Heimskringla - 01.08.1918, Blaðsíða 7

Heimskringla - 01.08.1918, Blaðsíða 7
WINNIPEG, 1. ÁGÚST 1918 HEIMSKRINGLA 7. BLAÐSIÐA Manhattan Beach Á AtlantsKafsins undra-strönd, einn eg syng í víSan bláinn; augun þoku og borgar bönd binda’ ei hér, en frjáls mín önd slítur vanans beiskju-bönd --- v breiðum vængjum sveiflar þráin, er eg syng á undra-strönd Atlantssæs í hulda bláinn. HvaS var það, sem hug minn dró hingaS burt á ströndu auSa? Borgin öll mér brosti þó — af blómsturgörSum á hún nóg, þar sem alt svo hugljúft hló í hláturbylgjum lífs og dauSa. HvaS var þaS, sem hug minn dró hingaS burt á fjöru snauSa? HingaS fór eg langa leiS, aS leita guSs og náttúrunnar: Hérna fellur bylgjan breiS — buldrar hafsins töfra-seiS. S Inn í gnýinn önd mín leiS, er eg þekti raddir kunnar, þar sem fellur báran breiS, boSorS guSs og náttúrunnar. BreiSir sólin sigurtjöld sorgarbleik, á leifar dagsins. — Inn í skóginn skríSa kvöld- skuggamyndir — svipa fjöld sér viS trjánna skýla skjöld, skygnast út til sólarlagsins, þar sem rökkriS knýtir köld klæSi bleik aS enni dagsins. Svart-blá ský viS sólar rönd sveipa þögul loftsins heiSi, brjóta geislans gullnu bönd -- glampinn hinzti deyr viS strönd — þar sem varpar Ægir önd inn í bylgju-niSsins seiSi. Signir nætur-himins-hönd hafiS, dagsins myrka leiSi. < Hækka sé eg "bakkans” brá —- byljir líSa yfir hafiS; öldu toppa sleikja, slá, slöngvast, hoppa til og frá, - óveSursins ofsa spá inn í þeirra ferS er vafiS! Hækka sé eg “bakkans” brá, byljir þjóta yfir hafiS. Leiftri slær á lönd og haf.— Ljós frá þrumu-guSsins hjarta skreytir nætur skykkju-laf skartiS, þaS í staSinn gaf hann, er tók 'ann hennar af höfSi, stjörnu-krónu bjarta. Leiftri slær á lönd og haf ljós frá þrumu-guSsins hjarta. Soga, falla öWur ótt, eins og dauSinn bæri varir; bylgjast hafsins brjóstiS mótt — buldrar regniS storms í þrótt. — Sofi þeir nú, sem sofa, rótt! En sjálfsagt vökna mínar spjarir. Eg fæ, kannske, koss í nótt og kyssi aftur — dauSans varir. HvaS er þetta? Hagl og hríS! Himins börn! Er mig aS dreyma? KomiS þiS blessuS, köld og fríS! KomiS þiS fleiri, stærri—eg biS! ---Aldrei hafiS þiS þótt svo þíS -- þannig voruS þiS stundum heima! HvaS er aS frétta, hagl og hríS, aS handan? Nú má engu gleyma. ÞiS eruS sár — mig svíSur brá, samt eg uni hörSum kjörum; minning, hulda heima á í hverri snerting, ykkur frá,— eg vil alla opna þá á Atlantshafsins köldu fjörum. Sama er mér þó svíSi brá sárt, viS koss af frostsins vörum. \ Alt, sem mína ungu sál áSur greypti marki sínu : BrimiS, frostiS, fossins mál, fjallaloft og Heklubál, — snerting, fyr sem þótti’ ei þjál, þó á rödd í hjarta mínu. Alt, sem mina ungu sál áSur greypti marki sínu. HingaS fór eg langa leiS, aS leita guSs og náttúrunnar: Hérna fellur bylgjan breiS — buldrar hafsins töfra-seiS. Lengi hefi eg þögull þreyS þessar raddir, fyrrum kunnar: Þar sem fellur bylgjan breiS boSorS guSs og náttúrunnar! PálmL. MINNI Jóns Sigurðssonar. RæSa Magnúsar Péturssonar 17. júní 1918. Mikli mannfjöldi! GóSir íslend- ingar! Á þessum merkisdegi þjóSar- innar nemum vér staSar drykk- langa stund fram undan leiSi óskabarns hennar. Því ekki samir aS ganga til leikvangs í dag án þess aS sýna miivningu Jóns Sig- urSssonar djúpa og verSskuldaSa lotningu. — Og þá þurfum vér þess ekki síSur sjálfra vor vegna aS auka þrek vort, framgirni og festu úr þeirri uppörfunarlind, sem er líf hans og fordæmi — fyrir hvern góSan Islending. Þegar mikilmenni koma fram hjá þjóSum, þá verSa holurSir aS hlemmivegum og beljandi fljót aS bæjarlækjum. LeiSir, sem mönnum áSur virtust ófærar, verSa nú auSsóttar og markmiS, er fáir eSa engir eygSu, blasir nú viS. Saga þjóSanna fær nýjan blæ, breytist alveg og öll þjóSin kippist viS eins og snortin leiftri og hraSar út á hinar nýju brautir, sem þjóShetjurnar opna þeim eSa beina þeim á. MikiS mega þær þjóSir lofa giftu sína, sem hlotnast sú ham- ingja aS eignast slíkar þjóShetjur. Vér Islendingar erum ein af þessum þjóSum. Jón SigurSsson. ViS staSnæmust því ekki hér í dag sem syrgjendur viS þetta leiSi heldur sigri hrósandi og glaSir í huga yfir því aS hafa átt svo mik- inn og ágætan lslending. ÞaS er ekki tilgangur minn aS eg ætli hér í dag aS lýsa hvorki í einu né neinu ævistarfi Jóns Sig- urSssonar. ÞaS er gert ótal sinn- um og allir slendingar þekkja þaS, og þaS mun ætíS hjá öldum og ó- bornum lofaSj og vegsamaS í ljóS- um og sögum meSan ísl. tunga og íslenzkt þjóSerni lifir í þessu landi, s»m hlýtur aS verSa meSan Island byggist. En hitt vildi eg gera aS umtalsefni í fám orSum, á hvern hátt vér nú bezt getum sýnt þaS, aS oss er alyara meS aS heiSra minningu hans og fylgja þeim brautum, sem hann hefir beint oss á. Aldrei síSan á dögum Jóns Sig- urSssonar hefir oss lslendingum gefist meira né oetra tækifæri til þess aS sýna þaS'í verkinu aS æfi- starf hans hafi boriS ávöxt og hans lýSkunna ósérplægni og ætt- jarSarást hafi kent oss og hvatt til þess aS sýna þá eiginleika í verkinu. LandiS er nú í úlfakreppu. Vald- boS erlendra þjóSa leggja hömlur á frjálsræSi vort í verzlun, viS- skiftum og atvinnuvegum og sem stendur verSum vér aS beygja oss fyrir lífsnauSsyninni, því aS eijn erum vér þess ekki umkomnir aS geta búiS eingöngu aS því, sem landiS getur látiS í té. — En aS því verSur aS vinna. —Allar aSr- ar þjóSir sýna nú í framkvæmd- um sínum, aS þær leggja alt kapp á þetta, aS geta veriS sjálfum sér nógar. Og einstaklingar þjóSanna sýna nú dæmafáa fórnfýsi og ósér- plægni í því aS vinna aS þessu. Svo mikill áhugi hefir gripiS sumar þjóSir í þessu efni, aS fjöldi manna, ef ekki allir, ríkir og fá- tækir, ungir og gamlir, konur og karlar, í hVaSa stöSu sem þeir eru, nota hverja þá frístund, sem þeim hlotnast frá daglegum störfum til þess aS vinna aS innlendri fram- leiSslu. Svona áhugi, svona þjóSarvakn- ing er enn ekki orSin hér, en hún verSur aS koma, ef vel á aS fara. FæSi og klæSi eru eins og allir vita þær fyrstu lífsnauSsynjar, sem vér þörfnumst. Fjöldi Islendinga vinnur aS því á ýmsan hátt aS„framleiSa mat, en um hitt er lítiS hugsaS, aS vér get- umHátiS landiS klæSa oss. Eg nefni þetta aS eins sem dæmi til þe'ss aS benda á, aS nóg er verk- efni fyrir hvern einasta mam>, sem vi 11 vinna landi sínu gagn. Vér höfum átt því aS venjast aS þaS þætfl einna mest í. þaS variS og vænst til lýShylli aS geta talaS sem mest og hrópaS sem hæst, þó aS minna væri um framkvæmdir. — Nú má ekki lengur svo búiS standa. Nú verSum vér aS beita oss til framkvæmda. ÞaS er lofsvert og virSingarvert aS minnast mikilmenna meS ræSu höJdum, en hitt er þ® enn þá meira um vert aS gera þaS í verkinu. Ungu íþróttamenn og aSrir táp- menn, konur og karlar! ÞaS þarf aS vekja áhuga hjá þjóSinni, vekja hana til verka. Ykkur treysti eg manna bezt til þess aS ganga vasklega fram og hleypa fjöri og áhuga í hana. — Þarna nefndi eg áSan eitt verk- efniS. SannfæriS þjóSina um aS vér lifum í ófriSi. BeitiS ykkur fyrir því og geriS ykkar til aS vér þurf- um ekki aS ganga fáklæddir eSa klæddir útlendum ónýtum dulum keyptum okurverSi, en fáum út- lendingum óunnin ágætisefni fyrir hálfvirSi. Þetta væri aS vinna í anda Jóns SigurSssonar, því alt sem lýtur aS því aS gera Island óháS öSrum ríkjum í smáu sem stóru, er aS framfylgja hans stefnu í verkinu og miSar til þess aS heiSra minn- ing hans. 1 þeirri vörn, sem vér þannig verSum aS halda uppí^til þess aS heimsstyrjöldin ráSi ekki niSur- lögum vorum, gefst oss hvervetna meira og betra tækifæri en á friS- artímum til þess aS sýna, aS vér séum landar Jóns SiurSssonar og aS vér munum þaS. En ekki höfum vér síSur tæki- færi til þess aS sýna þaS í þeirri úrslitasókn, sem nú er hafin á hendur sambandsríki voru, Dan- mörku til þess aS fá fulla viSur- kenning fullveldis vors, þá sókn sem vér nú ekki munum viS skilj- ast.fyr en yfir lýkur. ÞaS mun vera nú í fyrsta sinni í sögu þingsins, aS allir fulltrúar þjóSarinnar e>ru samankomnir viS IeiSi Jóns SigurSssonar þenna dag og vonum vér aS þaS sé fyrirboSi þess, aS vér séum nú aS því komnir aS lúka meS sigri þeirri sókn, er Jón SgurSsson hóf. Þau merkistíSindi gerast í dag, aS sendimenn frá frændþjóS vorri Dönum eru aS búast til ferS- ar til þess aS heimsæka oss og semja um sambandiS milli lslands og Danmerkur. Þetta mega vera oss gleSitíSindi, því aS í þeirri athöfn einni felst meiri viSurkenning réttinda vorra frá Dana hálfu en vér höfum átt aS venjast. En nú ríSur ose á pg nú verSum vér aS treysta því aS fulltr. þjóS- arinnar sýni þá festu og einbeitni sem nauSsynleg er til hagfeldra úrslita, og muni orStak Jóns Sig- urSssonar: “Aldrei aS víkja.” Vér verSum aS vona aS Danir muni nú aS lokum unna oss þess, sem vitanlega hefir veriS og er okkar réttarkrafa, fullkomins full- veldis í öllum málum, sem full- valda ríkL ÞaS þarf naumast aS efast um aS fulltrúar þjóSarinnar hopi hvergi frá þessu. En þeir munu líka hafa þá sannfæringu aS þar hafi þeir alla þjóSina aS baki sér. Og þjóSin verSur aS láta þá finna þetta. ÞaS gefur þeim meiri kjark og kraft. Ungu Islendingar! Þér sem sér- staklega leggiS kapp á aS halda í heiSri minningu Jóns SigurSsson- ar og viljiS lyfta hans merki hátt, ySar skylda er öllum framar aS standa sem órjúfandi íslenzkur hamraveggu* bak viS fullveldis- kröfur vorar og aS baki fulltrúum þjóSarinnar, svo, þeir viti hvert traust þeir þar eiga og hvers þeir mega vænta, ef einhverjum kynni aS koma til hugar aS "síga á sporSinn.” Vér vonum nú aS Danir, sem þakkja þessar vorar fullveldis- kröfur muni nú fullnægja þeim eins og eg áSur hefi sagt, úr því þeir senda menn hingaS, bara ef vér ekki látum undan síga. Vér munum því bjóSa vel- komna hina göfugu gesti frá frændþjóS vorri sem heimsækja oss í því skyni aS binda enda á deilur allar og fullnægja fullveld- iskröfum vorum. En minning Jóns SigurSssonar á aS vera næg vörn þess aS vér látum undan síga þó eftir VftrSi leitaS frá Dana hálfu. Þó aS vér eigum ekki í orustum, þá eigum vér í s^yrjöld til sóknar og vamar eins og eg hefi bent á. Vér höfum því fulla þörf þess aS einhver gæti meS þess konar ávörpum hleypt í oss eldmóSi. Jón SigurSsson mundi hafa gert þaS. Hann höfum vér ekki, en vér geymum minninguna um störf hans og ætjarSarást og paS hróp- ar nú til hvers einasta Islendings: * “Island væntir þess, aS allir syn- ir þess og dætur geri nú skyldu sína.” Ef vér gjörum þaS, þá getum vér öugg litiS mót komandi tíma og haft örugga von um, aS á þess- um degi aS ári getum vér lagt sigursveig á leiSi Jóns SigurSsson- ar sem frjálsir menn í fullvalda ríki, — frjálsir menn, sem staSist hefSu eldraunir heimsstyrjaldar- nnar meS ósérplægni, þreki og þolgæSi. 1 því trausti og þeirri von leggj- um vér sveig á leiSi Jóns SigurSs- sonar. Hér á ekki viS aS hrópa neitt, en sem vott um dýpstu lotn- ingu vora og þakklæti vænti eg þess, aS menn standi berhöfSaSir á meSan sveigurinn er lagSur á leiS iS.—ísafold. 1 upphafi orustunnar viS Trafal- gar lét Nelson, frægastur flotafor- ingi Englendinga, þessi orS fljúga um herinn, sem síSan eru víSfræg orSin: "England væntir þess af hverj- um manni, aS hann geri- skyldu sína.” Hleypti þetta þeim eldmóSi í alla, aS þéir unnu hinn glæsileg- asta sigur. Botnvörpungurinn enski, sem stiandaði við Akurey í lyrrniótt, losnaði af grunni aftur í gær með flóðinu og lagði þegar til íhafs. Geir komst hvergi nærri honum. Gjöld fyrir afnot af talsímatækj- um liafa verið liækkuð um 40% á þeim símanobendum, sem nota síma mikið. Það er nú altalað, að þingi muni bráðlega verða slitið og að þing- men muni eiga að fara héðan með Sterling. Landsverzlunin hefir neitað aJ borga útsvar það, sem henni hefi verið gert að greiða í bæjarsjóð nema liún verði dæmd til þess. (“Vísir" til 6. júlí.) “Víðir” komvtil Hafnarfjarðar úr Englandsför í fyrradag. Afli hans var seidur á Englandi fyrir 6200 pd. sterl. Hann lagði aftur út á fiski- veiðar í gær. Vélbátar Hafnfirðinga eru nú hættir fiskveiðum. Verðið á fiskin- um upp úr salti er að sögn komið niður 1 40 au. kg., og er það sama verð og borgað var árið 1916 þegar mest var fjandskapast út af ensku samningunium, en nú er salt í fimm- földu verði við það serri þá var, olía í þreföldu verði og og þar eftir. Landsstjómin hefir nú tekið í sín- ár hendur öll yfirráð yfir farmrými Eimskipafélagsiskipanna og er bann- að að ferma þau öðrum vörum en landsverzlun og innflutninghnefnd samþykkja. til sölu Rétt við Scotla strætl á Kil- donan Ave. 9 herbergi, 2% tasfs á hæð; harðviðar gólf; Bteingrunnur undir öllu hú»- inu; 80 tunnu regnvatns áma; miðatöðvar hitun og ratmagns eldatæði; 330 íeta netiuktar srvalir. betta hús er skamt frá Rauðánni, nálsegt skóia og einum fegursta lystigarðl borg- arknmar. Lóðin er 100 fet á breidd, fögur tré , góður garð- ur; hús fyrir tv*r bifreiðar, elanig fjóg og hænsna húa Verðið á þessari eign er 27,500, skuld & eigninni $2,500. Vil selja með |500 niðurborgun, og afgnnginn eftir sarmningum. Mymdi lika taka tii greina ekifti fyrir land í góðu á- standi og með öllu tilheyrandi eí vildi. Hugh Rennie, M2 ( oníí-Hfr.don Ll(« BHf. Wlnalpef. D«pt. H KAUPIÐ Heimskringlu Blað FÓLKSINS og FRJALSRA skoðana og elsta fréttablað Vestur-tslendinga Þrjár Sögur! og einn árgangur af blaðinu fá nýir kaupenduL sem senda oss fyrirfram eina árs andvirði blaðsins. — Fyr eða síðar kaupa flestir lslendingar Heismkringlu. — Hví ekki að bregða við nú og nota bezta tœkifaerið? — Nú geta nýir kaupendur valið þrjár af eftirfylgjandi sögum: “SYLVIA,’' “HIN LEYNDARDÓMSFULLU SKJÖL.” “DOLORES.” “JÓN OG LARA.” “ÆTTAREINKENNIÐ.” “HVER VAR HON?” ^LARA." “LJÓSVÖRÐURINN” “KYNJAGULL” “BRÓÐUR- DÓTTIR AMTMANNSINS.** Sögusafn Heimskringlu Nmt bmkm f4at keyptar 4 Arifitola keitatWr vfll pí* gjald, vár þwan kMtut. Sylvfa —............. —............ $0.30 BróðuFdóttir amtraannsins ........ 0.30 Dolore. --------------------------- 0.30 Hin leywkrdónufullu skjöl........ 0.40 Jón of Lin........................ 0.40 ÆtUrdnkeonið ..................... 0.30 Ljósvörðvrina —................... 0.45 Hver rar bún? .—l----... ......... 0.50 KynjataB ,------------------------- 0.35 Mórauða músin ..................... 0.50 Spellvirkjarmir ................... 0.50 \ '

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.