Heimskringla - 31.07.1913, Page 1

XXVII. AR.
Nr. 44
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN, 31. JÚLÍ 1913.
____________________________________________________________
Elin Thorstein son, M. A.,
«r íædd og uppaTln í Gardar-bygð
í NorSur-Dakota. Foreldrar benn-
ar eru f>orsteinn J>orsteinsson, frá
Mýrarlóni í Kræklingahlíð, og Big-
TÍSur Jónsdóttir frá Gvendarstöö-
um í Kinn.
Elín útskrifaðist frá ríkisháskól-
anum í Grand Forks fyrir 3 árum
með B.A. (Bachelors of Arts) ein-
kunn. En ekki lét hún þar viö
sitja, beldur varöi hún öllum tóm-
stundum sínum ]>ar á eftfr, frá
skólakenslu og öSrum störfum, til
'undirbúnings að ná “Maters” ein-
kunn (M.A.),. J>á -einkunn fékk hún
í vor, og er eiua íslen/ka stullfan
frá þeim skóla, sem hefir náS því,
o>- líklega hin eina austan Kletta-
fjalla. það hefir ekki sést getiS um
aSrar.
VerkiS, sem henni var sett fyrir,
er ekkert leikfang. Prófritiö er
saga Great Northern járnbrautar-
t kerfisins frá byrjun. Húu er í
þremur köfium. Sá fyrsti um St.
Paul & Pacific jélagið, annar um
St. Paul, álinneapolis & Mani-
toba og sá þnöji um Great
Northern félagiS, sem innhmaSi
tvö hin fyrstnefndu.
Sart, er frá, hv-ernig sú innlimun
atvikaSist, á hvaða tíma hver
partur af hraut félagsins var hygS
ur, hvernig Hill og þeir félagar
drifu upp fé til að halda verkinu
áfra-m, arði og inutektum járn-
brautarfélagsins og áhrifum þeim,
sem brautirnar höfSu á bygging
NorSvesturlandsins. SamstæS heirn
ildarrit fyrir þessu eru engin til,
svo I/ína varS aS safna heimildum
úr stjórnarskýrslum, tímarita-
greinum og mannaminnum, eftir
bez.tu föngum. Hún gat engar upp-
lýsingar fengiS hjá félaginu sjálfu,
sem um var ritað, þó hún leitaSi
hess.
Hún á heiður skilinn fyrir dugn-
aðinn og þrautseigjuna viS aS
levsa svo óhugSnæmt v-erk af
hendi eins vel og hún gerSi þaS.
þaS getur enginn ætlað á, hve
umfangsmikiS þ'S er, nema að
lesa þaö.
Tvö kvæði til Jóhannesar Jósefssonar.
i.
(Frá Helga magra).
Vertu velkominn
í vora sveit,
sómi þjóöar þinnar.
Bú þú meö bræðrum
biöstund örskamma
heima, aö Hclga magra.
Yndi er þaö oss
augum líta
hermenn Unga íslands.
Frægri víkingsför
ei farin var :
Sigur land úr landi.
Ár var þér ungum
af auönu gefnir :
vöövar stáli slegnir,
framgjarnt íjör,
frýjulaus hugur,
norrænt negg í brjósti.
Ei var þér ungum
til einskis gefiö
lands vors ís og eldur;
hafa þeir hvortveggju
höröu fangi
tekiö tröll, og sigrað.
Þekti ei heimur,
þann inn unga,
ás, frá íslandi,
fyrr en fram hann braust,
og feldi án vopna,
birni og bergrisa.
Það ertu Þór meiri,
að þarftu ei
Mjölni hátt að hefja,
Hönd þín hamarlaus
hverjum jötni
braut aö jöröu beinir.
Frama orö Fróns
flutt þú hefir
álfur heims um allar.
íslenzka íþrótt
einnig vakið
heima, úr dái dvala.
Heill þér hamramur
úr Helga bygð !
Árnan Eyfirðinga !
Fram um frægöarbraut,
hjá framandi lýö,
heiöur allan hljóttu.
Þ. Þ. Þ.
JÓHANNES JÓSEFSSON
í WINNPEG BORG
II.
(í NAFNI WINNIPEG-ÍSLENPINGA)
Hjálmur þinn, skjöldur og skjómi
skíni sem vor-morgun ljómi
sigrandi sérhverja þraut.
Ginnhelgi, gló^nd.i, neistinn,
göígi, og norrænaVo-eystin,
lifi og blómgist á braut.
Kom heill! með snilli, þrótt og þor,
til þinna bræðra hingað vestur.
Þinn sigurkranz er vegsemd vor,
þú vinur kær, og heiöursgestur,
meö Gunnars frækl’eik, Grettis afl,
og geöiö djarfa, þoliö trausta,
þú hefir leikiö lista tafl
og lagt að velli kappa hrausta.
Vér fögnum þér, og þökkum heitt,
sem þjóðar vorrar merki lyftir,
ef högg þér var aö vígi greitt,
þú vaska drengi hlífum sviftir;
með víkings anda, hraustur, hreinn,
og huga ljónsins snar og fríöur,
þú stóöst á hólmi, bjartur, beinn,
og bauöst þeim hönd, er mátti síöur.
Þó feöra vorra fold sé snauð,
hún fjör og þor í taugum elur,
og geymir fornan erföa auö,
sem enginn tímans skuggi felur.
Þú hlaust þaö dýra gull aö gjöf,
sem geislar bernsku, stund og elli,
og breiðir ljós á líf og gröf,
því list og snilli halda velli.
Far heill um lönd og höfin köld,
vor hugum stóri, kæri bróöir,
aö fægja þinnar frœgðar skjöld
í fránum leik viö risa þjóöir.
J4. lif þú bjarta, langa tíð,
þitt letri nafnið gullin saga,
til sæmdar fyrir land og lýö,
á listasvæði þinna daga.
M. Mnrkvsson.
Fjöldi tVinnipeg íslenclinga ha£Si
sainast saman á járnbrautarstöð
Midland félagsins laust «£tir há-
dcgi á sunnttdagiim var. Vcru þai
og margar bifreiSar, sem þeir átttt
og sumar skrevttar flöggum,— ítt
lenzka fiagginp, fálkanum og
brezka flagginu.' Landarnir voru
þarna komnir til aö fagna fþróti'a-
garpinum fræga, Jóhannes Jósefs-
sj’ni, og félögum hans.
Raunar varS fólkið fyrir þelm
vonbrigðum, að sjá ekki Jóhannes
þarna á stöðinni, því hann og
flest annað fólk, sem meS ‘circus’
]>essum kom, hafði fariS úr vögn-
nnum fvrir utan borgina og geng-
iS til sýningarsvæðisins. Er sú
frétt kom, flvttu þeir sér í bifreið-
arnar, sem það gátu, og hófu leit
eftiir kappanum, og fundu hánn á
sýningarsvæðinu. þar var meö hon
nm félagi hans Jón Pálsson, frá
Akureyri, hinn lfprasti íþrótta-
maður. Annar félagi hans, Magnús
Ólafsson frá ísafirSi, hafði orðiö
«ftir á næstu járnl>rautarstöð, en
kom næsta dag. 1 flokk Jóhanncs-
ar er og svertingi, er sá hnefaleik-
ari, og er kallaður Sámur.
Eftir að Jóhannes og Jón höfðu
heilsað kuuniugjum sínum, sem
voru all-margir, og veriS kyntur
ööritm, var haldið í bifreiðinni inn
á eitt af helztu matsöluhúsum
borgarinnar, og þar snæddur dög-
urSur. Undir borðum hélt séra F.
J. Bergmann snjalla ræðu fyrir
minni Jóhannesar, og síÖan voru
kvæði flutt, eftir Magntús Markús-
son og þ. þ. þorsteinsson, ogihirt-
ast þau bæði hér. Var kvæði þor-
steins skrautritað af sjálfum hon-
um á bókfelli, og vandað að öll-
um frágangi. Jóhannes þakkaði
síðan m-eð nokkrum orSum viS-
tökurnar.
Næst var haíin skrtiðfcir í bifreið-
nm víðsvegar um borgina og vair
glatt á hjalla á því feröalagi. -StóS
það fram undir kveldverSartíma.
Tvístraðist þá hópttrinn, -en alt
þaS kveld sat Jóhann-es og félagi
ltans veizlur hjá gömlum eöa ný-
féngnum vinu-m,, og hið sama var
næsta dag, þann tíma, sem þeir
voru lausir viS sýningar.
En nú skal minnast á sýningu
Jóhannesar og félaga. hans nokkr-
um orSum, og skal þess þegar
getiS, að hún er vafalaust til-
komumesta íþróttasýningiu, sem
þessi ‘circus’ liefir aS bjóöa, og
var attSséS að stjórn i'circusins’ er
þeirrar skoSunar, því hú-n lætur
allar aðrar sýningar liætta um
tíma rneöan Jóhannes sýnir sjálfs-
vörn sína, og er þaö aS eins ein
íþróttasýning önnur, sem hefir
sömtt hlnnnindi. Jafnaðarlegá fara
4 til 7 ’sytungar fram i einu.
Fvrst sýndu landarnir íslenzka
glímu. Glírndu þeir Tóhannes og
Jón Pálsson og síöar Jón og
Magnús Ólalsson. J óhannes felti
Jón, en Jón feJti Magnús. Glíma
þeirra var lista-"óS, en samt virt-
ist tneiri hluti áhorfendanna ekk-i
kunna að meta hana, -því lítiS var
ttm lófaklapp. En þegar Jóhannes
tók að sýna sjálfsvörn sína, dundu
við lólask-fcllirnir, svo engin sýning
fékk betri undi-rtektir. 1 þessari
sjáLfsvörn sintti sýndi Jóhannes
grei-nile-gast, hvaða afburða í-
þíó'ttamaSu-r hann -er. H-atin v-erst
bar hnifstungum og bareilum og
rameíldum hnefale.ikara, og fær
hvorki högsr n-é lag á honum fest.
Stundum sækja aö honum þrír
vopn-aðir mtnn í eintt, o,g hann
flevgir þeim meS þeim hraSa, að
naumast fær attga á fest. Snarp-
leikur Jóhannesar og fótastyrk-
leiki, er þáð tvent, sem gerir
sjálfsvörn hans möguleiga. Hend-
ttrnar brúkar hann 'tiltölulega lít-
ið, en Jæturnar eru alt af aö. Hinin
mikli mannfjöldi, setti horf-ði á
þ-essar aðfarir, stóð meS önclina í
hálsinttm í hvert sinn sem tiý árás
var gerS á Jóhannes ; en þ-egar
hann innan sek-úndtt hafði afvopn-
aS eSa lagt að velli tilræSismann
sinn glumdi vi-S lófaklappiS.
Tóhann-es hefir ekki brngSist von
um’ vina sinna. Hann er allur sá,
se-m af honum liefir veriS látiö og
tnieira til. En þess verSa menn að
gæta, aS á ‘circus’ sýningum er
tíminn mjög takmarkaSur, og
því ekki hægt aö þreyta þar kap-p-
glimtir eins og þá tve ,r iti-cnn
revn-a sig á leikhústtm ttm ótak-
markaðan tíma. það mundf láta
Jóhannesi J>ezt, og mesta frægö hef
ir hann hlotið fyrir þá sigurvinn-
inga sína. En sem í]>róttasýning á
‘circus’ eSd einn liöur í leikhússkrá
er íþróttasýning Jóhannesar og fé-
lag.a hans fyrirtak.
Jóhannes og félagar lians h-éldu
héSan með ‘circusnum’ kl. 3 á
þriSjudagsmorgttninn. VerSa þeir
meS honum fram í nóvembermán-
uð. þá byrja þeir að sýna sig * á
leikhúsum. Ilefir Jóhannes gert
tverro-ja v-etra samninga við heJzta
leikhúsakerfi Bandaríkjanna, sem á
leikhús víðsvegar ttm ölJ Banda-
ríkin og víða ltér í Canada, og er
það engan veginn ómögulegt, aS
Winnipeg-íslendingar geti fengiS aS
• sjá Jóhannes á Orpheum leikhús-
inu síðari ltluta vetrarins.
Héðan fylgja Jóhannesi Jósefs-
svni beztu heillaóskirl landsmanna
ltans.
Fregnsafn.
— Magnað borgarstríö stendur
nú yfir í I-Cína, og hafa margar
snarpar orustur veriS háSar þessa
síSustu daga, og ltefir stjórnarher-
inn að svo komnu oftar borið
ltærri hluta. Aðallega er styrjöldin
í suSurliluta ríkisins, og hala nit
þrjú fvlki sagt sig úr lögtitn viS
meginríkið, og lýst sig sjálfstætt
ríki. Eru þaS fylkin Fu Kien, Ki-
ang Shi og Kwan Tung, og hafa
mestar orusturnar staSiS í liinu
síSastnefnda, or þar var uppreist-
| arforingfnn Lung áður ríkisstjórf,
en forsetinn Yuan Shi Kai svifti
hann völdum. SuSurfylkin ieru ] f í
nær öll mjög óánægö meS st 5n
áuan Shi Kai, og þykir sem hann
hafi algerlega hrugðist loforSum
sínum og vonum manna, og ríkt
meir sem einvaldur en þingbundinn
forseti. Á þjóðþinginu hefir hann
og fengáð slæman mótbyr, en hefir
megnaö aS bjóða því byrginn og
jafnaðarlega fengið sínu fram-
gengt. Dr. Sun Yat Seu er nú
orðinn beinn fjandmaSur forsetans,
en hann er mótfallinn skifting rík-
isins, og er því ekki hjálparh-ella
upprfcistarmanna eins og haldið
tTar, en hann mun óska einskis
: : Mismunandi mél : :
Venjulegt mél gerir d'lgott brauð, en til þess
að fá óviðjafuanlega gott brauð, verður þú að nota
Ogilvie's
Royal Household Flour
sem er jafngott fyrir bakningar sem brauð. — Matsal
inn yðar hefir pað
The Ogilvie’s Flour MiIIs Co,Ltd.
Fort \\ illiam. \\ mnipeg. Montreal
frekar en aS sjá Yuan Shi Kai
hrint af forsetastóli. Stórveldin
stvðia Ynan Shi Kai að málttm,
vegna þess þau halda" að ltann
einn sé megnugttr til aö halda
bjóSinni í skeíjum nneð haröri
hendi, ef ekki annað dugar. Og
NorSur-Kína er honum trj'gt. Er
þaS nú alment álit, aS forsetanum
muni takast aö bæla niSur upp-
reistina í suðurfvlkjunum áSur en
langt um líður. Nýl-ega stóð stór
orusta skamt frá borginni Sjhang-
hai, og biðu uppreistarmenn þar
mikinn ósigur, — Nú standa og
forsetakosningar hrir dyrum i
Mina, og ertt þrír i v-ali, þó aöal-
bardaginn sé milli tveggja núver-
andi bráöabyrgöarforseta Yuai:
Shi Kiai og Dr. Sun Yat Sen.
Hætt er þó við, aS fiesta terði
kosningunttm, ef siyrjöldin verður
langgæS. En skoðun manna er sti,
aö þá hún fer fram v-eröi Yuan Shi
Ivai sigurvegarinn,
— þann 23. þ. m. varS ltroðaJeg-
ur bruni í bæntun Binghamtou í
New York ríkinu. Ivviknaði i lata-
gerðarverksmiðju og bneiddist eld-
urinn út meS ógnarhraSa. Verk-
smiðjan var sexlyft, og vortt það
m©st stúlkur, sem tinntt -þar. Eld-
urinn kv-iknaði á öSru lofti, og var
hann arðinn svo inagnaSur, þá
hans varð vart. Allir, sem unnu
á efri loftunum voru í lifshættu
Meirihluta fólksins tókst þó að
bjarga viS illan leik, en þó ekki
nærri öllum, því 52 stúlkur fórust
þar og margar skaS-brendust Um
upptök eldsins er ókunnugt en
ætlaS er, að eitthver ltafi kveikt í
vindlingi og li-ent frá sér logandi
eldspítu. Björgunartækjum kvaS |
og hafa verið mjög ábó-tavant á
þessari bvggingu, og hefir nú ver-
iö hafin rannsókn út af brunantim.
— Stórdreki mildll frá JNýja-
Sjálandi, sem heitir New Zealand,
kom í heimsókn til Canada núna
um h-elgina, og hafnaði sig í Vic-
toria, B. C. Var dreka þessum
fagnað með mikilli viöhöfn af
British Columbia búum, og fvrir
hönd samibandsstjórnarinnar fagn-
aSi flotamálaráðgjafinn J. D. Haz-
en vestinum. A dreka þessttm
st-endur þannig, aö hann er bygö-
ur af Ný-Sjálendingum og gefmn
síðan Bretum til alríkisvarna. —
Hafá Ný-Sjálendingar séS betur
sóma sinn en Liberölu senatorarn-
ir í Ottawa, sem öftru’Su því i
bráðina að minsta kosti, að Can-
ada legSi nokkuð til alríkisvarna.
En-da segja fregnir aö vestan, að
mörgum Canada mönnum Jtafi
sviðiS það sárt, þegar skipverjar
voru að spyrja : ‘YlvaS gengur að
vkkur, Canada-menn ? Hvar er
skipið ykkar?”. Líklega hvilir sú
vansæmd ekki lengi á Canada, aö
verða eftirbátur bæði Nýja Sjá-
lands og Ástralíu.
— Eldur kom tipp í hegningar-
húsi nálægt Jackson, Miss., þaatn
27. þ.m., og brttnuu þar 35 fangar
til dattða. Var þetta að nœturlagi,
fangarnir lokaðir inni í kl-efum sín-
um á öSru lofti, eu eldttrinn kvikn-
aöi á neSsta lofti. Klefarnir voru
svo rammlega gerSir, aS ekki var
hæot að komast inn i þá, nema
meS lyklttm, en þeim varð ekki viö
komið, og. hrttmiu þatntig þessir
vesalingar til dattSa, án þess unt
væri aS veita þefm nokkra hjálp.
Allir voru það svertingjar, sem
lifið létu.
— Bortlen stjórnin ltefir gert W.
H. Thorne, frá St. Jolt-n, N.B., að
senator, í stað J. W. Ellis, sem
lézt fvrir nokkrum vikttm. Hinn
nvi senator er mikilsmetinu kaup-
maður. Ennþá á Borden stjórnin
eftir tvö senator sæti óskipuð.
— Mrs. Pankhurst, kvenfrelsis-
konan fræga, sem fyrir nokkru síð-
an var dæmd i þriggja ára hegn-
ingarhússvinnu fyrir að vera
hrenntivargur, en sem síðan hefir
al-t af veriö aðra vikuna í fangelsi
en hina frjáls, er nú orðin svo að-
framkomin af þessari meSferS,
sem þó er sjálfri henni aS kenna,
þar sem hún neitar að n-eyta
fæött í fangelsinu, — áð tvísýnt er
taliS, að hún geti þolað fangavist-
ina ^mikið 1-engur. Og heár því
fjöldi málsmetandi manna skrifað
unclif bænarskrá' til konungs, þar
sem hann er beSinn að gefa Itentii
unp sakir og náða Jtana að fullu.
Er bú-ist við, að kommgur muni
gera það, þó elrottning hans hafi
hina mestu óbeit á Mrs. Pank-
hurst og hernaðaraðferS hennar
kvenréttindunum til stuSnings.
—: Armando Rivav . lögr-eglustjór-
inn í Havana á Cu-ba, sem fylkis-
stjórinn þar veitti banatiíræöi,
eins og getið var um nýlega í
Hkr., lézt af sárum síntim 10. þ.
m. Fvlkisstjórinn og félagar hans
tveir eru nú ákærSir ttm morS, og
þvk-ir þaS nýlunda um jafn liátt-
standandi menn.
Jóhannes þakkar.
hið Heimskringltt að flytja
löndum mínum ltér í borg mínar
alúSatíylatu þakkir fyrir hinar vin-
gjarnjegu yiStökur, sem þeir
veittu m-ér og félögum mínum, og
mun ég seint gleyma ltöfðingsskap
og vinarþeli þeirra.
P. t. Wi-nnipog, 28. júlí 1913.
JÓHANNES JÓSEFSSON
Þegar þér byggið hús,
gerið ]>ér það með því
augnamiði að hafa þau
góð, og vandið þar af
leiðantli efni og verk.
EMPIRE TEGUNDIR
—AF—
^ all Plaster,
ood Fiber
Cement Wall
—OG—
Finish
Reynast ætíð ágætlega.
Skrifið eftir upplýs-
ingum til:
Manitoba Gypsum Co. Ltd.
WINNIPEG. MAN.