Heimskringla - 29.06.1916, Blaðsíða 1
Royal Optical Co.
Elztu Oi>tici(ins i M’innipeg. Við
höfiint regtist vinum þínum vcl, —
gefðn okkitr tsekifæri til að reyn-
ast þér vel. Stofnsett 1905.
W. R. Fowler, Opt.
XXX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA FIMTUÐAGINN 29. JÚNÍ 1916.
NR. 40
Öll Búkóvína nú á valdi Rússa
Letchishy segja heir hann heiti
hershöfðingi Rússa, sem tók höfuð-
Lorgina í Búkóvínu, Czernovitz. Var
l>ar svo hörð orusta,- að sagt er að
borgin hefði öll í rústum legið eftir
slaginn, og allir íbúar borgarinnar
flýðy; nema eitthvað hundrað, sem
höfðu falið sig í traustustu kjöllur-
unum. Áin Pruth rennur um borg-
ina og brutu Austurríkismenn af
henni allar brýr en Rússar komu alt
að einu, og þegar ]>eir loksins kom-
ust yfir ána, tóku þeir um 1000 her-
fanga við aðal brúarsporðinn og
2000 í útjöðrum borgarinnar. l>á var
allur meginherinn flúinn. Sumir
beint austur undir Karpatha fjöll-
in; en sumir suður með járnbraut,
er liggur til Rúmeníu. En Rússar
biðu ekki í borginni. Riddara-
sveitir þeirra, Kósakkar og Turko-
Jnannar, þeystu á eftir þeim bæði
suður og austur og voru þá smærri
bardagar um alt landið. Þeir eltu
þá fyrst suður til Sereth-fljóts, sern
rennur suður í Rúmenfu og tóku
þar borgir þrjár, sem Austurríkis-
Jnenn ætluðu að halda: Storozynetz,
Illiboka og Czudyn. Yfir ána Sereth
fóru Rússar á eftir þeim og tóku
borgina Radautz, rétt við landa-
mæri Rúmena, og mikið lengra suð-
ur og vestur fóru þeir, til Guru-
Humora; þar áttu þeir bardaga
inikinn. Og annaðhvort þar eða ein-
hversstaðar annarsstaðar við landa-
inæri Rúmena, voru þeir búnir að
umkringja heilan herflokk Austur-
ríkismanna, scm ekkert komst nema
að flýja suður og ganga á vald Rúm-
enum. Þarna við Guru-Humora,
voru þeir komhir nálægt 60 mílur
suður af Czernovitz og sópa Austur-
ríkismönnum á undan sér á allri
þeirri leið. Er þá komið fast upp að
fjöllum. Og járnbrautunum báðum
lialda Rússar sem liggja úr Búkó-
vínu til Rúmeníu.
Ekkert af Austurríkismönnum í
Cernovitz gat flúið norður, því að
Rússar voru búnir að taka braut-
ina norðvestur við Sniatyn og voru
komnir einum 20 mílum lengra vest-
nr við Horodenka. Þeir urðu því að
flýja beint vestur til fjallanna upp
dalina frá Karpatha-fjöllunum og
yfir hálsana. En Rúsar fóru ]>ar á
eftir þeim. Og rétt fyrir lielgina börð
úst ]>eir við Kuty borg í dalverpi
einu, 30 mílur beint vestur af Czern-
ovitz og liaaf sveitir ]>ær verið á
leiðinni upp í Jablonitza skarðið
skai’ðið eða skörðin. Kuty er á
landamærum Galizíu og Búkóvínu,
nærri beint suður af Kolomea.
Af þessu geta menn séð, að Rússar
hafa nú f fyrsta sinni náð að lieita
má allri Búkóvínu. Austurríkis-
Jnenn hafa verið að reyna að senda
llðstyrk mönnum sínum, en þarná
suðurfrá hefir það ekkert komið að
lialdi. Hafi ]>eir komist alla leið, ]>á
hafa l>eir farið sömu ferðina og hitt
liðið.
En þcgar Rúmenar sáu þessar
hamfarir Rússa og hvernig þeir
beyttu frá sér Austurríkismönnum,
tóku Czernovítz og svo liverja borg-
ina af annari, þá fóru þeir að líta
girndaraugum til sigurvegaranna og
viidu nú verða góðir vinir þeii’ra,—
því Búkóvína var eitt sinn einn
hluti Rúmeníu. Er nú sagt, að Rúss
ar hafi boðið þeim Czernovitz, ef að
þeir viidu ganga í lið með sér; og
óðara myndaðist flokkur manna í
Bukarest til þess að snúa stjórn og
þjóð frá öllu vinfengi við Þjóðverja
og ganga í stríðið með Rússum. En
hvernig það fer sér maður síðar.
— Rússar eru nú búnir að taka
alla Búkóvínu. Þeir náðu seinast
Kimpölung, bæ einum upp við Kar-
Patha fjöllin, í suðvesturhorni
landsins, og tóku þar 2000 Austur-
rfkismenn. Þetta er f fyrsta sinni í
stríðinu, að þeir hafa hreinsað alla
Búkóvínu, svo að þar væri enginn
l>ermaður Austurríkis eftir. Og und-
an sér reka þeir nú suðurenda her-
karðsins í Galizíu, og tóku þorpin
Wilischoff og Toulounoff og héldu
áleiðis til Kolomea.
Norðurfrá í Volhyníu gengur
Rússum ]>yngra sein stendur, en þó
heldur áfram ]>að sem ]>að cr. Þýzk-
JJ' og Austurríkismenn hafa sent
þangað hjálparlið frá ftalíu og frá
I rakklandi. Eiginlega átti lið l>að að
stöðva Rússa í Búkóvfnu; en nú er
Búkóvína töpuð Þýzkum og ekki til
neins að senda lið ]>angað, og er
liðinu því öllu stefnt norður í Vol-
hyníu og ó landamæri Galizíu. —
Þessi viðbót, sem þeir hafa fengið
þar að vestan, er 200,000 eða meir; en
hingað til hefir þeim að eins lukk-
ast að tefja fyrir Rússanum en ekxi
meira. Og eins hafa Þýzkir verið að
gjöra óhlaup hér og hvar á línunni
norðan við Pripet flóana eða í sjálf-
um flóunum, við hinn stóra og
mikla Oginski skurð og alia Jcið
norður að Riga flóa; en þeim liefir
ekkert ógengt orðið, nema að eyða
skotfærum og tapa mönnum.
Italir hafa betur.
Á ítalíu í Trent dölunum og fjöll-
unum hafa Austurríkismenn orðið
fyrir lirakningum og manntjóni og
eru ó undanhaldi á 20 mflna svæði;
en Italir ó hælum þeim, fella af þeim
menn og taka fanga, fallbyssur og
skotfæri.
Á vestur-vígvöUunum.
Þegar svona illa leit út á Rúss-
landi, urðu Þýzkir að taka hermenn
af Frakklandi og flytja þá austur
til stöðva Rússa. En sagt er að þeim
þyki engu betri eða linari hríðar
Rússa ]>arna eystra, en Frakka við
Verdun. — En til þess að leyna því
að lið sitt hafi fækkað vestra, hafa
Þýzkir verið að gjöra grimmar skot-
hríðar bæði á Breta f Flandern og
á Frakka við Verdun og víða ann-
arsstaðar; en nú er öðruvísi en áð-
ur; því að nú verður þeim ekkert á-
gegnt, ]>ó að þeir nái fremstu skot-
gröfum Frakka eða Breta á einhverj-
um stað, á 50 til 200 föðmum, ]>á eru
þeir æfinlega reknir þaðan aftur, og
fó engu mildari sendingar fró
Bandamönnum, en þeir voru búnir
að senda þeim.
— Uppskera er sagt að sé meira og
minna cyðilögð á Þýzkalandi. Hafa
haglskúrar miklir gengið yfir land-
ið (og einnig Ungverjaland) og voru
flóð mikil í ám og vötnum. En á
Norður-Þýzkalandi voru súldir og
kuldar: en á Suður-Þýzkalandi liafa
rigningar og veður lagt rúginn flat-
ann og er orðin af þvl mikil eyði-
legging. Mjög víða á Þýzkalandi eru
óspektir af matarskorti.
Stjórnarskifti á Grikklandi.
Það gekk furðu trcgt, að fá Grikki
til að lóta undan. En þegar Banda-
menn lögðu flothnum að Pireus,
hafnarborg Aþenuborgar, og bjugg-
ust til að gjöra landgöngu, l>á loks-
ins gengu Grikkii’ að skilrnálunum;
konungur ]>orði ekki annað. En
skilmálarnir voru þeir að Grikkir
skyldu afvopna alt iið sitt og reka
lögreglumenn og herforingja burtu í
Aþenu og marga aðra, sem höfðu alt
ilt viljað gjöra Bandamönnum. Og
Grikkjastjórn skyldi hætta að of-
sækja l>á Grikki sem hliðhollir væru
Bandamönnum, og svo skyldu ráð-
gjafar ]>eir allir víkja úr sætum, sem
áður höfðu í stjórninni verið og
nýjir ráðgjafar taka við. Heitir sj
maður Zaimis, sem varð stjórnar-
formaður, hinn sami og óður en all-
ir hinir ráðgjafarnir voru nýjir. En
ekki var Venizelos tekinn í róða-
neytið hvernig sem á því hefir stað-
ið. Má vera að konungur og drotn-
ing hafi getað komið í veg fyrir það.
Sagt er, að /faimis sé hliðhollur
Bandamönnum.
Nú hafa Grikkir loksins neyðst til
að afvopna og kalla heim lið sitt í
Epirus, sem þeir ætltuðu að hafa til
þess að ráðast á Albaníumenn að
sunnan.
— Undir eins og samdist með
þeim Grikkjum og Bandamönnum,
fóru þeir að biðja Frakka og Breta
um lán, — þjóðirnar, sem þeir ætl-
uðu að svíkja í trygðum. Banda-
menn ætla að veita þeim lánið og
eru l>egar farnir að borga þeim eitt-
hvað út.
Kerbela gjörir uppreist.
Þaö eru ekki einungis Arabar, er
uppreist iiafa gjört móti Tyrkjum,
heldur Shii Mahómetsmennirnir í
Kerbela og Nejeff í Mesópótamíu,
sem upp hafa risið móti Tyrkjanum.
Það er eittlivað 100 mílur suður og
vestur af Bagdad, vestan við Eu-
frats fijótið og austan með liinni
iniklu eyðimörk Arabanna. Tyrkir
höfðu látið rigna sprengikúlum yfir
liin lieilögu skrín þeirra í Iverbela,
og þá var fríðnum lokið og griðun-
um slitið að fullu. Þessir uppreistai--
menn eru eitthvað hálf milíón að
tölu.
Brussiloff hershöfðingi.
Það liafa margir, einkum Rússar
þó, sagt að skóldið Tolstoi hafi ver-
ið forspár maður og sagt fyrir um
stríð þetta og það með, að Brussi-
loff myndi reynast bezti hershöfð-
inginn. En þá verða menn að gæta
þess, að Tolstoi var meinilla við alla
liersiiöfðingja Rússa og sérstaklcga
við stórhertogana, og Nikulós hinn
mikla ekki síður en hina, og er því
engin furða, |>ó honum kynni að
missýnast um hæfileika hans, þvl að
Tolstoi var heitur mjög og ókaflynd-
ur og liataði eins heitt og liann elsk-
aði.
En þessi herferð Brussiloffs (nafn
hans er ritað með tveimur ess-um en
ekki einu) hefir verið svo mikilfeng-
leg og vel útreiknuð, að inargir
menn telja hana mesta viðburð
stríðsins, og má ]>ó ekki gleyma
undanhaldi Nikulásar. Það er ekki
einungis, að Brussiloff noti sér vel
glappaskot annara. Hann er biiinn
að hugsa alla herferðina út í yztu
æsar löngu fyrirfram. Hann er líkur
gamla Moltke, sem stýrði Þýzkum í
stríðinu við Austurríki 1866 og 1867,
og einnig í stríðinu við Frakka 1870
til 1871. Hann býr til alla herferð-
ina. Hún er útreiknuð í smáu og-
stóru og hún verður að ganga þann-
ig, nema mótstöðumenn hans liafi
betri hermenn en hann og hersliöfð-
ingjar þeirra séu honum betri. En
hingað til hafa engir hermenn óvin-
anna reynst Rússum hraustari < g
engir herforingjar þeirra honum
vitrari.
Maðurinn lieitir fullu nafni Alexei
Alexeivich Brussiloff, og hefir hann
verið að mestu ókunur hér í landi
áður en hann hóf herferð þessa fyr-
ir mánuði síðan. En nú er liann orð-
inn frægur um allan heim og kep]>-
ast blaðamenn við að afbaka nafn
lians ó allar lundir. En Brussiloff á
tengdasystur í Brooklyn borg við
New York, og er hún kölluð Mrs.
Charles Johnson, og hefir bóndi
hennar ritað blaðagreinar fyrir stór-
blaðið New York Times nokkrum
sinnum og ]Tá aðallcga um Brussi-
ioff.
Trúmaður — dulspakur.
Tengdasystir hans segir um Brus-
siloff: Hann er góður maður, kur-
teis mjög og vingjarnlegur. Hann
er algjörlega laus við alla metnaðar-
girni. Hann hefði getað fengið met-
orð og nafnbætur í skeffutali. Trú-
maður er hann mikill og hneigist
til dulspeki. Hann telur stöðu sína
pg starf í baróttu þessari sem iielga
skyldu, sem sér liafi verið úthiutuð
af hæðum. Og Guð hefir gefið hon-
um hæfileika langt fram yfir aðra
menn. En Rússar hafa nú fengið
honum stárfið og lagt í hendur hans
tækifærin að nota vitsmuni sína og
hæfiieika sína í landsins þarfir, í
þarfir menningarinnar og alheims-
ins. Og ócfað hefir Imnn ]>éssa liæfi-
ieika og traustið og trúna á sjálfum
sér og lífsstarfi sínu. En liógværð og
siðprýði lians er yfirgnæfandi. Þeg-
ar hann til dæmis kom tii Kovno,
rétt áður cn hann tók við herstjórn-
inni, ]>á iét liann ekkert á sér bera,
og ferðaðist undir nafninu A. A.
Brussiloff, sem óbreyttur alþýðu-
maður. Og þe.r var hann nokkra
daga og gekk um víggrafirnar sér til
skemtunar og spjailaði við foringj-
ana og enginn vissi, að þarna var
yfirliershöfðinginn, þangað til for-
ingjasveit hans kom á eftir honum.
Kona hans.
Með foringjasveitinni kom kona
hans ásamt öðrum foringjakonum,
og ætlaði, sem hinar foringjakon-
urnar, að heimsækja bónda sinn.
Það var viðtekin regla, að foringja-
konurnar mættu heimsækja bænd-
ur sína einu sinni á þremur mónuð-
um. Þegar hún var búin að vera þar
ákveðinn tíma, var hún orðin uppá-
hald allra hermannanna, svo að
margir stungu upp ó því við bónda
hennar, að hann léti hana vera
lengur. Þetta gat hann ofurvel gjört.
En hann ncitaði og sagði, að hún
hefði ei meirin rétt til þess en aðrar
konur foringjanna. Þá vildu margir
fá leyfi handa henni til að ganga
um skotgrafirnar á hættulitlum
stað, og hefði hún þá fengið heiðurs-
merki við hirðina, þegar hún kom
heirn aftur til Pétursborgar; cn
Brussilotf vildi ckki leyfa þaö heid
ur, og sendi iiana heim og með henni
alla fréttaritarana, sem fengið höfðu
leyfi til að koma ]>angað. Þeir urðu
illir við og fóru ófögrum orðum um
Brussiloff; en hann brosti að öllu
satnan. Hann vildi ekki liafa þar
neina fréttasnata. Hann ætlaði að
fara að berjast og vildi enga aðra
liafa þar en hermennina.
Brussiloff hefir verið hermaður frá
bernsku og er nú 60 ára. En þetta er
í fyrsta sinni, sem hann hefir í bar-
dögum verið. Þegar stríðið stóð á
mnii Japana og ltússa, ]>á var hann
hafður lieima ó Rússlandi, því að
menn voru hræddir um, að rísa
kynnu upp óvinir þar heima aðrir
entjapanar. En lierstjórnarfræðing-
ur hefir hann verið talinn með hin-
um allra beztu. Hann hugsar út all
ar lireyfingar herflokkanna fyrir
fram. Og árum saman hefir liann
verið að hugsa um þetta stríð. —
Þegar Austurríki tók Bosníu og
Herzegóvína árið 1908, þá sagði liann
að stríð milli Rússiands og Austur-
ríks væri óumflýjanlegt fyrri eða
síðar. Og síðan liefir liann verið að
kynna sér iandslag alt og væntan-
legar vígstöðvar ó öllu svæðinu þar
sem líklegt var að barist myndi
verða. Það var liann, sem stýrði her-
flokkum Rússa, þegar þeir fyrst
tóku Galizfu og Halicz. Og ]>egar að|
hann varð að hörfa undan ofurefli
Austurríkismanna undir forustu
Mackensen’s, þá var hann ekkert ó-
rólegur yfir því, heidur hinn stilt-
asti. Hann vissi, að hann myndi
koma aftur og vera þá betur búinn
að skotfærum og vopnum, og þá
ætlaði hann ekki að iáta stöðva sig
ef það væri mögulegt. Á honum
hvíla nú allar vonir Rússa þarna og
þangað stara öll augu heimsins.
Hlutverkið er mikið og starfið afar
]>ungt. Tíminn einn getur sýnt,
hvernig l>að gengur.
arvíl eða liarmagrátur hafa ekki
griðland hjá okkur.— Það er margt,
sem eg vildi skrifa þér um, en sem
eg verð, kringnmstæðanna vegna,
að láta ógjört. Ef svo fer, að eg kem
heill á húfi úr skotgröfunum, þá
skrifa eg þér og læt þig vita hvernig
gengur.
Eg bið að heilsa konu þinni og
börnum. Og kveð eg ]>ig svo með
beztu óskpm til þín og þinna.
K. Kernested.
Mr. Kernested biður Heimskringlu
að skila kærri kveðju sinni til allra
vina sinna og kunningja.
Hermann Davidson skrifar um bar-
dagann vi'ð Verdun.
Bréf frá vígstöðvunum.
Mr. Kernested skrifar frá Belgíu og
hyggur að stórkostlegir við-
burðir séu bráðlega í
vændum.
30. maí 1916.
Elsku mamrna mín!
Eg skrifa þér ó íslenzku og von-
ast til þú fóir þessar línur. Mér líð-
ur eftir vonum. Við höfum haft það
býsna hart um tíma. Þú hefir heyrt
um þenna stóra bardaga, sem við
lentum í; það var voðaleg sjón, að
sjá okkar beztu menn hrynja niður
eins og strá. Við vorum í fremstu
línu og máttum til að standa á móti
þessari miklu skothríð í 4 sólar-
liringa. Eg veit ekki, hvernig eg
komst í gegnum það alt, án þess að
verða meiddur, því það voru ekki
margir eftir, l>egár skotliríðin hætti.
Við vorum ]>á bæði svangir og afar
þreyttir, því l>að var ekki hægt að
færa okkur neitt. En það dugði
ekki að hugsa um það: menn lágu
særðir og við máttum til að hugsa
um þá. Við bárum þá til fyrstu
lækningastöðvar, sein var eina mflu
i burtu, og þú getur nærri, hvort
við höfum ekki verið orðnir þreytt-
ir, þegar búið var að hjálpa þeim.
Eg var svo þreyttur að eg gat ekki
hreyft mig, því það veit guð, að eg
vann hart að því að hjólpa þeim,
sem særðir voru. Það var Islending-
ur með okkur, Kjartan Goodman,
fró Winnipeg: hann var særður og
eg reyndi að hjálpa honum, en það
var ekki liægt að komast til hans á
þeini tíma, því þá stóð bardaginn
sem hæst; en næsta dag voru allir
teknir, sem særðir voru, og eg held
að liann liafi verið með þeim; eg
liefi ekki heyrt annað en að hann
sé í liospítalinu.
Eg hafði aldrei gjört mér hug-
mynd um, að það væri eins voða-
legt eins og ]>að er; en eg er nú orð-
inn því svo vanur, að mér finst ekk-
ert til um það. Ef eg kemst í gegn
um þetta alt, sem eg vonast til, þá
hefi eg gjört skyldu mína.
Eg held að eg hafi ekki meira að
segja þér í fréttum í þetta sinn. Þú
skalt ekki vera hrædd um mig; eg
skal passa mig.
Eg fékk bréf frá Boggu og mér
þótti ósköp vænt uin það, og segðu
lienni, að eg þakki henni fyrir það,
og Hert fyrir hans bréf. Eg skrifa
þeim bráðum .
Eg má til að hætta núna, því það
er orðið dimt.
Vertu svo blessuð og sæl, mamma
mín! H. Davidson.
Belgium, 6. júní 1916.
G. Johnson, kæri vin!
Það er orðið nokkuð langt síðan
að eg liefi skrifað þér, en því lengra
síðan eg hefi fengið línu frá þér.
Það er af mér að segja, að mér líð-
ur vel og er við góða heilsu. Það hef-
ir ýmislegt ó dagana drifið síðan eg
skrifaði og margt tekið breytingu.
Það hafa vcrið viðburðaríkir hjá
okkur síðastliðnir 4 dagar og sem
gefur manni von um, að verði ennþá
stærri breyting innan skamms tfma.
Það liggur í loftinu einhver straum-
ur eða aida, er mun umbreyta af-
stöðu okkar á hergarðinum hér. —
Þó er eftir að vita, hvort maður ber
gæfu tii að komast úr þeim ]>unga
straum, er hann skellur á. Átta daga
samfleytt vorum við í skotgröfunum
síðast; en nú erum við á næstu grös-
um, ef fljótlega ]>arf á okkur að
lialda. En ef alt gengur vel föruin
við í grafirnar eftir 2 daga.
Ef það er satt, senj við höfum
heyrt um það, sem skeð iiefir ó sjón-
um, eða siag þann, sem ]>ar hefir ver-
ið háður, ]>á mim l>að liafa mikla
þýðingu, hvað stríðinu viðvíkur og
úrslitum þess.
Það sem cg kemst nrest, ]>ó get eg
ekki séð, að það sé nokkuð tæki-
færi fyrir mótstöðumenn okkar að
vinna sigur, og mér sýnist síðast-
liðinn tími benda sterklega á það,
því nú höfum við f okkar höndum
staði, sem þeir hafa haldið í sínum
járngreipum, og sem hefir haft afar
mikla þýðingu fyrir þá að halda, og
eg vona, að só dagur komi ekki yfir
okkur, að missa þá aftur. En þá
von hefi eg, að við ekki að eins
höldum því, sem við höfuin náð,
heldur bætum við það.
Hvort eg lifi það, að sjá fyrir end-
ann á þessu stríði, skil eg við heim-
inn giaður í anda með það sem nú
horfir við. Og eins er eg glaður og
ánægður yfir því, að eg skuli vera
eitt peðið á taflborði þessa mikla
strfðs; og nú sem stendur vildi eg
ekki yfirgefa það, hvað sem mér
kann að mæta í framtíðinni. Guð
hefir leitt mig til þessa dags lieilan
á húfi, og hann er vís til að gjöra
það framvegis. En ef eg fell á víg-
vellinum, þá er eg hæðst ánægður
með ]>að.
Hinn 3. júní var lijá okkur ‘sport’-
dagur; allir vanaiegir leikir ó pró
grammi, svo sem stökk, liiaup, kað-
altog og “wrestling” á liestbaki.
Verðlaun voru þeim gefin, sem fram-
úr sköruðu. Við skemtum okkur vel
yfir höfuð.
Allir erum við kátir og glaðir og
gjörum óspart að gamni okkar. Hugj
ROSANDI HAF, þú bíður eftir mér.
Brosandi land, hve heitt eg unni þér!
Brosandi sveit, með bröttum hnjúk og foss.
________Brosandi hvel, sem gafst mér vorsins sólarkoss.
Minning björt, minning björt. Ó, barnsins dýrsta hnoss:
Brosandi hvel, sem gafst mér vorsins sólarkoss.
Hér hefi eg liðið bæði súrt og sætt,
sveittur og kaidur dagsins striti mætt.
Andstæðar kendir hjartað margoft hitt
hérna við fyrsta, gamla kofaskriflið mitt.
Hugþrá mörg, hugþrá mörg sá hinsta ljósið sitt
hérna við fyrsta, gamla kofaskriflið mitt.
Sakna eg þín haf, eg sé þig aldrei meir.
Sakna eg þín land, unz minning fölvast — deyr.
Sakna eg þín bjarta sveit og himinn skær.
Sakna’ eg þess alls, sem bjó mér ungum hjarta nær.
Sorgarblóm, sorgarblóm í syrgisdölum grær.
Sakna’ eg þess alls, sem bjó mér ungum hjarta nær.
Hér er mér orðið hlýtt við margan blett.
Hér hefi’ eg bvgt og plægt og gróðursett. —
Lífseld þér gaf eg lands míns arni frá
lendan með vötn og skóga fyrir vestan sjá.
Lífsstarf mitt, lífsstarf mitt þig lét eg óskift fá
lendan með vötn og skóga fyrir vestan sjá.
Dreymir mig hafsins djúp við vatna sýn.
Dreymir mig land, þá austursólin skín.
Dreymir mig sveit og drengjaárin mín.
Dreymir mig heim úr vestri, móðir, heim til þín.
Ást til þín, ást til þín í draumum aldrei dvín.
Dreymir mig heim úr vestri, móðir, heim til þín.
ÞORSTEINN Þ. ÞORSTEINSSON.
Haggard á leið Hingað.
Hinn nafnfrægi skáldritahöfund-
ur Sir Rider Haggard hefir verið á
leiðinni frá Ástralíu til Vaneouver,
og fóru ýmsir höfðingjar héðan að
austan vestur til Vancouver til að
mæta honuin þar. Sir Rider Hag-
gard hefir verið að ferðast um Ástr-
alíu, til þess að líta eftir löndum að
setja hermennina á, þegar stríðið er
búið. Fer hann einnig hér um Vest-
urfylkin í þeim tilgangi, þvf þar er
mest af auðu eða óbygðu iandi.
Margar sögur heyrast uin það úr
skotgröfunum, að lieilar sveitir her-
manna frá írlandi, Wales, Engiandi
og Skotlandi, ætli sér að koma hing-
að vestur svo fljótt sem þeim er unt
eftir stríðið. Nú hafa þeir kynst
mönnunum, sem héðan fóru. Þeir
hafa heyrt um löndin: hve þau eru
ódýr og uppskeran mikil af þeim,
um frjálsa lífið á sléttunum. um hin
fiskisælu vötn og hin víðlendu skóg.
arlönd. Brottfararhugurinn er bú-
inn að grípa þá, — þeir geta ekki
annað en komið.
Slátrun Armeníumanna
Það er talið fullsannaö, að Tyrkir
séu búnir að slátra tveimur milíón-
um Armeníumanna síðan stríðið
byrjaði. Franskur blaðamaður rann.
sakaði ]>etta, og segir hann, að nú
séu lifandi af Armenfumönnum:
100,000 í Mesópótamíu, 150,000 í vest-
urhluta Litlu-AsíU, 180,000 í Mikia-
garði og Smyrna, og 200,000 sem gátu
flúið norður yfir landamærin til
Rússa. Þetta var heil þjóð og voru
taldir 3—4 milíónir manna. En þeir
voru kristnir og fóru spart með og
græddu fé cn Tyrkir hötuðu þá fyr-
ir trúna og einnig fyrir það að þeir