Heimskringla - 26.02.1914, Blaðsíða 1

I

GIFTINGALKYFIS- VKL GF.RÐUK
RRLF SELD ! LF.TUR GRÖFTUR
Tb. Jobnson
Watchmaker, J eweler & Optician
Allar viðRerdir tljótt og vel afihendi
levstar
248 Main Street
PhoneMalnoóOó ^.WIYNIPBQ.f.MAN ,
Fáid npp'.ýiin-rar ura
PEACE RIVER HÉR4ÐIÐ og
DUNVEGAN
*! fratntíóar höfaðból héraðsins
SjULLDORSON REALTY CO_
7ÍO H 'I utyre.lHlork
Fhone Maln 284» WINNIPBQlAlAN
XXVIII.* AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN, 26. FEBRÚAR 1914.
Nr. 22
Næsti þingmaður Gimli-
kjordæmis.
Sveinn Thorvaldsson
Enskur borgari drepin
í Mexico.
E1 Paso, Texas, 20. febr.: það
kotm skrið á fólkið, og alt ætlaði
að verða í uppnáuri, þegar það
fréttdst, að úppreistarforinginn
Villa hefði látið skjóta enskan
borgnra einn, brezkan þegn og
anðugan bónda í Mexico. Maður-
inn, sem skotinn var, hét WiUiam
Benton, og átti 100,000 ekra bú-
garð, er hann neíndi Pemedios í
Chihuahua íylkinu. Ilann hafði
setlað sér, að reka eitthvað 400—
500 gripi frá Remedios norður fyr-
ir línu, til uð selja þar, en þurfti
f «6 »«. ieyii iij.t V lilt.. f-r -ir höfðu
verið töluvert kunnugir áð-
ur. Honum var ráðið írá því, að
finna ViUa, því aö hann var mað-
nr bráðlyndur, og héldu kunningj-
ar lians, að þeir myndu íara í hár
saman, og mundi þá Benton segja
ViUa satinleikann og ekki af draga.
J>etta fór líka eitthvað Jtessu
líkt. Benton fann Villa, og þeir
töluðust við, en það er hið sein-
asta, sem menn vdta um hann,
þangað til íregnin kemur um, að
hann hafi skotinn verið, og Villa
lætur tilkynna konu Bentons, að
maður hennar sé dáinn. Segir Villa
að hann hafi ætlað að drepa sig.
En allir vita, að Benton bar ald-
rei vopn á sér. En óefað liefir hann
sagt Villa til sypdannæ. það er
sagt, að hann hafi verið dreginn
fyrir herrétt, dætndur og skotinn.
þetta ko:m svo fyrir konsúla
Bandaríkýmna og Engjands, og
er nú alt í loftinu. Kíon.i Bentons
var mexíkÖnsk, ung og iríð, og
varð henni þuugt um fregnina. —
Kui mesta bvðingu liefir þetta fyrir
Bandaríkin og England.
Englcndingar geta ekki þolað, að
meun þeir séu drepndr sakalaust
eða sakalítið, sem þeir hafa laga-
lega og siðferðislega skyldu á
hendi að vernda og varðveital,
hvar sem þeir eru. Tign þeirra og
veldi er með því smánaS og fvrir-
litið, og þá eru Bandaríkin ekki
betur stödd í siíkum málutn.
þ'au hafa lofað, að veruda ut-
lendinga í Mexikó og eignir jieirra
þar, en hvað eftir annað hafa út-
fendingiar v>erið drepnir og eigur
■þeirra rændar. Og Bandamr.nu
horfa á þetta, þeir tvístiga 4
landamærunum, núa saltnan hc.nil-
ttm, en treystast ekki inn að ráða
og siSa þessi villidýr, sem þarna
vaSa utn meS gapandi gint og
blóSugum hvoftum.
það er enginn efi á því, aS það
tefcur kannske fleiri hundruð milí-
ónir dollara, að siða þá. það kost-
ar tugi þúsunda af mannlifum. F;n
er ekki nauðsyn að siða dýr þessi,
því að það eru ekki annað en
dýr ? Er ekki þjóSarheiðurinn
meirai virði en dollarinn ?
Og nú kemur frétt frá Ottawa
þinginu, að þar bafi, verið lagt
fram lagafrutnvarp um, að banna
allan útflutning úr Canadia á stein-
olíu og öUum olíutegundtun, eða
kannskc réttaral: , gefa stjórninni
leyfi til aS banna hann, hvenær
sem hettni sýnist. það er flota-
niiálastjórnin, sem stendur á bak
við þetta, og frá henni ketnur til-
lagan. Hnn vill vera viðbúin, ef í
Professor Ernest|Haeckel. Nýr íslenzkllT Lögmaður
hart fer, eða hvenær sem í ilt
slæst, aS vera viss um, aS hún
hafi nógar bvrgðir steinolíu handa
herskipum sínum og kannske her-
mannalestunum. Og er það ekki
nema alveg rétt og öldungis nauð-
svnlegt.
En tmdarlega litniir það fyrir,
að krafa eða tillaga jicssi skuli
koma fram fyrir þingiö, Jtegar mál
jretta kcmur fyrir og æsinguritin
meiri, en nokkru sinni, ba-ði íWash-
ington og um land alt, út af o-
spektum, siðlevsi og grimd Mexikó
manna.
Maður einn í Wimripeg þekti
Benton jrenna, og sagði hann hefði
komið frá Skotlandi og farið til
Texas, safnast þar fé, og farið til
Mexikc, fundið gull j>ar og aukist
að efnum með ári hverju, un/.
hann varð einn af s'tóreiguamönn-
um ]>ar. Ekki viSsi hann (B. I).
Bttford), hvort Benton var ]>egn
Bretlands eða Baudarikja, en allir
telja hann brezkan.
Seinustu fregnir l>era þalð til
baka, að nokkur herdómur hafi yf-[
ir hann gengið, heldur hafi hann
verið siotinn án dóms og laga, I
Lénharður Fógeti..
Eins og auglýst er á öðruin
stað í blaðinu, verður hið nýja
leikrit eftir Einar Hjörleifsson,
'•‘Bénharður fógeti”, Íeikið í Good-
templarasalnum 18. og 19. marz.—
Leikur þessi hcfir verið leikinn í
Reykjavtk og fengið almenningslof.
Efni leiksins cr [rá bvrjun lfi. ald-
ar og svnir mjög vel ástand ís-
len/.ku þjóðarinnar tmdir stjórn
konungsmannanna döiisku. En þó
leikurinn sé sögulegs efnis, er hann
skemtilegur og mörg einkennileg
atvik daglega lifsins ofin inn í að-
alefnið.
$2,000,000 til að efla
alheimsfrið.
Nú á dögunum gaf Andrew Car-
negie $2,000,000, sem sérstakan
sjóð tU eflingar aUsherjar friði í
heiminutn. Inntektir af sjóðnum
nema $100,000 á ári, og á að verja
þeim til þess, að safna saman og
koma sambandi á miUi kyrkna ý
Ameríku, og sérstaklega presta-
stéttarinnar, til þess að beita á-
hrifum sínum til eflingar friði í
lieimimim. 1 stjórnarnefnd sjóðsins
eru skipaðir 26 manns frá öUum
helztu kyrkjudeildum í Ameríku.
Halda á friðarþing í Evrópu og
Ameríku við og við og ræða þar,
hvemig koma megi í veg íyrir
blóðsúthelUngar.
Strax og stórþjóðirnar afnema
stríð, sem karl trúir að verða
muni einhvemtíma, þá 4 að nota
sjóðinn upp frá því til styrktar
mannúðar fyrirtækja hér og
N orðurálfunni.
þann 25. febr. 1914 varð heims-
irægi þýzki vísindumaðunr.n og
rithöfundurinn Ernst Haeckel, 80
ára gamall. ITann heíir jafnati ver-
ið í hroddi fylkingar þeirr.i.ev b«r-
ist hafa fyrir brevtijjróunarlögmál-
inu (evolution). Og :tú eru fuli 50
ár síðan hann gaf út hina fyrstri
vísindalegu ritgjörð sína. þa:5 var
árið 1862, og ritgjörðin var um
“radiolarra", geisladýrin. En s-
var ritgjörð sú vel úr garði gjörð,
að liún vakti atliygli vísindaitiann-
íunna ttm heitn allan.
Ritgjörðin var þveröfug vlð
skoðanir þær, sem þá voru við-
teknar og í góðit gildi hjá vísiuda-
mönnum. þeir stukku upp til
handa og fóta og réðust á Haeck-
el, hver um þveran aitnan. þótti
þeim oístopi hans ærið mikill, að
ætla sér dirfsku slíka, þar scan
hann var ekki meira en lattsakenn-
ari í Jena við háskólann þar.
þeir drógu upp mynd af honum.
sent erki-óvin mannkvnsins, og
reyndu að hnekkja honum á allar
lundir og fá liann flæmdan frá
Jena o? sviftan prófessorsnafubót-
inni. En hann hafði liauk í horm
þar sem var stórlvertoginn af
Sachsen Weimar, Karl Alexander.
Hann var vinur Haeckels og hélt
lilífisskildi yfir honum.
þeir komu á fund hertoga, óg
báðu hann að fyrirbjóða Haeckt l
að ílytja fyrirlestra, eu ]>á spurð'
hertoiri framsögumann, hvort liau.t
ætlaði, að. Haeckel væri sannfærð
ur um, að það væri alt rétt, serti
hann héldi fram.
“Tá, vissulega'’, sagði hinn, “og
]>css vegna er það svo hættulegt
og skaðlegt”.
“En sé nú svo”, mælti liertog-
inn, “þá gjörir Haeckel ekki anna 5
en þaö, sem þér sjálTur eruð nv
einmitt að gjöra”.
Haeckel var skapaðtir vikingt -
og bardagamaður og tók illa slet'
um j>eim, sem bornar voru á har t
og mák'fui haits; og urðu þar ktt#
ttr harðar og liárevsti mikfl. T'ór
svo Haeckel f vísindalegar rann-
sóknarferðir, og var á þeim frá
1866—1875. Ferðaðist hann ttm
Kvrónu, Asíu hina nritini, Sýrland
°g Egyptaland. Safnaðd hann á
þeim íerðttm efni miklu, kom svo
heim og fór að skrifa, og var mik-
ið af því gefið út á árunum 1875
til 1885. Nefnum vér hclzt : “Nat-
urial History of Creation”, sem
þýdd hefir verið á flestar tungur
hinna mentuðu þ.jóða ; “History
of Man’s Development” i; “Origin
of the Human Race” i, “Anthropo-
genie’’ ; “Ivectures og Evolution”,
(enskar jyvöittgar), og fleira.
Hlaeckel hefir alla æfi síua verið
fjörmajSur mikill og gleðimaður,
og víkingur liefir hann verið alla
sína daga, og aldrei viljað ttndan
láta, hafi á hann verið ráðist. Eru
marvar sögur af honum sagðar,
og er ein þess-i : Ifltnn var í boði
hjá hertoganum af Weitnar, og íer
þá hertoginn að spauga við hann
or stríða honuffi, út af skoðununt
hans á breytiþróimarlögmálinu.
En Haeckel verður ckki þylt við,
og slær bilmingshögg á herðar her-
togans og segir : “Já, já, Karl
minn, þegar þú hefir tíma til þess,
þá skaltu komal til mín í Jena og
skal ég þá svna Ikr sannanir fyrir
máli mínu á verkstofu minni”. —
Orr bað eru að eins 5 ár síðan, að
hann las duglega vfir Vilhjáltni
keisara fvrir bað, að setja sig til
dómara í tnálum og málefnum,
sem hainn bæri ekki hið tninsta
skvnbragð á.
ROYAL H0USEH0LD FL0UÍ?
Góö HúsmóÖir Velur
hið bezt», mjöl setn hún er viss að Jgerir gott brauð, pie,
kökur og aðra bakninga.
Ogihie ’s
Royal Hou$ehold Flour
OTpað aera þær velja, vogna hinna jöfnu gæða pess Royal
.iö Household Flourer malað úi bezta komi í hioum
,o. íulkomnustu nrillum.
Biðjið tuat.-alan um Royal ííousehold Flour.
The Ogilvie’s Flour Mills Co , Ltd
Medicine Hat, Winnipeg, Fort William, Montreai

MUNUR.
(Stælt eftir : “Eitt spor 'í títníi
sparar níu).
Faðir að átta fer seint að háttai,
satur að vindrykkju — sofnar í
spýju. —
Eitt staup í tíma sparar triu ?,
Hr.
Þingmannseíni Gimli.
Á mjög fjölmennum fundi, er
haldinn var á Gimli þann 24. þ.m.
til að útnefna þingmannsefni fyrir
Gimli k jördæmið, var hr. S v e Ín n.
kauptnaður Thorvalds-
s o n útnefndur í einu hljóði til
þingmensku fyrir þlið Conserva-
tíva þiir i kjördæminu.
Sleðaferð.
Jóseph Þorarinn Thorson
t~' ■ . -- ■ .r.:. i ■ 1 ■„ ■^as.-rrsat
J>essi utigi og liá.mentaöi landi
vor, sem tlestum cr orðinn að
góðu kunnur, af því, sem blöðtn
hér í bænum hafa haft um hann
að segja, er að setja up;> lög-
manns skrifstofu með byrjun þess
fyrsta næsta mánaðar. Tekur hann
í félag nteð sér ungan canadiskan
lögfræðing, J. N. McFadden. VerÖ-
ur skriístofa þeirra No. 706 Mc-
Arthur Bldg.
Jóseph er fæddur hér í Winnipeg
borg 18. ffiarz 1889, og er því Vest-
ur-íslendingtir í öllutn skúningi, —
og einn tneð þeim beztu, því hann
er að öllum líkindum sá mentað-
asti lögfræðingur islenzkur hér í
álfu.
Hann gekk fvrst á Carlton skól-
ajttu og útskriíaðist ]>aðan 1903.
Saina haust gekk hann inn í Col-
legiate skóla bæjarins og lauk þar
prófi 1906 með hæstu einkunn
flA). Byrjaði hann þá strax á
tiátnt við háskólann og innritaðist
viö Manitoba College 1906. Við
fvrsta árs próf hlaut hann hæstuj
einkunn (IA), og sama próf aftur
síðara árið. Bagði hann því næst!
fvrir sig forntungurnar, og við
bæði prófin þessi síðari tvö ár tók
hann hæstu einkunn, er tekið hefir
verið við háskólann. Vorið 1910 út-
skrifaðist hann með beztu ágætis-
einkunn, og hlaut silfur-verðlaun
háskólans ívrir ágætispróf í forn-
málunum. þá var honum einnig
veittur Cecil Rltodes uáimsstyrkur
Mamitoba háskólans við Oxford.
Við Oxford var hann í 3 ár og
las lögfræði þar. Lauk hanu prófi
þar 1912, og er sá fyrsti íslending-
ur, er útskrifast hefir frá Oxford.
Síðasta árið las hann fvrir laga-
próf Lundúna lögíræðingafélagsins,
og lauk þar prófi i júní 1913. Voru
lionum þá veitt fuU lögmannsrétt-
indi við “Middle Temple Bar’’ í
Lundúnum. og er hann fyrsti ís-
lendingurinn, er l>á sæmd ltefir
hlotið.
Á síðastliðnu hausti vistaðist
hann hjá lögmannafélaginu Roth-
well, Johnson, Bergmann &■ M
Ghee, og i nóvomber síðastliðntmi
er honum veitt inntakal í lögfræð-
ingafél-ag Manitoba fylkis.
Tóseph er mjög gætinn og yfir-
lætislaus, og áreiðanlega vinnur
hann sér traust og hvlli þeirra, er
til hans þttrfa aið leita.
ITlann er sonur Sbephetts Thorson
(þórðarsonar) og Sigríðar Thorar-
insdóttur. Ertt foreldrar hans ætt-
uð úr Biskupstungum í Arnessýslu
en nú búsett á Gitnli. Var Stephen
kosinn bar bæjarstjóri á síðast-
liðnu hausti.
Hinum unga lögfræðingi vorutn
óskar Hkr. allra framtíðargæfu í
hinni n>'nt stöðu hans.
Spurningar.
Oss voru sendar nokkrar spum-
ingar nú fyrir skönfmu, í tilefni af
ummælum, er fram komu í grein-
inni “Hverjir fá arðintt af statrfi
íslendinga ? ” Spyrjandi lætur ó-
getið nafns síns, svo samkvæmt
þeirri reglu, er vér höfum áður
tekið fram, getum vér ekki birt
spurningar höfundarins, nema
hann láti oss vita naín sitt. Skal
oss þá vera ánægja, að birta þessa
ritn-jörð hans, og ræða rnálið við
hann.
Úr Bréfi að heiman.
þar eð ég er staddur í borginni
Winnipeg, er ég fæ þá fregn úr
bréfi að heiman, að merkisbóndinn
Kristmundur Guðmundsson 4 Víg-
holtsstöðum í Laxárdal í T)ala-
sýslu sé nýlátinn úr krabbameini,
eftir meira en árs þjáningar, vil
ég biðja blaðið Heimskringlu að
geta þess, af því hcr vcstan hafs
er bróðir hins látna, Sigurbjörn
við Otto P.O., og mjög margjr
frændur og kuttningjar hans. Krist-
tnundur sál. var með fremri bænd-
itm í sinni sveit, vel efnum búinn,
hjálpfús og góðviljaður. Haun læt-
ur eftir sig mjög heilsutæpa konu
og einn son nálægt fertningaraldri.
Hann mun hafa verið ttm fimtugs-
aldur. þar hefir komið tiltinnan-
legt skarð í bændahópinn eður íé-
lagsheildina.
Winnipeg, 19. febr. 0914.
G. Jörundsson.
Hr. Páll Reykdal, frá Ltindar, er
hér staddur þessa daga á stór-
stúkuþingi Good Templara. þaðan
að vestan komtt líka hingað til
bæjair síra A. E. Kristjánsson,
Steindór Vigfússon og Guðbrand-4
ur Jörundsson.
þann 17. b.m. komu til bæjarins
hr. Gísli Jónsson, frá Wild Oak,
með Karl son sinn, til lækninga
við meinsemd í nefinu. I/ét Gísli
vel af líðan manna þar vestra. þó
hafði maður orðið þar fyrir slysi
nýverið, Guðni Thorkelsson, er
handleggsbraut sig. Var hann
scnditr til Portage á spítalann. —
Heldur sagði Gísli að fiskast hefði
lítið og verðið væri lágt. Gripa-
verö sagði hamn hátt, frá $4—$5
hærra fyrir þriggja vetra en í
fyrra.
Með Gísla komu Nikulás Snædal
og kona hans og stjúpsonur, frá
Marshland. — Fleiri liefðu komið,
ef veðtir heíði verið betra. En ó-
tíð og bvljaveður gekk unt það
levti.
Ilr. Valdimar Líndal, B.A., lög-
fræðisnemi frá Saskatoon, var hér
í bænum nú um helgina. Sagði
hann, að líðan malnna væri góð
þar vestra. Eitthvað tim hundrað
ísleudingar eru nú ]>ar í bænum,
og mesti fjöldi af skólafólki.
Hr. Kristján Jónsson, frá Dul-
uth, Minn., grafreitsvörður, kom
hingað til bæjar í skemtiför þann
19. þ.m. Gjörir hatin ráð fvrir, að
tefja hér um nokkra daga.
Úr bænum.
Miövikudagskveldið þann 11.
marz rtæstk. verður lialdinn Menn-
ingarfélagsfundur á venjulegunt
stað og tima. Á fundi þessum flyt-
ur hr. Arngrímur Johnson fyrir-
lestur ttm fratntíðarmái verka-
manna (The Labor Ouestion). Mr.
Johnscm er einkar fróönr maður
um bá hluti ekki sízt, og héfir ver-
ið fulltrúi verkamannasambauds-
ins á ströndinni á allsberjarþing-
tim verkamanna hcr í álfu. — All-
ir velkomnir.
TIL ÍSLANDS
á nýári. 1914
Nýtt lag eftir Jón FriSfinnsson.
Ungmennafélag Únitara heldur
sleðaferð (Toboggan Party) næsta
laugairdagsikveld, 28. febrúar á As-
sinihoine ánni. Meðlimir félagsins
eru beðnir að koma saman í tínf-
tarasalnum kl. hálf átta — ekki
síðar. — þetta verður ágæt skemt-
un, og allir mieðlimir félagsins
ættu að koma.
Forstöðunefndin.
ÁriS mitt er áriS þitt,
ást því barnsins veldur.
LífiS þitt er lífiS mitt,
ljós þitt hjartans eldur.
Þú átt alt, sem skærast skín
—skrautiS hverrar stöku.
Þú ert ísland, ástin mín,
eins í svefni, og vöku.
Fram um ára, og alda stig
alt þíg göfgi. hefji.
FramtíS opnum örmum þig
elsku sinnar vefji.
Þ.Þ.Þ
Næsta sunnudagskveld verður
umræðuefni í Unítarajkyrkjunni :
Gjöra vaxandi líísþægindi oss að
minni niömit;m ? — Allir velkomn-
ir.
Mrs. Jóhanna Melsteð, sonur
hennar og dóttir, vestan frá Kan-
dahar, eru hér í bænum utn ]>essar
mundir. Komu þau til bæjarins í
skemtiför og halda til hjá Mr. og
Mrs. Goodrrumdson .4 Simcoe St.
Hr. E. II. Bergmann frá Gard-
ar, N. Dalk., er hér staddur í bæ
ttm þessar mundir. Kom hann
hingað norðttr utn miðja síðastl.
viku.
Miss Signv Ólöf Jónsdóttir, sem
kom frá Islandi næstliðið sumar,
gjöri svo vel, að senda áritun sina
til Miss Ólafar Jónsdóttir, 717
Marion Ave., Winnipeg.
Iir. Dan. Daníelsson kom hingað
sem snöggvast til bæjar að vestan
— úr Álptavatnsbygð.
Frá Lögberg, Sask., komu hing-
að til bæjar á þriðjudaginn var
Jóhannes Einarsson kanpmaður og
dóttir hans Elín, á skemtiferð. —
þaðan komtt að utan líka Mrs.
Gísli Eiriksson og sonur hennar
Páll kaupmaður, frá Calder, Sask.
Föstudaginn 20. þ.m. andaðist í
Selkirk Eyjólfur Eyjólfsson, 47
ára að aldri. Hann veiktis't mjög
snögglega á föstudagsmorguninn
og dó trm kveldið. Hann kom
hingað til lands frá Ökrum í Mýra-
sýslu fyrir 11 árttm síðan. Hann
eftirlætur konu og eitt barn, einn-
ig svstur, Mrs.G.Goodman, er hefir
verið til hcimilis hjá honum, síðan
hún misti mann sinn fyrir þremur
árum síðan. — Eyjólfur sál. var
jarðsunpin'n í Selkirk af síra N. S.
Thorlákssyni á þriðjudaginn, 24.
þ. m.
Meðal þoirra, sctn komu að
heimsækja Heimskriugltt, var C.uð-
tnundur Magnússou, frá Árborg.
Hafði komið hingað til að vera
við opnun Búfræðisskóla Dlanitoba
fylkis fvrir liönd félagsmanna í
smjörger ða rfélagi ]>eirra Árborg-
manna. Lét hann mjög vel yfir
byggingum skólans og ræðuhöld-
um öllum, er þar fóru fram.
Frá Árborg sagði hann líðan
manna hina beztu og verzlun þar
tnikla, svo að ntargur stærri bær-
inn mætti herða sig að verða ekki
4 eftir. Mest eru l>aíð brautarbónd
(tíes), sem verzlað er með. C.P.R.
félagið kaupir þaú öll, og tlytur
eina og oft tvær lestir af eintóim-
um böndum á degi hverjum. Bönd-
in seljast fyrir ]>etta 36—42 cent
hvert eftir gæðttm. Auk þess koma
nú tvær farþegalcstir þangítð amn-
anhvorn dag, hin reglulega, sem
gengttr á hverjum degi, og blönd-
uð lest, sem flytur bæði farþega og
vörur annanhvorn dag. Vöruflutn-
ingalest fer og kerrru r á ltverjum
degi, og stundum að auki ein eða
tvær ankalestir. þar eru þvi nógir
peningar nú. Á útnefningarfundinn
ætlaði hann, lifandi eða danöur,
og útnefna þingmann oe fara eftir
mannkostum, en engu öðru.