Heimskringla - 31.07.1913, Side 4

BLS 4 WINNIPEG, 31. jtj'LÍ 1913.
HEIMSKRINGLA
r
Heimskringla
Pnblished every Thursday by The
Beimskringla News & Pablishiog Co. Ltd
Verh blaOsins í Canada oj? Bandar
fí.OO nm áriö (fyrir /ram hortraö).
Sent til Islands $2.00 (fyrir fram
borgaö).
GUNNL. TR. JÓNSSON,
E d it o r
P. S. PALSSON,
Advertisiug Manager,
Talsími : Sherbrooke 3105.
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeir
BOX 3171. Talsími Oarry 41 10.
Einkennilegur blað-
stjóri.
Hann er ednbennilegur blaSstjóri
Jón þessi Stefánsson, sem stjórnar
blaöinu Noröuriand, sem út er jreí-
iÖ á Akureyri. Honum viröist
vera þaö líísspursmál, að enginn
Vestur-íslendingur £ái að sjá þetta
fóstur sitt, þó gull sé í boði,. og
er það býsn mikil nú á dögum.
Ekki mega menn halda það, að
blaðið Norðurland, eiins og það nú
er orðið, sé sérlega merkilegt eöa
eftirsóknarvert. Síður en svo. En
því er þannig varið, að hér vestra
er fjöldi Norðlendinga, sem gjarn-
an vilja £á fregnir ai ættstöðvum
sínum, og vænta þess, að Norður-
land muni helzt færa þaer fregnir. i
þegar Norðurland var fyrst
stofnað af Einari Hjörleifssyni,
stuttu eftir aldamótin 1900, var
það sent hingað vestur um haf og
fékk all-marga kaupendur, bæði
vegna þess, að Einar var þektur
hér, og eins hins, að Norðlending-
ar vildu fá fregnir úr sínum fyrri
heimahögum. Alt gekk vel, og
blaðið kom reglulega hingað vest-
ur. Svo hætti Einár rítstjórainni,
og Sigurður bróðir hans tók við,
og alt hélst í sama horfinu, þang-
að til um síðustu áramót, að Jón
Stefánsson, þáverandi ritstjóri
Gjallarhorns, keypti Norðurland
og gerðist stjórnandi þess frá
þeirri stundu, og siðan hefir blað-
ið ekki kornið hingað vestur,
nema hvað' einstaka Akureyringur
hefir annað veifið sent kunningjum
sínum blað og blað. En það er
ritsjóranum óviðkomandi.
Meðan Jón Stefánsson var rit-
stjóri Gjallarhorns sendi hann ekki
vestur-íslenzku blöðunum skifti-
blöð, hvað þá að hann sendi blað
sitt hingað til útsölu. Um þáð er
ekkert að fást. það sýnir að 'edns
að maðurinn er gersneiddur al-
mennri blaðamanna kurteisi. En
þegar hann tekur við Norðurlandi,
sem hefir hér all-mairga góða
kaupendur og hættir að senda
þeim blaðið, og hættír jafnframt
að senda íslenz.ku blöðunum hér
skiftiblöð, sem hafði viðgengist
frá iþví Norðurland fyrst hóf
göngu sína, — þá fer nú fyrst
gaitnanið að verða “skrítið”.
Ritstjóri Hedmskringlu var eitt
sinn góðkunningi Norðurlands
ritstjórans, og hélt því, að af
þeim ástæðum gæti kannske skeð,
að hann vrði fyrir þeirri sérstöku
náð, að verða sent “Landið”, ekki
sízt þar sem hann halði mælst svo
til í bréfi, er hann reit hans há-
göfgi, Norðurlands ritstjóranum.
En jafnvel það hefir ekki getað
snúið hinu skringilega hjartalagi
þess göfuga, og HeimskringTa hef-
ir sem aðrir orðið að vera án
“Landsins”.
En mun nokkursstaðar í heimi
vera blaðstjóri fyrir utan Jón
Stefánsson, sem neitar að selja
blað sitt fyrir peninga ? Neitar að
senda það gömlum, skilvísum '
kaupenduiti ? Og neitar að fram- 1
fylgja þairri almennu kurteisis- j
venju, að skifta á blöðum, — ekki í
sízt, þegar betri blöð fást fvrir i
hans. Vér efumst um, að nokkur
líkist Norðurlands ritstjóranum í
þessum efnum.
Ilverjar skyldu ástæðurnar vera
fvrir því, að maðurinn fer þannig
að ? Ef honum er illa við Vestur- j
íslendinga, þá er það mjög aum- .
inrjaleg aðferð, að láta óviljann í j
ljósi á þennan hátt. Að minsta
kosti er slíkur blaðstjóri mjög svo J
einkennilegur, og ekki líklegur til j
að hafa víðan sjóndeildarhring.
En oss þvkir það leitt, Norður-
lands vegna, að það skuli \era
komið í hendurnar á honum Jóni.
I heljargreipum.
Tímarnir breytast og mennirnir
með, segir máltækið, og er það að
sjáHsögðu að mestu leyti satt. En
ekkert hefir tekið jafn-miklum
breytingum á síðari tímum og
skoðdpir manna á heilbrigðismál-
um. Fyrir nokkru var það skáld
eitt sem kvað, að gott byggi í
hverju og einu. Nú finna vísinda-
mennirnir hættu, sjúkdóma og
dauða í hverju einu að heita má.
það er meiri munurinn. Nær þvi
alt, sem maður eða dýr snerta,
segja þessir v.itru menn að sé sel-
stöð fvrir banvænar bakteríur. Og
skal hór drepið á hið helzta, sem
heilbrigðisvitringarnir hafa úr-
skurðað líf- og heilsu-spilli.
1. Kossar. — Læknar telja það
afar hættulegt sérstaklega, að
þrýsta kossum á varirnar. því
það ílytur bakteríur og út-
breiðir sjúkdóma. Kossar geta
þannig verið banvænir.
2. Um drykhjarbolla, sem margir
drekka úr, giklir hið sama og
kossana.
3. Handföng á sporvögnum, sem
fjöldi fólks heldur í daglega,
fiytja einnig sóttkveikjuefni.
4. Handklæði, sem margir nota,
eru sama marki bnend.
5. Ilárgreiður og hárburstar, sem
fledri brúka, eru stórhættuleg
sóttkveikju selstöð.

betta hefir heiminum verið til-
kynt fyrir nokkru siðan. En nú
kemur enn eitt, sem er spáný upp-
funding, en engu hættumin.na en
hinar. þetta nýjasta bakteríu-víti
er vindlaskerinn, sem flestir vindla-
salar hafa til almennra nota. —
Læknir sá, sem þessa hættu hefir
fundið, segir, að ’fiestir þeir, seín
vindil kaupa, láti hann fyrst upp i
sig, meðan þeir séu að bíða eftir
peningaskiftum, gangi síðan að
vindlaskeranum og taki þá vindil-
inn út úr sér og skeri framan af
honum. því næst gengur maðurinn
út í mestu makindum, án þess að
hugleiða, að hann hefir skilið eftir
heilan herskara af bakterínm, sem
sá næsti, er vindlaskerann notar,
fær svo í kaupbætir. Ráðleggur
því læknir þessi, að vindlasalar
hætti að hafa vindlaskera til al-
mennings nota á sölustöðum sín-
um. Revkingamenn, sem hugledða
þetta, munu verða sömu skoðunar
og læknirinn.
En nú má kalla að farið sé að
verða vandlifað í beiminum. Og
verst al öllu munu margir una
því, að mega ekki kvssast, og er
það grunur vor, að erfiðost muni
ganga, að fá þann sið lagðan
niður.
Hvar, sem vér snúum okkur
virðist sem vér séum í beljargreip-
um bakteríu selstöðva. Varkárnin
ein getur varðveitt okkur.
FRÁ ÍSLENDINGADAGS-
NEFNDINNI.
Með sólaruppkomu á laugardag-
inn kemur rennur þá loks upp hinn
fvrirheitni þjóðminningardagur
Winnipeg-Islendinga. Mikill uiidir-
búningur af forstöðutiefndarinnar
hálfu til þessa hátíðahalds hefir
verið og verður fram að þeirri
stund, sem hátíðin hefst, og jjví
| sterk ástæða tiil að ætla, að há-
tíðahald þetta standi ekki að baki
— hvað myndarskap snert.r —
þeirra íslendingadaga, sem enn hei-
ir verið efnt til í borg þessari frá
því fvrst að þessi hátiðahöld hóf-
ust. En til }>ess að dagurinn hepn-
ist sem bezt, er undir því komið,
að hvert mannsbarn af islenqku
bergi brotið, sem heima á í borg-
inni — sæki daginn.
Væru lasburða gamalmenni eða
aðrir, seim eigi treystust til að
fara með strætisvagni, en langaði
til að koma, biður nefndin þess að
hún verði látin vita ; vill hún
flvtja þá hina sömu í mjúkri bif-
reið út á hátíöastöðvarnar og
heim til jjeirra aftur, án nokkurs
endurgjalds.
þar sem bátíðin fer fram í garð-
inum, verður svæðið prýtit grúa af
flö..<m og öðru skrauti. Nefndin
hefir látið biia til mesta fjölda af
íslenzka ílagginu, svo hver gestur
dagsins getur það eignast. Enda
skylda okkar hér vestra að sýna
með því hluttekning með foændum
vorum á gamla landinu, sem um
sárt eiga að binda, hvað flaggið
snertir um þessar mundir.
Eins margt fólk og mögulega á
hægt með, ætti að fara út í garð-
inn með fvrstu rafmagnsbrauta-
lestunum að morgni. þær lestir
fara — önnur frá Portage Avie.
norður Arlington og ofan William
Ave., og hin frá Portage Ave.
norður Sherbrooke St. og ofan
Logan, beina leið út á hátíða-
stöðvarnar. Alt fólk kemst frítt
með jjeim lestum og nefndarmenn
á hverri lest tfl að ledðbeina fólki.
*
Máltíðir ágætar hefir nefndin
gert ráðstafanir til að fengust í
garðinum kevptar fvrir sann-
gjarnt verð allan daginn. Kiunig
skvr, kalfi, vindlar og allskonar
annað munngát. Heitt og kalt
vatn verður bar gefið, hverjum
sem þarf, og maður til staðar að
afhenda það.
*
Skrúðförin, sem farin verður um
nokkur helztu stræti borgarinnar,
sem nietið var í síðasta blaði, —
hefst á norðaustur horninu á Sim-
Jcoe og Livinia kl. 7.20 e. h. Farið
| verður norður Simcoe, ofan Sar-
| gent Ave., norður Sherbrooke, of-
an William Ave., suður Princess,
austur Portage Ave., norður Main
St., vestur Uuffitrin að sýniugar-
garðinum. — Ekki ,er ætlast til,
að aðrir en bifreiða og mótor-
hjóla eigendur verði í skrúðför
[ þessari. Fundnir hafa verið að
I máli flestir þeir Islendingar hér í
] boro; sem eiga þau mannílutnings-
! íæri, og undirtektir verið ágætar,
| eins og að likindum ræður. ls-
lenzka flaggið, 14x18 ]>ml. að
stærð, lest á stöng, verður til
sölu fyrir 25 oents á farstaðnum.
— Ef eigi hefir náðst til einhverra,
sem bifreiðar eiga, eru þeir sömu
beðndr vinsamlegast að vera með.
Winnipeg-íslendingar! Verið
samtaka Islendingadaigs nefndinni
í því, að gcpa skrúðför okkar til
sóma.
#
Kappreiðarnar á íslenzku hest-
unum verða að sjálfsögðu til-
komumiklar. A. S. Bardal hefir 3
gæðinga, G. P. Thordarson 2, J.
Runólfsson 1 og J. W. Thorgeirs-
son 1. A. S. Bardal ríður einum
sinna gæðinga, Páll Björnsson öðr-
um og Miss Alla Bardal þeim
þriðja:
Rœða
haldin á skemtisamkomu (skógar-
gildi).
I fyrsta sinn höfum við íslend-
ingar úti-samkomu (skógargildi) á
þessum stað, i Lincoln Park, hin-
um sameiginlega skemtireit bæjar-
ins.
það eru að líkindum aðallega
tvær ástæður til þess, að þessi
staður he'fir verið valinn fyrir
samkomuna, og þessar ástæður
munu vera báðar fóignar í frelsis-
J kröfum okkar. Af því að við erum
borgarar þessa bæjar, þá erum
við hér á okkar edgin eign, og er-
um að því leyti frjálsir. Og af þvi
að við erum hér, ekki undir þaki
eða innan veggja, úr föstum efn-
um, sem mennirnir hafa bygt, þá
erum við lausir við þau takmörk.
Við erum hér á guðs grænni jörð
(sem kallað er) í frjálsu andrúms-
lofti, í nástúrunnar frjálsa heim-
kvnni, þar sem mennirmr ihafa
engar efnislegar liindranir lagt til
þess að byrgja fvrir útsjón okkar
til himfns eða jarðar. Vér erum
hér á rneðal trjánna, jurtanna og
blómanna, í blóma lífsins, sem
náttúran fratnleiðir frjáls, og sam
engin listaverk mannanna fá jafn-
ast við að fegurð og fullkomnun.
Með því aö það sé rétt ályktað,
að bessi staður hafi verið valinn
vegna rýmra írelsis-, þá vil ég fyr-
tr samræmis sakir athuga með
ykkur litla stund, hvernig váð not-
um frelsið, og hvernig okkur hætt-
ir við að misbrúká það.
Af því það er náttúrulögmál, að
allar tegundir ltfsiins þroskist til
j>ess að ná cinhverju fullkommmar
takmarki, þá gildir ‘sama reglan
um hið persónulega sálarlíf mann-
anna. En af því að maðurinn er
frjáls, þá er það á hans vraldi,
hvernig hann notar frelsi sitt ;
hann getur eins notað það á óheil-
brigðan ve,g eins og heilbrigðan.
Heálbrigð notkun frelsis er í því
fólgin, að maðunnn noti öfl sín,
vit og vilja til þess að re\rna að
ná sem hæstu fullkomnunarmarki
fvrir persónuleik sinn. þetta felur í
sér, að allir hafa sama rétt í þessu
éfni. Enginn einstaklingur má því
hindra annan. Sérhver maður er
hluti af mannlifsheildinni, og heil-
brigði og fullkomnun hennar bygg-
ist á því, að eindirnar eða menn-
irnir, sem hún- samanstendur af,
nái sem mestri heilbrigðri þrosk-
un.
Til ]>ess að geta notað rétt sitt
persónufrelsi verður^ maðurinn að
gera sér ljóst : Að allir menn eru
fæddir með satna rétti til að lifa,
og að enginn er eðlilega frjáls í
mannlífsheildinni, nema hann fram
leiði með eigin öflum eins mikið
notagildi fyrir heildina, til við-
halds hennar andlegtt eða líkam-
legu heilbrigði ein,s og hann notar
sjálfur til viðhalds persónuleika
síns. Og ennfremur, að af því að
mennirnir eru frjálsir, þá hafa þeir
persónulega ábvrgð gagnvart sjálf-
um sér, mánnfélaginu og náttúru-
lögunum.
Hvað það snertir, að við sem
heildarhluti af íslenzka þjóðflokkn-
nm höfum ^afnast hér saman á
sameiginlegan skemtifund- á ojwiu
og frjálsu svæði í náttúrunnar
heilbrigða ríki, þá notum við frelsi
okkar á heilbrigðan hátt. Jjví sam-
kvæmt tilgangi þessarar samkomu
höfum við öll komið hiugað ó-
þvingtið og frjáls, með kærldlcs-
hug hver til annars. Við æ.tlum að
vera hér bræður og systur í dag,
bö,rn fslands, og sannar eindir al-
heimslífsins, börn guðs. Við flytj-
um með okkur góðan tilgang og
leggjum því hver og einn fram
heilbrigð áhrif, til þess að gera
þennan sameiginlega skemtifund
okkar ánægjulegan og uppbyggi-
legan. Kringumstæðurnar hafa
mikil áhrif á manniun. Éig vona
því, að hið heilnæma og frjálsa.
lífsloft, sem við öndum h.ér að
okkur, og hin óháða útsjón, útí
hið óendanlega rítm, hafi þau á-
hrif, að við notum hér að eins
okkar beztu hvatir, og reynum a-S
sjá og skilja sannleiks-fegurð lífs-
ins, í útsýni hinnar frjálsu og
rannsakandi sálar eöa skj'nsemi.
Fyrir utan það að vippbyggja
líkamann með mat og drykk, og
heilbrigðum lcikfimis æfingum, og
glaðværum hugsunum, þá skift-
umst við á áhriíum, sem við send-
um hver til annars gegnum orð,
annaðhvort í ræðuformi eða sam-
tali. Og svo hölum við enn eitt,
sem ef til vill er mest ve,rt af öll-
um okkar skemtiathöfnum, og það
er söngurinn. það verða líklega
þau einu áhrif, sem snerta okkur í
dag úr heimi listarinnar áhrif
söngflokksins okkar. En þau áhrif
eru líka heilbrigö og vekja heil-
brigðar nautnir. Ilieiður ber þeim.,
sem listina æfa, og göfugt er hlut-
verk þeirra. Einn heimspekingur-
inn trúir þvi, að það sem menn-
irnir hafi komist hæst, það hafi
þedr fleytt sér á tónum. Og að
maðurinn hafi með tónum skapað
nýja veröld þar sem alt sé líf og
andi. Samkvæmt þessu ætti það
að vera göfugt hlutverk, að
hlyntta að hljómlistinni, og þar af
leiðandi ógöfugt að vera henni til
tálmunar.
Tign mannsins yfir allar aðrar
þektar tegundir lífsins er fólgin í
hans persóniufrelsi. Mennirnir ættu
því umfram alt að virða.þessa
miklu gjöf, og nota hana vel gagn-
vart sjálfum sér og öðrum. Menn
ættu að eins að æfa heilbrigðar
hugsanir, og vekja hjá öðrum heil-
brigð áhrif. En af því mennirnir
hafa mismunandi þekking, hvatir
og tilfinningar, þá verða ályktanir
þeirra yfirleitt mjög mismunandi,
um það, hvað sé heilbrigði á
jjessu og hinu svæðinu ; einn getur
því ályktað j>að rétt, sem annar
segir rangt. En erinungis fvrir það,
að mennirnir eru frjálsir að gera
mismunandi ályktanir, og frjálsir
að færa misimuniandi rök, þá
þroskast þekking og menning í
heiminum. þar af leiðir, að öll
þau öfl, sam menniifitir búa til,
sem hindra fr.jálsar rökræður og
ályk'tanir, eru ó h e il b r i g ð, —
þatt hindra fratnför mannsandans,
og eru því brot á þroskunarlög-
máli lífsins. I þessu hefir verið
fólgin erin af stórsyndum mann-
anna á liðtxa tímainum, og þessari
synd er stór hluti mannanna hiáð-
ur enn í dag.
Eg hefi heyrt menn segja : Að
jjeirra málefni væri þeim of heilög
til þess að taka þátt í umræðum
um þau. þeir trúa því efalaust, að
þau séu fullkominn sannleikur. En
ef að þau eru fullkominn sann-
leikur, þá geta engin sönn rök
sannað ófullkomlegleika þeirra, og
þess viegna ættu menn ekki- að ótt-
ast að ræða ]>au með gætní og
skynsemi. Stuart Mill leit svo á,
að bó að allur heimurinn viðus-
kendi sannleiksgildd einhvers mál-
efnis rragnstætt einum manni, sem
mótmælti því,, þá ætti samt að
veita manninum áhe\rra og skoða
hans rök, og jafnvel þó að hann
hefði engin rök að íæra, sem a-ðrir
tækju gild, þá yrði samt ávinning-
ur. því með því að ræða málefnið,
þá endurnýjaðist samnleiksgii'ldi
jjess hjá mönnunum ; það yrði hjá
þeim lifandi sannfæring, í staðinn
fvrir — ef það væri ekki rætti—
þá vrði það með tímanum áhrifa-
laus og dauð hugmynd. É,g vil
óska, að við misbrúkuðum ekki
frelsið, hvað þetta snertir.
Eins og ég hefi áður sagt höfum
við frelsi til að ræða málefni
mannanna, og við notum frelsið
rétt, ef tilgangur umræðanna er,
að reyna að finna hinar sönnu
hliðar þeirra. En þar á móti mis-
brúktim við frelsið, ef umræður
okkar og álvktanir byggjast á
öðrum hvötum. Ef við gerum úr-
skurð um .málefni, án þess að
skilja það, og án þess að vera fær
um að gefa ástæður, þá gerum
við rangt, og meö því stöndum
við gagnvart gætnu og hugsandi
fólki, sem opinber auglýsing fá-
vizku okkar og fljótfærni. Ræðum
því öll málefni einu'ngis með þeim
tilgangi, að finn,a réttmæti þeirra,
o<r ef við gerum það, þá mun eng-
in hvöt til að miklast af vfir-
burða þekking gera vart við sig.
þá mtinu þeir, sem betur vita,
sýna hinttm vorkunnsemi og leið-
be-ina þeim með bróðurlegum hug
á hærri þekkingarleiðir. Gefum
æfinlega; ástæður á undan ályktun.
Eg lít svo á, að þegar við höf-
utn skemtifuíid á fr jálsu -og opnu
svæði, undir bern lofti, þá höfum
við það beizta tækifæri til að njóta
■WA.r-tfc
LAGVÍSA.
Já, von er hann Mangi minn þyktist við þá,
sem “þtjSUNDIR” nefndu í stöku,
því sag.t er um nætur þær sæki hann á,
og svefninum breyti í vöku.
Og þúsundir Hortitta þe\-si um grund,
með þúsundfalt heróp, er festir hann blund.
“BRAGA’*- vinur.
H I N ZT.
Vér niennum ei lengur aö glepsa í- grjót,
hjá gleruðum smámuna sálum.
Og óskum það verði þeim annmarka bót,
sem alstaðar ganga á nálum.
GLEPS.
j þedrrar heilbrigðustu ánægju, sem | vörðunum var ]>að ekki, og feldu:
j lífið getur veitt okkur, sem er að 1 þeir það með stórmiklum mieiri-
I skoða náttúruna og gleðjast yfir j liluta bann 27. þ.,m. En stjórnin
fegurð hennar og samræmi. éjg eins
og þetta er ánægjulegt, eins er
það þekkingarlega uppbyggilegt
fyrir maitnsandann. Lög og öfl
náttúrunnar eru óumbreytanleg) og
J jjess vegna eru þau sannleikur, og
i á þeim sannleika byggist því allur
annleikur mannanna á öllum
sviðum.
Eíg ber því virðingu fyrir þeim
hugsjónum, sem standa á bak við
framkvæmdir kvenfé-.lagsins, sem
komið hefir þessari samkomu í
framkvæmd, Og ég er því konunum
þakklátur bæðf fyrir hugmyndina
orr framkvæmdina.
Efe vona, að fólkið skemti sér
vel og á heilbrigðan hátt hér í
dag, og að hver og einn fari heim
í kveld með hærri og göfugri á-
form og hugsjónir, og með inni-
legri samúð og bróðurhug hver til
annars, setn beri mikla ávcxti í
samlífinu framvegis. Ég veit, að
mismunandi þekkingarstig og mis-
munandi tilíinningar orsaka hjá
okkur mismunandi rökfærsltt, og
gagnstæðar ályktanir. E n é g
veit u m leið, að það er
engin nauðsyn að láta mismun-
andi skoðanir framleiða ill öfl,
sem hafa óheilbrigð áhrif á lífið.
Við gietum rætt öll málaftti okkar
með vinsíimlegum hug og beitt
sameiginlegum vilja til þess að
revna að finna hina réttustu hlið
þeirra, og ef við gerum það, þá
kotnum við í veg fyrir allan per-
sónulegan illvilja og hatur, sem
sýkir okkar persónulega líf og íé-
lagslíf.
Látum það því vera sameigin-
ltgt -markmið okkar að leita sann-
leikans. Verum leiðbeinandi, en
ekki ásakandi. Lítum á vanþekk-
iii" og veikleika annara með vor-
knnnsemi og meðlíðun, og sendmn
alstaðar ljós og yl út frá okkuf
ltver til annars. I einuiorði: r-eyn-
um að vera sannir menn, og þá
notum við rétt okkar persónulega
frelsi.
M. J.
Fréttir hvaðanæfa.
— t Járnibrautarslys varð á laug-
ardaginn nálægt borginn Esbjerg í
Danmörkti. Mistu þar sexitán
manna lífið, og margir urðtt fyrir
alvarlegum meiðslum. Meðal
þeirra, sem lífið létu, var og einn
af merkustu stjórnmálamönnum
Dana, Peter Sarboe, þjóðþingis-
maður. Hann var einn af leiðitog-
um jafnaðarmanma og hefir undan-
farin ár átt í sífeldum málaferlum
við uppeldisstofnanir og björgun-
arhæli, sem hann gerði sífeldar á-
rásir á fvrir illa tneðferð á ung-
miennum þeim og vesaliingum, er
þar áttu dvöl. Var hann fyrir
jjessi afskifti sín hataður af mörg-
um, en það lét hann sig litlu
sk’ifta. Hann var einlægur vinur
þeirra, sem voru olnþogabörn gæL
unnar, sýrstaklega mtinaðarlausu
bárnanna.
— Svíi einn í Yukon gnlUandinu,
Jacob Neilson að nafni, var nýver-
ið dæmdur í tuttugu ára þrælkun-
arvinnu lyrir að haía gert sketitJd-
ir á námu, er Yukon gulllélagið
á. Mál þetta ltefir staðið lengi
vfir og verið sótt og varið af
ka*mi miklu. En harður mun ílest-
um finnast dómurinn, því litlar
voru skemdirnar, sem manngaiim-
tirinn gerði á námunni.
— Neðri málstofa brezka þings-
ins samþvkti nýlega frttmvarp til
laga, sem ákveður : einn maður—
eitt atkvæði, eða með’ öðrum orð-
um, að afnema réttindi höfðingja
og auðmanna til að hafa mörgiat-
kvæði, eins og verið hefir. Eins og
nærri má geta, var alþýðunni
einkax hugarhaldið, að frumvarp
þetta næði fram að ganga, en lá-
ætlar að le.ggja það fvrir næsta
þing og þar til lávarðarnir verða
magnlausir að fjalla um það.
— Uppskeruhorfur eru yfirlieitt
hinar beztu í Vestur-Canada, hvar
sem hefir til spurst, og >er nú þeg-
ar farið að slá akra í Suður-
Alberta.
— Haglstormur gekk yfir nokk-
urn hluta Saskatchewan fylkis á
föstudaginn, og gerði miklar
skemdir á ökrum. Mestur var
skaðinn í kringum Rostern.
— Hroðamorð var framið ný-
lega nálægt bænnm Rumsey í Al-
berta. Var þar kona og börn henn-
ar tvö myrt af manni sínnm, sem
síðan framdi sjálfsmorð að unna
ódáðaverbinu. Maðttr þessi hét
George Robertson og bjó skaimt
frá Rumsey, á bújörð, er kona
hans átti. Haíði hún eignast hana.
eftir fvrri mann siun. Hann hafði
óltnur viljað fá konu sína til að
gefa upp eignarréttinn á jörðintti í
sínar hendur, en htin var ótáanleg
til þess ; vildi að sonur sinn, 12'
ára páltur af fyrra hjónabandi,,
fengi eignina, bá hann næði lög-
aldri. þetta halði orðið hjónunum
að brætuefni um langan tima, og
hafði maðurinn oftlega leikið konu
sína hart, en hnn sat föst við sinn
lceip. Daginn, sem ódáðaverkið
var unnið, hafði þeim hjónum emt
orðið sunduroröa, og hafði bóndi
farið út á :tkur mjög reiður. Hann
kom svo heim um dögurðartíma,
og var þá konan að matreiða. Tó'k
hann þá umsvifalaust skambyssu
úr vasa- sínum og skaut hana til
bana. Síðan skaut hann stjúpson
sinn og síðast ungbarn þeirra
hjóna tveggja ára mey, og tók
síðan sitt eigið líf.
— 1 hinu mikla hegniti,garhúsi
New Sork ríkis, er nefnist Sing
Sing, er uppreist um þessar mund-
ir, og eru það fangarnir, sem
hana hafa gert. Uppreistin er ekki
falin í slagsmálum og þess kyns
róstum, heldur í eldsvoðum.
Kveikja fangarnfr hér og þar í
fangelsisbyggingunni, og hafa á
bann hátt valdið stórmiklu tjóni.
Fyrsti bruninn varð 23. þ.m., og
brunnu þá þrjár af verksmiðjtt-
bvggingum fattgelsisins, og er sá
skaði metinn um 152 þúsundir
dollara. Annar bruni varð-fyrir 2
dögum síðan, og brann þá fa-tá-
gerðarverkstæðið, en sá skaði er
ekki ýkja mdkfll. Yfirvöldin vita
enn ekki, hverjir af föngunum eru
valdir að þessum brtinum, en
gæzlumönnunum hefir verið fjölg-
að um helming, og allir verstu
fangarnir, 250 talsins, hafa verið
fiúttir í annað fangelsi, en flestir
hinir fajtgarnir eru lokaðir inni í
klefum sínum, og láta margir
þeirra ófriðlega. Rannsókn stend-
ur nú vfir.
— Victor Emanuel ítalíu kon-
ungur og Helena drottning hans
hafa v-erið að heimsæk'ja konungs-
hirðir Norðurlanda ög verið fagn-
að þar með hinni mestu viðhöfn.
— I Mexico er alt í uppnámi
sem áður, og eru orustur dagleg-
ar, og þrengir meir og meir dð
Huerta. Búast mienn við falli hans
á hverri stundu. Bandaríkjastjórn-
in hefir nú setið hina síðustu dag-
ana á rökstólum til að ræða um
ástandið í Mexico og hvað sé
hægt' að gera til að friða landið.
Sendiherra Bandaríkjanna í Meoci-
co, Ilarris Lane Wilson, er nú
komino til Hashington, sam-
kvæint skipun Bryans utanríkis-
ráðgjafa, og hefir hann verið að
fræða stjórnina um ástandið iþar
svðra, og svo verja sjálfan sig
gegn kærum jjeim, sem á h-anu
hafa verið bornar af fvlgjsmönn-
tim Maderos utn fvlgi við Huerta
og Diaz. Hvað send'iherranm hefir
látið uppi er ennþá ekki fullkunn-
ugt, en Bandaríkjastin hefir bann-
að að se-lja Iluerta stjórninni vopn
og skotföng.