Heimskringla - 26.02.1914, Blaðsíða 4

Heimskringla - 26.02.1914, Blaðsíða 4
WINNIPEG, 26. FEBR., 1914 aEiMstklSoLA j jjj ^ j« j jj U Jrj skilningur á skilyrðimi þeim, sem [ tæplejra þeim sem næstir stóön, en '' væri íram nokkur vinna til undir- f rMifbfd every Thursday by The Viking Press Ltd., Inc.) StjórnarnefÐd; H. Marino HauDe-soD, forseti Hannes Petursson, vara-forseti J. H. Skaptason. skrifari-féhii-^ir Varö blaösÍDS 1 Cauada og Bandar |2.00 nm Ariö (fyrir fram borgaö). Bent til lslands $2.00 (fyr«r fram borjraö). Allar borganir sendist A skrifstofu blaösins. Póst eöa HAuka Avísanir stýl- ist til The VikinK Press Ltd. RÖGNV.PÉTURSSON E d it o r p. s. palsson, Advertisiuí? Manajrer, (Falsími : Sherbrook* 3105. Office; 729 Sherbrooke Street, Wiunipeg BOX 3171. Talsími Oarry 41 10 mönnum ber að hafa, er gegna hinum alls ckki — sökum hávaö- búndngs þessiun mótum, að hafa vilja opinberum störfum. Ef nokk- ans;, , .. fjölbreyttari skemtiskrá, íslen/.kari , , v i ,, i Kkki vanst timi til, að f*ella oll bratr á samkvæminu <*n er, oe ur utur ir nau syn egur, þa er bor5 og, i>els.iti meðan á raeðuhöld-, gjöra öllum jöfn skil, er samkom- una sækja, þá stund, sem samkom- an vairir, það er fyrst : það ætti að vera 3 salir, ræðusalur, borðsalur myndirnar, en ekki heyrðist til | og danssalur. Ræður mega ekki fara fram undir borðum. Setja mætti borð og levfa hverjum að yanga til máltíða, þá hann vildi, þó settur væri ákveðinn timi, er máltíð byrjaði. Mætti þá líka vera hlé á ræðtihöldum og skemtunum um stund. Dansinn gæti byr.jað á það víðtæk þekking á öllu því, er | unum og söngnum stóð, svo hald- kemur daglega lífinu við, og þörf- ið var áfram. Voru þá sýndar ! um þeim, sem iðnaðarmenn finna myndir frá íslandi á meöan. Stóð mest til, hvort þeir eru bændur maSnr aftast 1 sa!num °K sk>'rÖ! _ . . , myndirna jeSa «tthvað annað. þvi undir þvi |hans> því nú var borga. og bekkja- er velmegun héraðsins komin, að : brot sótt fast. Myndirnar voru eftir bví sé litið fyrst, síðast og j ekki margar. Flestar frá þingvöll- æfinlega. um, Vestmannaeyjum, og svo þess- ar alkunnu : af apótekaranum á Akureyri, og bóndalbýfinu, þar sem alt heimilisifólkið stendur sunnan undir vegg, og hundarnir sitja á hlaðinu oe horfa forviða á hús- bændurna. Myndir af merkum mönnum ís- lenzkum voru fáar : Jónalsi Hall- grímssyni, þorsteini Erfingsssyni, og brotin mynd og afskræimd af ráðherra íslands. Er það nú I En til þess er Sveinn betur fallinn en flestir aðrir. það vita kjósend- j ur þar betur en svo, að á þurfi að minna. Þorramótið. Einsog til stóð var samkoma þessi haldin að kveldi þess 20. þ. TVínctí !m r Coliseum hölfinni hér suður í •L’ 1. ö J bænum. Var samkoman auglýst 1 • Iri At*c1 id I vef undanfarnar vikur, Vjlltlil “JUrilcvlIllö* aint á, að stofnað væri til þessa ~ • 1 móts á þjóðernislegum grundvelli. A fundinum í gærdag, sem hald- ;Bæði félögin> ..Helgi maigri” og inn var í Gimli bæ, til þess að út- j “Borgfirðingar'*, höfðu slegið sér saman nú í þetta sinn, til þess að efia hátíðina sem mest. í báðum ísl. blöðunum fylgdu auglýsingu samkomunnar veldregn- Sveinn kaupmaöur Thorwaldsson ; af myndir> ,er frýjuöu mili .,móts_ kjörinn. Er ekki annað' hægt að jns” undir dóm sögunnar. Egill og fest upp hér og þar. segja, en að tlokkurinn hafi verið Helgi magri rísa upp úr gröfum Forstöðunefnd “mótsins uppgefmn og horfði til baka. — þaö var víst þá, sem eg varð aj- grár. — því það greip mig hræðsla og hélt mér lengi. — Eg sá það — og mátti til með að kannast við það ifyrir sjálfum mér : ‘Sann- arlega, uui ert þú gamall, og líf þitt er eytJt og farið. Seg mér, mdnn góði maður : hvað hefir þú ffjört við það?’ “það svaraði mér enginn. Eg hlaut að friða mig sem bezt ég gat, og eg hressti mdg upp, eins og menn oftast gjöra. “En það er sjálfsfriðun þess manns, er farið hefir vilt, sóalð sér á burt og vaknar upp í ótta o svna með lifandi mvndum (Tabl eaux) vmsa atburði úr Islands sögu, háttsemi, tízku, lifnaðar- háttu o. s. frv. þjóðarinnar á ýms- þriðja árið, sem þessi mynd er j um tímabilum sögunnar. þar ætti settum tíma, bó ekki væri lokið j kvölum. ‘Eg vil gjöra bræðrutn ræðum. í ræðusalnum £.æti farið I mínum aðvart’, segir hann, ‘hin- fram alls konar skemtanir fyrir þá, | um yngri bræðrum, svo þedr ekki er ekki vildu dansa. þar mætti j skufi koma í þennan kvalastað’.— nefna merkisbera Conservatíve- flokksins þar í héraðinu við næstu kosningar hér í fylkinu, var herra sýnd svo til reika, án þess uin og fólk hana sé bætt. Mvnd af Islands upp- drætti vatr sýnd og myndinni snúlð á höfði. Ekki var hún sýnd aftur, og látin þá standa rétt. Ekki voru myndirnar flokkaðar niður, er auðvelt hefði þó verið, og engir merkir sögustaðir, að þingvöllum og Reykjavík undantekinni, sýnddr. — Salurinn sjálfur var óprýddur, nema balð sem brezka flaggið var líka að vera svndar myndir frá sem flestum merkisstöðum lands- ins. Hægt er með þessu móti, að svna gang einhverrar íslendinga- sögtinnar, eldri eða yngri, ef vildi. þá gæti verið staðir, þar sem menn gæti skemt sér við spil og taíl. Samkoma þessi er fyrir alla ís- lendinga, og ætti því að haga á annan hátt til með forstöðu henn- heppinn í valinu, því Sveinn er einn allra fremstu manna sveitar sínum, og sjá þau stórmerki, að niðjar þeirra, karlar og konur, . , , slgla tveim skipum vestur um haf, innar. Hainn hefir att þar heima i ! m ^ss ag yera viöstatt þeSSa meira en fjórðung aldar, og fyrir ram-forníslenzku hátíð, en í Vest- ar en verið hefir. Til dæmis : lands- hafði j fjórðungairnir gæti staðið fyrir boðið ensku blöðunum, að senda[henni ár frá ári. Gæti það komið þangað fréttaritara. Islendingar j á stað metnaði milli þeirra, að murgra hluta sakir notið frá því fyrsta almennra vinsælda. Hann er maður bráðskýr, hefir langa og mikla reynslu við starf opinberra mála : verið þar sveitaroddviti um afarlangt skeið, og rekið þar mættu fyrir hönd blaðann Free Press og Telegram, en frá Tribune kom enskur maður, svo búinn, að urálfu heims streymir saman múg- j ekki hefðu dyraverðir við sams- ur og margmenni af íslenzkum ætt- j konar mót innlent látið sér koma um, til þess að sitja’ samkomuna og endurnýja ættarböndin fornu. til hugar, að hleypa honum inn. Maðurinn var óþveginn, í óhreinu Verður þeim tíðrætt um þetta ogjhálslíni og órakaður, klæddur í fara um það vinarorðum. j belgvíðan frakka. Var hann í öllu Önnur mynd er sýnd, er ekki síð- verzlun og iðnað af ýmsu tagi um !ur u mmna á eðli þessarar mörg ár, bygðinni og sjálfum sér!samkomu- “Fjallkonan” bredðir út ... ^ TT opiö skaut moti ^estum, oldnum |J>á haít orö á því, að allir þvægi til mikils hagnaðar. Hann er ; 0(r ungum 0? bý5ur þú velkomna) strang-areiðanlegur í öllum verzl- ejnsog skiljast ætti, að það væri unarviðskiftum og vel mentaður á; saima að sækja þetta “mót”, eins sem sendi hann, var Islendingum hérlenda visu. Verður Hkr. það mikið ánægjuefnd, að eiga kost á hinn óásjálegasti, og hefði ’ það gjört Enskinum gott, að hann hefði verið sendur hedm aftur, og sér, áður en þeir kæmi hingað, Frá hans eigin hendi og blaðsins, og að hverfa um Stund til íslands. J svnd óvirðing með komii hans.— Hngsum oss, að Islendingur hefði /jð sama tækifæri komið á við- Eftir auglýsingum þessum og „ , „ , , í tilkynningum að dæma, gátu menn að mæla með honttm við kjosend- bújst vig> ag íslen/k’nr andi OR ur og litillega yfirfara í næstkom- leinkenni mvndi verða aðaiinnihald andi blöðum starfsferil hans þar í j hátíðahaldsins, — en allmikið mun bygðinni, i kafa á það skort. Með auglýsing- :)im þesstim var því verið að bjóða þetta er í fyrsta skiíti, stm ■ inönnum til katips það, setn alls Nýja Island befir lagt sér tilmannjekki var til sölu, -- ram-íslenzka úr hópi sinna eigin heimamanna, 1 skemtun , ög mvndi það talin til þess að fara með erindi sitt á!sv4ksemi* ef aörir heí(iu 4tt hlut!sætum og bekkjum, var hvergi r flX tnnli pti “ r»nrrntr»r.tiX” þingi og stjórnar-ráðstefnu þessa j fylkis. Og gat það ekki fengið ann- það, sem á hérlendu máli myndi an betur kjörinn til þess. Tími var kallast “Grand Ball”. Hún var til kominn, að heimaimaður væri j öans af góðu tagi og kveldverður, hafnarmót hér í bæ meðal enskra, sv'ona til reika, — en það er alverr óhugsandi. Enginn ís- lendingur hefði viljað kynna sig svo, og svo hefði homim ekki verið hleypt inn, þó einhver hefði gefið sig fram. Eftir að húið var að ryðja burt vanda hátíðahaldið sem bezt. Auð- velt v'æri, að boða til fundar að haustinu með mönnum úr sama fjórðungi, og velja þá forstöðu- nefnd, er gcngist fyrir hátíðahald- inu þann veturinn. Með því vær almenmngi líka veitt meiri trygg- ing fyrir sæmilegri skemtan, en nú er, ef það ekki væri gjört aö gróðafyrirtæki lengur. En full nauðsyn ber til að veita þá trygg- ingu, o<r þess meiri sem lengur líð- ur, því ótrú er nú megn komin af stað á þessum “mótum”, og það ekki mót vronum. þá hugsar hann : ekki hefi eg enn- þá lifað til einskis. — Já, þetta er tilgangurinn með æfi minni, — að nauðreynd skal g.jöra mig að kenn- ara fyrir aðra — að vísa þeim veg. “Og eg aðvaraði bræður mína, þá ungu, er enn voru frjálsir og gátu valið þann veg, sem þeir vildu — og ég sagði : Verið hyggn- ir! Trúið ekki lífinu! það er sjón- hverfing! það læst vera alt þ a ð það e k k i er. Alt það, sem menn elta, er fíflska og drautnur, mýra- ljós, sem lokkar oss út í feuin \ og svo, þegar menn festast þar, sökkva, og komast ekki upp, Býr það og hverfur frá oss. “þá hlógu þeir ungu! Og þeir drápu augum hver framan í aniun og sögðu : ‘þessi gamli vesafingur, hvað veit hann um lífið, sem búinn er að gleyma því ? ’ — ’þetta var líka ein af kenslu- stnndunum og ekki sú léttasta. — — “En ég hlaut að taka hana það mun hafa verið í október, er kornskurður byrjaði. Karlmenn skáru, en kvenmenn og ungmenni bundu í knippi, með stönginni sjálfri. Knippin voru svo stór, að mátulegt var í klyf, eða hér um bil. Svo ég lýsi ofurlítið melun- um, þá voru þeir einsog strá- stakkar hér í landi nú á dögum, í lögun, nema miklu stærri, al- þaktir íslenzkum rúg. Sumt voru sléttar heiðar. þar sá ég bauna- gras, þó ég þekti það ekki þá. Stöngin valr mannshæð og þétt að því skapi. Aldrei var sáð, en alt af uppskorið. Býður nokkur betur. Oft hefi ég hugsað um það, hvort við hér gætum fengið svoleiðis korntegund. þegar hér var komið, tóku piltar til að skera með sigð- um sínum, sem voru á að gizka tvö fet í skaft og 4—5 þumlunga blað. Líktist nokkuð orfi og ljá. Tóku þeir með annatri hendi í axið, en með hinni hendinni beittu þeir sigðinní. þannig skáru þeir kornið, en stúlkur bundu í bindi, sem ég hefi áður lýst, og síðan var bind- unum bunkað í hauga og biðu flutnings. Bæði var það á Suður- landi, að óþurka vegna hefði verið lítt mögulegt að þurka kornið með því að stakka þvísvo var hitt frekar, að sú aðferð var ekki þekt. þessi kornstöng var miklu sverari en ég hefi séð í þessu landi, og öxin að því skapi, Að þessu loknu v-ar svo farið heím, og næst var kornið ílutt á klakk og klifbera Iieim í húsalgarð, eða þá til tiltek- ins staðar, sem vanalega var stærsta hesthús bygðarinnar, og í'því var svo þreskt á þann hátt, að rimlum var raðað, sem loft í bygginguna, strjálum mjög, og hæfilega þétt, en undir þessu val svo k}'nt bál á gólfi niðri, þar til með, og síðasta von mín var liver bunki þótti hæfilega þur eða Á næsta ári ætti þá að byrja með fjórðungamótum, og er ó- sennilegt, að ekki maetti betur tak- ast, ef áhUgi og atorka fylgdist með í fvrirtækinu. Samkomur þess ar má ekki fella niður. En þær fá því að eins staðið, að þær eigi það skilið og almenningur njóti af þeim gágns og ánægju. brotin. “Hinn ungi fær ekki ‘lært af þeim gamla ; gæti þann það, væri hann sjálfur gamall og þyrði ekki að fifa. En að eins sá, sem vog- ar, fær unnið. — “þess vegfta er lagt á mein j milli gamalla og ungra, að hvor- a Við hina hliðina yt !að máli en “þorramótið”. nokkur staður fvrir eldra fólk a6_ Samkoman var ekkert annað en vera, or bá aöra, er ekki tóku f þátt í dansinum. Sæti voru ekki fleiri en svo, að beirra þurfti með handa dansfólkinu, enda raðað um- hverfis danssalinn. Nokkur sæti voru uppi á lofti, en þar voru ekki tæki til að hafa nokkrar skemtan- ir, svo sem tafl eða Spil. Eftir að borð voru feld, byrjalði danstnn, og hélst til motguns. Kváðu allir einum rómi, aö hann hefði verið ágætur, enda er salur- inu sérstalklega ætlaður til dans. tilneíndur í stööu þessa, og ætti i 0fT mátti he4ta- aS l»r raeS væri , „ I okið. Oll . mðitrroðun og skipun kjosendur nu að reyna að verða j h4tí5ahaldsi.ns var Kjörö me5 hlið_ samtaka með að fullkomna þessa i sjón til dansins, óg ræöur og veit- útnefningu með atkvæðagreiðsl- j ingar látnar ganga af í flýti og unni. j samhliða — svo eiginlega hvorugt luvttist — til þess dansinn gæti I Nýja íslandi hefir Sveinn og bvrja5 sem fvrst. Enda þurfti þess foreldrar hans búið um aldarfjórð- nveð, því á skránni voru 26 dansar ung, einsog vér höfum sagt. þar ! °Sr var þeim ekki lokið fvr en kl. Hr óhætt að fullyrða, að sá hluti hafa þau öll sömun eytt kröítum 4 "m morguninn. lvátíðahaldsins var af beztu teg- -Með færra móti var samkomaniund og eins vóður og framast er sínum, — þar er alt, sem hann á, sótt — eitthvað um 400 manns. hægt að priöra hafin. (Lauslega þýtt úr ‘Norröna’). Eg spurði gamlan mann : “Hva.ð. hefir þú lært af því að lifa?” — Hann leit á mig með fjarlægu augnaráði, og hann sagði : “Eg var ungur og vissi alla hluti. Og eg var ekki að spara spekina! Eg sagði alt, sem ég vissi og nokkuð meira, og eg var ttndrandi yfir því, að þau kröftugu ,rð skyldi ekki umsnúa heiminum. “Mér var tneint við þá gömlu, þá sem einskis höfðu framar að vænta. þegar þeir töluSu ttm lífið, og vildu kenna mér, hvað lífið væri, hló ég. Og ég drap augunum framan í jafnaldra mína og sagði : ttgur skal skijja liinn. Jfeir skulu tala hver! sína tungu, er standa sinn á hvora hlið við gátur lífsins. Og ltvor um sig verður að leysa úr þeim fyrir sig sjálfur með von oo- vitrun lífsins. ‘E g , e n e k k i þ ú ’, sagði nauðrevnd, ‘er sett til þess að vera kennari íyrir þá ungu. Lát þér nægja, ef þér hefir Jlærst, að þú getur verið þinn eigin 1 kennari’. — ‘Eg þagnaði. Megnt þrótt- • leysi færðist yfir mÍR ; en— það ! lá friðttn í þróttleysinu. Og nýjar hakaður. Jjannig var haldið áfram að þurka, þar til alt var tiúið, En frammeð ölltim veggjum voru kistur opnar og reiðubúnar fyrir kornið, því þær voru þreskivélin. j J>ær voru hálf-fyltar með korni og á sama tíma vortt karlmenn að fara úr yfirbuxtim sínum. því eins' og menn muna, þá var siður, afr þæfa á nærbttxunum einum og slá ov einnig oft smalað á nærbuxun- . um og síðast þreskt á nærbttxuiy- um. Og nú tóku piltar til að- troða kornið úr axinu í kistunum út af lífinu, sem kallað var. þaS mundi þykja hlægíleg sjón nú á dögum, að sjá ó—10 karlmenn troða korn í kistu í haanförum, á tiærbrókinni, setn suniir kalla. Svc nú, ]>egar axið var laust af korn- inu, voru kisturnar tæmdar í við- ^Mamgrrog, og ‘kvénfófkið tók tiT dautt og ltfandi, og það má því ó- j }.;r því sagt, að forstöðunefndin j Sé nú litið á samkomu þessa i ‘þessir gömlu vcsalingar, hvað hætt treysta því, að fyrir kjör- hafi beðið tekjuhalla. sem damsleik, þá var samkoman í vita þeir um lífið, sem búnir eru dæmið leggi hann fram alt sitt Hátíðin hófst kl. rúmlega 9 e.h.. fylsta lagi sú bezta, er hægt er að aö gleytna því?’ bezta, svo lengi sem hamn á með jaS sezt var a‘"> horðum. All-mikill hafa. En það var ekki það, sem “U" eK eltist og gekk í skólann. umboð þess að fara. Á Nýja ís- ‘ míltt,r var borinníram, allur kald- samkoman var auglýst að vera og f ur. bar var harðfiskur, rumur biti folkt boðið til. Aftur sé litið á land hafa bræður hans tveir kast- fvrir hvern og svo eitthvað af hana, sem þjóðlega hátíð, er tæp- að frægð og metum með fram- | sviðum, en l>ar með var islcnzku lega hægt að htigsa sér meiri mis komu sinni á mentastofnunum réttunum lokið. Fuglakjöt var á þe§sarar álfu. því þeirri bygð eru horSum, en kalt, off hafði fttglinn þeir taldir og þeirri bygð telur sig Haffvard kennarinn íslenzki, Dr. Thorbergur. Hinn, er ekki fékk ald- ursins að njóta, er bygöarinnar, því hún geymir hann nú. Jafn merka bræður þrjá og þá hafa eng- ar verið brvtjaður niðttr með beinum, svo erfitt var að vinna sér til mat- ar, því kaldur fugl er ætíð fastur á beinum, og vinst lítið á tneð venjulegum borðtækjum. En nú var inn.rangseyrir nægilega hár til þess, að heimtað hefði verið alt tök á því en urðu. “það er sá skóli, sem cnginn hef- ir trú á, fyrr en hann hefir í hann gengið ; kennarinn heitir n a u ð - j r e y n d , en kenslustundirnar j vonbrigði. En skólinn ei; þess hugsanir risu upp, gætnari en þær gömltt. “það er aðal-þýðíngin : að læra að verða sinn eigin kennari. það er, ef til vill, enginn sem hugsar sér, að hann geti snúið heiminum. “O.ff stór hugarrósemi fékk vald vfir mér ; og eg brosi nú í hveft skifti, sem eg sé ákafa hinna Uttg.u með að snúa heiminum. Eiginlega er mér meint við þá tingu, þá, sem eiga svo langt eftir, og svo marga erviðleika eftir að vfirstíga. þegar þeir tala um lífið, og ætla að fara að kenná mér, hvað lífið er, þá hlæ ég. Og eg drep auga fraiman í j mí-na jafnaldra og segi : ‘þessir ; ungti vesalingar, hvað vita þeir j um lífið, sem ekki hafa lifað?’ “En dýpst í hjarta mínu óska eg : Eg vildi þeir hefði æsku yfirið nóga. því það er fvrir æsku vora, sem maður kaupir þekkinguua! ” Arne Garborg. Hér er því um að saka forstöðu- | vegna langur, að vonbrigðin eru Kornuppskera á Islandi nefndiita. Htin hefir engan rétt til I mörg. Og ávalt eru þau ný, þó _____ að hoða til þjóöminningarhátíðar, gömul séu. þú hlaust ekki það, j QUILL PLAIN. og með ýmsum tælandi orðum að sem.þú kaust. Eða þú hlaust það, f2. jan. 1914. lokka og leiða þangað aldrað fólk, °g það var þá ekki það, sem þú j Fyrir nokkru síðan las ég frétta- er langar til að minnast lands hafðir óskað. Eða það var það, stúf f Lögbergi nm þykkvahæinn í sfns og þjóðar, er horfir þá ekki sem þú hafðir óskað, en þú mistir í Holtahreppi í Rangárvallasýsltt á ;r«.a oræour nria ov t>a naia entr- , ,f’ 1,0 ^aS veröi aS le«Óa fram ÞaS aftur’ Stórvirki þín urðu ; Jslandi 0g hvernig sú bygð hefir ‘ K h fullkomnast, enda því lofað ; hátt gjald, er margur má þó tæp- brotasmið. það, sem þu vtldtr blessast si5an Ran(rú breytti íar- hinar tslenzku bygðtrnar att og samkVæmt auglýsingunum. Meðan jlega missa, — og hafal svo ekkert j hezt, var þér útlagt verst. það, ve? sínum mú glögglega sjá af hafa þær því litiö Nýja ísland öf-j’á borðhaldi stóð, bað forseti hljóð-| annað að bjóða en þetta. Slíkt er sem þú lagðir þig fram um, varð greinarstúfnum. — Oe get ég vel undaraup-um þeirra vegna. færaflokkinn að skemta með nokk- fals, og fer að hafa þær aíleiðing- þér til falls og skaða. þeir, sem trúa5> a5 j)a5 plass núi a,ftnr sin_ Mannkostum Sveins þarf Heims- Urum 1Öfrum) 5'” ekki var >ví hl> tt ar’ fölk fer að líta svo á, að K> væntir hjálpar frá lögðu grjót um fo’rnu sæ5um> ' sem ég er viss , ^ - . I— ogf var ekki hæjrt oðruvisi a að |alt sem boðiÖ er og auglýst í nafni 1 £°tu þma og hærur per a hofuð. um hafa verið í ríkuleirum Knn^a ekki að lysa viö kjosenaur j líta> en að með því væri sam- íslands, sé meira ogO? fleira og meira, eins og lesa mœ]ir ^nr en Rangárnar eyði- ' * ýía íslandi. þar er hann jf vel kvæminu óvirðing sýnd, — þessu minna s vi k. má í öllttm spekinnar bókum, lögðu stórar landspildur af grös- þektur til þess. En það þorum vér j Hnasta og mesta samkvæmi ls- þesst mistök á hátíð þessari hafa , “í skóla þennai gekk eg. Og eg ugu sléttlendi, og fyrir liðugum 30 að staðhæfa og endurtaka, að ekki : lendinm hér vestraL ^ orðið ár eftir ár, þó sjaldan meiri lærði og lærðb Og þess meira, j úrum var þar kornskurður og á kjördæmið völ á betri mauni í alla staði og beppilegri fyrir þessa Áður en borð voru upptekin voru ræðumenn kvaddir fram, og en nú. Virðist þvf, að félög þau, sem eg lærði, þess minna vissi eg. þresking, sem óviða hefir átt sér “Furðulegt er það, og komast stað 4 íslandi, nema ef vera svo að hi n n i h 1 i ð þessara skyldi i Meðallandinu í Skaptafells sem fyrir hátíðum þessum hafa talaði fvrst hr. Árni Sveinsson ! staðið, sé búin að sanna, að þau . ____________________________ stöðu en honum. Og er það ekkijfyrjr minni íslamds. Ekki heyrðist jsé ekki verkinu vaxin. Enginn efi mikhi sjónhverfinga, og verða þess sýslu. þó að kornskurðurinn vær nema makleg viðurkenning sveit-1 orð af ræðu hans, vegna hávaða í er á því, að með engri hreytingu j vís, að alt er annað og gjörsam- ; Smáum stíl og þreskingiri mjög unga hans á hæfilegleikum hans, salnum. Diskum, hnífum og skeið- | við bað, sem ntt er, hljota miös- lega öðruvísi ; Svo þú hropar í einföld og barnaleg eftir þessa að þeir sýni það í verkinu, að þeir Um var slegriS saman °e glamrað, |vetrarhátíðir þessar ' 'T :f’x "r ’ T“’ ' ■-J- -- ’ --- að hverfa ■ hvert skifti : 'Lífiö er lvgi! ’ þú j lauds útbúnaði og þekkingu, þá , . , f i — ------------- --- —- ofurliði. með öllu, eða breytast í danssam- stendur meir og meir óráðinn, og þótti það í þá daga nokkuð smell- ta t ftann iram ytir alðra, e DOOT j Betur heyrðist til Dr. B. J. Brand-j komu eingöngu, og þarf lítið til ; starir á þenna himinhláa heim, er jn aðferð. Dettur mcr nú helzt í kunna að verða. , sons, er mælti fvrir minni Vestur- j svo að glamrið bar alt Margur hefir þá skoðun, að það sé hvorki nauðsynlegt, að þing- maður hafi verzlunarlega eða verk- lega þekkingu. Ekki heldur, að hann hafi áreiðanlegleik i viðskift- nm til að bera, eða hann sé kunn- ugur þörfum og háttum héraðsins, sem hann á að gjörast fulltrúi fyr- heims, en þá var lengra komið að ryðja borð. Sungið var og spilað milli ræða, en sá tími var einnig að breyta til þess. En skaða telj- j sýnist vera svo hreinn og heiðar- hug, að lýsa þessari aðferð, og um vér það, ef samkomur þessar j legur. Og að lokum skilst þér, að j einnig akurlendinu, eftir því seim þurfa að falla niður, meðan jafn j þú skilur ekkert, og spyr, hví þú ! ég man, því ég var þá að eins 8 maryir eru hér á lífi, er vilja halda | skulir veral settur hér sem fífl. j ára, er ég sá- þreskt og skorið notaður til annars, að fella niðurjvið íslenzku þjóðerni og nú eru. : En þti sleppur ekki með það. þú korn. F,n ég heyrði fólk segja, að borð O'- bekkí, og jókst þar hávaði j Alvarlegt mál er það því, vilji ís- ert ekki útlærður fvrr en þú sérð það hefði verið gjört árlega þar við, svo ekki heyðist til hljóðfær- j lendingar halda þeim við, að j sannleik gegnttm lýgina og þýðingu j áður, og alt af voru gömlu menn- anna eða söngfólksins. Siðustu ; brevta þeim svo, að við megi una, eins og d júpt og spakt auga, er ; irnir að fjasa iim, hvaið sandurinn ræðuna flutti hr. J. G. Jóhanns- — oy nú er tíminn, áður en lengra horfir til þín frá neðsta afgntnni ; eyðilegði melana. Enda sá ég það son, kennari við Wesley College, og ver er komið, að tekið sé í tilgangsleysisins. En langt er ! gjörla sjálfur í þau 12 ár, sem ég fvrir minni kvenna. Fór enn áltauminn. ir. En það er einn sá öflugasti sömu leið, að ræða hans heyrðist Hæg-t væri, með því að lögð þangað! dvaldi álslandi eftir það að síðast “Dag einn stóð ég ráðþrota og var þreskt, sem ég vissi til. að dustn, sftn svo var kallað, — dusta híðið frá korninu. þannig var haldið áfram, þar til alt var búið. þá var kornið vigtaið og skift hlutfallslega eftir fólkskrafti við vinnuna, og merkilegast var það, að aldrei var neínn metning- ttr yfir skiftunum, enda var þykkvabæjarmönnum viðbrtigðið fyrir félagsskap sín á milli. Síðan fóru allir heim, hver með sinn poka, glaðtf vfir, að geta nú feng- ið að smakka á íslenzkum korn- mat. Næst var settur upp pottur með ofnrlitlu af mjólk í, og fatrið að mala korn. SvTo var sáð mjöl- inu út í og húið til deig eða soð- köktir, og þótti þetta afbragðs- matur. I.íkal þótti þetta korn bragðbetra en danski rúgtirinn. Getur líka verið, að alt hafi þótt ramt frá Dönum á þeiin tímum. J>css má geta, að eftir nokkur ár var hætt við kornslátt, því menn evðilögðtt hann sjálfir, með því að rifa fínu tágirnar eða ræturnar undan stönginni, sem melur var kallaður, til að búa til meljur úr fvrir reiðing á besta, sem æfinlega var nóg sala fyrir. þess skal geta, að þessir melar vortt sandi þaktir á yfirborðinu, og reif vindurinn sandinn utan úr melumim og myndaði rof, og náð- ist melurinn á þann hátt. Víða var það, sem þetta ó- þreskta korn var lagt af sér, sáði það til sín og óx það árlega, þó ekki væri sáð til, en aldrei sá ég. það fölna ófrosið, og svo voru tágarnar sterkar, að garðaff og húsaþök stóðu ævarandi, þar sem þessi melur náði að festa rætur. Eg heyrði húsbónda minn segja, þegar ég var á fimtánda árinn (um það leyti, sem Rangvellingar byr.juðti að sá þessttm rúg á land- inu út við ytri Rangá nálægt þingskálum), að þeir yrðu að sá árintt áður en þeir gætu búist við að sjá fjöður koma upp. Datt mér þá í hug, arð ég skyldi reynn þetta uppi I húsagarði, þar var alþakið rúg. É'g sáði svo nokkrum komum í hreina mold og bvrgði yfir, og næsta vor kom fjöðrin ttpp. Eg er viss um, að þessi kornteg- und væri heppileg, þar sem sendið er, hálent og þurt, þvf að fínu tágarnnr í hæstu rofunum voru 30 til 40 feta langar. Læt ég hér svo staðar numið að tala um íslenzka rúginn, og bið þá, sem betur vita, að leiðrétta, ef rangt er með farið. Christján ólafsson.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.