburg, og þegar ég
bar hafði orð á að jafna reikning-
inn, var svarið aftur betta . kost-
ar ekkert, bara dálítið kunningja-
bra"ð. fýkki er mér ljóst hver
annar hefði orðið til þess, að
beita mig slíku kunningjabragði,
o" vel gæti ég skiliö, að aðrir
erannar bar í er,endinni mættu
ki"iOa á til að verða jafnfram.t Hr.
II. Björnsson að drengskap og
dugaiaði jægar á liggtir. “það,
sem gert er fljótt og vel, er sem
tvisvTar gert”.
Með vinsemd og virðing,
]. Benediktsson.
1615 Willson Ave., So. Bellingham,
W-ash., 20. april 1913.
T0V
n*
-
FROM ALL WASHDAY
DRUDGERY
Ir YOU USC TMl
I.X.L. VACUUM WASHER
VfiRÐ $3.5(1.
Vélin Pvær alt frá hef'tábrelða til fln-
asta 11 ns.
M'dfy'jýaDdi Ccupoo sj.arar $2.00
Þvær f Jlan íatabaia á 3 mín.
Send yðnr nndir endnrbiirRiinBr áhyrgð.
KBIM5KRINOLA COliPON.
Seudiö þessa og $l-.>0, uttfn og
áritnn yÖAr til Dominion Utilities Mfg. Co.
Ltd., I M ,i‘ St . Whinip'^. o* j»iö
fáið I. X. L. vacunm pvottavíl,
Vér borjrum burö^rgjnlti en I'trpentlum
pt ainga yða ef vólin ei ekki eins og shfí er
P. 0. Box Hkr. er 3171.
Veyna brevtinpar, sem verið er
að vera a breia.hoHuin i pósthúsi
Winni'peg borgar, liefir póstnieist-
arinn tjáð .Heimskringlii, að talan
á oósthólfi hlaðsins verði ótnnflýj-
anle.'a að brevtast, osr að sú tala
verði hér eftir No. 3171. þetta eru
Heir allir beðnir að taka til greina,
sem viðskifti lmfa við blaðið.
Borgið 'Heinskringlu.
Dolor.es 187
augnabliki var ofsóknarinn hjá honum og hafði grip-
ið í treyjukragann hans.
Ilarry var ekki sá maður, sem gafst upp að öllu
óreyndu. Hraður sem elding greip hann skamm-
byssu úr brjóstvasa sínum, spenti hana og sneri sér
við.
Eitt augnatillit nægöi.
‘Ashb>T! ’ sagði hann.
‘þrællinn þinn’, grenjaði Ashby reiðiþrunginn.
‘þræll, þorpari, svikari’.
Hann var fölur í andliti og röddin hás af vonsku.
Harry varð alveg hissa.
‘En, Ashby, þekkir þú mig ekki?’
‘þekki þig ? Jú, hamingjunni sé lof að ég þekki
þig. Eg hefi loks komist að því, hvert þrælmenni þú
ert. þekki þig ? Jú, ég þekki, þig sem, þræl og fyrir-
litlegan þorpara’.
Harry stóð kyr og undrandi.
‘Við hvað áttu með þessu?’
‘þti heftr verið í herberginu’, sagöi Ashby og
benti langs eftir göngunum.
‘Jæja, þó ég hafi verið þar?’
'þó þti hafir verið þar ? þú veizt í hver ju skyni
þú fórst þangað’.
Nú fór Ilarrv' að skilja, hvað hann átti viö.
‘Ó, svo þetta er meiningin?’
‘Já, auðvitað er þetta meiningm. Er það ekki
nægilegt? Að troða þér inn hjá ungri stúlku, sem
þú vissir aö var min’.
Nú fór Ilarrv að átta sig. Auðvitað gat hann
ekki afsakað gerðir sínar, og eina ráðið var því að
gripa til stórj-rða.
‘Hvaða heimild hefir þti til að koma með slíkar
móðganir ? Hver ert þú ? Ilvað kemtir þér þetta
efni við?’
188 Sögusafn Heimskringlu
‘Ilún er heitbundin mér. Tvg gerði þig að trún-
aðarmanni mínum og svo reynist þú mér svikari og
þorpari’.
Harry stundi þungan, en áttaði sig brátt.
‘Góði maður’, sagði hann, ‘þú hefir ágæta ltæfi-
leika til að skamma fólk. Náttúran hefir auðvitað
ætlað að gera úr þér gaanla kerlingu ; en kemur þér
ekki til hugar, að þetta er ekki viðeigandi meöal
göfugmenna, og þú stendur hér og gerir sjálfan þig
að gik'k ? Heldur þú, að ég þurfi að spyr ja þig ntn
leyfi hvar ég geng um þessa borg ? itg fann þessi
leynigöne sjálfur og vona að firma fleiri’. Nú datt
honum böggullinn í hug, ‘en það er eitt atvik, sem
ég vil gera út um við þig áðnr en við förum kngra
með þetta’.
‘I>að er eflaust fleira en eitt, sem við þurfum að
aígera’. ,
'ltg skildi hér böggul eftir fyrdr stuttu síðan,
sem var mikils virði. Hefir þú hann?’
‘Itg ? Heldurðu að ég hafi þinn böggul?’
‘itg fullyrði ekki, að þú hafir hann, enda þótt
þú vissir að ég átti hann’.
‘Nú, svo þú gerir það ekki’.
‘Ashby, viltu svara heiðarlegri spurningu hreint
og bednt ? Veiztu nokkuð um þenna bögfeul?’
‘Böggul? Rugl! ’ svaraði Ashby, sem hélt að
Harry hefði fnndið upp á því að tala um þennan
böggul, til að gera grein fyrir því, hvers vegna hann
væri hér. ‘Norður og niður með bög.giilinn þinn og
þig. ítg veit ekkert um haun. Itg —’
‘iltg spyr hvort þú hafir tekið upp böggulinn’.
‘Og ég segi, niður og norður með böggulinn
þinn’.
Harry var nú að verða eins r-eiður og Ashby.
Hann þóttist viss um, að Ashby hefði fundið bögg-
tilinn og hefði hann í sinni geymslu. Hann leit á
D ó 1 o r e s 189
svar Ashbys sem tilraun til að komast hjá því að
svara hreinskilnislega.
‘Jæja’, sagði hann, ‘ég segi, að ef þú heldtir
þessum böggli i þinni geytnslu eftir að ég hefi kraf-
ist hans, þá heldur þú edgn, sem þú ekki átt, og þú
veizt hvað það þýðir’.
Ashby hló beiskum hlátri.
‘þú gefur í skyn að ég sé þjófur’, sagði Ashby.
'Ekki beinlinis, en þú mátt ekki ímvnda þér að
þú hafir neitt tilkall til þessa bögguls sökum fyrver-
andi sambands þíns við vissa unga stúlku’.
‘Vissa unga stúlku ? Böggul ? Við hvað áttu ?
Eg hvorki veit neitt um þetta, né skeyti um að vita
það-. Fg veit að eins að við höfum ýmsar miskliðar
að jaína’.
‘Já, um það erum við sammála’.
'Hefði ég ekki fundið þig hérna, gat ég að eins
grunað þig, en nú veit ég að þti ert —’
‘Haettu maðttr! Ef þú ferð að skammast, þá
sendi ég kúlu í hausinn á þcr. Ég hefi ekki sömtt
hæfileika og þú til að attsa úr mér skömmum. Ef
þú vilt jafna sakir við mig, þá komdu fram eins og
tnaötir en ekki eins og fiskisölttkerling’.
‘Já, það er einmitt það sem ég yil, og það hérna
jtindir etns’.
‘Hérna ? Rugl ? Komdu með mér til herbergis
míns’. \
‘Farðu á undan, ég kem á eftir’.
þeir urðtt samferða til herbergis Harrys.
Evrir fáum dögttm voru þeir beztu vinir, og nú
hötuðu þeir hvor annan grimmilega.
Harry taldi víst, að Ashbv hefði fundið böggul-
; inn og geymdi hann, en það vilcli hann ekki þola.
JEn afbrýðin kvaldi Ashbv meira nú en nokkrtt sinni
I áður.
I
J90 Sögtisafn Heimskringlu
Ilarry stakk blysinu í gat, sem var á steingólt-
inu, er virtist búiö til í því skyni, og sneri sér svo
að Ashby.
‘l>ú hefir heyrt ásökun mína’, sagði Ashby.
‘Ekki einu orði fleira um þett i. Við skulum
lærjast eins og menn. Ilefir þú skammbvs.su?’
‘Nei’.
‘þaö er teitt. Menn mega ávalt bnast við að
þurfa á skanunbyssu að halda.
‘Já’, sagði Ashby, ‘hefði ég bara vitað, hver
óþokki —’ |
‘Ashby’, sagði Harry, 'ef þú hættir ekki stracc,
sendi ég kplu i gegnum hausinn á þér. Skilurðu
nú ? En komdu ntt’, sagði hann rólegri. 'V'ið höfum
báðir sagt nóg — meira en nóg. Mundu það, að
þegar tvö göfugmenni ætla að heyja einvígi, þá er
ekki viðeigandi, að viðhafa svívirðileg skaTnmaryrSi.
Við skulttm reyna að stæla einvígisvotta í nákvætnni
þeirra í umgengni sinni hver við annan. Ertu þessu
samþykkur ?’
Ashb}T hneigði sig.
‘Oy nú Ashby. Jni segist enga skammbyssu
hafa, — en hefir þú þá nokkurt annað vopn, hníf eða
því um líkt?’
‘Ekkert annað en lítinn pennahníf.
'|>að er slæmt. Ef við gætum náð í kúlubyssttr
hjá vinum okkar hérna úti, þá værum við hólpnir,
en um það er ekki að tala. Eina ráðið .er þvi, að
við brúkum báðir sömu skamtrnbyssuna, — þessaj
sem cg hefi’.
‘Sömu skammbyssuna ? Hvernig getum við báð-
ir notað sömu skammbyssuna ?’
'Við verðum að gera það. það eru engin önnur
ráð’.
Ashby hristi höfuðið.
‘íg skil ekki, hvernig við getum það’.
I