Heimskringla - 28.04.1920, Blaðsíða 4

4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 28. APRIL, 1920.
' WINNIPEG, MANITOBA, 28. APRIL, 1920.
Hon. McKenzie King
og stríðið.
Leiðtoga liberalflokksins, Hon. McKenzie
King, hefir þráfaldlega verið borið það á brýn
að afstaða hans gagnvart stríðinu mikla hafi
ekki verið honum til sóma. Aðrir hafa jafn-
vel farið lengra og sagt að vinnumenska hjá
Rockefeller haíi verið baeði þfiegilegíi, haettu-
minni og betur launuð en að þjóna undir
merkjum sinnar eigin þjóðar á vígvellinum
eða heimafyrir. Og sumir hafa jafnvel tekið
svo djúpt í árinm að segja, að Kmg hafi svikið
þjóð sína á tL.um neyðarinnar.
Nú hefir McKenzie King svarað þessum á-
kærum í þinginu og varið afstöðu sína. Hann
talaði í fulal tvo tíma ag mælsku mikilli og
leitaðist við að færa mönnum heim sanninn
um það, að hann hefði verið hinni Canadisku
þjóð að meiri Qotum en þó hann hefði verið í
hernum. Svo hefði h^nn og verið kominn
yfir herskyldualdur og haft því fullan rétt á
að haga sér sem honum bezt þótti. Hann
kveðst hafa unnið að því að efia framleiðslu-
magn Bandaríkjanna með því að vinan að
nánari samvinnu milli vinnuveitenda og verka-
lýðsins, og af því hefði svo leitt að meiri skot-
færi og vopn hefðu verið gerð í Bandaríkjun-
um en annars hefði orðið, og það hefðu ein-
mitt verið vopna og skotfærasendingar frá
Bandaríkjunum, sem mestan og beztan þátt
hefðu átt í því að vinna stríðið fyrir banda-
menn. Raunar var allur starfi Mr. Kings í
því fólginn, að sitja í makindum heima í Ott-
awa, að því er han nsjálfur segir, og gefa
Rockefeller skrifíegar ráðleggingar í atvinnu-
málum- I þessu eina var ölk stríðsþjónusta
Hon. McKenzie King fólgin, og honum var
mjög vel borgað fyrir hana.
Þá lýsti Hon. McKenzie King því yfir, að
engin skyldukvöð hefði hvílt á sér til þess að
ganga í herinn. Hann hefði verið rétt fertug-
ur í stríðsbyrjun, og þó hann hefði verið og
væri maður ókvæntur, þá hefði hann vefio
heizta máttarstoð aldraðra foreldra og sjúks
bróður. Fjarri er oss það” með öilu að vé-
fengja orð hins virðulega leiðtoga liberal-
flokksins, en það vissum vér, að þegar vér
vorum í Ottawa, bjó McKenzie King sem ein-
býlismaður á dýrasta hóteli borgarinnar og
hefir gert lengst af síðan hann settist að í höf-
uðborginni fyrir rúmum 20 árum síðan. Að
hann hafi styrkt forelda 51'na með fjárframiög-
um efumst vér ekki um, en það hefði hann
einnig getað gert, þó hann hefði verið í hern-
um eða unnið fyrir þjóð sína að stríðsmálum,
og þess utan er maðurinn alls ekki blá-
snauður.
9
Því menn verða að hafa það hugfast, að
það voru tvær leiðir til þess að vinna þjóðinni
gagn í stríðinu. Önnur var sú að vera í hern-
um og berjats á vígveHinum eða vinna þau
önnur herstörf, sem manni voru á hendur fal-
in. Hin ieiðin var sú að tala kjark og þrótt í
þjóðina heimafyrir. Að hvetja menn til að
ganga í herinn og vinna með ráði og fíáð að
þeim málum, sem miðuðu að því að þátttaka
Canada í stríðinu gæti orðið sem sómasam-
legust, og að þeim mönnum, sem í hernHm
voru og voru að leggja líf sitt í sölurnar fyrir
heiður landsins síns, gæti liðið sem bezt að
tök væru á. Þó nú að Mr. K’ng hefði ef til
vill góðar og gildar ástæður til að fíu'a ekki í
(hejrinn, ejns og hann segir að hann hafi haft.
þá munu þeir margir meðal vor, sem munu
neita að taka þjónustu hans hjá Rockefeller
sem jafngildi herþjónustu, þó að hann vilji
svo vera láta, eða að hértin hafi ekki getað
unpið að stríðsþátttöku lands vors af meira
gagni á annan hátt.
Mr. King segist hafa verið í Ottawa allan
þann tíma, sem stríðið stóð yfir, og þó hann
væri að skrifa bók um atvinnumál, hefði hann
að sjálfsögðu getað gefið sér frístundir frá
þeim starfa til þess að vinna að hermálum
heimafyrir, ef viljan hefði ekki vantað. Mr.
King er afburða mælskumaður og ritar manna
bezt, en hvorki léði hann mælsku sína né
penna í þjónustu hermálanna, að undanskildu
einu einasta skifti. Var það í byrjun stríðs-
ins að hann flutti stutta ræðu í Ottawa á fundi
þar sem Sir Robert L. Borden og Sir Wilfrid
Laurier voru aðal ræðumennirnir á- Þá hvatti ]
hann menn til að ganga í herinn, og þar með
er öll hatis stríðsaðstoð fyrir þetta land talin.
Árið 1915 heyrist ekkert frá honum, ekki
heldur 1916. Árið 1917 fer hann aftur á
móti á stúfana, en ekki til þess að styðja hlut-
töku Canada í stríðinu, heldur þvert á móti,.
að vinna af alefli gegn herskyldunni, sem var
hin mesta hjálp, sem stríðið gat fengið, og
sem gerði hluttöku Canada lofsverða, þá er
mest reyndi á. \
Hér er stríðsstarfsemi Iiberalleiðtogans
sögð eins og hún var. Það er kjósendanna
að dæma um hana. Það er þeirra að segja,
hvort vinnumenskan hjá Rockefeller sé jafn-
gildi herþjónustu á vígvellinum, eða ræðustúf-
urinn frá 1914 fullgildur herstarfi heimafyrir
af manni, sem vill láta þá gera sig að stjórn-
arformanni þessa lands.
Þess verður og að geta, að Hon. McKenzie
King gekk ekki í þjónustu Rockefellers til að
vinna að stríðsþörfum. Hann gekk T hana
löngu áður en stríðið byrjaði. Og þegar þess
er jafnframt gætt, að Bandaríkin voru ekki í
stríðinu frá 1914 til 1917, þá verður þjón-
usta Mr. Kings aðeins auðfélagsþjónusta.
Fjárhagur
stríðslandanna.
Á sumarmálasamkomu Únítara á fimtu- j
dagskvöldið var, hélt hr. B. L. Baldwinson
ágæta ræðu um fjárhag stríðslandanna. Birt- j
um vér hér all nákvæmann útdrátt úr hennj,
lesendum til fróðleiks og yfirvegunar:
Ræðumaður kvað sér ekki hafa verið fyrir-
^kipað neitt sérstakt umtalsefni á þessari sam- !
komu, og þess vegna hefði hann kosið sér eina j
smá ritgerð úr marzhefti Pearsons Magazine, j
sem sér fyndist þess verð að íhuga með áheyr-
endum, og með sérstöku tilliti til afstöðu
Canada í samanburði við ástand þeirra ann- j
ara landa, sem þátt hefðu tekið í stríðinu j
mikla, og hverjar vonir þær mættu gera sér j
um að losast úr herslculdunum^í'nálægri fram-
tíð.
Ritgerð þessi væri í tilefni af þeim skoðun-
um á herskuldafúkningamöguleikum þjóðanna
sem herra M. 0- Prentiss hefði nýlega látið j
opinberlega í ljós, og sem vakið hefðu tals- J
verða eftirtekt í Bandaríkjunum. Herra [
Prentess væri formaður nefndar þeirrar, sem
Bandaríkjastjórnin hefði skipað til umsjár
með borgunum allra þeirra skulda, sem önnur i
Iönd ættu að gjalda Bandaríkjunum. * Og
þessar skoðanir herra Prenfiss væru að því j
leyti athugunarverðar að staða hans í nefnd- j
inni og gagnkunnugleiki málsins, sem hún ætti
að annast um, gæfi tryggingu fyrir því, að j
hann bygði þær á réttum rökum.
Herra Pr^ntiss skýrir frá því, að Evrópu- j
þjtðirhar skuldi Bandaríkjunum 18 þús. milj- j
ónir dollara, að hún sé gjaldþrota og borgi að j
líkindum aldrei skuldirnar. Þessu til stað- j
'festingar gat hann þess, að Þýzkaland, sem
með allri áhöfn í landi og á, væri metið 50
þús. miljóna dollara virði, skuldaði nú 55
þús. miljónir dollara. Þetta væri með því að
meta peningagildi landsins fullu verði. En
nú seldist ekki þýzka markið á heimsmarkað-
inum fyrir meira en einn tíunda ákvæðis-
verðs, sem gerði skuldalúkningamöguleikana
tilsvarandi örðugri eða ómögulegri.
Þá væri Bretland. — Herra Prentiss vildi
sem mmst um örðugleika þess segja annað en
það, að fyrir stríðið hefði þjóðin átt 20 þús.
miljónir dollara í ýmsum iðnaðar-, járnbrauta-
náma- og verzlunerstofnunum í útlöndum
víðsvegar um heiminn, og í beinum peninga-
lánum. En á stríðsárunum hefði þjóðin orð-
ið íið selja 24 þessarar upphæðar til þess að
standast útborganir fyrir hergagna- og mat-
vælakaup. Allar ríkisinntektir Breta á síð-
asta ári voru 10 miljónum dollara minni á dag
en útgjöldin. Vextir af þjóðskuld Br^ta fyrir
stríðið námu 122J/2 miljón dollara á ári, en
nú nemur vaxtagreiðslan árlega $1840 milj-
cnum, eða setn næst $46.00 á hvert manns-
barn í landinu. Ræðumaður tók það fram
að þess yrði að gæta að Bretar hefðu varið
þúsund mvljónum dollara árJ'ega meðap á
stríðinu hefði staðið og frcun að þessum tíma,
til þess að tryggja brezku þjóðinni brauðmeti,
koí og aðrar lífsnauðsynjar með lágmarks-
verði- Með öðrum orðum, brezka stjómin
hefði haft menn og nefnidr manna út um all-
an heim á öllum stríðsámnum, til þess að
kaupa, með hvaða verði sem sett hefði verið,
allafr þær nauðsynjar, sem hún þarfnaðist til
þess að reka hernaðarstarf sitt á vígvelli til
sigurs, og til að annast á sama tíma um lífs-
nauðsynjar þjóðarinnar heimafyrir. En til
þess að heimaþjóðin gæti haldið áfram að
kaupa sitt vanalega “penny loaf”, hefði
stjórnin orðið að selja hveitið svo lágu verði,
að hún tapaði á því 260 miljónum dollara á
ári. Svipað varð tapið á kolaverzlun hennar.
Og a.lls varð hún að verja þúsund mrljónum
doilara á ári til allra nauðsynjakaupa, sem
veita varð þjóoinni með tapverði. Ræðu-
maður gat og þess, að ríkisinntéktir Breta
hefðu orðið mikið meiri á síðasta fjárhagsári
en búist hefði verið við, og að stjórninni teld-
ist svo til, að á nýbyrjuðu fjárhagsári mundi
hún hafa tekjuafgar.g, sem nema mundi 2
þúsund miljónum dollara. Þetta væri sönn-
un þess að Bretar ekki aðeins ætluðu, heldur
gætu þeir borgað skuldir ríkisins með tíð og
tíma, eins og verið hefði í liðmni tíð.
_ Á Italíu kvað hann ástandið fjárhagslega
örðugt, og eins á Frakklandi, en bæði mundu
ríki þessi borga skuldir sínar eins fljótt og
efnahagurinn leyfði það, þó sú tímalengd væri
að sjálfsögðu ennþá óviss.
Á Rússlandi væri ástandið verst og í raun
réttri lítil, ef nokkur, von um skuldalúkningu
þaðan á nokkrum ókomnum tíma. Peningar
landsins væru sem næst verðlausir. T. d.
hefði Bandaríkjamaður einn, sem þar ferðað-
ist um nýlega, fengið vagn í Petrograd til að
flytja sig af járnbrautarstöðinni á gistihús, er
hann ætlaði að dvelja á. Vegalengdin var
minná en míla vegar, en fyrir keyrsluna vildi
ökumaðurinn fá 75 rúblur, eða sem næst
$40.00. Þetta þótti ferðamanninum dýrt, en
þó samdist svo um síðir, að hann jafnaði
reikninginn með því að selja ökumanninum
einn pakka af vindlingum og þótti þá vel borg-
uð keyrslan.
Nú kvaðst ræðumaður koma að aðal-efni
ræðu sinnar, sem væri að hugleiða með til-
heyrendum sínum, hvernig fjárhagsástand
Canada væri eftir stríðið, í samanburði við
önnur ríki,, sem nokkurn verulegan þátt hefðu
tekið í því- Canada væri ungt land og fá-
ment. Samt hefðu 8 miljónir,íbúa lagt til
rúmlega 640 þús. hermenn, og haldið þá að
öllu leyti vel á vígstöðvunum. Canada þjóð-
skuldú^ væri nú nærri 2 þús. miljóna ddllara,
eða rúmlega $200.00 á hvert mannsbarn í
landinu. Fyrir stríðið hefði þjóðskuldin ver-
ið aðeins 356 miljónir. En hann bað áheyr-
endur að hafa það mikilvæga atriði fast í
minni, að sjálfir íbúarnir í Canada hefðu lán-
að stjórninni á stríðsárunum rúmar 2 þús.
miljónir doilara. Svo að skuld þessi væri öll
innan lands og vöxtunum af henni væri nú ár-
lega dreift út á meðal þeirra, sem féð hefðu
lánað, svo að ekkert þyrfti að borga til íbúa
annara landa. Ennfremur ætti fólkið að
muna að auk þessara 2 þús. miljóna doliara,
sem það hefði lánað stjórninni, hefði þjóðin
ejnhig á stríðsárunum gefið 100 miljónir doll-
ara til líknaþarfa, stafandi af stríðinu. Og
þó hefði það haft afgangs nægileg) skildinga-
ráð til þess að reka iðnað sinn ðg verzlun eins
og vanalega; og að auki eyddi fólkið í Can-
ada árlega á annað hundrað miJjónum dala
á leikhúsum landsins og til annara skemtana.
Á stríðsárunum hefðu og innieignir þjóðarinn-
taldi það tvímælalaust, að næst Bandaríkjun-
ar á bönkum aukist um $418,000,000. Hann
um væri Canada á yfirstandandi tíma lang-
auðugasta Iandið á jarðríki, og miðað við
aðrar þjóðir vissi hann ekki betur en að íbúar
þessa lands lifðu við allsnægtir. Vitanlegt
væri það að allur lífskostnaður h£fði hækkað
afarmikið á stríðsárunum, og færi enn hækk-
andi — miklu meira en alþýða manna hefði
gert sér hugmynd um*T>egar stríðið skall á.
En hinsvegar yrði einnig að taka það til greina
að vinnulaun væru nú með lögum ákveðin svo
há að sem næst færi því að kaukkutímakaup-
ið nú jafnaðist við 10 stunda vinnulaun, sem
verið hefðu á fyrstu árum lslendinga hér í
landi. Hann kvaðst enn þekkja {nenn í þess-
um bæ, sem á fyrstu árum þeirra hér hefðu
orðið að vinan stundum á vetrum 10 tíma á
dag við klakahögg og áðra þynkslavinnu fyrir
75 cent á dag. En nú væru þeir tímar liðnir
og landar vorir hvervetna í landi þessu byggju
við sömu kjör og aðrir íbúar landsins- Sjálf-
um sér kvað hann gjarnt að líta fremur á hin-
ar bjartari hliðar Iífsins og framtíðarvonir
landa vorra hér. Hann bað Islendinga að
búa hér með anda sinn ekki síður en atorku.
Hann sagði þjóð vora hvergi hafa Iifað betra
lífi né þroskast meira en einmitt hér í Canada.
Þeim bæri að bera hlýjan hug til landsins, sem
svo vel hefði alið þá. Enginn sá gæti talist
góður borgari neins lands, sem ékki Iegði af
alhug fram alla krafta sína jafnt andlega sem
líkamlega, til uppbyggingar og þroskunar því
þjóðfélagi, sem þeir byggju með.
Með þessum athugunum óskaði hann ís-
lenzka þjóðflokkinum gleðilegs — ekki ein-
göngu þessa komandi sumars, heldur einnig og
miklu fremur allra komandi sumra, meðan æfi
þeirra entist í landi hér.
♦
Séra Jakob Krist-
inssori.
fyrrum prestur í Wynyard, Sask.,
3krifar um TjaldbúÖarmáliÖ í
MorgunblaSinu 28. tfebrúar. Er
það svargrein upp á grein sem fcirt-
ist áður þar í blaðiinu, og sem get-
ar dómsúrslitanna og lýsti furÖu
sinni yfir þvít aS nokkrum skyldi
til bugar koma aÖ sameina jafn ó-
skylda trúarflokka’og Únítarar og
úterskir væru. Því miður hö'fum
vér ekki þá grein við hendina, en
þar sem þessi til'færðu orð voru
jðal kjarni hennar, missa lesendur
?kki mikið. Grein séra Jakobs
kemur hér þar á imóti, lesendum til
fróðleiks og skýringar. Hún ber
nafnið:
Tjaldbúðarsöfnuðurinn í Wpeg.
Eg rakst á grein með þessari yf-
irákrift, sem út kom í Morgunblað-
inu hérna um daginn. Er þar
drepið á sameiningartilraunir Tjáld
búðar- og Únítarasafnaðarins í
Winnipeg, og mála'ferli þau, er út
af þeim risu. Lítur út^ 'fyrir að
greinarhöif. þyki furðu saeta, að
JÍíkar sameiningartilraunir komu til
tals og höfðu fylgi flakks manna
i Tjaldbúðarsöfnuðinum. Og er
greinin ö'll orðuð þannig, að vald’
ið gæti misskilningi hjá þeim, er
ikkert þekkja til þess, sem um er
að ræða.
Það vill svo til, að mér er naál
þetta nokkuð 'kunnugt. Eg tók
ofurlítinn þátt í sameiningartil-
raununum síðastliðinn vetur.: En
ég ætla ekki að fara að skýra ná-
| kvæmiega frá þeim hér. Að svo
stöddu unægir ac^geta þessa:
Tjaldbúðarsöfnuður kom upp
veglegri kirkju, er ful'lgerr varð
1914. Kirkjan kostaði mikið fé.
Og talsverð skuld hvíldi á henni,
er smíðinni var lokið. Þó hefði
al'.t 'farið vel, ef óifriðurinn mikli
hefði ekki skollið á. En við það
steðjuðu vandræði og erfiðleikar
að Winnipegborgarbúum, eins og
svo mörgum öðrum. Atvinnu-
’eysi. peningakreppa og dýrtíð
þjakaði að mönnum þar. Sumir
af Tjaldbúðarsafnaðar mönnum
ílutty burtu úr bænum og leituðu
sér atvinnu annarstaðar. Aðrir
sem fasteignir áttu, fengu lítinn eða
engan arð af þeim. Gjaldþol
safnaðarins skertist því stórum, og
var miklum erfiðleikum bundið
fyrir hann að gjalda rentur og af-
borganir af skuld þeirri, er á kir’kj'-
unni ihvíldi. Meðan hinn mi'kil-
j hæfi leiðtogi safnaðarin^s, séra
Friðrik Bergmann, liifði, tóikst þó
að áfstýra strandi. En eftir frá-
fáll hans kom safnaðarmönnum
saman um, að ekki væri unt að
halda safnaðarstarfsemi áfram
j hjálparlaust. Voru þá tveir kost-
ir fyrir hendi: annaðhvort að söfn-
uðurinn leystist upp og seldi kirkj-
una, eða fengi hjálp með einhverju
öðru móti. Eðlilegast virðist, að
reynt hefðf verið að leita slíkrar
hjálpar hjá 'flokksmönnum séra
Friðriks heit, úti um landið og öðr'
um, sem frjálahuga kristindóms-
steífnu unnu. Þáverandi safnaðar-
stjórn leizt þó ekki að fara þannig
að, heldur fór hún að leita samn-
inga við forsprakka Kirkju'félags-
ins vestur-íslenzka, félags þess, er
Sannfært hafði kristindómsstefnu
séra Friðriks heit.'og hann átti í
hcggi við síðustu æfiárin. Þessar
samningatilraunir stóðu lengi yfir
og var ætlast svo til af samninga-
mönnum, að Tjaldbúðarsöínuður-
inn sarrieinaðist sÖfnuði þeim í
Winnipeg. er Kirkjufélagsforsetinn
þjónar, og mun svo hinn sameinaííi
söfnuður hafa átt að taka við
eignum og skuldum Tjáldbúðar-
sa'fnaðar. Samningur var og gerð-
ur, milli Tjaldbúðarsafnaðar og
Kirkjnjfélagsins, að því er þúarleg-
an skilning snerti; var hann birtur
og þótti mörgum lítils eða eingis'
virði. Þessum * samningamálurr
lauk þannig, að skömmu eftir nýár
1919 var felt á Tjaldþúðarsafnað-
arfundi að sameinast Kirkjufélag-
inu.
Um líkt leyti mun hafa ífraim
jr
nDODD’S '
KID N EY
,, PILLS ^
%K\DNVíJr^,
Dodd’s Kidney Pills, 50c askjan,
e5a sex öskjur fyrir $2.50, hjá öU-
um lyfsölum eða frá
The DODD’S MEDICINE Co.
Toronto, Ont.
komið tilboð um sameiningu frá
Únítara söfnuðinum íslenzka £
Winnipeg. SKik sameining Tjald-
búðar- og Únítarasafnaðar hafði
komið til tals árið 191 6, en ekki
orðið af henni. Þá var séra Frið-
rik Bergmann á Iffi og hafði hann
samið sambandslög, er sameining-
in átti að hvíla á, og voru þau tiL
I tilboði sínu gátu fcJnítarar þess,
; að þeir ætluðust ti'l þess að þessi
sambandslög væru lögð til grun^-
vallar því, hvernig sameiningunni
skyldi háttað. Og við umræður
um þetta kom í ljós, að þeir voru
fúsir að fallast á, að í væntanleg-
um (ögum 'hins sameiginlega safn-
J aðar Tjaldbúðarmanna og Únítara
j skyldi trúarafstaðan orðuð ná-
| kvæmlega eins og í sambandslög"
um séra Friðriks heit.. Ennfrem-
ur skyldi þar tekið fram, að hinn
sameinaði söfnuður skyldi fylgja
stefnu þjóðkirkjunnar íslenzku.
Og fjármálin voru svo vel trygð,
ef til sameiningar kom, að eg hygg
að enginn hafi fett fingur út í þau.
Þessar samningaumleitanir stóðu
yfir fram á vort að Tjáldbúðarsöfn
uður samþykti að taka tilboði Ún-
V *
ítara.
Töluverður fölkkur safnaðar-
manna hafði jafnan verið mjög
andvígur sameiningu við Únítara,
en róið Öllum árum að því, að
söfnuðurinn gengi í kirkjufélagið.
; Undi sá flokkur hið versta við, er
samþykt sú var gerð, er néfnd var,
og leið ekki á löngu áður en hann
bjó mál á hendur meirihlutanum
og mun hafa gefið honum trúvillu
að sök. Eftir því sem skeyti í fyr-
nefndri grein í Morgunblaðinu
hermir, he'fir minnihlutinn nú unn-
ið mlálið, og þar með verið úr-
skurðað að samband Tjaldbúðar-
og Únítarasafnaðar skyldi teljast ó-
löigmætt, og þeir, er því sambandi
fylgdu, missa rétt til eigna safnað-
arins og veru í honum.
Þeir, sem þekkja til laga Tjald-
búðarsafnaðarins, furða sig reynd"
ar ekkert á þessum málalokum.
Því að svo er mál með vexti, að-
þegar Tjaldbúðarsöfnuður gekk
úr Kirkjufélaginu, fórst fyrir. ein-
hverra hluta vegna, að breyta safn-
aðarlögunum í samræmi við trúar-
stefnu þá, er séra Friðri'k Berg-
mann fylgdi og Kirkjufélagið útJ
hýsti. Og þeim hafði ekki heldur
verið breytt síðar. Lög Tjald-
búðarsa'fnaðar voru því hrein og
bein Kirkjufélagssafnaðarlög, snið
in eftjr stefnu Kirkjufélagsins, en
ekki stéfni^séra Friðriks. Og eilt
ákvæði þessara laga, eins og ann-
ara kirkjufélagslaga, mælti svo
fyfir, að hver sem viki/frá trúar-
játningu þeirri, er í iögunum var.
skvldi telja9t genginn úr söfnuðin-
um og hafa fyrirgert öllum réttind'
um rinum þar. Nú var sennilega
ekki svo örðugt að sýna fram á, a$
þeir, sem samband vildu við Únít-
ara, hefðu aðra trúarskoðun en þá,
er nefnd trúarjátning tók fram. Og
fyrir því urðu málalokin sennilega
þau? er raun er á orðin. Því að.
hitt hefir minnihlutinn a'lls ekki hirt
um, að meiriblutinn fylgdi trúar-
skijningi þeim, er greint er frá í
íambandslögum eftir séra Friðrik,
sem áður er getið.
Þessi gömlu Tjaldbúðapafnað-
arlög, sem tóku fraim trúarskilning
andstæðinga séra Friðriks, hafa
minnihlutamenn notað til að vinna
málið og gera meirihlutann safn-