Heimskringla - 21.01.1915, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 21. JANÖAR, 1915
HEIMSKRÍNGLA
HluS. 7
Fasteignasalar.
THORSTEINSSON BROS.
Byggja hús. Selja lóðlr. tJtr
vega lán og eldsábyrgðir.
Room 515-17 Somerset Block
PHONE MAIN 2992
J. J. BILDFELL
FASTBIGNASALI.
Unlon Bank öth. Floor No. 520
Selur hús og lót5ir, og annat5 þar at5 lútandi. tltvegar peningalán o. fl.
Phone Maln 2GS5
Gistihús.
MARKET HOTEL
146 Prince8S 8t.
á móti markaTSinum
Bestu vínföng vindlar og aöhlyn-
ing góö. islenzkur veitingamaö-
ur N. Halldorsson, leiöbeinir ís-
lendingum.
P. O’OONNEL, eigandi W1NNIPE6
WOODBINE HOTEL
\n MAIN ST
Stærsta Billiard Hall i Norövestur-
landinu. Tíu Pool-borö. Alskonar
vin og vindlar. Gisting og fæöi:
$1.00 A datf og þar yfir.
LENNON & HEBB
Eigendur
ST. REGIS HOTEL
Smith Street (nálægt Portage)
Knropeftn Plan. Business manna máltlBir
frá k). 12 til 2, 50c. Teu Course Table De
Hote Jinner $1.00, meö v*ni $1.25. Vér höf-
nm einniff borösal þar sem hver emstaklin-
gur ber ð si„t eigiö borö.
McCARREY & LEE
Phone M, 5664
ÞÚ KUNNINGI
sem ert mikia að heiman
frá konu ogbörnum getur
veilt þér há ánægju að
gista á
STRATHCONAHOTEL
sem er líkara heimili en
gistihúsi.
Horninu á Main og Rupert St.
Fitch Broe., Eigendur
Dominion Hotel
523 Main Street
Reeto vtD og vÍDdlar, Gistiug og fn fti$l,50
MálUB .............. ,35
Simi n 1131
B. B. HALLDORSSON, eigandi
Hitt og þetta.
GEO. NOBLE
LASA SMIÐUR
237 Notre Dame Ave. Winnipeg.
Sími Garry 2040
VitSgJörS á lásum, lyklar búnlr til,
rakhnífar brýndir, viögjörts á klst*
um og töskum.
Gríman af Vilhjálmi
keisara.
eða sagan um það, sem eiginlega
lág á bak við stríðið, eftir dag-
bók vinar hans Axel greifa
(Framliald).
“I>ú mátt ekki gefa slíkum ótta
rúm, vinur minn” mælti hann.
“Þjóðverjar vinna sigurinn. Krupp
og smiðjurnar hans eru ekki til ein-
skis. En eg er hræddur við sjálfan
sigur þenna. Því að honum hlýtur
að fylgja svo mikil eyðilegging, og
óhamingja og stórkostleg slys að
öll sú menning, sem vér erum nú
stoltir af, getur ekki annað én far-
ist í þeim voðastormi, sem yfirgeng-
ur alla vora sigra. Allar þær frið-
samlegu framfarir vorar, sem vér
höfum haft svo mikinn sóma af,
alt sem vér höfum uppgötvað og
fullkomnað í vísindum og iðnaði,
allur andlegur þroski og mentun
vor, sem hefur svo feykilega aukist
á seinustu tímum,—alt þetta hverfu
undir hinni ofsalegu hyrði hryll-
inga og smánar, sem liéðan af hang-
ir fast á Þýzkalandi til eilifðar.
Þetta er voðahliðin á stríði því,
sem á kann að koma í dag eða á
morgun. Við megum ekki og þol-
um ekki að tapa því, þvf að þá yrð-
um vér gjörsamlega eyðilagðir og
hættum að vera til sem sérstök
þjóð.”
“Sér ekki keisarinn þetta?” spyr
eg þá.
“Keisarinn,” svaraði hann hálf-
hryssingslega, “hann hefur nú sömu
tilfinningarnar og þegar Bismark
sagði af sér embættinu.”
“En hvað hefur valdið þessum
breytingum á tilfinningum hans og
hugsunum.? Þegar hann fór á stað
til Kiel, þá var hann svo ljúfur og
vingjarnlegur við hvern, sem hann
hitti.”
“Hann ‘sýndist’ vera svo” svaraði
Moltke. “Hann getur látist vera svo
margt, þegar honum þykir við eiga.”
“Þú ert eitthvað veiklaður á taug-
unum, vinur minn,” mælti eg, “og
gjörir ofmikið úr æsingu þeirri á
geðinu, sem nú hefir gripið keisar-
ann. Manstu ekki hvað tilfinninga-
næmur hann er stujidum. Hon-
um þótti vænt um erkihertogann,
og hann hefur kanske talað um að
hefna dauða hans. En þó að hann
gjarnan vildi nú gjöra það, væri
það þá nóg ástæða til þess að fara
í stríð. Hann getur þó ekki farið
að leggja á stað með her manna á
móti Servíu. Og, að svo miklu leyti
sem eg veit, þá er Servía eina landið
sem við morðið er riðið. Jafnvel
Austurríki getur ckki farið í stríð
við Servíu fyrir morð þetta. Það
mesta, sem að þeir geta heimtað er
það að morðingjunum sé hegnt, og
ráðgjafi Serba Pashitch myndi ekki
láta sig dreyma um að neita því”.
Hægt að finna átyllu
“Þurfa menn nokkurntíma að
leita að ástæðu til þess að fara í
stríð, ef að menn ætla sér það.?”
mælti hershöfðinginn. “Átyllu fyrir
hverju verki illu eða góðu geta
menn æfinlega fundið. Eg get fulk
vissað ])ig um það, að Vilhjálmur
annar vill fara í stríð. Og hann
hefur, held eg, einlægt viljað það,
en hann hefur leynt menn tilfinn-
ingum sínum og áformum, þangað
til hann loksins sá, að hann gat
komið öllum sínum illu og misk-
unarlausu áformum í framkvæmd.
Ef að þú hefðir heyrt hann spyrja
mig í kvöld um bað, hvernig við
værum undir það búnir og þó eink-
um um stórskotaliðið, ef í stríð færi
þá værir þú ekki í efa um hvað
hann ætlar sér.
“En hann segist ætla til Noregs,”
svaraði eg í vandræðum.
“Já, hann fer til Noregs, þú getur
verið viss um það. Hann þarf að
fá hvíld og hann sér, að það getur
kanske orðið langur tími þangað
til hann fær hvíld aftur, eftir þessa
frídaga.”
Eg varð hissa og runnu mér í hug
orð hans daginn áður, er hann bað
mig að fylgja sér á ferð þessari, og
sagði. “Hver veit, hvað næsti mán-
uður kann að hafa f skauti sínu.”
Spádómsorð.
Moltke sá hvað mér bjó f hug, og
rann á hann þetta tvíræða bros,
sem honum var svo eiginlegt.
“Eg vona að eg sé ekki spámaður,
vinur minn,” mælti hann, “og máske
hefir þú rétt fyrir þér, að eg taki
ekki nægilega tillit til vanstillingar
keisarans. En hitt er mér fullkunn-
ugt að hver einasta herferð er í
rauninu lukkuspil. Þar koma fyrir
ófyrirséðir atburðir, sem algjörlega
geta haft endaskifti á úrslitum
hennar og upp komi alt annað, cn
við var búist. Það gæti farið svo
að vér hefðum á móti okkur miklu
sterkari og voðalegri óvini, en vér
nokkurntíma höfum mætt áður.
“Hvi sagðir þú ekki keisaranum
frá þessu.?” spurði eg.
Albúinn að mæta öllum heimi.
“Eg sagði honum það, en þú veist
hvernig hann snýr niann af sér.
Þegar hann sá hvað eg var kvíða-
fullur, þá hló hann, og gat þess um
leið að samtalið væri aðeins vísinda-
legt (academical) hann vissi það vel
að enginn ætlaði að segja oss stríð
á hendur. En hann gat ekki þess,
hvort hann sjálfur myndi gjöra það
eða ekki. Og einlægt meðan við
töluðum kom hann aftur og aftur
að þeirri spurningu, hvort Þýzka-
land væri undir stríðið búið.
“Og hverju svaraðir þú.?”
“Upp á æru mína sem hermaður
þá sagði eg honum að við værum
I alt búnir, að stórskotalið okkar
væri hið öflugasta stórskotalið í
heimi, og að svo framarlega sem
mannlegu viti var skynjanlegt, þá
gætum vér mætt öllum heimi ef á
þyrfti aö lialda.”
“Og svo------■”
“Þá lét hann mig frá sér fara, en
hver heldurðu hafi verið seinustu
orðin hans.,”
Eg leit spyrjandi á vin minn.
“Við verðum að taka upp aftur
samtal þetta, en nú þarf eg að tala
við Tirpitz*” Þetta voru orðin sem
hann sagði áður en við skildum.”
Mér lág við að gráta er eg heyrði
sögu Moltke’s.
4. júlí
Eg hef enga hvfld getað fengið
þessa seinustu tvo dagana. Sam-
talið við Moltke hefur einlægt verið
í huga mér. Er hann virkilega rétt-
ur.hvað keisarann snertir.? Hefur
keisarinn há einlægt verið að leika
skrfpaleik öll þessi ár og kasta ryki
í augu sinna bestu vina og ganga
undir fölsku flaggi.? Eg get varla
trúað því. Enginn hefur betur séð
bresti hans en eg, en eg hélt þó
ávalt, að hann væri hreinskilinn og
einlægur. En sé þetta nú satt og
hann sé sólginn í stríð og hafi
gleymt öllum sínum fyrri loforðum
og eiðum, sé metnaðargirndin nú
húin að læsa þannig í hann klóm
sínum, þá hverfur mér alt traust og
trú á mannkynið. Annaðhvort
hlýtur vinur minn Moltke að hafa
misskilið alt þetta, eða þá að keis-
arinn hefur alveg tapað sér við
hina seinustu viðburði.
En hversvegna þurfti hann að
fara að tala við Tirpitz.. Við Tirp-
itz, sem hann hafði séð í Kiel um
daginn. Hann hefði átt að geta
sagt honum þá alt sem hann vildi.?
En eg skal reyna að komast eftir
þessu: eg skal nú þegar fara til
Potsdam með því yfirskyni að
spyrja um ferðina til Noregs. Má-
ske verð eg þá einhvers vísari og
það vildi eg að hamingjan gæfi, að
þessi ótti minn væri ástæðulaus.
Nú hef eg séð keisarann, og finst
mér ótti Moltke’s alveg ástæðulaus.
Vilhjálmur var miklu rólegri, en
fyrir tveimur dögum síðan. Hann
forðaðist að minnast á pólítik og
talaði ekki um annað en ferðina til
Noregs.
Boröar með keisara.
Hann bauð mér að hfða og horða
með sér og keisarafrúnni og undir
borðum var hann i betra skapi en
nokkru sinni áður. Og var eg hálf-
hissa hvað hann gjörði sér alt til
ánægju. Hann hældi mér fyrir
hvað eg liti vel út, og keisarafrúnni
fyrir kjólinn, sem hún var í, og
mintist jafnvel á krónprinsinn hlý-
egar en eg hafði nokkurntíma heyrt
liann gjöra áður.
Eg dirfðist þá að segja að eg von-
aði að honum geðjaðist nú að krón-
prinsinum og svaraði hann:
“ójá, tíminn læknar alt, jafnvel
stífni drengja og þrjósku. En krón-
prinsinn er nú orðinn fullorðinn
maður og veit það, að hann getur
ökki lengur leikið sér sem harn.
Máske að hann þurfi að gegna al-
varlegum störfum áður en nokkru
varir. Eg lifi ekki einlægt, og áður
en eg kveð heim þenna getur margt
það komið fyrir, sem neyðir hann
til að líta á hlutina öðruvísi en
hann hefur gjört hingað til.
Þegar keisarinn sagði þetta greip
mig kviðinn, sem eg hafði haft fyrir
nokkru, en þó var engin hætta yfir
Evrópu—og hin hesta sönnun fyrir
því var það, að keisarinn var að
tala um svo margt, sem hann ætlaði
að gjöra um haustið, og nú ætlaði
liann til Noregs og keisarafrúin
var svo hátíðleg og alt í höllinni
var svo rólegt eins og sumardýrðin
lægi þar yfir öllu.
Og þegar keisarinn kallaði mig
inn á lesstofu sína eftir máltíðina
þá var mér nærri horfinn allur ótt-
inn frá deginum á undan. Og
Vilhjálmur var svo kátur. “Eg verð
svo feginn” sagði hann, “að komast
hurtu frá áhyggjum ríkisins þó ekki
sé nema nokkra daga. Og eg þarf
að hvíla mig. Maðurinn er ekki vél
ein, það er eg sannai’lega húinn að
reyna.
“Það er mér sönn ánægja, að sjá
yðar hátign svona glaðan,” mælti
eg.
“Já, mér tíður vel, Axel vinur
minn,” mælti hann. “Mér líður æf-
iilega vel, þegar eg hef ráðið fram úr
einhverju vandamáli, oger orðinn
laus við efann og hikið, sem æfin-
lega gengur á undan.”
“Yðar hátign gjörir æfinlega það,
sem rétt er á endanum, jafnvel þó
að hinar fyrstu hvatir hafi ætlað
að leiða yður til þess að gjöra
rangt.”
*Tirpitz, æðsti yfirmaður flotans.
tÞar sem bústaður keisara var.
I
I
Híð sterkasta gjöreySingar lyf fyrir skordýr.
Bráðdrepur öll skorkvlkindi svo sem, veggjatý*.
kokkerlak, maur, fló, melflögur, og aiskonar smá
kvikindi. Það eyðileggur eggin og lirfuna. og kemur
þannig f veg fyrír frekari óþægindi.
Búlð til af
PARKIN CHEMICAL CO.
400 McDermot Avenue
Phone Garry 4264
Selt í öllum betrl lyfjabúðum.
WINNIPEG
t_______________r
nr
Keisarinn svaraði ekki um stund-
arkorn og virtist vera að hugsa um
vindilinn, sem hann var að reykja.
Síðan snöri hann sér að mér frá
glugganum, sem hánn stóð við og
mælti: j
“Já, eg hef tilfinningu fyrir skyld-
unni og eftir þvf ætla cg að lifa og
breyta, skyldunni við þjóðina, við
landið, við ættbálk minn. Og eg
er við því búinn. að aðrir skilji það
ekki og sporni á móti því. Þú
veist það vinur minn Axel, og mátt
ekki gleyma þvf, að skyldan er mis-
munandi eftir stöðu hvers eins og
ábyrgð. Mín skylda er önnur en þín
og svo er um þig.
Hann horfði skarpt á mig eins
og vildi hann lesa huga minn og
hélt svo áfram með alvöruróm:
“Hefur þér nokkru sinni komið
til hugar, Axel minn, að þegar afi
minn dó, þá var hann ekki búinn
að fullgjöra verk það, sem hann
hafði ætlað sér,—Það var gott og
blessað að láta krýna sig eða út-
hrópa sem keisara í Versailles, en
það var ekki nóg. Líttu á legu og
afstöðu Þýzkalands. Það er um-
kringt af óvinum alla vega og kemst
eiginlega hvergi til sjáfar, nema þar
sem eg hef rutt því leið. Hvort
getur það nú, einsog er, ráðið úr-|
slitum mála i heiminum eins og það |
ætti að gjöra? Menn hafa álasað :
Þýzkalandi fyrir hermannavaldið,
en á því augnabliki, sem vér gefum j
það upp, þá töpum vér öltu því, j
em vér höfum unnið í hinum miklu
™ D0MINI0N BANK
Hornl Votrf l)nmr op Sbrrbrooko
Str.
HOtoHotðll nppb______ „ . «,000,00«
VaniaJtSur.... ___________».7,000,000
Allnr clsntr............. .»78,000,00«
Vér éskum eftlr vlðeklftum verm-
Iunarmanna og ábyrgumst aT5 gefa
þelm fullnægju. Sparisjóðsdelld voi
er sú stærsta sem nokkur bankt hef-
lr I borglnnl.
lbúendur þessa hluta borgarlnnar
éska að skifta vlð stofnun sem þelr
vita að er algerlega trygg. Nafn
vort er fulltrygging éhlutlelka.
ByrJlS sparl lnnlegg fyrir sjálfa
yður, konu og börn.
W. M. HAMILTON, Ráðsmaður
PHONE GARRT 8450
Sextfu manns geta fengið aðgang
að læra rakaraiðn undir eins. Til
þess að verða fullnuma þarf aðeins
8 vikur. Áhöld ókeypis og kaup
borgað meðan verið er að læra.
Nemendur fá staði að enduðu námi
fyrir $15 til $20 á viku. Yér höfum
hundruð af stöðum þar sem þér
i getið byrjað á eigin reikning. Eftir-
; spurn eftir rökurum er æfinlega
mikil. Til þess að verða góður rak-
arar verðið þér að skrifast út frá
Alþjó'ða rakarafélaginu.
INTERNATIONAL BARBER
COLLEGE.
Alexander Ave. Fyrstu dyr vestan
við Main St., Winnipeg.
íslenzkur Ráðsmaður hér.
stríðum þcgar afi minn var að ^
skapa hið nýja Þýzkaland. Og vér j
getum eklil haldið áfram til eilílðar
þessari varnarstefnu sem vér höfum j
nú. Vér getum það ekki af því að
hún er misskilin algjörlega og til
þess, að þagga niðri í óvinum vor-
um, og stöðva tungur þeirra, sem j
níða oss og niðra, þá verðum vér að i
gjöra eina tilraun ennþá.”
Meðan eg var að hlusta á keisar-
ann greip mig sami kvíðinn og fyrri.
Mér fanst eins og Moltke, að eg
hefði verið að hlusta á mann, sem
eg aldrei hafði séð eða þekt fyrri.
Vilhjálmur keisari var nú að koma
fram í alt annari mynd en nokk-
urntíma áður.
Hann virtist geta sér til þess livað
eg væri að hugsa, því hann sagði
hrosandi:
“Þú mátt ekki taka orð mln svo
alvarlega vinum minn. Eg hef eng-
in ill ráð í liuga til nágranna minna
Eg get fullvissað þig um það.”
“En af því eg er að eldast, get eg
ekki látið vera, að hugsa dýpra
en áður fyrri um framtíð þá sem
bíður Þýzkaiands. Þegar nienn
ver'ða afar, þá er það eðlilegt, að
menn hugsi um framtíð harna-har-
na sinna. Meðan eg er á Iffi gengur
alt vel. En hver getur fullvissað
mig um það, að þegar eg er farinn,
þá niuni sonur minn feta i mín fót-
spor og hreyti cins og eg myndi hafa
gjört. Er þá ekki betra, að láta
hann hafa erfðahlut svo stóran, að
hann geti ekki sóað lionum, og búa
svo ramlega um, að ekkert geti slit-
ið erfðina úr höndum honum.........
Nei,” mælti hann, “eg er ekki að
íugsa um stríð í þeirn skilningi, sem
þú skilur við það orð. En eg hef
hugsað um þa'ð, einlægt síðan eg
kom til ríkis eftir föður minn. En
við höfum aldrei verið undir þa'ð
búnir fyrri----- En núna.-----------
NÝ VERKSTOFA
Vér erum nú færir um að taka á
móti öllum fatnaði frá yður til að
hreinsa fötin þín án þcss að væta
þau fyrir lágt verð:
Suits Steamed and Pressed..60e
Pants Steamed and Pressed. .25c
Suits Dry Cleaned.,....$2.00
Pants Dry Cleaned.....60c
Fáið yður verðlista vorn á öllum
aðgjörðum skófatnaðar.
Empress Laundrv Co.Ltd.
Phone St. John 300
COR. AIKENS AND DUFFERIN
Hann þagnaði, og hélt svo áfram:
“Núna erum við húnir undir það.
En spurningin er nú þessi: Getum
við haldið áfrain að vera það? Um
þetta hef eg lengi verið að hugsa.
Og svo er morðið á erkihertogan-
um, þrungið voða afleiðingum og
eftirköstum, ekki einungis fyrir
Austurríki, heldur fyrir allan heim.
Og ef að eitthvað á að gjörast verð-
ur það að gjörast nú meðan gamli
keisarinn lifir. Þegar hann fellur
frá, þá er tíininn liðinn að gjöra
íokkuð. Ungur og óreyndur stjórn
ari væri alveg ónýtur til þeirra
hluta.”
(Framhald)
HERBERGI
Björt, rúmgóð, þægileg fást altaf
með því að koma til vor
City Rooming & Rental Bureau
Skrifstofa opin frá kl. 9 f. til kl. 9 e.h
Phone M. 6670 318 Mclntyre Blk
Prof. Mr. og: Mrn. E. A. Wlrfh
fyr á Collseum.
Prívat dans skóli. Sími Main 4582
307 Kensinerton Illoek. Cop. Portase
OK Snilth St.
“Class lessons’’ fullur tími 10 lexiur
stúlkur $1.00. Piltar $3.00
Privat lexíur hvenær sem er.
Gott kanp borgafc allan veturinn
þeim sem ganga á Hemphiirs
elsta og stwrsta rakaraskóla í Can-
atla. Vit5 kennum rakarait5nina
aó fullnustu á tveim mánutSum.
Vér útvegum atvinnu þeim sem út-
skrifast fyrir eins mikiíJ eins og
$25.00 kaup um vikuna. Eóa viti
íjálpum þér til þess aT5 byrja rakara
stofu sjálfum, met5 vœgum mánaT5-
ar borgunum, svo hundruóum skift-
ir af góT5um tœkifwrum. Dat5 er á-
köf eftirspurn eftir rökurum sem
hafa Hemphill’s skírtelni Látit5
eki eftirlíkjara villa yt5ur sjónar,
komit5 eía skrifiö eftir ókeypis
skrá. Athugið nafni’Ö
HEMPHILLS
220 PACIFIS AVENIJB, WINNIPEG
ábur Moler Barber College
útlbfl I Regrlnn, Snsk og Fort Wlll-
tain, Ont.
. Monn liera Antomoblle Gaa TVnct-
or Ibn.. .Sérstakir bekkir ern nú atJ
myndast 1 bæt5i Tractor og Automo-
bile deildum til þess aT5 vera vit5-
búnir vor vinnunni. At5eins fáeinar
vikur naut5synlegar til at5 útskrif-
ast. Nemendum okkar er kent at5
höndla og gjöra vit5 Automobiles,
Auto-trucks, Gas Tractors, Marine
og Stationery vélar. Vitl undirbú-
um og hjálpum þér at5 fá atvinnu
sem vit5gjörÖa mat5ur, Chauffeur,
Gas Tractor Engineer, Salesman,
eT5a demonstrator. Komlt5 e?Sa skrif
1T5 eftir ókeypis skrá.
HEMPHILLS
483« MAIN STREET
áéur Chlcago School of Gasollno
Enginecrlng
1900
WASHERS
Ef þú hefur hug á að fá þvotta
vél þá væri það þér í hag að
skrifa olckur og fá upplýsingar
um okkar ókeypis tilboð.
1900
Washer Co.
24 Aikens Block.
WINNIPEG